Το Public, η Amazon και οι πραγματικές ανάγκες των ελλήνων διαδικτυακών χρηστών

To Public, η γνωστή αλυσίδα τεχνολογίας και ψυχαγωγίας με τα 54 καταστήματα σε Ελλάδα και Κύπρο και τα 2 ηλεκτρονικά καταστήματα (Public.gr και Public-cyprus.com.cy) ανακοίνωσε ότι θα μετασχηματίσει το ηλεκτρονικό κατάστημα της Public.gr σε Marketplace.

Σύσσωμος ο ελληνικός τύπος αναπαρήγαγε χωρίς καμία αξιολόγηση, την είδηση του λανσαρίσματος της νέας επιχειρηματικής πρωτοβουλίας του Public, αναφέροντας μεταξύ άλλων τη δήλωση του Διευθύνοντος Συμβούλου της εταιρείας, κ. Χρήστου Καλογεράκη ότι το Public «δημιούργησε την Amazon της Ελλάδας»!

Καταρχάς, χαιρετίζω την προσπάθεια του Public.gr να μεταλλαχτεί σε πλατφόρμα, καθώς στο παρελθόν είχα επεξηγήσει γιατί η Ελλάδα χρειάζεται να αναπτύξει το κυρίαρχο επιχειρηματικό μοντέλο της ψηφιακής οικονομίας, που δεν είναι άλλο παρά οι διαδικτυακές πλατφόρμες – B2C και B2B Marketplaces.

Στην Ελλάδα, πρώτη η Skroutz μετασχημάτισε (Skroutz: Στα χνάρια της Amazon) το επιχειρηματικό μοντέλο της – από μηχανή αναζήτησης και σύγκρισης τιμών σε Marketplace.

Παρόλο, όμως, τη συνεχή θριαμβευτική προέλαση των επιχειρηματικών μοντέλων των πλατφορμών – Marketplaces στην παγκόσμια αγορά αλλά και τους πρωτοφανείς γεωμετρικούς ρυθμούς ανάπτυξης, με χρηματιστηριακές αξίες – μαμούθ, οι ελληνικές επιχειρήσεις μάλλον έχουν πρόβλημα στο να αναπτύξουν αξιόλογα καινοτόμα επιχειρηματικά μοντέλα – οικοσυστήματα πλατφορμών (Το Αλφαβητάρι της Οικονομικής των Πλατφορμών) τύπου Amazon, Alibaba, eBay, Rakuten, Wish και Zalando.

Βέβαια, δεν είναι κακό κάποιος να έχει μεγάλες φιλοδοξίες, όπως το Public. Το να δηλώνει, όμως κανείς ότι θέλει να γίνει ή ότι είναι η ελληνική εκδοχή της Amazon, μάλλον πρόκειται για…κακόγουστο αστείο. Μια εταιρεία που κουβαλάει τα βάρη λειτουργίας 54 καταστημάτων και όπου το 80% του τζίρου της πραγματοποιείται ακόμα σε αυτά, θα πρέπει πρωτίστως να αναρωτηθεί ποια είναι η πραγματική Πρόταση Αξίας της νέας υπηρεσίας προς τους πελάτες της, ποιες πελατοκεντρικές υπηρεσίες προσφέρει και ποια προβλήματα δύναται να λύσει. Από την ανακοίνωση της εταιρείας δε γίνεται κατανοητό για ποια είναι τα στρατηγικά συγκριτικά πλεονεκτήματά της έναντι των ανταγωνιστών (ξένων και εθνικών), ήτοι γιατί οι έλληνες χρήστες του διαδικτύου θα επιλέξουν τη συγκεκριμένη πλατφόρμα.

