Startups: Οι φορείς που στηρίζουν το ελληνικό οικοσύστημα καταθέτουν τις απόψεις τους - Η εικόνα σήμερα και τα επόμενα βήματα

Κι όμως, μετά από σημαντικές προκλήσεις και δυσκολίες σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, το ελληνικό startup οικοσύστημα εξελίσσεται ραγδαία, σημειώνοντας αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα όλα αυτά τα χρόνια.

Το ενδιαφέρον είναι έντονο σε όλους τους τομείς που υποστηρίζουν την καινοτομία. Ακολουθώντας τις παγκόσμιες τάσεις σημαντικά ήταν τα κεφάλαια σε επίπεδο χρηματοδότησης σε τομείς όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, η Βιοτεχνολογία και η Υγειονομική Τεχνολογία το 2024 στην Ελλάδα.

Φυσικά ενδιαφέρον υπάρχει και για άλλους τομείς όπως το fintech, ιδιαίτερα πια η Τεχνητή Νοημοσύνη, ο τουρισμός, η Ενέργεια, το cleantech και άλλοι τόσοι κλάδοι με καινοτόμες προτάσεις και «έξυπνες» λύσεις.

Το epixeiro.gr, συνομίλησε με εκπροσώπους της start up κοινότητας και ειδικότερα με τους επικεφαλής των κορυφαίων φορέων της χώρας που υποστηρίζουν όλα αυτά τα χρόνια το ελληνικό οικοσύστημα νεοφυούς επιχειρηματικότητας.

Από την πλευρά τους περιγράφουν τα τεκταινόμενα στον κλάδο και την ελληνική επιχειρηματικότητα, αναλύουν τις συνθήκες και τις περαιτέρω προοπτικές.

Μιλούν για τον ρόλο και τη συμβουλή των φορέων σκιαγραφώντας την επόμενη μέρα, με νέες ενέργειες και πρωτοβουλίες ενίσχυσης της start up σκηνής στην Ελλάδα.

Σπύρος Αρσένης - Επικεφαλής Ανάπτυξης Καινοτόμου Επιχειρηματικότητας, NBG Business Seeds, Τομέας Επιχειρησιακής Στρατηγικής της Τράπεζας & του Ομίλου

Το οικοσύστημα καινοτομίας της Ελλάδας βρίσκεται σε φάση πλήρους ανάπτυξης. Σε αυτό συνηγορούν όλες οι πρόσφατες εξαγορές ελληνικών startups καθώς η δραστηριοποίηση διεθνών εταιρειών καινοτομίας στη χώρα μας. Ως Τράπεζα έχουμε γιορτάσει με περηφάνια σχεδόν όλες τις πρόσφατες εξαγορές στις οποίες συμβάλαμε μέσω της συμμετοχής μας στα ελληνικά VCs. Η Εθνική Τράπεζα έχει συμβάλει αποφασιστικά στην ανάπτυξη του οικοσυστήματος με τα 15 χρόνια δραστηριοτήτων του NBG Business Seeds. Το πρόγραμμα αναδεικνύει πρωτοποριακές ιδέες και έργα, εκπαιδεύει και καθοδηγεί ομάδες. Επίσης παρέχει υποδομές, δικτύωση και χρηματοδότηση, είτε άμεση είτε μέσω της συμμετοχής μας σε 25 ελληνικά και διεθνή VCs και PΕs.

Πιστεύουμε και υλοποιούμε μια ολιστική προσέγγιση που περιλαμβάνει δράσεις acceleration και χρηματοδότησης καθώς και διαδικτυακές και δια ζώσης εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα πάντα σε συνεργασία με σημαντικούς φορείς και διεθνείς επιχειρήσεις, ως ένα ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι φορείς υποστήριξης.

Για την τρέχουσα χρονιά έχουμε πολλές στοχευμένες δράσεις στο Fintech, το ESG, το Deeptech και την χρηματοοικονομική ενδυνάμωση. Τα συνέδρια καινοτομίας μας σε όλη την Ελλάδα, το μεγάλο διεθνές συνέδριο για το Fintech, που έχουν γίνει πλέον θεσμός, και την έναρξη του 16ου Διαγωνισμού.

