Έσπασαν νέο ρεκόρ οι εξαγορές - συγχωνεύσεις: Ποιοι πρωταγωνιστούν, ευοίωνο το κλίμα και για το 2025

Βάσεις της καθιερωμένης ετήσιας έρευνας της PWC (που για 3η συνεχή χρονιά αποδείχθηκε πρώτος χρηματοοικονομικός σύμβουλος στις Εξαγορές και Συγχωνεύσεις (Ε&Σ) επιχειρήσεων στην Ελλάδα και διεθνώς), τα συνολικά κεφάλαια που προσέλκυσαν οι ελληνικές επιχειρήσεις το 2024 άγγιξαν τα €20,7 δισ. (από €8,4 δισ. το 2023). Ειδικότερα, το 2024 πραγματοποιήθηκαν 123 συναλλαγές, με μέσο ύψος συναλλαγής τα €101 εκατ.

Σύμφωνα με την διοίκηση της PWC στην Ελλάδα για το 2025 αναμένεται ανάπτυξη πέριξ του 2,2% αποτελώντας μια χρονιά ακόμη μεγαλύτερων και περισσότερων deals, εκτιμώντας πως οι αναταράξεις διεθνώς δε θα είναι πολύ μεγάλες.

Μια μέρα μετά την ανακοίνωση δασμών από την πλευρά του Ντόναλντ Τραμπ και των ΗΠΑ, τα νερά παραμένουν «αχαρτογράφητα», και όπως σχολίασαν οι άνθρωποι της PWC, οι εταιρίες όχι μόνο θα ψάχνουν τις εναλλακτικές λύσεις αλλά θα δημιουργούνται συνάμα νέες ευκαιρίες.

Αναφορικά με το οικονομικό - επιχειρηματικό περιβάλλον σήμερα στην Ελλάδα οι ίδιοι επεσήμαναν πως οι επιχειρήσεις σήμερα στην Ελλάδα στην Ελλάδα που αναπτύσσονται έχουν στην στρατηγική τους όχι απλά την συντήρηση και οργανική ανάπτυξη αλλά στα βασικά σημεία της στρατηγικής τους βρίσκονται οι επενδύσεις και η πιθανότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων, χωρίς το δισταγμό του παρελθόντος.

Όπως τόνισαν επίσης το φαινόμενο του ελατηρίου (λόγω της πολυετούς οικονομικής κρίσης στη χώρα) συνεχίζει να υφίσταται και οι προοπτικές παραμένουν θετικές.

Για παράδειγμα ο κλάδος (που δραστηριοποιείται η PwC) το 2023,2024 σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές είχε κάμψη 20% - 30%, κάτι που δεν ισχύει στην ελληνική αγορά όπου τα deals αυξάνονται σε αριθμό και όγκο συναλλαγών.

Οι ισχυρές προοπτικές του 2025 και οι κλάδοι με το πιο έντονο ενδιαφέρον

Οι συναλλαγές E&Σ παρουσιάζουν αμείωτο ενδιαφέρον στην Ελλάδα και το 2025, καθώς αναμένεται να ξεπεράσουν τα επίπεδα του 2024 με ήδη υπογεγραμμένες ή υπό διαπραγμάτευση συναλλαγές άνω των €7,5 δισ., εκ των οποίων €1,4 δισ. αφορούν ιδιωτικοποιήσεις.

Παράλληλα, σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι πωλήσεις των ΜΕΔ θα ξεπεράσουν τα €12 δισ. λογιστικής αξίας, καθώς εκκρεμεί η ολοκλήρωση συμφωνηθεισών συναλλαγών.

Ενέργεια - ΑΠΕ στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης σε εγχώριο και τοπικό επίπεδο είναι ο νο1 κλάδος που θα απασχολήσει το 2025, κατά τις εκτιμήσεις των ανθρώπων της PWC.

