Λ. Τσιλίδης (FedHATTA): «Ο ελληνικός τουρισμός κρύβει μεγάλες προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης» [Συνέντευξη]

Μιλήστε μας για την FedHATTA, από ποιους αποτελείται, ποιοι είναι οι στόχοι και το όραμα της.

H FedHATTA είναι η Ομοσπονδία Ελληνικών Συνδέσμων Τουριστικών Γραφείων στην Ελλάδα. Τα μέλη της είναι οι περιφερειακές Ενώσεις και οι Σύνδεσμοι από όλη την Ελλάδα, που εκπροσωπούν τον κλάδο των τουριστικών γραφείων. Μέσα από τη σύμπραξη των ανθρώπων αυτών, μέσω της Ομοσπονδίας, τα τουριστικά γραφεία έχουν υπεύθυνη εκπροσώπηση απέναντι στην Πολιτεία, με τεχνογνωσία και ισχυρή φωνή. 

Η Ομοσπονδία έχει αναπτύξει διεθνείς συνεργασίες και εκπρόσωποί της μετέχουν σε διεθνείς τουριστικές διοργανώσεις για τουριστικά γραφεία, παρακολουθώντας από κοντά τις εξελίξεις στον παγκόσμιο τουρισμό, ενώ παρουσιάζει και τις δικές της καινοτομίες σε μια προσπάθεια εξωστρέφειας του κλάδου που φέρνει καρπούς.

Ο Σύνδεσμος των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων, ΗΑΤΤΑ, η μακροβιότερη ένωση τουριστικών γραφείων από την οποία ξεκίνησε η ίδρυση της Ομοσπονδίας, είναι επί σειρά ετών μέλος της ECTAA (Ένωση Ευρωπαϊκών Συνδέσμων Τουριστικών Γραφείων), του πανευρωπαϊκού οργάνου εκπροσώπησης των τουριστικών γραφείων, με συμμετοχή στις συνεδριάσεις, με εκλεγμένα μέλη στο ΔΣ, στις συζητήσεις και με γνώση για την ελληνική αλλά και την ευρωπαϊκή νομοθεσία. 

Πρόσφατα, υλοποιήθηκε μια σημαντική πρωτοβουλία της FedHATTA για τη δημιουργία ενός τουριστικού φορέα που σκοπό θα έχει να τονώσει την τουριστική κίνηση μεταξύ των χωρών της Ανατολικής μεσογείου, την EMTTAAS (East Mediterranean Travel and Tourist Agents Associations Synergies). Τα έως τώρα μέλη της EMTTAAS είναι η Ελλάδα, η Κύπρος, το Ισραήλ και η Αίγυπτος, ενώ σύντομα αναμένονται και νέες συμμετοχές.

Όραμα της Ομοσπονδίας είναι να θέσει υπό την ομπρέλα της όσο το δυνατόν περισσότερα μέλη, ώστε από μια ακόμη πιο δυνατή θέση να συνεχίσει να εγγυάται έμπρακτα και ουσιαστικά ένα αποδοτικό και φερέγγυο μοντέλο τουρισμού, σε μια Ελλάδα που προετοιμάζεται για δωδεκάμηνο τουρισμό. 

Ας μην ξεχνάμε ότι παγκοσμίως η διάθεση του τουριστικού προϊόντος στην αγορά γίνεται από τα τουριστικά γραφεία, τους σημαντικότερους κρίκους στην αλυσίδα παραγωγής και διακίνησης τουρισμού. 