Φίλιππος Ζακόπουλος - Managing Partner, Found.ation

Το ελληνικό οικοσύστημα νεοφυούς επιχειρηματικότητας έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο τα τελευταία χρόνια, αν και η δυναμική του έχει επιβραδυνθεί -διορθωθεί κατά κάποιο τρόπο- μετά την εκρηκτική ανάπτυξη του 2021. Το χρηματοδοτικό περιβάλλον παραμένει ισχυρό, με 16 funds να προσφέρουν ευκαιρίες συγκεκριμένα σε startups. Όπως αναφέρεται στο Startups in Greece 2024-2025 report, το 2024 επενδύθηκαν περισσότερα από 555 εκατ. ευρώ σε πάνω από 90 εταιρείες, με αυξημένη προσέλκυση διεθνών επενδυτών (το 36% του συνόλου των επενδυτών προήλθε από τις ΗΠΑ). Το 2024, η τεχνητή νοημοσύνη αναδείχθηκε ως ο πλέον ελκυστικός κλάδος για επενδύσεις, αποδεικνύοντας ότι η Ελλάδα συμβαδίζει με τις παγκόσμιες τεχνολογικές εξελίξεις.

Η επενδυτική δραστηριότητα στους γύρους Series C και D ξεπερνά τα 190 εκατομμύρια ευρώ, σηματοδοτώντας ένα ώριμο οικοσύστημα, ωστόσο, ένα σημείο που πρέπει να βελτιωθεί είναι η χρηματοδότηση στα αρχικά στάδια (pre-seed). Παράλληλα, ενώ οι επενδύσεις σε startups με τουλάχιστον μία γυναίκα στην ιδρυτική ομάδα αυξήθηκαν, εξακολουθούν να βρίσκονται κάτω από το 25%, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Οι νεοφυείς επιχειρήσεις χρειάζονται σωστή καθοδήγηση, πρόσβαση σε αρχικά κεφάλαια και ίσες ευκαιρίες συνεργασίας στην αγορά - τρία σημεία στα οποία πρέπει να εστιάσουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, καθώς και οι επιχειρήσεις.

Το Found.ation έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση της ελληνικής startup σκηνής, λειτουργώντας τα πρώτα χρόνια του ως κόμβος καινοτομίας και επιτάχυνσης επιχειρηματικών ιδεών. Από το 2016, το Found.ation δραστηριοποιείται ως ένας ολοκληρωμένος σύμβουλος ανοικτής καινοτομίας, προσφέροντας υπηρεσίες σε εταιρείες και μεγάλους οργανισμούς. Ο στόχος μας είναι να φέρουμε κοντά startups με εδραιωμένους κλάδους επιχειρήσεων, όπως ο τραπεζικός, ο ασφαλιστικός, ο τεχνολογικός και ο τομέας του λιανικού εμπορίου. Παράλληλα, επικεντρωνόμαστε στην ενδυνάμωση των στελεχών των επιχειρήσεων, προσφέροντάς τους τις απαραίτητες δεξιότητες, mindset και κουλτούρα καινοτομίας, ώστε να ενισχύσουν την ικανότητά τους να προσαρμόζονται και να ηγούνται σε έναν συνεχώς εξελισσόμενο επιχειρηματικό κόσμο.

Αγγελική Καραγιαννάκη - Managing Director, Athens Center for Entrepreneurship and Innovation, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Το ελληνικό οικοσύστημα νεοφυούς επιχειρηματικότητας έχει αναπτυχθεί δυναμικά, με επενδύσεις που ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ το 2024, νέα venture capital funds και διεθνείς εκδηλώσεις που προσελκύουν επενδυτές. Παρά τη σημαντική πρόοδο, η καινοτομία παραμένει περιορισμένη, καθώς πολλές επιχειρήσεις δεν συμμετέχουν ενεργά. Βασικές προκλήσεις αποτελούν η χαμηλή συνεργασία εδραιωμένων εταιρειών με startups, τα εμπόδια στην αξιοποίηση της έρευνας και η ανάγκη για πιο αποτελεσματική θεσμική υποστήριξη.

