Μια επίσκεψη στον Αγροτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Αχλαδίων στην Σητεία

Πρώτος Συνεταιρισμός, παγκοσμίως, καταγράφεται από κάποιους ερευνητές η “Κοινή Συντροφιά” που ιδρύθηκε το 1780 στα Αμπελάκια της Λάρισας. Στον αγροτικό τομέα, αιτίες που ωθούν τους παραγωγούς σε συλλογικά σχήματα έχουν να κάνουν με την αβεβαιότητα του όγκου της παραγωγής λόγω της άμεσης εξάρτησής της από τον καιρό, την ανάγκη τους να ανταποκριθούν οικονομικά στις υποχρεώσεις τους και την απόκτηση μεγαλύτερης διαπραγματευτικής δύναμης στις εμπορικές τους συναλλαγές.

Η εμφάνιση σύγχρονων Αγροτικών Συνεταιρισμών στη χώρα μας, θεωρητικά, τοποθετείται στα 1900, με τη δημιουργία του Σωματείου Αλμυρού (δεν υπήρχε τότε συνεταιριστική νομοθεσία). Πιο συστηματικά, όμως, ξεκινά από το 1906 και μετά, που οργανώνεται η συγκεκριμένη κίνηση από τον γεωπόνο Σωκράτη Ιασεμίδη. Πριν λίγες μέρες επισκεφθήκαμε έναν Αγροτικό Συνεταιρισμό για να ενημερωθούμε για την “προσπάθεια” που γίνεται εκεί από τους παραγωγούς του μέρους.

Πιο συγκεκριμένα, βρεθήκαμε στο χωριό Αχλάδια, 9 χιλιόμετρα από τη Σητεία Λασιθίου, κατάφυτο από ελαιόδενδρα (124.000) και με πολύ όμορφο φυσικό τοπίο. Ο οικισμός υπάρχει από την Μεσομινωική III περίοδο, καθώς στη θέση Ρίζα ανασκάφτηκε τετράγωνη αγρέπαυλη, ενώ στη θέση Πλατύσκοινος μεγάλος θολωτός τάφος. Ανάμεσα στα Αχλάδια και το διπλανό χωριό, την Σκοπή Σητείας, σε καταπράσινη ρεματιά, βρίσκεται ο μικρός οικισμός Κιμουργιώτης με την πηγή Λαψανάρι. Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός των Αχλαδιών διαχειρίζεται την παραγωγή ελαιολάδου των παραγωγών της γύρω περιοχής που ανέρχεται σε αριθμό, περίπου, στους 600 τόνους.

Τα τελευταία χρόνια, ο Συνεταιρισμός εκσυγχρονίζει διαρκώς τον μηχανολογικό του εξοπλισμό και τις εγκαταστάσεις του για να ανταποκριθεί, πρώτα απ' όλα, στις απαιτήσεις των μελών του. Γνώμονας, το ποιοτικό ελαιόλαδο. Το 2016, προχώρησαν σε μια καινοτόμα κίνηση για τα τότε ελληνικά δεδομένα στη διαδικασία ελαιοποίησης, με την εγκατάσταση του συστήματος μάλαξης Protoreattore της Pieralisi. Μετά την πετυχημένη εφαρμογή του συστήματος, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός των Αχλαδιών, το 2017, αντικατέστησε πλήρως τους μαλακτήρες που χρησιμοποιούνταν για χρόνια, εγκαθιστώντας και δεύτερο σύστημα Protoreattore καθώς και decanter δύο φάσεων της Pieralisi. Έτσι, καθίσταται σήμερα ως ο μοναδικός Συνεταιρισμός της επαρχίας Σητείας που έχει τέτοιο εξοπλισμό.

