Πασαρέλα με την Τζένη Οικονόμου στο Επιχειρείν της Ελληνικής Μόδας

Αρχικά, κα. Οικονόμου, τι σας οδήγησε να ασχοληθείτε με το χώρο της μόδας; Τι σημαίνει μόδα για εσάς;

Απ’ όταν θυμάμαι τον εαυτό μου, είχα μια μόνιμη στιλιστική ανησυχία! Δε σταματούσα να ασχολούμαι με τα ρούχα της μητέρας μου και να προσπαθώ να τους δώσω μια διαφορετική εικόνα από εκείνη που επικρατούσε στις βιτρίνες της εποχής, συνδυάζοντάς τα και αλλάζοντάς τα με όποιον τρόπο μου δινόταν. Επίσης, πάντα μου άρεσε πολύ το μακιγιάζ και περνούσα πολλές ώρες χρησιμοποιώντας το πρόσωπό μου ως «καμβά» και, φυσικά, θυμάμαι να ξεφυλλίζω περιοδικά μόδας μελετώντας προσεκτικά τις εικόνες τους. Σε εκείνη την ηλικία, όλο αυτό  αποτελούσε μόνο μια έμφυτη τάση για μένα, καθώς δε γνώριζα με τι ακριβώς ήθελα να ασχοληθώ. Τελικά, τελειώνοντας το σχολείο φοίτησα στη σχολή Pansik, στο τμήμα των μανεκέν, και κάπως έτσι ξεκίνησε η πορεία μου στο χώρο της μόδας, η οποία, βέβαια, από τότε έχει αλλάξει κατεύθυνση και έχει στραφεί στο fashion PR and coordination. Αγαπώ πολύ τον συγκεκριμένο χώρο, για αυτό και δεν μπόρεσα ποτέ να απασχοληθώ σε κάποιον άλλον κλάδο, αν και το προσπάθησα σε μια περίοδο της ζωής μου. Μόδα για μένα είναι ζωή, έμπνευση, φαντασία, δημιουργία, μελέτη, γνώση, πίστη στον εαυτό σου, σεβασμός, χαρά, συγκίνηση, αλλά και μοναξιά.

Ποιοι ήταν οι άνθρωποι που σας στήριξαν στα πρώτα σας βήματα; Ποιες συνεργασίες σας ξεχωρίζετε από το παρελθόν;

Τελειώνοντας τη σχολή άρχισα να δουλεύω επαγγελματικά για αρκετά χρόνια σχεδόν με όλους τους Έλληνες σχεδιαστές. Δε θα ήθελα να αναφερθώ σε ονόματα, καθώς είναι πολλοί οι άνθρωποι που με βοήθησαν στα πρώτα μου βήματα και δε θα ήθελα να αδικήσω κάποιους αναφέροντας μόνο μερικούς. Αποτελούν όλοι τους μεγάλο κομμάτι των αναμνήσεών μου και είμαι ευγνώμων για όλες τις εμπειρίες που απέκτησα εκείνη την εποχή, όπως και για τους ανθρώπους που με βοήθησαν στα πρώτα μου βήματα, αλλά και όσους με στηρίζουν στα τωρινά. Τη δοτικότητα και την αγάπη που έχω λάβει όλα αυτά τα χρόνια από τον χώρο της μόδας, αισθάνομαι πλέον την ανάγκη να μεταδώσω προς τα παιδιά που τώρα ξεκινούν την καριέρα τους.