Οι φορείς υποστήριξης, όπως το Κέντρο Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας (ACEin) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη γεφύρωση αυτού του χάσματος, ενισχύοντας τη διασύνδεση startups, επενδυτών και επιχειρήσεων. Μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα, συμβουλευτική και πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία, συμβάλλουν στη δημιουργία ενός πιο δυναμικού και βιώσιμου επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Ωστόσο, για να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπός τους, είναι απαραίτητο να εμπλακούν ενεργά και οι εδραιωμένες επιχειρήσεις, αξιοποιώντας μηχανισμούς μεταφοράς τεχνολογίας και ανοιχτής καινοτομίας.

Το 2025, το ACEin επικεντρώνεται σε τρεις βασικούς άξονες:

• Διασύνδεση έρευνας & επιχειρηματικότητας: Προώθηση της μεταφοράς τεχνολογίας και εμπορικής αξιοποίησης καινοτομιών.
• Υποστήριξη deep tech startups: Παροχή εξειδικευμένης καθοδήγησης και πρόσβασης σε επενδυτικά εργαλεία.
• Διεθνής ανάπτυξη startups: Συνεργασίες με διεθνείς οργανισμούς για επέκταση σε ξένες αγορές.

Παράλληλα, συνεχίζει να ενισχύει τις δεξιότητες καινοτομίας νέων επιχειρηματιών, ενδυναμώνοντας τη συμμετοχή τους στο οικοσύστημα καινοτομίας.

Αλέξης Κομσέλης - Director, AHEAD – Alba Hub for Entrepreneurship and Development, Alba Graduate Business School, The American College of Greece

Το ελληνικό οικοσύστημα των startups έχει αναπτυχθεί εντυπωσιακά και ταχύτατα μέσα σε δύο δεκαετίες. Τόσο ως προς τους αριθμούς (νέες επιχειρήσεις, χρηματοδοτήσεις, φορείς υποστήριξης) όσο και ως προς τη δυναμική του. Η επιχειρηματικότητα έπαψε σε μεγάλο βαθμό να θεωρείται ταμπού και έγινε προτεραιότητα για κρατικούς και ερευνητικούς φορείς. Σε αυτό βοήθησαν και οι μηχανισμοί χρηματοδότησης που δημιουργήθηκαν, δίνοντας την ευκαιρία στις startups να βγουν πιο γρήγορα στις διεθνείς αγορές. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι να επενδύσουμε στην προετοιμασία των επόμενων γενεών ιδρυτών και επενδυτών. Σκοπός πρέπει να είναι μια συνεχής ροή ιδεών που είτε θα γίνουν startups ή θα λειτουργήσουν ως ΜμΕ έντασης γνώσης. Ταυτόχρονα, πρέπει να ανεξαρτητοποιηθούν οι μηχανισμοί χρηματοδότησης από κρατικά κεφάλαια. Ως μέρος ενός εκπαιδευτικού οργανισμού, εστιάζουμε στην παροχή υποστήριξης μέσα από την προσωπική ανάπτυξη σε όσες και όσους θέλουν να επιχειρήσουν. Φέτος, επενδύουμε στην ενδυνάμωση της νέας γενιάς οικογενειακών επιχειρήσεων με σκοπό την ενίσχυση της παράδοσης με καινοτομία. Ταυτόχρονα, προετοιμαζόμαστε για την επέκταση του VentureGarden σε περισσότερες πόλεις. Παράλληλα, στοχεύουμε σε νέα προγράμματα που προσφέρουν συμπληρωματικές επιχειρηματικές δεξιότητες σε startupers όπως το pitching και τα χρηματοοικονομικά.

