texTALES: Όταν η μόδα συναντά την αφήγηση ιστοριών για την ενίσχυση της συμπερίληψης μεταναστών & μεταναστριών

Στο επίκεντρο του texTALES βρίσκονται τρία κοινωνικά εργαστήρια ραπτικής (social tailoring workshops) στη Φαέντσα, το Παρίσι και την Αθήνα, όπου μετανάστριες/ες θα συνεργαστούν με ράφτες για τον σχεδιασμό και την παραγωγή μιας βιώσιμης συλλογής ρούχων. Κάθε ρούχο γίνεται κάτι περισσότερο από ένα απλό ένδυμα. Συγκεκριμέμα, μεταμορφώνεται σε μέσο εξιστόρησης, αφηγούμενο προσωπικές μεταναστευτικές εμπειρίες και διαδρομές. Αυτά τα μοναδικά κομμάτια θα παρουσιαστούν σε περιοδεύουσες επιδείξεις μόδας και pop-up εκδηλώσεις σε όλη την Ευρώπη, αμφισβητώντας τα στερεότυπα και προωθώντας τον πολιτισμικό διάλογο.

Ποιοι οι βασικοί στόχοι του texTALES

1. Ενίσχυση της κοινωνικής και επαγγελματικής ενσωμάτωσης: Εκμάθηση πρακτικών δεξιοτήτων στις/στους μετανάστριες/μετανάστες, προώθηση της απασχολησιμότητας και διευκόλυνση της ένταξής τους στην αγορά εργασίας.

2. Επαναπροσδιορισμός των αφηγήσεων για τη μετανάστευση: Μετατόπιση των αντιλήψεων αναδεικνύοντας την πολύτιμη συμβολή των μεταναστών/τριών, μέσω της προσωπικής αφήγησης και της δημιουργικής έκφρασης.

3. Ανάδειξη της βιώσιμης μόδας: Προώθηση ηθικών πρακτικών και ευαισθητοποίηση σχετικά με τον περιβαλλοντικό και κοινωνικό αντίκτυπο της μόδας.

Ένα συλλογικό όραμα με αντίκτυπο

Οι εταίροι που συμμετέχουν στο texTALES προέρχονται από ένα ποικιλόμορφο δίκτυο τεσσάρων χωρών της ΕΕ, ο καθένας από τους οποίους προσφέρει μοναδική εμπειρία και τεχνογνωσία:

• Το Farsi Prossimo ODV (Ιταλία), το ANKAA Project (Ελλάδα) και το Espero Atelier (Γαλλία) με μακρά εμπειρία σε ζητήματα κοινωνικής ένταξης, υλοποιούν εργαστήρια κοινωνικής ραπτικής που παρέχουν στις μετανάστριες και στους μετανάστες επαγγελματική κατάρτιση και ενδυνάμωση.

• Το War Childhood Museum (Βοσνία-Ερζεγοβίνη), πρωτοπόρος οργανισμός σχετικός με την αφήγηση ιστοριών, με παγκόσμια συλλογή αφιερωμένη σε παιδιά που έχουν πληγεί από τον πόλεμο και δράσεις ενημέρωσης πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά και γεωπολιτικά ζητήματα.

Μαζί, οι παραπάνω εταίροι θέτουν νέα πρότυπα για την κοινωνική ένταξη, τη βιωσιμότητα και τη δημιουργική συνεργασία στην Ευρώπη.

«Το ρούχο είναι ένα αντικείμενο πολιτισμικής συνδιαλλαγής ανά τους χρόνους»

Η κυρία Μαριάντζελα Παναγιωτίδου, Product & Production Manager του ANKAA Project, απαντά σε ερωτήσεις αναφορικά με την εκκίνηση του ANKAA , τη βιωσιμότητα των ρούχων και πώς θεωρεί ότι αυτή συμβάλλει σε ευμενέστερες συνθήκες διαβίωσης για τους ανθρώπους αλλά και για το πώς η μόδα θα μπορούσε να είναι αρωγός των μεταναστών/τριών στο να ενταχθούν ομαλά στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή των κρατών όπου διαμένουν.