Σε τι κατάσταση βρίσκεται ο χώρος της μόδας στην Ελλάδα; Είναι ένας κλάδος που προσφέρει ευκαιρίες απασχόλησης, είναι καλοπληρωμένος; Τι αλλαγές παρατηρείτε στον κλάδο σε σχέση με το παρελθόν;

Τα τελευταία χρόνια έχουν συμβεί μεγάλες κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές που επηρέασαν δραστικά τον κλάδο της μόδας, ο οποίος αν και καλύπτει ένα ιδιαίτερα ευρύ φάσμα, τα τελευταία χρόνια, δυστυχώς, όλο και συρρικνώνεται. Όπως και σε όλους τους κλάδους που αφορούν την παραγωγή και το εμπόριο, μειώθηκαν οι πωλήσεις, εταιρείες έκλεισαν, μειώθηκαν οι εξαγωγές και βιοτεχνίες μετέφεραν την έδρα τους σε άλλες χώρες με αποτέλεσμα αρκετός κόσμος να μείνει χωρίς δουλειά. Παράλληλα, λόγω της οικονομικής κατάστασης μειώθηκαν οι εισαγωγές πρώτων υλών με αποτέλεσμα να είναι ιδιαίτερα δύσκολη η παραγωγή ρούχων και αξεσουάρ.

Προτιμώ να βλέπω τα πράγματα με μια αισιόδοξη ματιά, πιστεύω πως βρισκόμαστε σε μια μεταβατική περίοδο και χωρίς να παραβλέπω όλες τις αλλαγές που αναφέρω παραπάνω, επικεντρώνομαι στο πως διαμορφώνεται η αγορά με βάση τα σημερινά δεδομένα και τις ευκαιρίες που δημιουργούνται. Είναι πολλές οι περιπτώσεις νέων που εν μέσω κρίσης μπόρεσαν να δημιουργήσουν ένα δυνατό brand και να το προωθήσουν εντός και εκτός συνόρων, όπως επίσης και επαγγελματιών που βρίσκονταν στο χώρο χρόνια και μέσα από σωστές κινήσεις, κατάφεραν να διατηρήσουν τη δύναμή τους και να επεκταθούν ακόμα και σε νέες αγορές.

Που βρίσκεται η Ελλάδα στον χώρο της μόδας σε σχέση με το εξωτερικό; Τι κάνουμε λάθος; Τι θα μπορούσαμε να βελτιώσουμε;

Χρειαζόμαστε οργάνωση. Γενικά πιστεύω ότι ως λαός αυτό είναι το σημείο στο οποίο υστερούμε, αφού από ταλέντο έχουμε άφθονο! Η βιομηχανία της μόδας είναι πολύ μεγάλη και τα οφέλη που αποδίδει στην οικονομία γίνονται ξεκάθαρα εάν κοιτάξουμε άλλες χώρες. Το βασικό πρόβλημα που παρατηρώ στην ελληνική αγορά είναι πως οι επαγγελματίες του χώρου δρουν μεμονωμένα και υπάρχει δυσκολία στο να λειτουργήσει ο κλάδος της μόδας ως μια δυνατή αγορά. Η ατομική προσπάθεια και μόνο δεν φαίνεται να αποδίδει σε τόσο δύσκολες εποχές, για αυτό και θα πρέπει να δουλέψουμε ομαδικά. Είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν εταιρίες οι οποίες θα ασχολούνται με τις συλλογές των σχεδιαστών, την παραγωγή, την παρουσία τους σε εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, τις παραγγελίες, την παραγωγή των ρούχων, τις παραδόσεις, καθώς και τη γενικότερη προβολή τους προς το αγοραστικό κοινό. Ήδη έχουν ξεκινήσει να οργανώνονται τέτοιες πρωτοβουλίες και να αποκτούν δυνατή παρουσία, αρκετά showrooms, αλλά και επαγγελματίες που καθοδηγούν τους σχεδιαστές τόσο στην παραγωγική διαδικασία όσο και στην προώθηση των προϊόντων τους στις βέλτιστες για αυτούς αγορές.