Στην εποχή του διαδικτύου και της τεχνολογίας, ποιος είναι ο ρόλος των τουριστικών γραφείων και πως αυτά προσαρμόζονται, όσον αφορά στην Ελλάδα;

Η τεχνολογία αποτελεί πλεονέκτημα όταν γίνεται σωστός χειρισμός της. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ταξιδιωτών απευθύνονται πλέον στο διαδίκτυο για να συλλέξουν πληροφορίες για τον προορισμό που θα επισκεφθούν. Αυτό δεν αλλάζει όμως τα δεδομένα: όλοι οι ταξιδιώτες χρειάζονται συγκεκριμένα στοιχεία για το ταξίδι τους, και αυτά μπορεί να τους τα παρέχει με συνέπεια μόνο ένα τουριστικό γραφείο. Από την απλή πληροφόρηση για τον προορισμό, τα αξιοθέατα, την μοναδικότητα του πακέτου, μέχρι την ασφάλιση που απαιτείται και την κάλυψη για οτιδήποτε συμβεί κατά τη διάρκεια των διακοπών. 

Πρέπει να συμβαδίζουμε με την τεχνολογία. Για τον λόγο αυτό η FedHATTA δημιούργησε την καινοτόμα πλατφόρμα ΔΩΔΕΚΑ, για να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση τους ταξιδιώτες, Έλληνες και διεθνείς, ώστε να γνωρίσουν καλύτερα τον προορισμό Ελλάδα και την πληθώρα επιλογών που διαθέτει. 

Η κείμενη νομοθεσία έχει προβλέψει την ίδρυση ηλεκτρονικών γραφείων, την δημιουργία διαδικτυακής πλατφόρμας (για την οποία απαραιτήτως απαιτείται άδεια τουριστικού γραφείου), ανταποκρινόμενη στην τάση της εποχής. Και φυσικά, αρκετά μέλη μας δραστηριοποιούνται σε πλατφόρμες και ιστοσελίδες ώστε να ενισχύουν τη δραστηριότητά τους με τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα.

Η Αθήνα ανέλαβε να διοργανώσει την «Ιαπωνική Εβδομάδα» του 2019, κατόπιν ενεργειών που πραγματοποίησε και η Ομοσπονδία σας. Ποια θα είναι τα οφέλη της χώρας μας από τη συγκεκριμένη διοργάνωση;

Αρχικά, θα ήθελα να τονίσω ότι μετά την πρόταση του Προέδρου του Ελληνοϊαπωνικού Συλλόγου, κ. Δ. Βρατσάνου προς την FedHATTA, υπήρξε άμεση ανταπόκριση από εμάς, και έγιναν οι απαραίτητες επαφές με το Υπουργείο Τουρισμού, τον ΕΟΤ, την Ιαπωνική Πρεσβεία και φυσικά τον Δήμο Αθηναίων. 

Το όφελος της Japan Week για την Ελλάδα είναι διπλό: πρόκειται για μια διοργάνωση που λειτουργεί ως γέφυρα 2 σημαντικών πολιτισμών. Τόσο η Ιαπωνία όσο και η Ελλάδα έχουν μακρά παράδοση, ιστορία, δυνατότητες στον θρησκευτικό τουρισμό και τον πολιτισμό. Τις ημέρες της Ιαπωνικής Εβδομάδας, πλήθος καλλιτεχνών και δημοσιογράφων, καθώς και Ιάπωνες ταξιδιώτες, θα κατακλύσουν την ελληνική πρωτεύουσα.

Το δεύτερο όφελος προκύπτει από τη δημοσιότητα που θα προκαλέσει η διοργάνωση γύρω από την Ελλάδα και την Αθήνα στην Ιαπωνική αγορά, μια αγορά που τα τελευταία χρόνια έχει ατονήσει για τη χώρα μας. Η δημοσιότητα αυτή έχει ξεκινήσει ήδη και θα συνεχισθεί μέχρι το τέλος της Ιαπωνικής Εβδομάδας του 2019.

Οι Ιάπωνες θα γνωρίσουν την Ελλάδα και το αποτέλεσμα θα είναι αυτό που επιδιώκουμε μέσα από τις συστηματικές πρωτοβουλίες που έχουμε αναλάβει, εκτός της Japan Week: η επανεκκίνηση της τουριστικής αγοράς της Ιαπωνίας. Αυτό σημαίνει μεγάλη αύξηση στην εισροή τουριστών προς τη χώρα μας.

