Καθώς η παγκόσμια κοινότητα, σε έναν «ήσυχο» κι «ειρηνικό» κόσμο, εστιάζει την προσοχή της στη μείωση των εκπομπών άνθρακα σε επίπεδο βιομηχανικής παραγωγής και κρατών, οι συνεχείς επιθέσεις στη Γάζα, και πρόσφατα στο Λίβανο, από το Ισραήλ, καταδεικνύουν μια μεγαλύτερη πηγή ρύπανσης, που δεν μπορεί να αγνοηθεί, τις στρατιωτικές συρράξεις.
Οκτώβριος
Ήταν 7 Οκτωβρίου του 2023, όταν η Χαμάς εξαπέλυσε αιφνιδιαστική επίθεση στο Ισραήλ, ανοίγοντας τον ασκό του Αιόλου σε μία σύρραξη που ακόμα δεν έχει παύσει.
Πέρα από τις τεράστιες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, οι επιπτώσεις του πολέμου στο περιβάλλον είναι συγκλονιστικές.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του «The National News», η λωρίδα της Γάζας, ένας ήδη ευάλωτος περιβαλλοντικά θύλακας, από τον υπερπληθυσμό, τον οικονομικό αποκλεισμό και την κακοδιαχείριση, έχει πλέον υποστεί κατάρρευση υποδομών υπό το βάρος του πολέμου.
Η καταστροφή που προκαλείται τώρα από τις ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές, σε συνδυασμό με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που παράγονται από στρατιωτικές δραστηριότητες, βαθαίνει την περιβαλλοντική κρίση – όχι μόνο για τη Γάζα, αλλά για την ευρύτερη περιοχή.
Τα Ηνωμένα Έθνη
Σύμφωνα με προκαταρκτική έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Environmental Program [UNEP]), που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο, η μεγάλης κλίμακας χρήση στρατιωτικών όπλων έχει δημιουργήσει σοβαρότατες κλιματικές επιπτώσεις που είναι εκθετικά υψηλότερες από άλλες συγκρούσεις.
Τον Ιούνιο του 2024 το Πανεπιστήμιο «Queen Mary» του Λονδίνου, ανακοίνωσε μία μελέτη, σύμφωνα με την οποία οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου τις πρώτες 120 ημέρες της σύγκρουσης στη Γάζα ξεπέρασαν τις ετήσιες εκπομπές 26 χωρών και εδαφών.
Η έκθεση ανέλυσε τις άμεσες και έμμεσες εκπομπές που προκαλούνται από βομβαρδιστικές επιδρομές, αναγνωριστικές πτήσεις, επιθέσεις με ρουκέτες και χρήση άλλων πυρομαχικών.
Όσον αφορά τη σύγκριση εκπομπών άνθρακα, η εκτίμηση από προπολεμικές, εμπόλεμες και μεταπολεμικές δραστηριότητες είναι συγκρίσιμη με την καύση 31.000 κιλοτόνων άνθρακα, αρκετή για να τροφοδοτήσει περίπου 15,8 σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα για ένα χρόνο.
Από την έναρξη της σύγκρουσης στις 7 Οκτωβρίου 2023, αναφέρει η μελέτη, περισσότεροι από 35.000 Παλαιστίνιοι και 1.139 Ισραηλινοί έχουν σκοτωθεί, ενώ περισσότεροι από 100 Ισραηλινοί και ξένοι υπήκοοι εξακολουθούν να κρατούνται όμηροι της Χαμάς. Περίπου το 54-66% των κτιρίων της Γάζας, συμπεριλαμβανομένων κατοικιών, σχολείων, τζαμιών και νοσοκομείων έχουν καταστραφεί ή υποστεί ζημιές. Το οικονομικό κόστος για το Ισραήλ εκτιμάται ότι φτάνει τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια, συμπεριλαμβανομένης της ανοικοδόμησης της Γάζας, με την Παγκόσμια Τράπεζα να υπολογίζει 18,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε ζημιές μόνο σε φυσικές υποδομές.
Τα συντρίμμια
Η καταστροφή κτιριακών και λοιπών υποδομών έχει προκαλέσει τεράστια ποσότητα συντριμμιών, που υπολογιζόταν σε περισσότερους από 39 εκατομμύρια τόνους, μέχρι το Μάιο του 2024, δηλαδή 13 φορές περισσότερα από τα συνολικά συντρίμμια που έχουν προκληθεί, από όλες τις προηγούμενες συγκρούσεις στη Γάζα από το 2008, αναφέρει το UNEP.
