Ο πίνακας του Φασιανού που σώθηκε στο Λος Άντζελες και η παρεξηγημένη έννοια του μινιμαλισμού

Η καθ όλα αλληγορική μα πραγματική σκηνή δε μπορεί παρά να σε κάνει να σκεφτείς ποιο θα ήταν αυτό το “ένα πράγμα” που θα ήθελες πραγματικά να πάρεις μαζί σου όταν όλα γύρω σου θα καίγονται. Και το ερώτημα δεν απαντιέται εύκολα. Όχι γιατί θα μας ήταν τόσο δύσκολο να αποχωριστούμε ορισμένα από τα υπάρχοντά μας, τα υλικά αγαθά που συσσωρεύσαμε με τα χρόνια, αλλά γιατί η ερώτηση που τείνουμε να κάνουμε διαρκώς στους εαυτούς μας είναι ακριβώς η ανάποδη: “Τι άλλο μπορώ να αποκτήσω σήμερα”;

Πέρα από τις προφανείς σκέψεις και απαντήσεις, ότι πάνω από όλα προέρχει η ανθρώπινη ζωή και ότι περιουσίες έπονται, η σκέψη συνεχίζεται με το ότι θα σώζαμε κάτι που μάλλον θα είχε μεγάλη αξία, και για ορισμένους όπως στην περίπτωση του Francois Auroux, συναισθηματική.

Για την ιστορία, ο πατέρας του είχε φιλικές σχέσεις με τον Αλέκο Φασιανό και ο ίδιος βλέποντας τον συγκεκριμένο πίνακα από παιδί ένιωθε ένα έντονο συναίσθημα ξεγνοιασιάς. Αυτό πιθανώς το οποίο προσπάθησε να αρπάξει και να διασώσει αυτή την ακραία στιγμή.

Κανείς δεν θέλει να μπει στη θέση των ανθρώπων που χάνουν τις περιουσίες και το σπίτι τους και προφανώς ούτε και οι ίδιοι θα ένιωθαν καλύτερα απλά στην περίπτωση που θα είχαν λιγότερα αγαθά για να χάσουν μέσα σε αυτό. Όμως υπάρχει μια χαραμάδα της σκέψης που παραμένει ανοιχτή μπροστά σε αυτή την εικόνα, πώς άραγε θα μπορούσαν να μας ωφελήσουν τα λιγότερα;

Επαναπροσδιορισμός “αγαθού”

Βγαίνοντας από μια εποχή που τα υλικά αγαθά καθορίζουν εν πολλοίς την επιτυχία μας, βαδίζουμε σε μια νέα όπου μένει να επαναπροσδιορίσουμε το τι είναι η προσωπική μας επιτυχία και αν είναι εκείνη που τελικά ταυτίζεται με την ευτυχία, την ηρεμία και την ευεξία μας.

Και στον δρόμο, υπάρχουν έννοιες που μας βοηθούν να επαναπροσδιορίσουμε τι σημαίνει “αγαθό” για εμάς. Για παράδειγμα ο μινιμαλισμός, μια έννοια που λανθασμένα έχει συνδεθεί στη σκέψη πολλών, με άδεια σπίτια και τοίχους, μπορεί να ειδωθεί ως κάτι πιο ουσιαστικό, ή τουλάχιστον ενδεικτικό, μιας διαφορετικής αναζωογονητικής κατεύθυνσης και προοπτικής.

Η αφαίρεση, από άχρηστα πράγματα, περισπασμούς, περιττές δεσμεύσεις και άγχοι απλοποιεί απελευθερώνοντας χώρο και χρόνο προκειμένου να εστιάσουμε σε ό,τι πραγματικά αξίζει.

“Προσθέτει στη ζωή μου κάτι που αξίζει;“

Είναι ίσως η μόνη ερώτηση που πρέπει να κάνουμε στον εαυτό μας πριν αγοράσουμε ή πριν πετάξουμε, δωρίσουμε ή ανακυκλώσουμε κάτι. Και λίγο πέρα από την φυσική ακαταστασία θα μάθουμε να ξεκαθαρίζουμε το τοπίο από ανθυγιεινές σχέσεις και περιττές δεσμεύσεις. Να λέμε όχι σε ό,τι “επιπλέον” θα μας κάνει να απωλέσουμε ένα κομμάτι της ελευθερίας, του χρόνου και της ηρεμίας μας.

Ο μινιμαλισμός δεν έχει σκοπό να μας κάνει να στερηθούμε οτιδήποτε αλλά να μας απελευθερώσει από περιττά βάρη, χρονοτριβές σε απόφασεις ή απλά σε χρόνο για την συντήρηση, τον καθαρισμό και την οργάνωση αντικειμένων καθώς και το οικονομικό άγχος για να τα αποκτήσουμε.

Έτσι λέξεις όπως ταξίδια, εμπειρίες, ευεξία, διανοητική διαύγεια, ψυχική υγεία, ανθρώπινες σχέσεις, αίσθημα πληρότητας και ευτυχία επανέρχονται στον άδειο χώρο που δημιουργούμε στο προσωπικό μας προσκήνιο για να τις αναζητήσουμε και να τις επαναδομήσουμε.

Η υιοθέτηση ενός μινιμαλιστικού τρόπου ζωής είναι μια διαδικασία σταδιακή που εκτείνεται σε ένα ευρύ φάσμα δράσεων και αξιών που ξεκινά ναι μεν από την επίσης σταδιακή, από συρτάρι σε συρτάρι, αποσυμφόρηση του χώρου μας και εκτείνεται στην περισσότερο συνειδητή κατανάλωση που συναντά τις αξίες μας, την έννοια, θα μπορούσαμε να πούμε, που δίνουμε στα "αγαθά".

Συνεχίζει στα “ντουλάπια” της ψηφιακής μας ζωής, ξεκαθαρίζει τα email και τα ηλεκτρονικά μας αρχεία, τις άχρηστες εφαρμογές και θέτει όρια στη χρήση που κάνουμε στα social media. Διαπερνά τα δώρα και τις εκπλήξεις στα αγαπημένα μας πρόσωπα μετατρέποντας τα υλικά σε πολύτιμες στιγμές όπως τα ταξίδια και άλλες δραστηριότητες.

Και καταλήγει στον ποιοτικό χρόνο που δεν έχουμε την ανάγκη και την ανησυχία του να είμαστε αδιαλείπτως παραγωγικοί. Στον χρόνο που μπορούμε να παραμένουμε ήρεμοι, να αφηνόμαστε στις στιγμές που περνάμε με τους γύρω μας και στο αίσθημα ευγνωμοσύνης και πληρότητας που νιώθουμε για αυτές.