Ρούλα Μπαχταλιά - Head of Venture Banking, Eurobank

Άλμα ανάπτυξης έχει καταγράψει την τελευταία 12ετία το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας. Από σχεδόν μηδενική βάση το 2012, σύμφωνα με εκτιμήσεις που επικαλείται μελέτη του Found.ation, με τίτλο «Startups in Greece 2024-2025», η αποτίμησή του υπολογίζεται σήμερα σε πάνω από 12 δισ. δολάρια, με περισσότερες από 3000 startups να συνεισφέρουν στην εγχώρια οικονομία, έχοντας πετύχει και τη θεσμική του θωράκιση με νομοθετικές παρεμβάσεις τα τελευταία χρόνια. Η εντυπωσιακή του εξέλιξη αποτυπώνεται εμφανώς και σε παγκόσμιους δείκτες κατάταξης, με τη χώρα να εξελίσσεται σταδιακά σε κομβικό «παίκτη» στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Η Eurobank, ιδρύοντας τον επιχειρηματικό επιταχυντή egg το 2012, εν μέσω και παρά την οικονομική κρίση, στήριξε ουσιαστικά τη νέα επιχειρηματικότητα και συνέβαλλε στην ανάπτυξή της, με το egg να έχει αναδειχθεί σε αναγνωρισμένο κέντρο καινοτομίας στην Ευρώπη. Πρωτοπορώντας για ακόμη μία φορά, η Τράπεζα προχώρησε στη σύσταση της νέας μονάδας Venture Banking, με το egg να αποτελεί βασικό πυλώνα προσφέροντας σε καινοτόμες επιχειρήσεις εξατομικευμένες λύσεις, σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία και αναβαθμισμένη συμβουλευτική.

Σε μια διεθνή συγκυρία που χαρακτηρίζεται από υψηλή ρευστότητα και ραγδαίες αλλαγές σε τεχνολογίες αιχμής, δρώντας ως επιταχυντής ανάπτυξης σε όλα τα στάδια της επένδυσης, η μονάδα Venture Banking απευθύνεται σε:

• Καινοτόμες, ταχέως αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις, εγχώριες και διεθνείς που αναζητούν κεφάλαια και ολοκληρωμένες τραπεζικές υπηρεσίες για την επόμενη φάση ανάπτυξής τους.
• Εταιρείες Κεφαλαίων Επιχειρηματικών Συμμετοχών και Ιδιωτικών Επενδύσεων (Venture Capital Funds) που αναζητούν συνεργασίες συν-επένδυσης με τη συμμετοχή της Τράπεζας ως ιδιώτη επενδυτή, για καινοτόμες επενδύσεις, καθώς και ωφέλιμες διασυνδέσεις για το χαρτοφυλάκιο επενδύσεών τους, ενισχύοντας την πιθανότητα επιτυχημένων exits.
• Ιδιώτες επενδυτές και επιχειρηματικά clusters για συμβουλευτική και εξατομικευμένες τραπεζικές υπηρεσίες.

Αλέξανδρος Νούσιας - Managing Director, Envolve Entrepreneurship

Τα τελευταία χρόνια, το ελληνικό startup οικοσύστημα εξελίσσεται ραγδαία, σημειώνοντας αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα απέναντι στις αλλεπάλληλες κρίσεις που απασχόλησαν, τόσο τον επιχειρηματικό κόσμο, αλλά και την κοινωνία ως σύνολο. Παράλληλα, έχει αποδείξει την ανερχόμενη αξία του, μέσα από διεθνείς συνεργασίες, επενδύσεις και εξαγορές από οργανισμούς και επενδυτικά σχήματα εντός και εκτός συνόρων, ενώ παράλληλα βρίσκεται υψηλά και στις προτεραιότητες της πολιτείας, με διαρκώς αυξανόμενες δράσεις ενδυνάμωσής του.

