Τα καλοκαίρια αποτελούν μια καλή ευκαιρία ώστε να ξεφύγεις για λίγες μέρες από την καθημερινότητά σου, να ξεφύγεις από τη ρουτίνα και να αναζωογονηθείς με σκοπό να γεμίσεις τις μπαταρίες σου. Να γυρίσεις δυναμικά στη δουλειά που σε περιμένει πίσω και τα όποια άλλα καθήκοντα μπορεί να έχει ο καθένας.
Κάπως έτσι λοιπόν και εγώ, θέλοντας να αλλάξω παραστάσεις πήρα την απόφαση να κάνω σύντομες διακοπές στη Σύρο. Ένα πολύ όμορφο νησί και το οποίο σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να επισκεφτείτε. Αν και οι σύντομες αυτές διακοπές μου ήταν ιδανικές, υπήρξε ένα μικρό περιστατικό το οποίο με έβαλε σε σκέψεις.
Ας εξηγήσω καλύτερα τι εννοώ. Τη δεύτερη (και τελευταία δυστυχώς) μέρα μας στο νησί, πήραμε ως παρέα την απόφαση να επισκεφτούμε την παραλία του Γαλησσά, καθώς είχαμε ακούσει τα καλύτερα για αυτήν, και πράγματι όλα τα καλά λόγια επιβεβαιώθηκαν με το παραπάνω.
Καθώς λοιπόν περνούσαμε όμορφα τον χρόνο μας στην παραλία και όντας ξαπλωμένοι στις ξαπλώστρες πίνοντας τον καφέ μας, μετά από 3 ώρες μας πλησίασε ένα νέο παλικάρι ζητώντας μας να πληρώσουμε για τις ξαπλώστρες, χωρίς να έχουμε προηγουμένως ενημερωθεί πως υπάρχει αντίτιμο για τη χρήση τους, με τη δικαιολογία πως δεν μας είχε παρατηρήσει νωρίτερα.
Όπως θα δείτε στις παρακάτω φωτογραφίες όμως, υπήρχε εντελώς λανθασμένη οργάνωση, καθώς δεν υπήρχε σχετική ενημέρωση σε κάθε ομπρέλα χωριστά αλλά αντίθετα υπήρχε σε δύο μικρές ταμπέλες στα δύο άκρα της παραλίας σε μη εμφανή σημεία και κυρίως σε σημεία που δεν αποτελούσαν τις μοναδικές εισόδους προς την παραλία. Ενώ αξίζει να σημειωθεί πως και οι υπεύθυνοι για τις ομπρέλες βρισκόντουσαν σε απόσταση λιγότερη των πέντε μέτρων από το σημείο μας. Ακολουθούν οι σχετικές φωτογραφίες:
Το Πράσινο Βελάκι δείχνει την θέση μας στις ξαπλώστρες - Το κόκκινο βελάκι δείχνει τους Υπεύθυνους για τις ξαπλώστρες
Από άλλη οπτική γωνία. Το πράσινο βελάκι δείχνει την θέση μας στις ξαπλώστρες - Το κόκκινο βελάκι δείχνει την θέση των υπευθύνων για τις ξαπλώστρες
Η ταμπέλα με τις τιμές της ξαπλώστρας σε σημείο που κανείς δεν την προσέχει
Η ταμπέλα από την μπροστινή όψη
Έτσι λοιπόν μετά από αυτήν την εμπειρία μου (και με την σκέψη πως όλοι μας έχουμε πάνω-κάτω την ίδια απορία) αποφάσισα να ψάξω και να γράψω για το ποια είναι τα δικαιώματα όσων επισκέπτονται τις παραλίες. Ποιο είναι το καθεστώς εκμετάλλευσης των αιγιαλών από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις και ποια τα δικαιώματα όσων επισκέπτονται τις παραλίες. Στην συνέχεια θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στα πιο σημαντικά ερωτήματα που αφορούν τα δικαιώματα των λουόμενων στις παραλίες.
Πώς παραχωρείται η χρήση αιγιαλού και παραλίας;
Όλες οι παραλίες στην Ελλάδα είναι δημόσιες και αυτό προβλέπεται από το ίδιο το Σύνταγμα. Συγκεκριμένα, κάθε χρόνο το Υπουργείο Οικονομικών εκδίδει απόφαση σύμφωνα με την οποία παραχωρείται το δικαίωμα απλής χρήσης από τον εκάστοτε Δήμο. Στη συνέχεια, ο Δήμος έχει το δικαίωμα να παραχωρήσει την χρήση της παραλίας σε ιδιώτες.
Υπάρχουν ιδιωτικές παραλίες στη χώρα μας;
Ακόμη και αν η είσοδος προς μια παραλία περνάει αποκλειστικά από μια ιδιωτική επιχείρηση, π.χ. ένα ξενοδοχείο, αυτή οφείλει υποχρεωτικά να διαθέτει ελεύθερη είσοδο προς όλους.