Από τα δεδομένα που υπάρχουν, σε τι επίπεδα έφτασε φέτος η τουριστική κίνηση στην Ελλάδα, σε σύγκριση και με την περασμένη χρονιά;

Φέτος παρατηρούμε ανοδική πορεία, είναι ήδη μεγαλύτερος ο ρυθμός αφίξεων ταξιδιωτών στην Ελλάδα, ενώ το σημαντικό στοιχείο είναι πως για 3η συνεχή χρονιά παρατηρείται ουσιαστική επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Πιλοτικές αλλά σημαντικές δράσεις βλέπουμε φέτος στην Κρήτη και τη Σαντορίνη, οι οποίες σε αυτή την κατεύθυνση προωθούν π.χ. τον τουρισμό της 3ης ηλικίας. Παράλληλα, αρχίζουν να ταξιδεύουν περισσότερο και οι Έλληνες, σε Ελλάδα και εξωτερικό.

Έχετε αναφερθεί, ως Ομοσπονδία, στα αμοιβαία οφέλη που μπορούν να προκύψουν για τον ελληνικό και το ρωσικό τουρισμό από την συνεργασία των δύο χωρών. Μιλήστε μας για αυτό το θέμα.

Υπήρξε λόγος που οι διαδικασίες έκδοσης ταξιδιωτικών εγγράφων (βίζα) διευκολύνθηκαν από τις προξενικές αρχές: Η ζήτηση για Ελλάδα από τους Ρώσους ταξιδιώτες είναι αυξημένη. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε τα κοινά στοιχεία που μοιραζόμαστε με τον ρωσικό λαό. Δεν είναι τυχαίο που μας ζητήθηκε να μεταφράσουμε άμεσα την ιστοσελίδα μας «ΔΩΔΕΚΑ» στη ρωσική γλώσσα. 

Οι Ρώσοι ταξιδιώτες ενδιαφέρονται – πέρα από τον παραθεριστικό τουρισμό - για τον θρησκευτικό τουρισμό, για τον περιηγητικό και πολιτιστικό τουρισμό, για τα χιονοδρομικά κέντρα, το γιώτινγκ. Και εμείς εδώ στην Ελλάδα έχουμε την δυνατότητα να εκπληρώσουμε τις επιθυμίες τους, καθώς διαθέτουμε μια ευρεία γκάμα από αξιοθέατα και δραστηριότητες κάθε είδους που ανταποκρίνονται σε αυτά τα ζητούμενα. 

Αυτό αποτελεί ένα βασικό κομμάτι της στοχευμένης στρατηγικής της FedHATTA: Πέρα από το «ήλιος και θάλασσα» που έκανε γνωστή την Ελλάδα σε όλο τον κόσμο, βασική μέριμνά μας είναι η μελέτη των ενδιαφερόντων και των απαιτήσεων κάθε αγοράς, ώστε κάθε φορά να προβάλλεται η αντίστοιχη Περιφέρεια της χώρας μας. 

Επειδή με ρωτάτε για «αμοιβαία οφέλη», θα πρέπει να αναφερθώ στις πολιτιστικές παραγωγές που έκαναν περιοδεία το έτος 2017-1018 (έτος Ρωσίας) στην ρωσική επικράτεια, αλλά και το αυξημένο ενδιαφέρον με το οποίο παρακολούθησαν οι Έλληνες επαγγελματίες τις παρουσιάσεις ρωσικών προορισμών που έγιναν αυτή την περίοδο. Υπάρχει κίνηση, γιατί οι Έλληνες ταξιδιώτες επιλέγουν την Ρωσία για τα ταξίδια τους.