Υπάρχουν στην Ελλάδα σχολές για τους παραγωγούς ενδυμάτων; Πιστεύετε θα υπήρχε απήχηση από τον κόσμο;

Υπάρχουν κάποιες δημόσιες σχολές, όπως επίσης και ιδιωτικές, στην Ελλάδα από τις οποίες κάθε χρόνο αποφοιτούν πολλοί σπουδαστές. Φυσικά και οι δημόσιες σχολές θα μπορούσαν να είναι περισσότερες, και αν κρίνω από τον αριθμό των αποφοίτων των ιδιωτικών σχολών κάθε χρόνο, πιστεύω θα είχαν και ιδιαίτερη απήχηση. Ωστόσο είναι δύσκολο σε μια εποχή που τα Πανεπιστήμια αντιμετωπίζουν συνεχείς περικοπές να κάνουμε λόγο για νέες σχολές. Τελειώνοντας τη σχολή, τα παιδιά είναι απαραίτητο να κάνουν την πρακτική τους ανάλογα τον κλάδο που θέλουν να ακολουθήσουν στο ατελιέ κάποιου σχεδιαστή ή σε κάποια από τις ελληνικές εταιρίες παραγωγής ενδυμάτων.

Η επαγγελματική τους αποκατάσταση έπειτα είναι αυτό που πιστεύω ότι απασχολεί τους περισσότερους νέους σχεδιαστές, καθώς υπάρχει πολύ μεγάλη οικονομική δυσκολία για να ξεκινήσει ένας νέος κάνοντας δική του συλλογή, αλλά παράλληλα δεν υπάρχουν και αρκετές θέσεις εργασίας σε εταιρίες ώστε να απορροφηθούν όλοι οι απόφοιτοι. Παρόλο που υπάρχουν αρκετές σχολές μόδας, τόσο κρατικές όσο και ιδιωτικές, οι οποίες προσφέρουν στα παιδιά όλες τις απαραίτητες τεχνικές γνώσεις γύρω από τον σχεδιασμό και την παραγωγή ενός ενδύματος, παρατηρώ πως οι περισσότεροι νέοι αποφοιτώντας έχουν ένα μεγάλο κενό γνώσης σε θέματα επιχειρηματικότητας, οικονομικής διαχείρισης και τρόπου προώθησης του ταλέντου τους, για αυτό και αντιμετωπίζουν τόσο μεγάλη δυσκολία στο να βγουν δυναμικά στην αγορά εργασίας. Αυτό είναι ένα κομμάτι με το οποίο θα μπορούσαν να εμπλουτιστούν οι κρατικές σχολές και πρακτικά να βοηθήσουν τους σπουδαστές τους.

Τι είναι το Fashion Marketing; Έχετε να μας δώσετε παραδείγματα εύστοχου Fashion Marketing από Ελλάδα ή εξωτερικό;

Το fashion marketing αφορά τον πλήρη σχεδιασμό της προώθησης των προϊόντων μόδας με σκοπό την μεγαλύτερη δυνατή αύξηση των κερδών για τον δημιουργό/παραγωγό, αν και δεν είμαι ειδική να σας μιλήσω για το κομμάτι αυτό, καθώς ασχολούμαι με τις δημόσιες σχέσεις και τη διοργάνωση εκδηλώσεων και όχι με το μάρκετινγκ. Απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις και υπάρχουν αρκετοί επαγγελματίες που ασχολούνται με αυτό το αντικείμενο, το οποίο μάλλον έχει περισσότερη απήχηση στις εταιρίες ενδυμάτων με μεγάλη παραγωγή παρά στους σχεδιαστές  που τώρα ξεκινούν να αντιλαμβάνονται τη χρησιμότητά του.

Για μένα εύστοχες κινήσεις fashion marketing έχουν κάνει όλες οι εταιρίες που δημιούργησαν προϊόντα, τα οποία ξεχωρίζουν για την ποιότητα  και την ελληνική τους προέλευση και τα προώθησαν στο εξωτερικό, καθώς κατάφεραν να ανταγωνιστούν χάρη στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους στις ξένες αγορές. Τέτοιες εταιρίες δεν αφορούν βέβαια μόνο την ένδυση, αλλά και την υπόδηση, και ιδιαίτερα το κόσμημα για το οποίο οι δημιουργοί μας φημίζονται και προτιμώνται στο εξωτερικό.

