Φυσική Επιλογή στο Marketing [Μέρος Α']

Για όσους τυχαίνει να συζητάμε, γνωρίζετε τι υπέρμαχος είμαι του “παλιού Marketing του Ορθόδοξου”. Και αυτό γιατί ένθερμα υποστηρίζω πως προσπαθήσαμε να εμβαθύνουμε στο Marketing και να το εξειδικεύσουμε σε επιμέρους τομείς, τους οποίους επίσης αναπτύξαμε, χωρίς όμως να συνυπολογίσουμε τις κοινωνικές και τεχνολογικές εξελίξεις. Οι πρώτες αναφορές που συνάντησα ο ίδιος διαβάζοντας έγιναν σε πραγματείες και βιβλία περί Διαχείρισης - και όχι Διοίκησης - περί τις αρχές με μέσα της δεκαετίας του 1950. Το Marketing Mix και τα 4Ps διατυπώθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Σήμερα βρισκόμαστε στο 2017 … soon to be 2018 … δηλαδή σχεδόν 60 χρόνια απ’ τα 4Ps!

Συνοπτικά, γενικά και αόριστα, θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το Marketing ως την διαδικασία επικερδούς διαχείρισης ενός συνόλου ανταλλακτικών σχέσεων. Προσοχή εδώ! Όχι διαχείριση “συναλλαγών” ή “πωλήσεων” αλλά διαχείριση “σχέσεων”. Αυτές οι σχέσεις υφίστανται ή πρόκειται να υπάρξουν μεταξύ προσώπων, φυσικών ή νομικών, ατομικών ή συλλογικών. Και αυτές οι σχέσεις πρέπει να παράγουν κέρδος. Όταν οι υπό διαχείριση σχέσεις μεταξύ προσώπων παράγουν οικονομικό κέρδος, τότε κατά μία έννοια μιλάμε για πώληση. Βέβαια η έννοια της πώλησης συμπεριλαμβάνει την μεταβίβαση ενός προϊόντος ως περιουσιακού ή την προσφορά μίας υπηρεσίας. Ωστόσο δεν συμπεριλαμβάνει αλλά συνυπολογίζει το κίνητρο του αγοραστή, που συνήθως είναι μία ανάγκη, ανάγκη γνήσια ή επίπλαστη, που αναδύθηκε βάσει θυμικού ή λογικής, ανάγκη η οποία γεννάται σε κάποιον που λαμβάνει ένα ερέθισμα, το οποίο με τη σειρά του είναι προϊόν μίας πληροφορίας, η οποία πληροφορία είναι ή θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα επικοινωνίας, επικοινωνίας ωστόσο ουσιαστικής, τόσο ώστε να διεισδύσει στο συνειδητό ή το ασυνείδητο για να δημιουργήσει την ανάγκη να διαμορφωθεί το γόνιμο υπέδαφος για τη σχέση.

Επομένως, όπου βλέπουμε τον όρο Σχέση, αυτόματα αντιλαμβανόμαστε την έννοια της Επικοινωνίας…και επιστρέφουμε στην αρχή, στο πρώτο δεδομένο, στις δεκαετίες που πέρασαν από τις πρώτες αναφορές και το Ευαγγέλιο του Marketing. Μην μπείτε στην διαδικασία να αναλογιστείτε αν και κατά πόσο εξελίχθηκε το Marketing ως επιστήμη, αναλογιστείτε το πόσο πολύ εξελίχθηκαν οι τεχνολογίες στις επικοινωνίες και το πως μεταμορφώθηκε η καθημερινότητα της κοινωνίας εν συνόλω. Όσα άλματα και αν έκανε το ανθρώπινο είδος σε ανθρωπιστικές επιστήμες, σίγουρα δεν είναι περισσότερα απ’ αυτά των τεχνολογιών και δη αυτά των πρακτικών τεχνολογικών μέσων ευρείας χρήσης.

Ειδικά στα εργαλεία των επικοινωνιών σημειώνεται γεωμετρική πρόοδος: Αναλογιστείτε μόνο πως ήταν τα κινητά τηλέφωνα το 1987, το 1997, το 2007 και το 2017. Με λίγα λόγια και για να μην σας κουράζω, το Marketing χρήζει αντίστοιχης εξέλιξης. Δεν έχω άποψη για το πόσο χρειάζεται να εξελιχθεί, ούτε για την ποιότητα της εξέλιξης αυτής. Αντιλαμβάνομαι όμως την ανάγκη, διότι βλέπω την αναντιστοιχία των μεθόδων που χρησιμοποιούνται σήμερα, οι οποίες δεν ακολουθούν τα βήματα της τεχνολογίας και δεν ταιριάζουν απόλυτα με τα διαθέσιμα τεχνολογικά μέσα.

Το ότι υπήρχε, υπάρχει και τείνει να επιβιώνει μία τάση προς κατανάλωση από ανάγκες που προκύπτουν συναισθηματικά σε έναν υποψήφιο συναλλασσόμενο, το δίνω στο Marketing. Του χρεώνω όμως την αδυναμία προσαρμογής των υπευθύνων Marketing στο καινούριο έδαφος που δημιούργησαν τα νέα μέσα επικοινωνίας. Ευτυχώς υπήρξαν ορισμένοι τεχνολόγοι πληροφορικής, οι οποίοι, εκτιμώ ότι αντιλήφθηκαν εγκαίρως την εν λόγω αναντιστοιχία, αξιοποίησαν την βασική και την έως τώρα καθιερωμένη συνήθεια, ως βάση για έναν προσανατολισμό ενός Marketing “της νέας εποχής”, του Online Marketing.

Τη στιγμή που αντιλαμβανόμαστε ότι έχουμε κάτι ανάγκη, εάν δεν βρίσκεται αυτό το κάτι δίπλα μας ή εάν δεν γνωρίζουμε που βρίσκεται ή εάν γνωρίζουμε που βρίσκεται αλλά θα προτιμούσαμε να έρθει αυτό σε εμάς είτε μία καλύτερη εναλλακτική, το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε είναι να το αναζητήσουμε μέσω μίας μηχανής αναζήτησης. Και ακριβώς εδώ ανοίγει ο ασκός του Αιόλου. Γιατί; Περιμένετε το Μέρος Β’ για να διαφωνήσουμε.