Bitcoin: Καινοτομία στο χρηματοπιστωτικό σύστημα!

Στον απόηχο της ύφεσης του 2008 ο Satoshi Nakamoto - ψευδώνυμο πίσω από το οποίο κρύβεται ένα άτομο, ή μια ομάδα ατόμων/ προγραμματιστών - δημοσίευσε ένα άρθρο που ουσιαστικά προσέφερε μια λύση στο πρόβλημα του double-spending που πρέπει να επιλύει κάθε δίκτυο πληρωμών ψηφιακού χρήματος για να αποφεύγει να δαπανά δύο φορές το ίδιο ποσό.

Μέχρι τότε το πρόβλημα του double-spending είχε επιλυθεί με την χρήση αξιόπιστων τρίτων μεσαζόντων (κεντρικοί διακομιστές οι οποίοι διατηρούσαν αρχεία). Παράδειγμα: όταν ο Τάκης έδινε X ευρώ στην Τούλα, ο Τώνης έπρεπε να ελέγχει τα λεφτά και του Τάκη και της Τούλας για να αποφανθεί ότι τα Χ ευρώ πήγαν στην Τούλα και ότι ο Τάκης δεν θα τα ξαναξοδέψει. Ωστόσο το μοντέλο αυτό βασιζόνταν στην εμπιστοσύνη προκαλώντας έτσι αβεβαιότητα.   

Ο Nakamoto πρότεινε λοιπόν μια αποκεντρωμένη προσέγγιση στις συναλλαγές, ένα νέο ηλεκτρονικό σύστημα που χρησιμοποιεί ένα δίκτυο peer-to-peer (ομότιμων), οπού οι συναλλαγές πραγματοποιούνται απευθείας μεταξύ χρηστών (μεταξύ του Τάκη και της Τούλας), χωρίς μεσάζοντες (χωρίς τον Τώνη). Δημιουργήθηκε έτσι το blockchain, ένα δημόσιο αποκεντρωμένο κατάστιχο - χωρίς κεντρικό διακομιστή - για την καταγραφή των συναλλαγών, ενώ το πρώτο κρυπτονόμισμα bitcoin σχεδιάστηκε για να λειτουργεί ως νόμισμα στο blockchain.  

Σήμερα υπάρχουν ήδη περίπου 1000 κρυπτονομίσματα με τα πιο δημοφιλή να είναι: bitcoin, ethereum, ripple, bitcoin cash, litecoin, monero, ethereum classic, D dash, augur, NEM, waves and IOTA.

Τι είναι το mining και οι miners στο bitcoin;

To mining (εξόρυξη) είναι ουσιαστικά μια υπηρεσία τήρησης αρχείων. Οι συναλλαγές με bitcoin (αρχεία που λένε "Ο Τάκης δίνει Υ bitcoin στην Τούλα") προστίθενται μέσω της διαδικασίας του mining στο κατάστιχο των προηγούμενων συναλλαγών, το οποίο κατάστιχο ονομάζεται blockchain γιατί απλά είναι μια αλυσίδα από blocks. To κάθε block δεν είναι παρά αρχεία όπου τα δεδομένα που σχετίζονται με το δίκτυο bitcoin καταγράφονται μόνιμα. H συντήρηση του blockchain εκτελείται από ένα δίκτυο επικοινωνούντων κόμβων (cluster από computers).

Οι miners (ανθρακωρύχοι) είναι αυτοί που επιβλέπουν την διαδικασία του mining. Ο Satoshi έθεσε τον κανόνα ότι οι miners πρέπει να επενδύσουν κάποια εργασία των υπολογιστών τους για να κάνουν mining, στην πραγματικότητα πρέπει να λύσουν ένα μαθηματικό πρόβλημα. Αφού βρεί μια λύση (proof-of-work) ένας miner μπορεί να προσθέσει το νέο block στο blockchain. Η ανταμοιβή των miners για εξόρυξη ενός μπλοκ είναι σήμερα στα 25 bitcoins. Οπότε κάθε φορά που ο Τάκης δίνει Υ bitcoin στην Τούλα, η συναλλαγή αυτή καταγράφεται και ελέγχεται από ένα δίκτυο χωρίς κεντρικό administrator που υπακούει σε μαθηματικούς κανόνες.       