Γενικότερα, ποιοι είναι οι προορισμοί που επιλέγουν οι Έλληνες ταξιδιώτες και ποιες χώρες ξεχωρίζουν στον εισερχόμενο τουρισμό;

Οι Έλληνες αγαπούν τα ταξίδια εμπειρίας. Απολαμβάνουν ταξίδια σε εξωτικούς προορισμούς (π.χ. Ινδία, Νοτιανατολική Ασία, Κίνα, Ιαπωνία), σε προορισμούς όπου μπορούν να συναντήσουν ισχυρά πολιτιστικά στοιχεία (π.χ. Αίγυπτος – Αφρική, Κύπρος), μακρινούς προορισμούς (π.χ. Κούβα, ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Νότια Αμερική) αλλά και χώρες που επιλέγουν χάρη στο καλό value διακοπών που προσφέρουν, όπως είναι οι βαλκανικές και χώρες της Κεντρικής Ευρώπης.

Οι χώρες από τις οποίες βλέπουμε μεγάλη αύξηση εισροής ταξιδιωτών προς Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, είναι οι παραδοσιακές: η Ευρώπη, η Ρωσία, η νοτιανατολική Ασία, η Κίνα, αλλά και οι ανερχόμενες αγορές της Ινδίας, του Ισραήλ, του Καναδά και των ΗΠΑ, (η FedHATTA έχει αναπτύξει στενή συνεργασία με αυτές τις χώρες τα τελευταία χρόνια σε επίπεδο διοργανώσεων των ετήσιων συνεδρίων των τουριστικών φορέων τους, προσελκύοντάς τα στην Αθήνα, όπως η ASTA των ΗΠΑ και η ITTAA του Ισραήλ, αλλά και μέσω Συμφώνων Συνεργασίας συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας).

Σε πρόσφατη δήλωση σας για τον ελληνικό τουρισμό, αναφερθήκατε στις «ποικίλες παράνομες τουριστικές δραστηριότητες» που υπάρχουν από επιχειρήσεις και ιδιώτες. Τι ακριβώς συμβαίνει, ποια είναι η επίδραση αυτών και τι προτείνει η FedHATTA;

Με σθένος και από την αρχή προσπαθήσαμε να κάνουμε αισθητή την παρουσία μας, τονίζοντας ότι θα πρέπει ο νόμος 393 να γίνει σεβαστός σε όλη την επικράτεια. Η τουριστική νομοθεσία είναι συγκεκριμένη και πολύ σαφής. Όσοι παρανομούν, διοργανώνοντας αυθαίρετα εκδρομές, ταξίδια, εκδηλώσεις, αγνοώντας τα άρθρα αυτού του νόμου, το μόνο που καταφέρνουν είναι να αυξάνουν τα ποσοστά αφερεγγυότητας, έλλειψης ασφάλειας, να αμαυρώνουν το πρόσωπο του ελληνικού τουρισμού, αλλά και να φοροδιαφεύγουν ενισχύοντας την παραοικονομία και στερώντας έσοδα από το κράτος. 

Η Ομοσπονδία δεν θα σιωπήσει, ούτε για τα τουριστικά γραφεία που δεν συμμορφώνονται με τη νομοθεσία, μη σεβόμενα τον καταναλωτή. Το ισχύον Π.Δ. απαιτεί συνέπεια και αξιοπιστία απέναντι στους καταναλωτές. Δεν μπορούμε να μιλάμε για επίπεδο τουρισμού, για ανάπτυξη και υποδομές, και από την άλλη να αφήνουμε ατιμώρητα τέτοια φαινόμενα. Ζητούμε από την Πολιτεία να είναι στο πλευρό μας, και γι’ αυτό πάντα η Πολιτεία θα μας βρίσκει δίπλα της, να της υποδεικνύουμε τέτοιες παραβάσεις.

