Responsibility Alliance: Μια Συμμαχία για την υπεύθυνη διάθεση και κατανάλωση αλκοόλ

Πώς και από ποιους ξεκίνησε η Συμμαχία για την Υπεύθυνη Πώληση Οινοπνευματωδών Ποτών;

Η υπεύθυνη διάθεση και κατανάλωση αλκοόλ είναι ένα ζήτημα που μας αφορά όλους, από τον παραγωγό, τον εισαγωγέα, τον διακινητή και το τελικό σημείο, έως και τον τελικό καταναλωτή. Στη βάση αυτή, τον Ιούνιο του 2016 δημιουργήσαμε τη Συμμαχία για την Υπεύθυνη Πώληση Οινοπνευματωδών Ποτών «Responsibility Alliance» δίνοντας ζωή σε ένα όραμα που προϋπήρχε. 

Η Συμμαχία αποτελεί πρωτοβουλία του κλάδου αλκοολούχων ποτών και συγκεκριμένα των θεσμικών του οργάνων, δηλαδή της Ένωσης Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών (ΕΝ.Ε.Α.Π.) μαζί με το Σύνδεσμο Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων και Αλκοολούχων Ποτών (Σ.Ε.Α.Ο.Π.). Την πρωτοβουλία αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή ως ιδρυτικά μέλη κορυφαίοι εκπρόσωποι του λιανικού εμπορίου και της επιτόπιας κατανάλωσης (π.χ. supermarkets μπαρ, κάβες, ξενοδοχεία) με τη στήριξη του Ελληνικού Δικτύου Εταιρικής Κοινωνικής Eυθύνης (CSR Hellas). Επίσης, έχουμε την τιμή να συμμετέχουν συμβουλευτικά εξειδικευμένοι φορείς σε ζητήματα πρόληψης και δημόσιας υγείας που συμβάλλουν ενεργά με το πλεονέκτημα της εμπειρίας και της επιστημονικής τους γνώσης. Ενδεικτικά μόνο να αναφέρω την Ελληνική Εταιρεία Κοινωνικής Παιδιατρικής και Προαγωγής Υγείας, το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς», το ΚΕΘΕΑ, το Εθνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων - Προαγωγής Υγείας (ΕΔΔΥΠΠΥ) κ.ά.

Ποιοι είναι οι στόχοι της; Υπάρχουν προβλήματα που έχετε αντιμετωπίσει στην προσπάθεια επίτευξής τους;

Σε πλήρη ευθυγράμμιση με τη Στρατηγική του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.) για τη μείωση της επιβλαβούς κατανάλωσης αλκοόλ, οι βασικοί στόχοι της Συμμαχίας είναι:

• Ενημέρωση των εργαζομένων του ευρύτερου κλάδου για την υπεύθυνη πώληση και διάθεση αλκοόλ.
• Συνεργασία για τη μείωση και ει δυνατόν την εξάλειψη της κατανάλωσης αλκοόλ από ανήλικα άτομα.
• Συμβολή στη μείωση του φαινομένου της οδήγησης υπό την επίδραση του αλκοόλ.
• Ενίσχυση των υπεύθυνων πρακτικών marketing για τα οινοπνευματώδη προϊόντα.
• Ενημέρωση των καταναλωτών για το αλκοόλ και την υπεύθυνη κατανάλωσή του.

Αναφορικά με το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, θα έλεγα ότι αντιμετωπίσαμε αναμενόμενες πρακτικές δυσκολίες οργανωτικής φύσεως. Όπως είναι εύλογο, δεν είναι εύκολο να συντονίζονται ταυτόχρονα τόσοι πολλοί και διαφορετικοί οργανισμοί. Ωστόσο, το κοινό όραμα και η υπεύθυνη στάση σε ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα όπως είναι το αλκοόλ και η υπεύθυνη κατανάλωσή του μας ένωσαν κάτω από κοινούς σκοπούς, με ιδιαίτερη έμφαση την προστασία των ανηλίκων.