Με το ντεμπούτο του bitcoin το 2009, η δυσκολία εξόρυξης άρχισε στο 1,0 ενώ από τον Απρίλιο του 2017 η δυσκολία εξόρυξης υπερβαίνει τα 4,24 δισεκατομμύρια. Με άλλα λόγια το 2009 ένας συνηθισμένος επιτραπέζιος υπολογιστής (CPU, GPU) αρκούσε για τη διαδικασία εξόρυξης, ενώ τώρα για να καταπολεμηθεί το επίπεδο δυσκολίας οι ανθρακωρύχοι πρέπει να χρησιμοποιούν μηχανήματα (ASIC) που δουλεύουν σε πρωτοφανείς ταχύτητες.

Το αστείο με τα bitcoins είναι ότι ουσιαστικά δεν υπάρχουν! Δεν θα βρείς αποθηκευμένα bitcoin στον σκληρό δίσκο του computer σου! Αυτό που υπάρχει είναι η καταγραφή των συναλλαγών bitcoins μεταξύ του Τάκη και της Τούλας στο αποκεντρωμένο κατάστιχο του blockchain που διέπεται από μαθηματικούς κανόνες, κατάστιχο οπού όλοι μπορούν να δούν αρκεί να έχουν ένα computer.  

Τι είναι το bitcoin wallet, το public key και το private key;

Tο bitcoin wallet είναι βασικά μια εφαρμογή, όπου λαμβάνεις bitcoins, τα αποθηκεύεις και στη συνέχεια τα στέλνεις σε άλλους (σε 10 λεπτά, παγκοσμίως και με ελάχιστα ή μηδενικά τέλη).

Ένα δημόσιο κλειδί/ public key χρησιμεύει ως η bitcoin διεύθυνση στην οποία άλλοι μπορούν να σου στείλουν bitcoin. Ενώ το ιδιωτικό κλειδί/ private key είναι ένας κωδικός που δίνει στον ιδιοκτήτη πρόσβαση στο bitcoin wallet. Η ιδιοκτησία στο bitcoin καθορίζεται λοιπόν από τα δύο αυτά κρυπτογραφικά κλειδιά.

Στην Ελλάδα στον τομέα του bitcoin δραστηριοποιούνται ο Γιάννης Τζεγουτάνης, συνιδρυτής της εταιρίας Coinomi, που προσφέρει ένα wallet το οποίο υποστηρίζει τα περισσότερα κρυπτονομίσματα. Ενώ ο Θάνος Μαρίνος, ιδρυτής της BTC Greece, βρίσκεται στο τελικό στάδιο στη διαδικασία εγκατάστασης 1.000 ΑΤΜ για bitcoin στην Ελλάδα.

Είναι το bitcoin το νόμισμα του μέλλοντος;

Σύμφωνα με τον “The Economist” (Ιανουάριο 2015) το bitcoin έχει τρία χρήσιμα χαρακτηριστικά που το κάνουν νόμισμα: είναι "δύσκολο να το αποκτήσεις”, “είναι περιορισμένο στην προσφορά” και “ελέγχεται/επαληθεύεται εύκολα".

Αυτό που κάνει όμως το bitcoin ή οποιαδήποτε άλλο κρυπτονόμισμα ικανό να φέρει επανάσταση στον χρηματοπιστωτικό κόσμο είναι το γεγονός ότι είναι αποκεντρωμένο. Και αυτό γιατί κανένα άτομο ή οργανισμός (τράπεζα ή κυβέρνηση) δεν έχει την εξουσία να δημιουργεί αυθαίρετα νέα κρυπτονομίσματα (προκαλώντας έτσι πληθωρισμό), να παγώνει ένα λογαριασμό ή να εμποδίζει την επεξεργασία μιας συγκεκριμένης πληρωμής. Βέβαια είχαμε αποκεντρωμένα χρήματα και στο παρελθόν, όπως τον χρυσό, αλλά το τίμημα αυτής της αποκέντρωσης ήταν…κυριολεκτικά βαρύ.