Λόγω μιας «τραυματικής» πρώτης εμπειρίας ως ομιλήτρια/παρουσιάστρια πριν από 19 χρόνια, μπήκα στη διαδικασία (από τότε μέχρι και σήμερα…) να προσπαθώ να μαθαίνω ό,τι σχετίζεται με την τέχνη του «παρουσιάζειν.» Με το Art of Idea Pitching. Ουσιαστικά… να μαθαίνω και στη συνέχεια να μοιράζομαι με τους συνανθρώπους μου οτιδήποτε σχετίζεται με την τέχνη της επικοινωνίας.
Το πρώτο πράγμα που προσέχω σε όποιον έχω απέναντί μου είναι τα μάτια του. Από τα μάτια μπορείς να καταλάβεις πολλά. Και στο πλαίσιο αυτού, παρατηρώ, τόσο σε επίπεδο διαπροσωπικής επικοινωνίας, αλλά και σε επίπεδο παρουσιάσεων, ότι οι άνθρωποι αποφεύγουν να κοιτάξουν το κοινό τους (είτε μικρό είτε μεγάλο) στα μάτια. Ο βασικός λόγος; Γιατί φοβούνται. Ένας ακόμα είναι η οδηγία που δίνουν κάποιοι υποτιθέμενοι ειδικοί σε θέματα επικοινωνίας και interview, η οποία μας λέει ότι δεν πρέπει να κοιτούμε στα μάτια τον άνθρωπο που έχουμε απέναντί μας, αλλά στο σημείο του κεφαλιού ανάμεσα στα φρύδια του. Μέγα λάθος!
Η ψυχολογία της οπτικής επαφής
Ναι! Είναι δύσκολο να κοιτάς στα μάτια τον άνθρωπο που βρίσκεται απέναντί σου. Κι ακόμα πιο δύσκολο είναι να κοιτάς στα μάτια ένα μεγάλο κοινό που έρχεται να σε ακούσει, ενώ νιώθεις παράλληλα ότι πολλά ζευγάρια μάτια είναι καρφωμένα πάνω σου. Τότε είναι που μπορεί να χάσεις την εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, να ανέβουν τα επίπεδα του άγχους σου και αυτό να έχει τελικά αρνητική επίδραση στον τρόπο που παρουσιάζεις.
Και πού οφείλεται μία τέτοια αντίδραση;
Μα φυσικά στο πώς η εξέλιξη μας έχει διαμορφώσει ώστε να μπορούμε να ανταποκριθούμε στις απειλές που προέρχονται από το περιβάλλον μας, αλλά και στο πώς, ως είδος, καταλήγουμε σε συμπεράσματα ως προς τη θέση μας μέσα σε μία ιεραρχικά δομημένη κοινωνία.
Έρευνες έχουν αποδείξει ότι:
- Η οπτική επαφή είναι μία μορφή αποδοχής ή/και πρόσκλησης, ενώ η αποστροφή του βλέμματος είναι σημάδι απόρριψης.
- Οι άνθρωποι που βγαίνουν να μιλήσουν μπροστά σε κοινό και διατηρούν οπτική επαφή μαζί του, θεωρούνται πιο σοβαροί, πιο πιστευτοί και ότι έχουν βαθιά γνώση του αντικειμένου τους. Έτσι το κοινό τους αντιμετωπίζει πιο θετικά.
- Οι πιο δυνατοί άνθρωποι, αυτοί που πιστεύουν στον εαυτό τους, σπάνια αποφεύγουν την οπτική επαφή.
- Αυτοί που διατηρούν οπτική επαφή, δείχνουν ότι ενδιαφέρονται για το κοινό τους και το σέβονται.
- Οι άνθρωποι που κλείνουν συχνά τα μάτια τους ενώ μιλούν, στέλνουν το μήνυμα ότι βαριούνται ή ότι νιώθουν ότι είναι ανώτεροι ιεραρχικά.
Άρα…
Αν ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων που αποφεύγουν να κοιτούν τους ανθρώπους που έχουν απέναντί τους στα μάτια και ειδικά όταν παρουσιάζουν τις ιδέες τους σε κοινό, τότε…
Τραβήξτε βίντεο τον εαυτό σας από κάποιες παρουσιάσεις σας και κατά τη διάρκεια που το παρακολουθείτε, καταγράψτε πόσες φορές είχατε οπτική επαφή με το κοινό σας. Έτσι, θα αρχίσετε να γίνεστε πιο συνειδητοί ως προς το πώς αντιδράτε.
Ζητήστε feedback από φίλους και συνεργάτες σας που παρευρίσκονται σε ομιλίες σας ή κάνετε πρόβες μπροστά τους.
Θυμηθείτε ότι η οπτική επαφή είναι ένας από τους βασικότερους τρόπους αληθινής σύνδεσης με το κοινό σας. Είναι ίσως το σημαντικότερο «εργαλείο» που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ώστε να κάνετε το κοινό σας να ακούσει το μήνυμά σας και να σας αποδεχτεί. Αποτελεί ένα μέσο ενίσχυσης της αληθινής επικοινωνίας και σας κάνει, ως παρουσιαστές, να νιώθετε αυτοπεποίθηση. Η οπτική επαφή είναι ένα όχημα που σας βοηθάει να κατακτήσετε το κοινό σας!
Το ευχάριστο είναι ότι όσο κι αν φοβόσαστε, όσο κι αν τα χάνετε μπροστά στο κοινό σας και δεν τολμάτε να το κοιτάξετε στα μάτια, με την εξάσκηση, το πρόβλημά σας μπορεί να λυθεί! Πρόκειται για μία ικανότητα που μαθαίνεται!
Και να έχετε πάντα στο μυαλό σας τα λόγια του Adrian Furham, Professor of Psychology at University College London:
«Το ποιον κοιτούμε στα μάτια και για πόση ώρα μπορεί να έχει μεγαλύτερη επίδραση απ’ ότι οι λέξεις που βγαίνουν από το στόμα μας.»
Σχόλια