Ποια η γνώμη σας για τις πλατφόρμες τύπου Airbnb; Θα λέγατε πως είναι θετικός ή αρνητικός ο αντίκτυπος τους στον οργανωμένο τουρισμό;

Η τάση των ενοικιαζομένων τουριστικών καταλυμάτων στην οικονομία διαμοιρασμού έχει ξεκινήσει από παλιά στο εξωτερικό – για την χώρα μας είναι μια νέα τάση. Αυτά τα καταλύματα, όπως και οι αεροπορικές εταιρίες χαμηλού κόστους, δεν λειτουργούν αυξάνοντας την παραγωγικότητα των γραφείων που δημιουργούν και διακινούν τουριστικά πακέτα. Περισσότερο απευθύνονται σε κάποιες κατηγορίες ταξιδιωτών με πολύ συγκεκριμένα ζητούμενα, όπως π.χ. οικογένειες ή ζευγάρια, που επιλέγουν να ταξιδεύουν με αυτό τον τρόπο, μεμονωμένα. Η τάση αυτή θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι το αποτέλεσμα μιας οικονομικής συγκυρίας. Δεν αλλάζει επ’ ουδενί όμως την ανάγκη της συντριπτικής πλειονότητας των ταξιδιωτών για οργάνωση διακοπών μέσω τουριστικού γραφείου, που προσφέρει ασφαλείς διακοπές και μπορεί να εγγυηθεί για την ποιότητά τους.

Ποια η συνεργασία της FedHATTA με την πολιτεία και με τους φορείς που εμπλέκονται με την αγορά του τουρισμού; Υπάρχουν εκεί θέματα που χρίζουν βελτίωσης;

Πάντα μπορούν να γίνουν τα πράγματα καλύτερα, θα πρέπει όμως να αναγνωρίσω ότι τα τελευταία χρόνια η συνεργασία μας με την Πολιτεία είναι εποικοδομητική. Και αυτό γιατί είμαστε πολύ στοχευμένοι στα θέματα που θίγουμε. Είναι θέματα συγκεκριμένα, άπτονται της κείμενης νομοθεσίας και αφορούν τον κλάδο των τουριστικών γραφείων. Επομένως, δεν υπάρχει χώρος για αντιπαραθέσεις. Σίγουρα υφίστανται και θέματα που δεν προχωρούν όσο γρήγορα θα θέλαμε, αλλά πάντα θα είμαστε εδώ και πάντα θα επισημαίνουμε τα κακώς κείμενα. Βρισκόμαστε σε συνεργασία με το Υπουργείο Τουρισμού, αλλά και με τα Υπουργεία Πολιτισμού, Οικονομικών, Ναυτιλίας, Υποδομών και Μεταφορών, Εργασίας – έχοντας εστιάσει στην ανάγκη να επιλυθούν χρόνια προβλήματα.

Για το τέλος, μιλήστε μας για το επάγγελμα του τουριστικού πράκτορα. Είναι ένα επάγγελμα με μέλλον, ένας χώρος στον οποίο μπορούν να δραστηριοποιηθούν νέοι επιχειρηματίες;

Φυσικά. Η Ελλάδα, που είναι το πεδίο δραστηριότητάς μας, είναι ένας πλούσιος προορισμός που μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις οποιουδήποτε επισκέπτη, οποιουδήποτε ενδιαφέροντος, οποιασδήποτε γκάμας τουριστών. Από αυτή την άποψη, υπάρχουν πολλά πεδία δράσης για έναν τουριστικό πράκτορα.

Φυσικά και η δουλειά του έχει μέλλον και μεγάλες προοπτικές, γιατί οι άνθρωποι πάντα θα επιθυμούν να ταξιδεύουν και ο ελληνικός τουρισμός κρύβει μεγάλες προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης.  Παράλληλα, η Ομοσπονδία φροντίζει να παρεμβαίνει σε νομικά και τεχνικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι επαγγελματίες, ώστε να διευκολύνεται η δραστηριοποίησή τους στον κλάδο, ενώ συμβάλλει και στην επιμόρφωση των εργαζομένων στα τουριστικά γραφεία.