Η σκόνη και τα σωματίδια που προκαλούνται από τα συντρίμμια επιβαρύνουν το αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπου και ειδικά των ευπαθών ομάδων, ενώ στα ίδια τα συντρίμμια ανιχνεύονται επικίνδυνες ουσίες όπως αμίαντος, χημικά ή βιολογικά απόβλητα που επίσης επιβαρύνουν ανθρώπους και περιβάλλον.
Λωρίδα της Γάζας: Όγκος συντριμμιών (Πηγή UN)
Η ανοικοδόμηση
Όταν ο πόλεμος σταματήσει, η ανοικοδόμηση της Γάζας θα βρίσκεται σε πρώτη προτεραιότητα για τους θεσμούς του δυτικού κόσμου, κι όχι μόνο. Ωστόσο, η ανοικοδόμησή της θα δημιουργήσει συνολικές εκπομπές που θα υπερβαίνουν τις ετήσιες εκπομπές περισσότερων των 135 χωρών, αναφέρει η έκθεση του Πανεπιστημίου «Queen Mary».
Σε ένα «άκρως αισιόδοξο» σενάριο, θα χρειαστούν τρία χρόνια για την απομάκρυνση των συντριμμιών και άλλα τρία χρόνια για να ανοικοδομηθεί η Γάζα, με την προϋπόθεση ότι όλοι οι απαραίτητοι πόροι θα παρασχεθούν χωρίς κάποιο εμπόδιο.
Η κρίση του νερού
Εν τω μεταξύ, οι κατεστραμμένες υποδομές υγιεινής στη Γάζα έχουν επιδεινώσει την κρίση του νερού, με τα ακατέργαστα λύματα να κατευθύνονται στους δρόμους και στη Μεσόγειο Θάλασσα. Το 2020, το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) ανέφερε ότι το 26% των παιδικών ασθενειών στη Γάζα σχετίζονταν με το νερό.
Όσον αφορά τα απορρίμματα και την ενέργεια, ακόμη και πριν από τον πόλεμο, η Γάζα πάλευε με τη διαχείριση των απορριμμάτων, παράγοντας περίπου 1.700 τόνους κάθε μέρα με μόνο δύο κύριες χωματερές, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, ενώ οι προμήθειες ενέργειας από το εργοστάσιο παραγωγής της Γάζας και οι εισαγωγές από το Ισραήλ σταμάτησαν αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου πέρσι.
Αν οι στρατοί ήταν χώρα
Σύμφωνα με το «Τhe National», για το 2021 ο αμερικανικός στρατός εκτιμάται ότι απελευθέρωσε περίπου 51 εκατομμύρια τόνους αερίων του θερμοκηπίου, ποσότητα που παράγει η Σουηδία μέσα σε ένα έτος.
Οι στρατοί απελευθερώνουν αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα μέσω των δραστηριοτήτων τους, τόσο από τις καθημερινές επιχειρήσεις τους εν καιρώ ειρήνης, όσο και από τις συγκρούσεις εν καιρώ πολέμου. Παρότι τα αέρια αυτά συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή, οι περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις συχνά αγνοούνται ή αποκλείονται από τους κανονισμούς για το κλίμα.
Το θέμα της καταγραφής ή όχι των επιπτώσεων των δραστηριοτήτων των στρατών σε παγκόσμιο επίπεδο ξεκίνησε το 1997, όταν οι ΗΠΑ άσκησαν επιτυχώς πιέσεις για τον αποκλεισμό των στρατιωτικών εκπομπών από το «Πρωτόκολλο του Κιότο». Παρότι η Συμφωνία του Παρισιού ήρε την εξαίρεση, δεν κατάφερε να καταστήσει υποχρεωτική την καταγραφή των εκπομπών που προκαλούνται από τους στρατούς.
Σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε το 2022 από το Παρατηρητήριο Συγκρούσεων και Περιβάλλοντος (Conflict and Environment Observatory [CEOBs]), οι στρατοί του κόσμου ευθύνονται για περισσότερο από το 5,5% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα. Αν οι στρατοί ήταν χώρα το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα θα ξεπερνούσε αυτό της Ρωσίας.
Με πληροφορίες από Thenationalnews.com
Σχόλια