Δήμητρα Ιορδάνογλου: Η πίστη στις ικανότητες και η συνεχής προσπάθεια είναι τα κλειδιά για την επιτυχία

Πριν από μερικά χρόνια παρακολούθησα το μάθημα της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού, το οποίο δίδασκε η κα. Δήμητρα Ιορδάνογλου, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Σήμερα λοιπόν έχω την χαρά να δημοσιεύω μία συνέντευξη στην οποία η κα. Ιορδάνογλου μοιράζεται τις απόψεις της για το HR και δίνει τις συμβουλές της στα νέα παιδιά που κάνουν την αρχή στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία.

Ποιες είναι οι σημαντικότερες δεξιότητες που πρέπει να έχει ένας νέος όταν τελειώνει το Πανεπιστήμιο και ετοιμάζεται να βγει στην αγορά εργασίας;

Όπως έχουν δείξει οι έρευνες αλλά και η καθημερινή πρακτική των επιχειρήσεων, τα hard skills, όπως το πτυχίο, ένα μεταπτυχιακό, οι ξένες γλώσσες αλλά και οι ψηφιακές δεξιότητες είναι σίγουρα απαραίτητα για την ανεύρεση μίας θέσης εργασίας. Ακόμα πιο καθοριστικά όμως είναι τα soft skills των υποψηφίων, γνωστά και με τον όρο συναισθηματική νοημοσύνη, στα οποία περιλαμβάνονται ικανότητες όπως η αυτοεπίγνωση, η αυτοδιαχείριση, η ενσυναίσθηση αλλά και η αρμονική και αποτελεσματική συνεργασία με άλλους ανθρώπους. Επίσης η προσαρμοστικότητα, η ευελιξία και η ψυχική ανθεκτικότητα παίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο καθώς ζούμε σε έναν κόσμο όπου όλα αλλάζουν με ραγδαίους ρυθμούς, έναν κόσμο μεταβλητό, αβέβαιο, σύνθετο και ασαφή, VUCA (Volatile, Uncertain, Complex, Ambiguous) όπως συνηθίζεται να λέγεται.

Ποια είναι τα πιο συχνά λάθη που κάνουν οι υποψήφιοι στις συνεντεύξεις για εργασία;

Αυτό που έχω διαπιστώσει είναι ότι συχνά δεν προβάλουν με ειλικρίνεια αλλά και με μετρημένη αυτοπεποίθηση τον εαυτό τους, και δεν έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα. Kι όταν μιλάω για προετοιμασία εννοώ πρώτον, να γνωρίζουν κάποια πράγματα για την επιχείρηση στην οποία θέλουν να εργαστούν, κάτι που πλέον είναι εύκολο να γίνει μέσα από έρευνα στο διαδίκτυο. Δεύτερον, να έχουν προετοιμάσει ένα ελκυστικό βιογραφικό, ειδικά διαμορφωμένο για τη συγκεκριμένη θέση. Τρίτον, να έχουν σκεφτεί τον τρόπο που θα απαντήσουν σε μερικές ερωτήσεις που είναι πιθανόν να γίνουν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, για παράδειγμα «πείτε μας λίγα πράγματα για εσάς» ή «ποιο είναι το μεγαλύτερο προτέρημα ή ελάττωμά σας» ή ακόμα «για ποιο από τα επιτεύγματά σας μέχρι σήμερα είστε περήφανος /η».

Πώς θα συμβουλεύατε έναν νέο να φτιάξει το βιογραφικό του όταν ακόμα δεν έχει αρκετή προϋπηρεσία;

Αυτή είναι μία ερώτηση που μου κάνουν συχνά οι φοιτητές και φοιτήτριές μου στο μάθημα της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού που διδάσκω στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Θα σας απαντήσω λοιπόν ότι το βιογραφικό θα πρέπει να αναδεικνύει τις σπουδές αλλά και οποιοδήποτε σχετικό σεμινάριο έχει παρακολουθήσει ο υποψήφιος, να περιλαμβάνει κάποια project/εργασίες που έχει εκπονήσει κατά τη διάρκεια των σπουδών του (είτε ατομικά, είτε ομαδικά) και έχουν συνάφεια με την συγκεκριμένη θέση εργασίας, καθώς με αυτόν τον τρόπο πιστοποιείται μία πρακτική εξάσκηση και γνώση στο αντικείμενο. Επίσης σημαντικό είναι να συμπεριλάβει, εφόσον έχει, τη συμμετοχή του σε προγράμματα ERASMUS στο εξωτερικό, γιατί μέσα από αυτά φαίνεται η ικανότητα προσαρμοστικότητας και διαπολιτισμικής επικοινωνίας. Τέλος καλό θα είναι να αναφέρει οποιαδήποτε εθελοντική δράση στην οποία έχει λάβει μέρος, αλλά και αθλητικές και άλλες δραστηριότητες. Πολλοί φοιτητές/τριες επίσης έχουν κάνει κάποιες καθαρά βιοποριστικές δουλειές όπως για παράδειγμα σερβιτόροι, τις οποίες διστάζουν να βάλουν στο βιογραφικό τους. Πιστεύω ότι και αυτή η εργασιακή εμπειρία είναι χρήσιμο να εντάσσεται στο βιογραφικό, καθώς έτσι προβάλλονται κάποια soft skills του υποψηφίου, όπως εργατικότητα, επικοινωνία με πελάτες, ομαδική συνεργασία.