Πώς πήρατε την απόφαση να συμμετάσχετε ως ANKAA Project στο texTALES; Τι σας παρακίνησε;

To ANKAA Project ασχολείται με την παραγωγή ρούχων και αξεσουάρ εδώ και 5 χρόνια με στόχο την προώθηση της οικολογικής μόδας και την δημιουργία θέσεων εργασίας για ταλαντούχα άτομα που παρόλα αυτά ζουν στο περιθώριο. Οπότε όταν είδαμε την πρόσκληση από τον οργανισμό στην Ιταλία για αυτή την πρόταση ενθουσιαστήκαμε για την συνεργασία με τα Ευρωπαϊκά ατελιέ που έχουν την ίδια φιλοσοφία με εμάς και πιστέψαμε ότι ενώνοντας τις δυνάμεις μας θα έχουμε ακόμα μεγαλύτερο αντίκτυπο. Πάντα ψάχνουμε δημιουργικές ευκαιρίες και συνεργασίες με σχεδιαστές που λαμβάνουν υπόψιν τους το αποτύπωμα της μόδας και αυτό το πρόγραμμα ανοίγει καινούργιους διαύλους επικοινωνίας ανάμεσα στους δημιουργούς και τους καταναλωτές.

Με ποιους τρόπους θεωρείτε ότι η βιωσιμότητα, στα ρούχα εν προκειμένω, συμβάλλει σε καλύτερες συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων στον πλανήτη;

Η βιωσιμότητα έχει στη βάση της τον κοινωνικό και τον περιβαλλοντικό τομέα ταυτόχρονα, συνεπώς εξ ορισμού συμπεριλαμβάνει τις ίσες ευκαιρίες για εκπαίδευση και εργασία προς όλους και τη δημιουργία ενός υγιούς περιβάλλοντος εργασίας με σεβασμό στον άνθρωπο. Σε αυτό συγκαταλέγονται και δράσεις για την ενημέρωση του καταναλωτή σχετικά με το πώς φτιάχνονται τα ρούχα του και τη σημασία του να γνωρίζει κάποιος τον κατασκευαστή κι όχι να αγοράζει ρούχα που μπορεί να είναι οικονομικά «φθηνά», αλλά έχουν ένα τεράστιο ανθρώπινο κόστος στις συνθήκες που φτιάχνονται. Αλλάζοντας το σκεπτικό των αγοραστών και δημιουργώντας ασφαλείς συνθήκες εργασίες, δίνεται και πάλι αξία στο ανθρώπινο δυναμικό που δουλεύει στην κατασκευή, όπως παλιά.

Μπορεί η μόδα να βοηθήσει τους/τις μετανάστες/τριες να έχουν μια ομαλή και αξιοπρεπή ένταξη στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή των χωρών στις οποίες διαμένουν;

Η μόδα είναι ένα τεράστιο μέρος της παγκόσμιας βιομηχανίας που παρέχει βιοπορισμό σε πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Κατακτώντας την ικανότητα της ραπτικής και του πατρόν μπορεί κάποιος να αναζητήσει καλύτερες θέσεις εργασίας που θα εξασφαλίσουν ανεξαρτησία και την οικονομική σταθερότητα για να χτίσει την ζωή του σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Ταυτόχρονα, το ρούχο είναι ένα αντικείμενο πολιτισμικής συνδιαλλαγής ανά τους χρόνους. Είναι ένας τρόπος να κρατάμε τον πολιτισμό μας ζωντανό και να τον αναδεικνύουμε καθημερινά. Στα μαθήματα που οργανώνουμε γύρω από την τέχνη του ρούχου, εκτός από πρακτικές δεξιότητες, ανταλλάσσουμε αναμνήσεις και ιστορίες, γνωριζόμαστε καλύτερα, δημιουργούμε έναν κύκλο εμπιστοσύνης. Εκεί είναι και η ουσία της «ένταξης» ανθρώπων που έρχονται από άλλες χώρες: γίνονται μέρος μιας κοινότητας όπου η μόδα είναι το αντικείμενο της επικοινωνίας.

Ουσιαστικές δράσεις - Επόμενος σταθμός το Παρίσι

Από τις 29 έως τις 31 Ιανουαρίου 2025, οι εταίροι του texTALES συναντήθηκαν στην Αθήνα για να ανταλλάξουν καλές πρακτικές για την κοινωνική ένταξη, με επικεφαλής το ANKAA Project. Αυτό το διήμερο εργαστήριο έθεσε τα θεμέλια για πιο συμπεριληπτικές μεθοδολογίες χωρίς αποκλεισμούς.