Επίσης, παρά το γεγονός ότι έχουμε τη στήριξη της Πολιτείας, γεγονός που συμβάλλει καθοριστικά στην επίτευξη των στόχων μας, δυστυχώς, συναντάμε ακόμα κρούσματα ορισμένων επαγγελματιών που απασχολούνται στην ευρύτερη αλυσίδα διάθεσης, κυρίως όσον αφορά στην κατανάλωση αλκοόλ από ανηλίκους, οι οποίοι δεν συντάσσονται ακόμα. Ένας ακόμη παράγοντας που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ως κοινωνία είναι - παρά τις σημαντικές προσπάθειες που καταβάλλονται το τελευταίο διάστημα - η συχνά πλημμελής εφαρμογή του νόμου, ειδικά σε ό,τι αφορά τη διάθεση αλκοόλ προς τους ανήλικους. Πάραυτα, με οδηγό τη βαθιά πεποίθηση ότι μόνο μέσω της συλλογικής δράσης όλων των ενδιαφερομένων μπορούμε να εμπνεύσουμε μια αλλαγή νοοτροπίας και να κάνουμε τη διαφορά, εργαζόμαστε όλοι μαζί για να εδραιώσουμε υγιή και υπεύθυνα πρότυπα σε σχέση με το αλκοόλ.

Σε αυτά τα δύο χρόνια από τη σύσταση της Συμμαχίας, ποια θα ξεχωρίζατε ως τα σημαντικότερα επιτεύγματά της γύρω από την ενδυνάμωση των πρακτικών υπεύθυνης διάθεσης, πώλησης και κατανάλωσης αλκοόλ στην Ελλάδα;

Σε αυτό το διάστημα έχουμε αναπτύξει στρατηγικές συνεργασίες με κοινωνικούς εταίρους μέσω δράσεων και εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, ενώ παράλληλα έχουμε δημιουργήσει εύχρηστο ενημερωτικό υλικό και έναν πλήρως ανανεωμένο ιστότοπο για την υπεύθυνη κατανάλωση, το Απολαύστε Υπεύθυνα.

Μέσω της συνεργασίας μας με το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» έχουμε συμβάλλει στην ενημέρωση χιλιάδων οδηγών για τις επιπτώσεις της κατανάλωσης αλκοόλ στην οδήγηση, μέσω της εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης για την πρόληψη των τροχαίων συγκρούσεων που συνδέονται με την κατανάλωση αλκοόλ. Αλλά και μέσω του ΕΔΔΥΠΠΥ έχουμε εγκαταστήσει ενημερωτικό υλικό σχετικά με το αλκοόλ στην πλατφόρμα  112 Δήμων σε όλη την Ελλάδα.

Επίσης, έχει γίνει μία μεγάλη προσπάθεια να ευαισθητοποιήσουμε τους επαγγελματίες του κλάδου. Με χαρά παρατηρούμε ότι συνεχώς αυξάνονται οι bartenders και οι ιδιοκτήτες εστιατορίων και bar που επιθυμούν να ενημερώνονται σχετικά με την υπεύθυνη πώληση και κατανάλωση, υιοθετούν ορθά πρότυπα σερβιρίσματος αλκοόλ, και για εμάς αυτό ίσως να είναι και το σημαντικότερο επίτευγμα, ότι σταδιακά αλλάζουμε την κουλτούρα και όλοι, επαγγελματίες και καταναλωτές, υιοθετούν μία πιο υπεύθυνη στάση.

Πόσο εύκολο είναι να δημιουργηθεί στην Ελλάδα μια κουλτούρα υπευθυνότητας γύρω από τη διάθεση, την πώληση και την κατανάλωση αλκοόλ;

Λειτουργούμε με βάση το σωστό, όχι το εύκολο. Στόχος μας είναι να συμβάλλουμε σε μία θετική αλλαγή στην κοινωνία προάγοντας ορθά πρότυπα κατανάλωσης και πώλησης και μία πιο υπεύθυνη στάση από το σύνολο της κοινωνίας. Αυτό χρειάζεται συντονισμένη προσπάθεια και ασφαλώς τη στήριξη της Πολιτείας και την εφαρμογή του νόμου.

