Από το καλό στο εξαιρετικό: Πάντα υπάρχει κάτι που μπορείς και πρέπει να κάνεις καλύτερα
Eίναι αλήθεια πως φράσεις όπως «από το καλό στο εξαιρετικό» ή «το καλό είναι εχθρός του καλύτερου» είναι από τα κλισέ στα μαθήματα ηγεσίας και στα αντίστοιχα συγγράμματα. Αναφέρονται στην αέναη προσπάθεια βελτίωσης και τον μη εφησυχασμό στην παρούσα κατάσταση. Όσο ανεβαίνεις τον ακανθώδη ανήφορο η κορυφή μετατοπίζεται και συνεχώς ψηλώνει. Θεμελιακό στοιχείο της φιλοσοφίας «From Good to Great» είναι ότι πάντα υπάρχει κάτι το οποίο μπορείς και πρέπει να κάνεις καλύτερα. Στόχος, όπως επισημαίνει ο Collins, το να ξεχωρίσεις εμφανώς σε σχέση με τον ανταγωνισμό και να επιτύχεις βιωσιμότητα.
Το «Great» είναι ένας τίτλος που αλλάζει συνέχεια «κριτήρια απονομής» και νοηματοδοτείται από την πρόοδο του ανταγωνισμού και τις εξελίξεις του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος. Eπίσης νοηματοδοτείται από την τωρινή κατάσταση που θεωρείται απλά good ώστε να κοιτάει με θαυμασμό και πάθος το «great».
Όπως στις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς η παραπάνω φιλοσοφία και τρόπος σκέψης μπορεί να οδηγήσει και ατομικά σε εξαιρετικά αποτελέσματα. Κατά τη γνώμη μου, το παρακάτω σχήμα περιγράφει τα βασικά (ατομικά) συστατικά που μπορούν να οδηγήσουν κάποιον από το να είναι καλός στο να είναι εξαίρετος εκεί που επιθυμεί.
Στον πυρήνα της πυραμίδας η αυτογνωσία,η αυτοπαρακίνηση, οι αξίες, οι συνήθειες μας, τα πρότυπα συμπεριφοράς, ορισμένα soft skills ο χαρακτήρας και φυσικά οι διάφορες-πολλαπλές νοημοσύνες μας, είναι τα θεμέλια και ο συνδετικός κρίκος για κάθε τι άλλο. Αξίες και χαρακτηριστικά προσωπικότητας όπως η προσαρμοστικότητα, η επιμονή, η δυνατότητα επάνοδου (psychological resilience), το θάρρος και το τσαγανό είναι σημαντικά. Ένας χαρακτήρας με αρχές και χωρίς μεγάλη «ηθική ελαστικότητα» μπορεί να είναι πυξίδα σε ένα αβέβαιο αύριο που δεν θα μας οδηγήσει σε μέρη που δεν θέλουμε.
Η αυτοπαρακίνηση αναφέρεται ξεχωριστά καθώς αποτελεί μία πολύ σημαντική έννοια που αφορά την ικανότητα του ατόμου να αντλεί μόνος του κίνητρο, διάθεση και να έχει την ίδια αποφασιστικότητα κάθε πρωί που ξυπνάει για να επιτύχει το στόχο του. Πολλαπλές νοημοσύνες όπως το IQ, η συναισθηματική νοημοσύνη, η κιναισθητική κ.α είναι παράγοντες που συντελούν σε μεγάλο βαθμό στην διαρκή επιτυχία. Τέλος η αυτογνωσία δηλαδή η ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε τον βαθμό που διαθέτουμε τα διάφορα στοιχεία του πυρήνα είναι η κορωνίδα κάθε προσπάθειας βελτίωσης και ανάπτυξης.
Στο πάνω μέρος της πυραμίδας μία προσωπική στρατηγική, ένα όραμα και μία κατεύθυνση με μακροχρόνιο ορίζοντα είναι απαραίτητα προς την επιτυχία. Αν δεν κοιτάς εκεί που θες να πας, θα πας εκεί που κοιτάς λέει μία γνωστή έκφραση. Να σημειώσουμε πως η προδραστρικότητα και η καινονοτομικότητα είναι βασικά στοιχεία που πρέπει να διακρίνουν το προσωπικό στρατηγικό σχέδιο. O κάθε άνθρωπος μπορεί να έχει μία δήλωση αποστολής (personal mission statement) και να εργάζεται για κάποιον ευρύτερο σκοπό (personal purpose) με στόχο την επίτευξη αντίκτυπου (personal impact).
Στο δεξί κάτω άκρο της πυραμίδας έχουμε τις γνώσεις και τις δεξιότητες οι οποίες πρέπει συνεχώς να αναπτύσσονται και να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Το να ξέρει κάποιος πώς να μαθαίνει, να εμπλουτίζει το υπάρχων γνωστικό υπόβαθρο από πολλαπλές πηγές καθώς και να είναι έτοιμος για upskilling και reskilling είναι συστατικά που θα κάνουν κάποιον να ξεχωρίσει.
Στο αριστερό κάτω άκρο το self-management με έμφαση κυρίως στην αποτελεσματική στοχοθεσία, στην κατανομή πόρων, την προσωπική οργάνωση και τον χρονοπρογραμματισμό ενεργειών. Bασική πτυχή του προσωπικού management είναι η αυτοέλεγχος-αυτορύθμιση (self regulation) που ορίζεται ως η ικανότητα των ατόμων να παρακολουθούν, ελέγχουν και κατευθύνουν πτυχές τόσο της επαγγελματικής όσο και της προσωπικής ζωής τους.
Όλα τα στοιχεία της πυραμίδας φυσικά αναπτύσσονται, βελτιώνονται και μαθαίνονται, αρκεί να υπάρχει η θέληση για να κάνουμε την έξτρα διαδρομή που απαιτείται (go the extra mile).
Αξίζει να διαβάσετε:
- Good To Great, Collins Jim
- Οι μεγάλοι φιλόσοφοι και το προσωπικό μάνατζμεντ, Μπουραντάς Δημήτρης
- Οργανωσιακή Ψυχολογία και Συμπεριφορά, Μαρία Βακόλα-Ιωάννης Νικολάου
- Η επιτυχία κρυβόταν στο κομοδίνο μου, Σμυρνάκης Νικόλας
- Managers Not MBAs: A Hard Look at the Soft Practice of Managing and Management Development, Henry Mintzberg
Σχόλια