Τα τελευταία χρόνια οι εταιρίες δυσκολεύονται να βρουν τους ιδανικούς υποψήφιους, και αρκετοί υποστηρίζουν πως αυτό οφείλεται στο Brain Drain. Πώς πιστεύετε μπορεί να καταπολεμηθεί αυτό το φαινόμενο;

Σίγουρα το Βrain Drain είναι ένα φαινόμενο που δυσκολεύει όχι μόνο τις επιχειρήσεις αλλά και ολόκληρη τη χώρα, καθώς χάνει ένα μέρος του αξιόλογου και υψηλά καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού της. Χρειάζονται πολιτικές ενίσχυσης της έρευνας και καινοτομίας ώστε να υπάρξουν κίνητρα για να επιστρέψουν οι νέοι που έφυγαν, και να συνεισφέρουν στη χώρα μας έχοντας αποκτήσει πολύτιμες εμπειρίες και έχοντας αναπτύξει περαιτέρω τις δεξιότητες τους.

Όντας Καθηγήτρια εδώ και πολλά χρόνια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ποια η γνώμη σας για το νέο ταλέντο στην Ελλάδα;

Η συναναστροφή μου με τις νέες και τους νέους όλα αυτά τα χρόνια με κάνει αισιόδοξη και περήφανη για τους ταλαντούχους ανθρώπους που έχουμε στη χώρα μας, αλλά και για το επίπεδο των ελληνικών πανεπιστημίων που διαμορφώνουν και γαλουχούν τη νέα αυτή γενιά. Εκείνο που θα πρέπει να καταπολεμηθεί είναι το υπερβολικό άγχος και η απαισιοδοξία που νιώθουν κάποιες φορές, με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε απογοήτευση και έλλειψη προσπάθειας. Αντίθετα η πίστη στις ικανότητες τους και η συνεχής προσπάθεια παρά τις αποτυχίες, δηλ. η ψυχική ανθεκτικότητα στην οποία αναφέρθηκα παραπάνω, είναι τα κλειδιά για την επιτυχία.

Πείτε μας δυο λόγια και για το LinkedIn. Πώς μπορούν οι νέοι σήμερα να το χρησιμοποιήσουν σωστά για να βρουν την εργασία που θέλουν;

Το LinkedΙn είναι μία εξαιρετικά χρήσιμη πλατφόρμα που έχει μεγάλη άνοδο τα τελευταία χρόνια και θα πρέπει να την αξιοποιήσουν όλοι οι υποψήφιοι εργαζόμενοι. Πρώτον, θα πρέπει να ανεβάσουν εκεί το βιογραφικό τους και να το διατηρούν επικαιροποιημένo. Δεύτερον, θα πρέπει να χτίσουν ένα δίκτυο επαφών (network) με ανθρώπους των επιχειρήσεων. Τρίτον, είναι σημαντικό να ανεβάζουν κάποια posts με επαγγελματικές δραστηριότητες ή εθελοντικές δράσεις στις οποίες λαμβάνουν μέρος καθώς και άρθρα επάνω στο αντικείμενο που τους ενδιαφέρει, ώστε να είναι ορατοί από ανθρώπους που αναζητούν υποψηφίους. Για τον ίδιο λόγο, καλό θα είναι να λαμβάνουν μέρος σε groups και σε συζητήσεις που γίνονται στο LinkedIn διατυπώνοντας προσεκτικά τις απόψεις τους για επαγγελματικά θέματα. Επιπλέον είναι σημαντικό να παρακολουθούν και τις θέσεις εργασίας που ανεβαίνουν σε ειδικό σημείο της πλατφόρμας (jobs) και ταιριάζουν με τα προσόντα και τα ενδιαφέροντά τους.