Η ωριμότητα του οικοσυστήματος είναι άρτια συνυφασμένη με την ωριμότητα των φορέων που το απαρτίζουν. Η αίσθηση του ανήκειν, η εξωστρέφεια, η στοχευμένη υποστήριξη, ιδίως στα αρχικά στάδια, αλλά και οι συνέργειες μεταξύ οργανισμών του οικοσυστήματος, συμβάλλουν σημαντικά στην καλλιέργεια μιας κουλτούρας που συνήθως, δεν χάνει. Ανάμεσα στους οργανισμούς αυτούς, το Envolve, από το 2012 ενισχύει διαχρονικά τη startup κοινότητα, μέσω δεκάδων δράσεων, που ξεκινούν από την Ελλάδα και επεκτείνονται παγκοσμίως. Ειδικότερα, μέσω του προγράμματος επιτάχυνσης EnvolveXL, που πραγματοποιείται με τη χρηματοδότηση και υποστήριξη του Libra Philanthropies, συμβάλλουμε καταλυτικά στην εξέλιξη 20 ομάδων ετησίως. Παρέχουμε καθοδήγηση, επιχειρηματική υποστήριξη, αλλά και επενδυτικά κεφαλαία. Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε την επενδυτική ετοιμότητα των εταιρειών, ταχύτερα και αποτελεσματικά, όντας δίπλα στους επιχειρηματίες και τις ομάδες τους.

Ως ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που στέκεται δίπλα σε όσους ξεκινούν το ταξίδι τους στην καινοτόμο επιχειρηματικότητα, το 2025 στοχεύουμε να ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο το οικοσύστημα, αναδεικνύοντας τους λαμπρούς επιχειρηματίες του σήμερα και του αύριο, αλλά και τις επόμενες γενιές που συνδυάζουν το επιχειρείν με τον κοινωνικό αντίκτυπο.

Νίκος Παπουτσής - Εντεταλμένος Σύμβουλος ELEVATE GREECE AE

Η Ελλάδα δεν είναι πια μια χώρα όπου η επιχειρηματικότητα και η καινοτομία βρίσκονται στο περιθώριο. To ελληνικό οικοσύστημα των startups τα τελευταία χρόνια συνεχώς μεγαλώνει και εξελίσσεται. Η πρόοδος αυτή οφείλεται στη συνεργασία πολλών δυνάμεων: των ίδιων των επιχειρηματιών που τολμούν να καινοτομούν, των επενδυτών που στηρίζουν νεοφυείς επιχειρήσεις, αλλά και της κυβέρνησης που, μέσα από ένα πλέγμα πολιτικών όπως φορολογικά κίνητρα, απλούστευση διαδικασιών και μείωση της γραφειοκρατίας, έχει διαμορφώσει ένα πιο φιλικό περιβάλλον για την ανάπτυξη της καινοτομίας.

Σε αυτή τη δυναμική εξέλιξη, η Elevate Greece έχει αναλάβει κεντρικό ρόλο, λειτουργώντας ως ο βασικός σύμμαχος για κάθε startup. Πιστεύουμε στις ομάδες, στις ιδέες, στην προσπάθεια που κρύβεται πίσω από κάθε startup. Είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε τις νεοφυείς επιχειρήσεις να βρουν την υποστήριξη που χρειάζονται, να δικτυωθούν και να αποκτήσουν πρόσβαση σε όλη την πληροφορία που απαιτείται: από χρηματοδότηση, εκπαίδευση, προσέλκυση του κατάλληλου εργατικού δυναμικού, μέχρι και τη δικτύωσή τους. Δίνουμε στις startups τη δυνατότητα να αναπτυχθούν με τρόπο βιώσιμο και δυναμικό, ξεπερνώντας τα αρχικά εμπόδια. Σήμερα, περισσότερες από 700 startups είναι εγγεγραμμένες στο Εθνικό Μητρώο, δραστηριοποιούμενες σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας.

Το 2025, θέλουμε να δώσουμε ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στο οικοσύστημα της νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Με νέα επενδυτικά εργαλεία, με πρόσβαση σε περισσότερες πηγές χρηματοδότησης, ισχυρότερη διεθνή δικτύωση και δράσεις που κάνουν την καθημερινή λειτουργία των startups πιο εύκολη. Θέλουμε η Ελλάδα να είναι ένας σημαντικός κόμβος καινοτομίας και επιχειρηματικότητας σε διεθνές επίπεδο. Και θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε γι’ αυτό. Γιατί η καινοτομία δεν είναι απλώς ένα στοίχημα για το μέλλον -είναι το παρόν. Και είμαστε εδώ για να στηρίξουμε όσους τολμούν να το διαμορφώσουν.