Έντονο ενδιαφέρον υπάρχει επίσης για τον τομέα της τεχνολογίας, όπως επίσης και για τρόφιμα και φαρμακευτικές

Νέες τάσεις

Όπως σχολιάστηκε πάντως οι Έλληνες επενδυτές είναι πιο δραστήριοι - και σε συνεργασία με διεθνείς "παίκτες" έχουν συμβάλλει και αυτοί από την πλευρά τους στην αύξηση των deals, σε αριθμό και αξία συναλλαγών.

Αυξάνεται ξανά το ενδιαφέρον για εξωστρέφεια και deals στο εξωτερικό από Έλληνες, ενώ στην Ελλάδα (και μετά τις αναβαθμίσεις και το ευνοϊκότερο κλίμα) εμφανίζονται επενδυτές με άλλο προφίλ, όπως pension funds του εξωτερικού και πιο "συντηρητικά κεφάλαια".

Κατά τους ανθρώπους της PWC η συνολική θετική εικόνα της αγοράς αποτυπώνεται επίσης και από την άνοδο του Χρηματιστηρίου (πάνω από 1700 μονάδες, μεγαλύτερος ημερήσιος όγκος συναλλαγών) και την μείωση του spread του ελληνικού ομολόγου σε σχέση με το γερμανικό.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Τα συνολικά κεφάλαια που προσέλκυσαν οι ελληνικές επιχειρήσεις το 2024 άγγιξαν τα €20,7 δισ. (από €8,4 δισ. το 2023), εκ των οποίων τα €12,5 δισ. προέκυψαν από Εξαγορές και Συγχωνεύσεις (Ε&Σ), €1,3 δισ. αφορούν εταιρικά ομόλογα, €0,7 δισ. από Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου (ΑΜΚ) και €6,2 δισ. έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις. Επιπλέον, οι συναλλαγές Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) στην πρωτογενή και δευτερογενή αγορά ανήλθαν σε €5,3 δισ. λογιστικής αξίας.

Παράλληλα, η PwC Ελλάδας αναδείχθηκε πρώτος χρηματοοικονομικός σύμβουλος για Ε&Σ στην Ελλάδα, για τρίτη συνεχή χρονιά, βάσει αριθμού συναλλαγών, ενώ το παγκόσμιο δίκτυο της PwC διακρίθηκε για άλλη μια χρονιά ως ο πρώτος χρηματοοικονομικός σύμβουλος για Ε&Σ παγκοσμίως βάσει του αριθμού συναλλαγών.

Ο Θανάσης Πανόπουλος, Head of Deals της PwC Ελλάδας, δήλωσε: «Η συνέχιση της θετικής πορείας της ελληνικής οικονομίας το 2024 αντανακλάται στη διαρκή αύξηση του αριθμού των συναλλαγών εξαγορών και συγχωνεύσεων. Μεγάλες συναλλαγές, όπως τα placements της Τράπεζας Πειραιώς και της Εθνικής Τράπεζας, η είσοδος του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών στο Χρηματιστήριο Αθηνών – η 4η μεγαλύτερη έκδοση στην ιστορία του – και η Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου της Attica Bank, που αποτέλεσε και τη μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση τράπεζας μετά την οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με εμβληματικές αποκρατικοποιήσεις, όπως η παραχώρηση της Αττικής Οδού, και σημαντικές εξαγορές, όπως της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή από τον όμιλο Masdar, τεκμηριώνουν ένα ισχυρό πνεύμα αλλαγής στην οικονομία και τη σημασία του Χρηματιστηρίου ως πυλώνα ανάπτυξης της χώρας. Το 2025 αναμένεται να έχει την ίδια δυναμική με εμβληματικές και ενδιαφέρουσες συναλλαγές να έχουν ήδη ανακοινωθεί σχεδόν σε όλους τους κλάδους της οικονομίας αναδεικνύοντας τις προοπτικές των εταιρειών και της ελληνικής οικονομίας. Η ανάδειξη της PwC Ελλάδας σε κορυφαία θέση χρηματοοικονομικού συμβούλου για Ε&Σ στην Ελλάδα μάς τιμά όλους και επιβεβαιώνει τη δυνατότητα της εταιρείας μας να προσφέρει καινοτόμες υπηρεσίες και να δημιουργεί αξία για τους πελάτες της».

