Αφορμή αυτού του σημειώματός μου είναι ένα σχόλιο που διάβασα στο LinkedIn. Λέει (Γιώργος Λουφέκης): “Έχετε παρατηρήσει ότι το LinkedIn έχει αρχίσει να μοιάζει με ένα καλοφτιαγμένο ψέμα; Με τις ευλογίες του ChatGPT και των εργαλείων ΑΙ, γεμίσαμε το feed με πολύ επαγγελματικές φωτογραφίες, motivational quotes, δήθεν κοινωνικές ευαισθησίες, success stories - όλα τόσο… ίδια. Χωρίς προσωπική χροιά, χωρίς συναίσθημα, χωρίς προσωπικό στίγμα(…)”.
Προσθέτω το δικό μου σχόλιο, εστιάζοντας με λίγες λέξεις στον προβληματισμό προς τον οποίο θα στραφεί, εκτιμώ, η διανοητική μας αγωνία και δραστηριότητα στο μέλλον:
Το ζήτημα της ισχυρής προσωπικής ταυτότητας θα μας απασχολεί όλο και περισσότερο στην εφαρμοσμένη εξέλιξη της ΑΙ στη ζωή, σε μια διελκυστίνδα επικράτησης ανάμεσα στο υποκείμενο - αντικείμενο (ποιός ο διαχειριστής/ελεγκτής - ποιό το εργαλείο/ελεγχόμενος μεταξύ Ανθρώπου και Artificial Intelligence).
Έχουμε εισαχθεί, ήδη, στον μετα-ανθρωπιστικό χαρακτήρα της εικονιστικής εποχής ως προς τούτο, με διακυβεύματα όπως:
- πρόσωπα ή προσωπεία;
- διανοητές/στοχαστές (ατελώς, φυσικά) ή ντελιβεράδες πληροφοριών και δεδομένων με αλγοριθμικό θέσφατο;
- αυθεντικά μοναδικοί ή μηχανικά όμοιοι - φωτοτυπίες;
- περισσότερο “ενεργητικοί” ως πομποί με άποψη (σε όλο το φάσμα της σχετικότητας του ορθού) ή περισσότερο “παθητικοί” ως δέκτες-χρήστες και χρησιμοποιούμενοι;
Και όλα αυτά, καθώς στο βάθος της χρήσης το γκρίζο θα καταλύει τα διακριτά όρια μεταξύ του αληθούς και του ψευδούς…
Μάλιστα, αυτοί οι προβληματισμοί που θέτω, στη γενέθλια ημέρα του Καρτέσιου (Ρενέ Ντεκάρτ - 31 Μαρτίου 1596), εισηγητή της κριτικής σκέψης (Dubito, ergo cogito, ergo sum - αμφισβήτηση, υπόθεση, πείραμα, εξακρίβωση: “σκέφτομαι, άρα υπάρχω”), για τον οποίο στην ενότητα της θεωρητικής συνείδησης αντιστοιχεί η ενότητα του αντικειμένου της γνώσης, το σύστημα της αλήθειας που επεδίωξε να ανοικοδομήσει φιλοσοφικά και με βάση τη μεθοδολογία της γνώσης (καρτεσιανή μεθοδολογία: Regulae ad directionem ingenii).
Η ανάλυση κατά τον Ντεκάρτ, που αναζήτησε την αλήθεια πέρα από τον Αριστοτέλη, “απαιτεί να συγκεντρώσουμε όλες τις προσπάθειες μας ώστε να φθάσουμε στο πιο απλό ή πιο απόλυτο” (εισαγωγή Ν. Αυγελή, ομότιμου καθηγητή ΑΠΘ: “Descartes, Κανόνες για την καθοδήγηση του πνεύματος” - εκδόσεις Εγνατία 1974).
Θα εμπιστευθούμε γι’ αυτή τη διαδικασία απολύτως (και αφελώς, ενδεχομένως) την Τεχνητή Νοημοσύνη; και με ποιές παραμέτρους βεβαιότητας - κριτικά διανοητικές, ηθικές, βιωματικές και λοιπές κοινωνικές- για μια ανθρωπιστική τεχνολογία στο παρόν και στο μέλλον;
Σχόλια