Αγγελική Πιτταροκοίλη - Διευθύντρια Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας, Endeavor Greece

Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα μεταμορφώνεται σε έναν αναδυόμενο κόμβο καινοτομίας. Η ίδρυση και παρουσία εξαιρετικών startups με μεγάλα γραφεία στην Ελλάδα και οι επενδύσεις από μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας όπως οι Pfizer, Google, Microsoft, Amazon κ.α. καθώς και οι υψηλού επιπέδου θέσεις εργασίας που έχουν δημιουργηθεί έχουν ενισχύσει σημαντικά το τοπίο και έχουν βοηθήσει στην επιστροφή ταλαντούχων Ελλήνων από το εξωτερικό (brain gain). Παράλληλα, η Ελλάδα προσφέρει πλέον καλύτερες επιλογές εισόδου για διεθνείς επενδυτές, ταλέντο και επιχειρηματίες, από την investor visa στα 250.000 ευρώ έως προγράμματα που διευκολύνουν την εγκατάσταση ψηφιακών νομάδων και καινοτόμων εταιρειών. Η καμπάνια Innovation Nation, πρωτοβουλία της Endeavor Greece, αναδεικνύει αυτές τις ευκαιρίες, προβάλλοντας τη χώρα ως έναν ανταγωνιστικό προορισμό καινοτομίας.

Οι φορείς υποστήριξης διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη δυναμική αυτή. Αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της εποχής, η Endeavor Greece συνεχίζει να στηρίζει τους Έλληνες επιχειρηματίες εγχώρια και στο εξωτερικό εστιάζοντας στην πρόσβαση σε διεθνείς αγορές, κεφάλαια και δικτύωση και την υποστήριξη πρωτοβουλιών που προάγουν την καινοτομία και την ανάπτυξη. Παράλληλα, συνεχίζουμε τις προσπάθειές μας να αναδείξουμε την Ελλάδα ως καινοτόμο επιχειρηματικό κόμβο, μέσα από νέα reports, events στην Ελλάδα και το εξωτερικό καθώς και στοχευμένες πρωτοβουλίες διεθνούς προβολής.

Αλεξάνδρα Σαρμά - Γενική Διευθύντρια, Orange Grove & SDG House Greece

Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση έχει βελτιωθεί όσον αφορά το ελληνικό οικοσύστημα νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Επίσης έχει χτιστεί ένα σημαντικό οικοσύστημα από υποστηρικτικές δομές, η επιχειρηματική σκέψη και αντιμετώπιση έχουν αλλάξει ενώ η αγορά, ιδιαίτερα μετά την περίοδο του covid-19, είναι πιο δεκτική στα ψηφιακά εργαλεία και τις τεχνολογικές λύσεις, δημιουργώντας ευκαιρίες για τις startups σε κάθε τομέα. Σαφώς, αυτό δεν σημαίνει ότι το περιβάλλον είναι ιδανικό. Ωστόσο, σήμερα κάποιος που επιλέγει τη νεοφυή επιχειρηματικότητα ξεκινά από μια πολύ πιο ευνοϊκή θέση σε σχέση με πριν λίγα χρόνια.

Το οικοσύστημα έχει αναδείξει σημαντικά success stories, ωστόσο οι φορείς μπορούν να κάνουν και άλλα πράγματα που θα ενισχύσουν την start up σκηνή. Για να συνεχιστούν και να αυξηθούν πρέπει να επενδύσουμε στα funnels που θα μας οδηγήσουν σε αυτές τις επιτυχίες. Πρέπει να επενδύσουμε στη δημιουργία μιας μεγαλύτερης δεξαμενής από επιχειρηματικές ιδέες σε αρχικό στάδιο με δράσεις σε επίπεδο pre-incubation. Καθώς, επίσης, να δώσουμε προσοχή ώστε να υπάρχουν εξειδικευμένες δομές υποστήριξης για startups που εισέρχονται σε φάση ταχείας ανάπτυξης, καθώς καταγράφουν πολύ διαφορετικές ανάγκες, σε σχέση με το early-stage επίπεδο στο οποίο επικεντρώνονται σήμερα οι περισσότερες δομές. Διαφορετικά κινδυνεύουμε θα βρεθούμε με περισσότερα vc’s από ό,τι startups και scaleups.