Ποιος θα είναι ο ρόλος του HR σε 5-10 χρόνια από τώρα; Τι αλλαγές αναμένονται να συμβούν στον χώρο;

Ο ρόλος του HR αναβαθμίζεται διαρκώς καθώς, όπως αναφέρει και ο Richard Boyatzis, είναι «η ψυχή και η καρδιά των επιχειρήσεων». Σίγουρα οι προκλήσεις για τον χώρο είναι πολλές, όπως για παράδειγμα η προσεκτική αναζήτηση των κατάλληλων υποψηφίων στον πόλεμο των ταλέντων όπως ονομάζεται, αλλά κι η διατήρηση τους μέσα στην επιχείρηση, καθώς φαίνεται ότι η νέα γενιά εργαζομένων – οι millennials - δεν  δείχνουν ιδιαίτερη δέσμευση στους οργανισμούς που εργάζονται αλλά προτιμούν να αλλάζουν συχνά εργοδότες. Επίσης η διατήρηση της ελκυστικότητας της επιχείρησης ως προτιμητέου εργοδότη από τους υποψηφίους μέσα από τη δημιουργία μίας σύγχρονης εταιρικής κουλτούρας, είναι ένα ζητούμενο. Ακόμη, η συνεχής εκπαίδευση και ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού στις νέες απαιτήσεις και δεξιότητες, και κυρίως η ανάπτυξη ηγετών που θα μπορούν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις του μέλλοντος, είναι μεταξύ των κορυφαίων προκλήσεων του κλάδου. 

Τι συμβουλές έχετε να δώσετε στους υποψήφιους; Μπορείτε να μας δώσετε κάποια παραδείγματα του τι πρέπει να κάνει κάποιος για να πάρει την δουλειά που θέλει;

Πρώτα από όλα θα πρέπει να βρει τη δουλειά που αγαπάει και θέλει να κάνει στο άμεσο μέλλον, κάτι που δεν είναι δεδομένο καθώς τα επαγγέλματα εξελίσσονται και μετασχηματίζονται με γρήγορους ρυθμούς. Πολλά νέα παιδιά «ψάχνονται» ακόμα για το τι θέλουν πραγματικά να κάνουν. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να επιδιώκουν να λαμβάνουν μέρος σε προγράμματα πρακτικής άσκησης σε οργανισμούς και επιχειρήσεις ώστε να αποκτήσουν εμπειρίες και μία εικόνα για το τι απαιτεί κάθε θέση εργασίας. Ακόμα, να παρακολουθούν σεμινάρια και εκδηλώσεις, όπως για παράδειγμα, ημέρες σταδιοδρομίας και επιχειρηματικότητας και startup weekends, ώστε να γνωρίσουν καλύτερα το αντικείμενο που τους ενδιαφέρει αλλά και τους ανθρώπους του χώρου, και να δικτυωθούν κατάλληλα. Χρήσιμες επίσης είναι και οι πλατφόρμες εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, όπως για παράδειγμα το Coursera, όπου μπορούν να εκπαιδευτούν σε σύγχρονα γνωστικά αντικείμενα από καταξιωμένους καθηγητές. Επίσης να δώσουν ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων που είναι περιζήτητες σήμερα στην αγορά εργασίας. Και φυσικά πάνω από όλα να πιστέψουν στον εαυτό τους, να τον εξελίσσουν διαρκώς, και με επιμονή και υπομονή να κυνηγήσουν τα όνειρά τους.

Λίγα λόγια για την Δήμητρα Ιορδάνογλου

Η Δήμητρα Ιορδάνογλου είναι Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου. Διδάσκει στα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών  “Πολιτιστική Διαχείριση”, “Νέα Μέσα και Δημοσιογραφία”, του Παντείου Πανεπιστημίου και ως επισκέπτρια καθηγήτρια στο ΠΜΣ “Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού” του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι συγγραφέας των βιβλίων “Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού στις Σύγχρονες Οργανώσεις. Νέες Τάσεις και Πρακτικές” και “Ηγέτες του Μέλλοντος” (με συνεργάτες). Επίσης είναι διευθύντρια της σειράς “Ηγεσία και Συναισθηματική Νοημοσύνη” στις Εκδόσεις Πεδίο και εξουσιοδοτημένη σύμβουλος Συναισθηματικής Νοημοσύνης από την Hay/McBer USA.