“Στόχος μας η ποιότητα του ελαιολάδου που παραδίδουμε στους παραγωγούς των Αχλαδιών αλλά και των γύρω χωριών που επιλέγουν να αλέσουν σε εμάς και η καλύτερη και ταχύτερη εξυπηρέτησή τους”, τα λόγια του Προέδρου του Συνεταιρισμού κ. Γιάννη Χριστοδουλάκη. Ανάλαβε αυτή τη θέση το 2012, με αφετηρία την πίστη του στην ιδέα του συνεταιρίζεσθαι και την προσφορά προς τους συγχωριανούς του. Θεωρεί πως τα επόμενα χρόνια θα αποτελεί μονόδρομο για τα ελαιουργεία της Κρήτης αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας η χρήση του συστήματος Protoreattore. Αυτό, διότι το συγκεκριμένο σύστημα μάλαξης, όπως μας σχολιάζει χαρακτηριστικά, έχει θετικές επιπτώσεις στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του παραγόμενου ελαιολάδου αλλά και σημαντική συνεισφορά στη μείωση του κόστους λειτουργίας του ελαιουργείου.

Πλεονέκτημα του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αχλαδιών είναι πως ο κάθε παραγωγός μπορεί να επιλέξει αν θέλει κοινή ή μεμονωμένη άλεση. Η εφαρμογή, μάλιστα, της κοινής άλεσης αποτελεί άλλο ένα στοίχημα. Ήδη, όπως μας ενημέρωσε ο Πρόεδρος κ. Χριστοδουλάκης, από την ελαιοκομική χρονιά 2017-18 προσφέρεται αυτή η επιλογή, καθώς ολοκληρώθηκαν όλες οι αναγκαίες προσαρμογές στη γραμμή παραλαβής του ελαιοκάρπου. Επίσης, έχουν τη δυνατότητα αποθήκευσης των ελιών που παραδίδονται για άλεση σε παλετοκιβώτια. Τα παλετοκιβώτια είναι καλύτερα από τα κλασσικά υφασμάτινα σακιά που δημιουργούν προβλήματα λόγω μη σωστού αερισμού των καρπών με συνέπεια αντίστοιχη υποβάθμιση στην ποιότητα του λαδιού. Για όσο το δυνατόν καλύτερο ελαιόλαδο, επιπροσθέτως, στα Αχλάδια η άλεση γίνεται αμέσως ή λίγες ώρες μετά την παράδοση. Ξεναγηθήκαμε στις εγκαταστάσεις του Συνεταιρισμού και διαπιστώσαμε ιδίοις όμμασι την επιμονή και το έμπρακτο ενδιαφέρον τους για την προσφορά ποιοτικών υπηρεσιών προς τους παραγωγούς. Ενημερωθήκαμε, ακόμη, αναλυτικά για όλη τη διαδικασία της ελαιοποίησης και την χρήση των νέων τους μηχανημάτων.

Η προσπάθεια που καταβάλλουν όλοι στον Συνεταιρισμό Αχλαδιών είναι ανεξάντλητη, προσανατολισμένη προς την ικανοποίηση ολοένα και περισσότερων παραγωγών. “Οι μελλοντικές μας ενέργειες δεν έχουν να κάνουν μόνο με τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεών μας. Αφορούν, επίσης, την παρουσία μας σε συλλογικά σχήματα παραγωγών της Επαρχίας Σητείας που εφαρμόζουν το σύστημα της ολοκληρωμένης διαχείρισης στην ελαιοκαλλιέργεια”, μας σχολιάζει ο Πρόεδρος κ. Γιάννης Χριστοδουλάκης. Επισημαίνει, τέλος, πως το μέλλον των Συνεταιρισμών αλλά και του ελαιολάδου εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες. Χρονιές δύσκολες, από άποψη καιρού, θα επιδρούν αρνητικά στην ανθοφορία των ελιών, στη συνολική παραγωγή αλλά και στην τελική επιβίωση των συλλογικών σχημάτων.

Αναχωρήσαμε από τα Αχλάδια με τις καλύτερες εντυπώσεις από το μέρος και την Σητειακή, “αληθινή” φιλοξενία των ανθρώπων του.