Όσον αφορά το πρόγραμμα μας, στην ομπρέλα των incubation προγραμμάτων μας (επιχειρηματικότητα για παιδιά, pre-incubation, incubation), προσθέτουμε εξειδικευμένες υπηρεσίες υποστήριξης για startups που έχουν πλέον μπει στο στάδιο ανάπτυξης. Επεκτείνουμε το πρόγραμμα Entrepreneurial University, όπου προσφέρουμε υποστήριξη σε ερευνητές και ΤΤΟs. Ενώ διευρύνουμε τα προγράμματά μας που επικεντρώνονται στο sustainability transformation υφιστάμενων επιχειρήσεων και τη δημιουργία νέων επιχειρηματικών μοντέλων, της πρωτοβουλίας μας SDG House.

Κώστας Τραμαντζάς - Γενικός Διευθυντής, Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας Α.Ε., Διαχειριστής, ok! Thess

Η Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας ξεκίνησε, το μακρινό 2014, να υλοποιεί δράσεις για την υποβοήθηση του οικοσυστήματος νεοφυούς επιχειρηματικότητας στη Θεσσαλονίκη. Τότε, εκτός από την γενικότερη οικονομική κρίση, είχαμε να αντιμετωπίσουμε ένα σαφώς ανώριμο οικοσύστημα με βασικές ελλείψεις τόσο σε επίπεδο μηχανισμών (νομοθετικό πλαίσιο, κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου, υποστηρικτικές υποδομές-θερμοκοιτίδες κλπ) αλλά και σε επίπεδο κουλτούρας καθώς η έννοια του επιχειρηματικού ρίσκου δεν γινόταν αποδεκτή ούτε από το κεφάλαιο (τραπεζικό σύστημα) αλλά ούτε και από τους ερευνητές – επίδοξους επιχειρηματίες.

Έκτοτε έχουν γίνει μεγάλα βήματα σε όλα τα επίπεδα. Για να γίνει πιο κατανοητή η πρόοδος νομίζω ότι θα πρέπει να εξετάσουμε τα επιμέρους συστατικά που απαρτίζουν αυτό που ονομάζουμε «οικοσύστημα» καθώς και τους επιμέρους αριθμοδείκτες που όλοι παρουσιάζουν θετική πρόοδο με αυξητικές τάσεις. Συνέπεια όλων αυτών ήταν εκτός από τα πρώτα σημαντικά exits να έχουμε και τα πρώτα unicorns στο Ελληνικό οικοσύστημα, κάτι που υποδηλώνει την ωριμότητα του οικοσυστήματος και κυρίως την ικανότητα του να ανατροφοδοτεί την ανάπτυξή του, αποκτώντας χαρακτηριστικά βιωσιμότητας ενός υγειούς οικοσυστήματος.

Ο κρισιμότερος παράγοντας για την υγιή εξέλιξη του οικοσυστήματος είναι η παράλληλη και συντονισμένη ανάπτυξη όλων των συνιστωσών. Η Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας σχεδιάζει για το άμεσο μέλλον την υλοποίηση υποστηρικτικών δράσεων που αφορούν στην εκπαίδευση ιδιωτών επενδυτών αρχικού σταδίου, συνεχίζοντας παράλληλα τις δράσεις επιτάχυνσης και προ-θερμοκοίτησης νεοφυών επιχειρήσεων στο πλαίσιο της ίδρυσης του πρώτου Θύλακα Υποδοχής Καινοτόμων Δραστηριοτήτων.