Πείτε μας δυο λόγια για την τελευταία σας ασχολία, το New Generations’ Fashion Lines. Τι είναι και τι σκοπό έχει;

Πρόκειται για μια διήμερη διοργάνωση που ασχολείται αποκλειστικά με νέους ταλαντούχους δημιουργούς. Δυο φορές το χρόνο στο NGFL παρουσιάζουν τις δημιουργίες τους νέοι σχεδιαστές, είτε συμμετέχοντας ατομικά είτε ομαδικά ως απόφοιτοι κάποιας σχολής μόδας. Στις 17 και 18 Μαρτίου 2018 γίνεται το τέταρτο New Generations Fashion Lines στη Διπλάρειο Σχολή, όπου για πρώτη φορά, θα φιλοξενηθούν δημιουργοί και από άλλους καλλιτεχνικούς «χώρους» εκτός από αυτόν της μόδας. Συγκεκριμένα, θα λάβουν χώρα παράλληλα τέσσερις δράσεις, το “The Ones to Watch”, το “Art is Fashion”, το “Graffiti Collection” και το  “Installation Art”. Σκοπός μας στο NGFL είναι το κοινό, προερχόμενο από όλους τους σχετικούς επαγγελματικούς χώρους,  να γνωρίσει τους νέους καλλιτέχνες και τη δουλειά τους. Για αυτό και η προσπάθεια μας επικεντρώνεται στο να δημιουργήσουμε ένα event όπου βιοτεχνίες, καταστήματα λιανικής πώλησης, σχεδιαστές, showrooms, δημοσιογράφοι, στυλίστες, φωτογράφοι και bloggers θα μπορέσουν να έρθουν σε επαφή με τα νέα ταλέντα του χώρου.

Τι συμβουλές έχετε να δώσετε σε νέους/-ες που θέλουν να ασχοληθούν με το χώρο της μόδας;

Δυσκολεύομαι να δώσω συγκεκριμένες συμβουλές, καθώς η πορεία του καθενός μέσα στον χώρο διαμορφώνεται από τις προσωπικές του εμπειρίες και ο καθένας μας ορίζει με πολύ διαφορετικό τρόπο την επιτυχία. Αυτό που λέω στα νέα παιδιά, και δεν αφορά μόνο όσους απασχολούνται στη μόδα, είναι να θέτουν πάντα στόχους, να μελετούν συνέχεια, γιατί η μόδα κινείται με πολύ γρήγορους ρυθμούς, να έχουν επιμονή, υπομονή και κυρίως πίστη στον εαυτό τους. Πρόκειται, πάντως, για έναν δύσκολο χώρο, στον οποίο πρέπει να αφιερωθείς ολοκληρωτικά εάν θες να έχεις κάποια μακροχρόνια πορεία. Τέλος, κάτι άλλο που θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό να προσέχουν οι νέοι σχεδιαστές είναι να βρουν τα χαρακτηριστικά στοιχεία τα οποία θα διαφαίνονται σε όλες τις κολεξιόν τους και θα κάνουν τα ρούχα τους αμέσως αναγνωρίσιμα.

Η Τζένη Οικονόμου είναι απόφοιτος της σχολής Pansik Scuola di Moda. Δούλεψε αρκετά χρόνια ως μανεκέν σε πασαρέλες στην Ελλάδα και το εξωτερικό και κατόπιν ασχολήθηκε με τη διοργάνωση fashion events & shows. Παράλληλα, επέστρεψε στη σχολή που φοίτησε για να διδάξει, πλέον, ως καθηγήτρια κινησιολογίας. Στη συνέχεια παρακολούθησε το τμήμα δημοσίων σχέσεων στο Κολλέγιο Αθηνών και τόλμησε το δικό της επιχειρηματικό εγχείρημα δημιουργώντας την εταιρία Cadeaux de Luxe, με αντικείμενο τα επιχειρηματικά δώρα. Ωστόσο, δεν άργησε να επιστρέψει στο χώρο της μόδας, όπου τα τελευταία χρόνια έχει εξειδικευτεί στις δημόσιες σχέσεις και τον συντονισμό εκδηλώσεων μόδας.