Αντίθετα, εδώ και καιρό παρατηρούμε ότι εκτός από τις πλατφόρμες της Amazon, της Alibaba, και άλλα ηλεκτρονικά καταστήματα με τζίρο δισεκατομμυρίων «κλειδώνουν» τις παγκόσμιες αγορές και τους επιμέρους κλάδους του εμπορίου, ενώ παράλληλα αυτά εισβάλλουν στην ελληνική αγορά. Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται και από την υψηλή δημοτικότητα των εφαρμογών (Apps) ηλεκτρονικού εμπορίου των Alibaba, Wish, Amazon και eBay, από τους έλληνες καταναλωτές (Πού είναι τα ελληνικά Apps του ηλεκτρονικού εμπορίου;)

Το τι επιφυλάσσει μια ενδεχόμενη σοβαρή ενασχόληση των παραπάνω με την ελληνική αγορά, το δείχνει το παράδειγμα της Zalando στην Ελβετία. Μέσα σε μόλις 6 χρόνια, η γερμανική Zalando κατάφερε να εκτοπίσει τη σουηδική H&M (Πόσο αργά είναι «πολύ αργά» για να σώσει η H&M το υφιστάμενο επιχειρηματικό μοντέλο της;) από το θρόνο της ως τη μεγαλύτερο έμπορο μόδας στην Ελβετία, πραγματοποιώντας πωλήσεις ύψους 685 εκατ. ελβετικά φράγκα και μάλιστα χωρίς να λειτουργεί αποθήκες στη συγκεκριμένη χώρα (οι Ελβετοί πελάτες παραλαμβάνουν το εμπόρευμα σε διάστημα 2-3 ημερών, απευθείας από τη Γερμανία).

Τι σημαίνουν τα παραπάνω, ότι το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο έχει μπει για τα καλά στις αγοραστικές συνήθειες των ελλήνων καταναλωτών, καθώς επιθυμούν συμφέρουσες ευκαιρίες αγορών, πέραν ακόμα των εθνικών συνόρων, από πλατφόρμες σχετικού ενδιαφέροντος.

Ως εκ τούτου, οι σοβαροί πελατοκεντρικοί έμποροι θα υιοθετούσαν στην ελληνική αγορά την παραπάνω ανάγκη των πελατών τους στο επιχειρηματικό μοντέλο τους, και αντί να συνεργάζονται μόνο με τους τοπικούς εμπόρους, θα προσέφεραν φιλικές προς τον πελάτη προσφορές, μέσω του ανοίγματος της πλατφόρμας τους σε διεθνείς διαδικτυακούς εμπόρους στην ελληνική αγορά.

Βέβαια, είναι ευρέως γνωστό ότι η λειτουργία πλατφορών δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Το παραπάνω βίωσε πρόσφατα στο πετσί της (Coop quits online marketplace Siroop) η ελβετική πλατφόρμα Siroop, μια επένδυση μαμούθ (γίνεται λόγος για μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ) δύο ελβετικών κολοσσών, αυτής της Coop (μια εκ των δύο μεγαλύτερων αλυσίδων σουπερμάρκετ) και της Swisscom. Αντίθετα, η επίσης ελβετική Digitec του Ομίλου Migrosκατανόησε τις ευκαιρίες που κρύβει το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο και άνοιξε τις πύλες της στους διεθνείς εμπόρους (αρχείο PDF).

Είναι όντως εντυπωσιακό να βλέπει κανείς ότι και στην Ελλάδα λίγο πριν να χτυπήσει το «εμπορικό τσουνάμι», η αγορά φαίνεται να τρέφει ακόμα αρκετές ψευδαισθήσεις και να ασχολείται κυρίως με δευτερεύοντα θέματα και επιχειρηματικές ιδέες, οι οποίες στο μεγαλύτερο μέρος τους δε λαμβάνουν υπόψη τους τις πραγματικές ανάγκες των πελατών τους. Όπως έχω επεξηγήσει στο παρελθόν αναλύοντας το δίλημμα διαφάνειας του διαδικτύου, οι εταιρείες που δεν είναι σε θέση να προσαρμόσουν τις υπηρεσίες τους στο επίπεδο της (διεθνής) αγοράς, θα εκτοπιστούν από τους ανταγωνιστές τους.

Τη μεγαλύτερη, όμως, εντύπωση προκαλεί  πόσο το ελληνικό διαδικτυακό εμπόριο περιορίζεται στα εθνικά σύνορα της μικρής ελληνικής αγοράς και πόσο λίγο αυτό ασχολείται πέραν της εθνικής αγοράς. Αυτό που θα πρέπει να αναλογιστούν οι έλληνες έμποροι είναι τι θα έκανε σε αυτήν την περίπτωση η «πραγματική» Amazon;