Ποιος είναι ο ρόλος που διαδραματίζει ή που μπορεί να διαδραματίσει η πολιτεία σε αυτό;

Η Πολιτεία έχει σαφώς καθοριστικό ρόλο, καθώς ορίζει το θεσμικό πλαίσιο και είναι επιφορτισμένη με την εφαρμογή του νόμου.

Εμείς, ως κλάδος, συνεργαζόμαστε στενά με τα αρμόδια όργανα στην προσπάθεια της Πολιτείας για την ενίσχυση του περιβάλλοντος κατανάλωσης αλκοόλ με προτεραιότητα στην πρόληψη, καθώς βεβαίως και σε θέματα καταπολέμησης του λαθρεμπορίου και των φαινομένων νοθείας. 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της συνεργασίας μας αποτελεί το 2005 η υπογραφή με το Υπουργείο Υγείας της Αρχής Αυτοδέσμευσης, που δεσμεύει όλες τις εταιρείες οινοπνευματωδών ποτών στην επίδειξη υπευθυνότητας τόσο στη διαφήμιση όσο και σε οποιαδήποτε άλλη εμπορική επικοινωνία. Συνεπώς, αντιλαμβάνεστε πως οι πρωτοβουλίες του κλάδου είναι αναγκαίο να υποστηρίζονται από το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο για να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα και να είναι δυνατές καίριες κοινωνικές παρεμβάσεις. 

Υπάρχουν δράσεις και προγράμματα της Συμμαχίας τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη και για τα οποία μπορείτε να μας μιλήσετε;

Αυτή την περίοδο διαμορφώνεται μια εργαλειοθήκη με ενημερωτικό υλικό με στόχο να ενημερώσει τους εργαζόμενους σε όλα τα κανάλια διάθεσης αλκοόλ. Πέρα από το «Responsibility Alliance», οι εταιρίες-μέλη αναπτύσσουν και δικές τους ανεξάρτητες δράσεις για την προαγωγή της υπεύθυνης κατανάλωσης και την αντιμετώπιση φαινομένων αλόγιστης συμπεριφοράς σε σχέση με το αλκοόλ. Σύντομα θα ανακοινωθεί και μία ακόμη πρωτοβουλία της Συμμαχίας σε συνεργασία με μεγάλη αλυσίδα πολυκαταστημάτων ψυχαγωγίας για την υπεύθυνη κατανάλωση αλκοόλ.

Κλείνοντας, μιλήστε μας για την γενικότερη συνεισφορά του κλάδου στην οικονομία και την απασχόληση.

Ο κλάδος των αλκοολούχων ποτών συμβάλλει θετικά στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, λόγω και της ισχυρής διασύνδεσής του με άλλους κομβικούς κλάδους όπως του τουρισμού, της ψυχαγωγίας, της καφεστίασης, της διαφήμισης κ.ά. Είναι γεγονός ότι συνεισφέρουμε περίπου €1,5 δισ. στο ΑΕΠ παρά το γεγονός ότι τα τελευταία έτη η κατηγορία των αλκοολούχων ποτών έχει υποστεί δυσμενέστατη και ανισοβαρή φορολόγηση σε βάρος της.

Όσον αφορά την απασχόληση, αρκεί να αναφέρω ότι ο κλάδος συμβάλλει με περισσότερες από 31 χιλ. θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης στο σύνολο της οικονομίας και ότι περισσότερες από 14 χιλ. ελληνικές επιχειρήσεις έχουν ως βασική οικονομική δραστηριότητα τα αλκοολούχα ποτά. Αντιλαμβάνεστε επομένως, πόσο σημαντική κινητήριος δύναμη είναι η παρουσία του κλάδου αλκοολούχων ποτών για την ελληνική επιχειρηματικότητα, τα εισοδήματα και την απασχόληση, καθώς και την ενίσχυση της εξωστρέφειας της εθνικής οικονομίας μέσω της σημαντικής εξαγωγικής δυναμικής μας.

Βρείτε τη Responsibility Alliance και στο Facebook.