Ο Γιώργος Μακρυπίδης, Deals Partner – Head of M&A της PwC Ελλάδας, συμπλήρωσε: «Το 2024 θα μνημονεύεται ως μία από τις πιο δυναμικές και δραστήριες χρονιές στην ελληνική επιχειρηματική πραγματικότητα, καθώς σηματοδοτεί την περαιτέρω ενίσχυση δυναμικών επιχειρήσεων και κλάδων, με συγκέντρωση δυνάμεων και αύξηση των επενδύσεων, μέσα από εξαιρετικά σημαντικές συναλλαγές Ε&Σ. Παράλληλα, είδαμε την ιδιαίτερα θετική συμβολή που μπορούν να έχουν στη δυναμική της αγοράς Ε&Σ, θεσμικές μεταρρυθμίσεις, όπως ο πρόσφατος νόμος για την ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, αλλά και το αμείωτο ενδιαφέρον ξένων επενδυτών για ευκαιρίες σε πολλούς κλάδους της χώρας μας. Εδώ και μερικά χρόνια δεν είμαστε απλώς μάρτυρες αυξημένου συναλλακτικού ενδιαφέροντος που οδηγεί σε νέα ιδιοκτησιακά καθεστώτα, τη συσσώρευση ρευστότητας από τους πωλητές και την αναζήτηση νέων επενδύσεων για να διοχετευτούν αυτά τα κεφάλαια. Βλέπουμε επίσης τη χάραξη και υλοποίηση νέων επενδυτικών πλάνων από τους καινούργιους ιδιοκτήτες, την αναβάθμιση εξοπλισμών και γραμμών παραγωγής, τη βελτίωση διαδικασιών και γενικά τη διάθεση για δημιουργία υπεραξίας μέσω σημαντικών επενδύσεων. Θεωρούμε ότι οι εξελίξεις αυτές που εκτυλίσσονται θα δημιουργήσουν ένα πολλαπλασιαστικό όφελος και στην πραγματική οικονομία. Στην PwC είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον και υπερήφανοι που στεκόμαστε δίπλα στους πελάτες μας συμβάλλοντας στην προσπάθειά τους να ενισχύσουν τη θέση τους στην αγορά».

Συνολικά, το 2024 πραγματοποιήθηκαν 123 συναλλαγές, με μέσο ύψος συναλλαγής τα €101 εκατ. Εξ αυτών, 99 Συναλλαγές Ε&Σ αφορούσαν πλειοψηφικά πακέτα και η αξία τους ανήλθε συνολικά σε €11,1 δισ. 24 συναλλαγές μειοψηφικών πακέτων ανήλθαν στα €1,4 δισ., ενώ οι πέντε μεγαλύτερες άγγιξαν σε αξία τα €4,6 δισ., διπλάσιες σε σχέση με το 2023.

Καταλύτης οι ιδιωτικοποιήσεις

Η αξία των ιδιωτικοποιήσεων του 2024 ανήλθε συνολικά σε €6,2 δισ. κυρίως λόγω της διάθεσης του 30% του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών στο Χρηματιστήριο Αθηνών (€ 785 εκ.), της νέας σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού (€3,3 δισ.), καθώς και της αποεπένδυσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) από τις συστημικές τράπεζες (€2 δισ.).