Τι ισχύει για την τοποθέτηση ομπρέλας και ξαπλώστρας;
Οι ομπρέλες και ξαπλώστρες απαγορεύεται να καταλαμβάνουν περισσότερο από το 50% μιας παραλίας. Αναλυτικότερα, απαγορεύεται να καταλαμβάνουν περισσότερο από το 50% της παραχωρούμενης επιφάνειας ενώ πρέπει να προβλέπονται επίσης κάθετοι και οριζόντιοι διάδρομοι μήκους ενός μέτρου. Επίσης ένα σετ (ξαπλώστρα-ομπρέλα-τραπεζάκι) απαγορεύεται να πέφτουν το ένα πάνω στο άλλο. Ένα τέτοιο τυπικό σετ πρέπει να καταλαμβάνει το λιγότερο έναν χώρο 5 τετραγωνικών μέτρων.
Τι απόσταση πρέπει να έχουν οι ξαπλώστρες από το κύμα;
Η μικρότερη απόσταση που πρέπει να διατηρείται από την τελευταία σειρά από ξαπλώστρες από το κύμα είναι τα 5 μέτρα.
Ποιες παραχωρήσεις προβλέπονται σε «ομπρελάδες»;
Οι «ομπρελάδες» μπορούν να καταλαμβάνουν έως 500 τετραγωνικά μέτρα ο καθένας διατηρώντας ανάμεσά τους ελεύθερη ζώνη 100 μέτρων (καταλαμβάνοντας πάντα το 50% μιας παραλίας). Η υποχρέωση ελεύθερης ζώνης δεν ισχύει για τις περιπτώσεις χρήσης της παραλίας από τις επιχειρήσεις που βρίσκονται σε επαφή με αυτήν.
Τι ισχύει για τα εστιατόρια που είναι «πάνω στο κύμα»;
Απαγορεύεται ρητά η τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων πάνω στο κύμα από την εκάστοτε επιχείρηση λόγω υγειονομικού ενδιαφέροντος.
Τι ισχύει για τις καντίνες;
Μπορούν να καταλάβουν το πολύ έναν χώρο έως 15 τετραγωνικά μέτρα ενώ πρέπει να προβλέπονται και οι σχετικές άδειες και προδιαγραφές. Επίσης, απαγορεύεται η χρήση ηχείων ενώ πρέπει να έχουν και απόσταση 100 μέτρων από τις παραθαλάσσιες επιχειρήσεις.
Επιτρέπονται οι περιφράξεις επάνω στην άμμο;
Η παραχώρηση απλής χρήσης της παραλίας σε ιδιωτική επιχείρηση δεν καταργεί σε καμία περίπτωση την κοινή χρήση του χώρου. Επίσης απαγορεύεται οποιαδήποτε μόνιμη κατασκευή.
Τι ισχύει για τη μουσική;
Απαγορεύεται η τοποθέτηση ηχητικών συστημάτων στον δημόσιο χώρο. Στις περιπτώσεις παραθαλάσσιων επιχειρήσεων, η παραγόμενη στάθμη θορύβου δεν πρέπει να ξεπερνά τα 50 ντεσιμπέλ.
Τι ισχύει για τον φωτισμό;
Ο φωτισμός οφείλει να είναι περιορισμένος στο ελάχιστο και απαραίτητο αναγκαίο για λόγους ασφάλειας και καθοδήγησης.
Και το μεγάλο ερώτημα. Αυτά ισχύουν για όλες τις παραλίες;
ΝΑΙ. Εξαίρεση αποτελούν οι παραλίες των προστατευμένων περιοχών (Natura), όπου οι περιορισμοί είναι ακόμα πιο συγκεκριμένοι και αυστηροί.
Πού μπορεί να απευθυνθεί ένας πολίτης για να καταγγείλει παρανομίες στη χρήση μιας παραλίας;
Τυπικά υπεύθυνοι είναι ο Δήμος αλλά και το αρμόδιο Γραφείο Δημόσιας Περιουσίας (οι παλαιές Κτηματικές Υπηρεσίες). Αυτοψίες πρέπει να πραγματοποιούν και οι δύο για την τήρηση των όσων έχουν συμφωνηθεί, επομένως ο πολίτης μπορεί να απευθυνθεί σε οποιονδήποτε από τους δύο. Στην πραγματικότητα βέβαια, επειδή οι μισθώσεις παραλιών γίνονται κατά κανόνα σε τοπικούς επιχειρηματίες, είναι ίσως σοφότερο να απευθυνθεί κάποιος απευθείας στο Γραφείο Δημόσιας Περιουσίας, κάνοντας έγγραφη καταγγελία. Επίσης σε κάποιες περιπτώσεις (π.χ. ηχορύπανση) μπορεί να εμπλακεί και η αστυνομία. Όσον αφορά τις επιχειρήσεις που ενοικιάζουν μέσα θαλάσσιας αναψυχής, αποκλειστικά υπεύθυνο είναι το Λιμενικό Σώμα, το οποίο ορίζει και τους ειδικούς όρους λειτουργίας τους.
Εν κατακλείδι, την επόμενη φορά που θα επισκεφτείτε μια παραλία σε οποιοδήποτε μέρος στην Ελλάδα, θα γνωρίζετε πλέον τι προβλέπεται και ποια είναι τα δικαιώματά σας ως λουόμενος, ως πελάτης και ως πολίτης.
Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικότερα για το καθεστώς εκμετάλλευσης των αιγιαλών και των δικαιωμάτων τον λουόμενων σε αυτές εδώ.
Σχόλια