Το επόμενο ορόσημο θα λάβει χώρα τον Μάιο του 2025 στο Παρίσι, με διοργανωτή το Espero Atelier, υπεύθυνο για την επιμέλεια της συλλογής Narrating Clothes. Εκεί, οι εταίροι θα οριστικοποιήσουν τον σχεδιασμό της συλλογής και τη μεθοδολογία για την υλοποίηση εργαστηρίων κοινωνικής ραπτικής, παρέχοντας στις/τους μετανάστριες/τες εξειδικευμένες δεξιότητες για τη συνδημιουργία μιας μοναδικής συλλογής ενδυμάτων. Παράλληλα, το War Childhood Museum θα αρχίσει να συλλέγει προσωπικές μεταναστευτικές ιστορίες των συμμετεχόντων/ουσών, υφαίνοντάς τες στον ιστό της αφήγησης του έργου.

Μέχρι την άνοιξη του 2026, οι ιστορίες και τα ενδύματα θα βρεθούν στο επίκεντρο των επιδείξεων μόδας και των pop-up εκδηλώσεων σε Ιταλία, Γαλλία και Ελλάδα. Τα event αυτά όχι μόνο θα παρουσιάσουν τη συλλογή αλλά και θα γιορτάσουν τη μετανάστευση ως πηγή δημιουργικότητας, ανθεκτικότητας και καινοτομίας, εμπνέοντας μελλοντικές συνεργασίες. Επιπλέον, καθ' όλη τη διάρκεια του έργου, το textTALES θα υποστηρίζει τη βιώσιμη και ηθική μόδα μέσω εκστρατειών ευαισθητοποίησης, εργαστηρίων και κοινοτικών εκδηλώσεων, ενισχύοντας τη δέσμευσή του για κοινωνική και περιβαλλοντική ευθύνη.

Τι προσφέρει το ANKAA Project και ποιο το όραμά της επιχείρησης

Το ANKAA Project είναι μια κοινωνική επιχείρηση αφιερωμένη στη ενίσχυση της συμπερίληψης και στην παροχή ίσων ευκαιριών, η οποία ιδρύθηκε στην Ελλάδα και το Λουξεμβούργο το 2017. Συνεργάζεται με κοινότητες που πλήττονται από τη μετανάστευση και την ανεργία, προσπαθώντας να ανοίξουμε δρόμους ισότιμης πρόσβασης στην εκπαίδευση και την απασχόληση. Βασικοί του στόχοι είναι: α) η δωρεάν πρόσβαση στην εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και την απόκτηση επαγγελματικών δεξιοτήτων στη ραπτική και β) η κατασκευή προϊόντων μόδας που διακρίνονται από υψηλή ποιότητα και σεβασμό στις/στους εργαζόμενες/ους και το περιβάλλον.

Στο πλαίσιο αυτό, προσφέρει μαθήματα ελληνικών (αρχάρια επίπεδα) και ραπτικής (αρχάριο, μεσαίο, προχωρημένο), εφοδιάζοντας τις/τους εκπαιδευόμενες/ους με δεξιότητες και γνώσεις που απαιτούνται για την εύρεση εργασίας και μια καλύτερη ζωή στη χώρα διαμονής τους. Συγκεκριμένα μέσω του προγράμματος Crafting Careers, το ANKAA Project προσφέρει επαγγελματική κατάρτιση στη ραπτική, προετοιμάζοντας τις/τους συμμετέχουσες/οντες για εργασία στη βιομηχανία παραγωγής μόδας. Κατά καιρούς, διοργανώνει δημιουργικά ή και άλλα εργαστήρια. Επιπλέον, το εργαστήριο ηθικής παραγωγής του ANKAA Project παράγει προϊόντα που αντικατοπτρίζουν και προάγουν τη βιωσιμότητα του πλανήτη, εφαρμόζοντας τις αρχές της υπεύθυνης παραγωγής και του δίκαιου εμπορίου.

Το όραμά του ANKAA Project: αρνούμενες/οι τις ετικέτες που «φορούν» στους ανθρώπους στερεότυπα και υπογραμμίζουν την ευαλωτότητά τους, υποστηρίζουν τη συμπερίληψη, την αναγνώριση μιας κοινής ιστορίας και τον εορτασμό των διαφορετικών πολιτισμών.