Άντληση κεφαλαίων μέσω Χρηματιστηρίου

Σε ένα περιβάλλον αυξημένου πληθωρισμού και υψηλών επιτοκίων, οι επενδυτές στήριξαν τις ελληνικές επιχειρήσεις οι οποίες άντλησαν κεφάλαια, ύψους €2,2 δισ. από το Χρηματιστήριο Αθηνών. Οι Πρωτογενείς Δημόσιες Προσφορές ανήλθαν σε €833,8 εκ., ενώ τα Εταιρικά Ομόλογα έφτασαν τα €1,3 δισ. Μάλιστα, το 2024, οι ελληνικές επιχειρήσεις προσέλκυσαν υπερδιπλάσια κεφάλαια από στρατηγικούς επενδυτές σε σχέση με το 2023.

Οι ΑΠΕ και η Ενέργεια, κλάδοι - πρωταγωνιστές

Το 2024, η αξία των συναλλαγών στους κλάδους των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της Ενέργειας σημείωσε ιστορικό υψηλό, με την αγορά να γίνεται πιο ισχυρή, καθώς πραγματοποιήθηκαν 17 συναλλαγές, συνολικής αξίας €3,6 δισ. Η επίδοση αυτή αποτέλεσε φυσική συνέχεια της τελευταίας τριετίας κατά τη διάρκεια της οποίας, το ενδιαφέρον για Ε&Σ στο κλάδο των ΑΠΕ εκτινάχτηκε και συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό, συμβαδίζοντας με την ευρύτερη ανάγκη της πράσινης μετάβασης.

Ισχυρό ενδιαφέρον στις Χρηματοοικονομικές Υπηρεσίες

Στον κλάδο των Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών πραγματοποιήθηκαν το 2024, 17 συναλλαγές συνολικής αξίας €3,3 δισ., μέσα από τις οποίες υλοποιήθηκε η ιδιωτικοποίηση των ελληνικών τραπεζών και η σταδιακή αποχώρηση του ΤΧΣ. Η πορεία του κλάδου χαρακτηρίζεται από αυξημένη κινητικότητα ήδη από το 2022 και οι τελευταίες εξελίξεις - τα placements της Τράπεζας Πειραιώς και της Εθνικής στο Χρηματιστήριο Αθηνών - συνιστούν σημάδι σταθερότητας και ανάπτυξης για την οικονομία.

Πρωταγωνιστούν Τηλεπικοινωνίες, ΜΜΕ και Τεχνολογία (ΤΜΤ)… και Ναυτιλία

Στον κλάδο ΤΜΤ, με την τεχνολογία να πρωταγωνιστεί, υλοποιήθηκαν 15 συναλλαγές συνολικής αξίας €1,9 δισ., με τους μεγάλους παίκτες της αγοράς να ενισχύουν τη θέση τους ενώνοντας τις δυνάμεις τους αλλά και μέσω εξαγορών μικρότερων εταιρειών.

Στη Ναυτιλία, το 2024 πραγματοποιήθηκαν 4 συναλλαγές, συνολικής αξίας €1,1 δισ. Καθώς καταγράφεται αύξηση των κανονιστικών απαιτήσεων και ζήτηση για ομοειδείς στόλους, παρατηρείται ένα κύμα συναλλαγών ναυτιλιακών εταιρειών και όχι μόνο αγοράς πλοίων όπως συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια.

Ο ρόλος των Private Equity

Οι Ε&Σ στις οποίες εμπλέκονται Εταιρείες Ιδιωτικών Επενδυτικών Κεφαλαίων (Private Equity), άγγιξαν τα €1,7 δισ. (το 13,7% της συνολικής αξίας των συναλλαγών του έτους), με 23 συναλλαγές να αφορούν επενδύσεις σε ελληνικές εταιρείες, οι περισσότερες εκ των οποίων πραγματοποιήθηκαν στον κλάδο της αναψυχής, στον εκπαιδευτικό τομέα και σε startups.

Η εικόνα στην Ευρώπη

Οι 20 μεγαλύτερες Ε&Σ που πραγματοποιήθηκαν στην Ευρώπη το 2024, ανήλθαν σε €192 δισ., από τα οποία το 44% αφορούσε τον κλάδο των TMT, 28% τον κλάδο της Βιομηχανίας και 8% τον κλάδο της Υγείας.