Εργασία: Το δικαίωμα στην «αποσύνδεση» και το πλαίσιο στην ελληνική πραγματικότητα
Και ενώ στο επίκεντρο της δημόσιας αντιπαράθεσης βρέθηκε τις τελευταίες μέρες το ύψους του μισθού στην Ελλάδα (βάσει ειδικής μελέτης του ΚΕΠΕ), πόσο αυξήθηκε ή αν τελικά υποχώρησε χαμηλότερα και από αυτό της Βουλγαρίας, τελευταίες εξελίξεις - σε διεθνές επίπεδο - υπενθυμίζουν την ανάγκη εργασιακών αλλαγών πέραν του μισθολογικού (που παραμένει το βασικό βέβαια).
Συγκεκριμένα, η Αυστραλία προστέθηκε στο κλαμπ των χωρών, που επιτρέπουν στους εργαζόμενους το «δικαίωμα να αποσυνδεθούν» από την εργασία, ένα μέτρο που μέχρι στιγμής έχει εφαρμοστεί κυρίως σε ευρωπαϊκές χώρες, με διάφορες παραλλαγές.
Ειδικότερα οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να τιμωρούν τους υπαλλήλους επειδή δεν σηκώνουν το τηλέφωνό τους ή δεν απαντούν σε email εκτός των ωρών εργασίας. Αυτό σημαίνει ότι ενώ οι εργοδότες και οι τρίτοι πελάτες μπορούν να έρθουν σε επαφή με το προσωπικό τους πέραν του ωραρίου εργασίας, οι εργαζόμενοι έχουν πλέον το νόμιμο δικαίωμα να αρνηθούν να απαντήσουν — εκτός εάν κάτι τέτοιο είναι «παράλογο».
Από την άλλη πλευρά, στη Γαλλία για παράδειγμα, το δικαίωμα στην αποσύνδεση ισχύει όσον αφορά τα email εργασίας κατά τις ώρες εκτός ωραρίου. Στο ίδιο μοτίβο, το Βέλγιο (αρχικά ίσχυε για το Δημόσιο αλλά έπειτα εφαρμόστηκε στον ιδιωτικό τομέα για εταιρείας με πάνω από 20 υπαλλήλους) επιτρέπει από το 2022 στους εργαζόμενους να αγνοούν τα μηνύματα μετά τις ώρες εργασίας.
Παρομοίως, οι εργαζόμενοι στην Ισπανία έχουν το δικαίωμα να αποσυνδεθούν από τις ψηφιακές επικοινωνίες που σχετίζονται με την εργασία εκτός καθορισμένων ωρών εργασίας
Στην γειτονική Ιταλία, ορίζονται κανόνες στην τηλεργασία: Οι δυο πλευρές ορίζουν συγκεκριμένες περιόδους ανάπαυσης όπου ο εργαζόμενος αποδεσμεύεται πλήρως από τις συσκευές που σχετίζονται με την εργασία.
Τέλος, στην Ιρλανδία, υπάρχει συγκεκριμένος κώδικας που επεκτείνεται σε όλους τους τρόπους απασχόλησης, από την εξ αποστάσεως εργασία έως την εργασία με φυσική παρουσία ή το υβριδικό μοντέλο και περιγράφει τους τρόπους αποσύνδεσης - μη συσχέτισης με την εργασία.
Ελλάδα: Οδηγία σε επίπεδο... τηλεργασίας
Το «δικαίωμα στην αποσύνδεση» καθιερώθηκε στην ελληνική νομοθεσία το 2022. Αυτό σημαίνει ότι όσοι κάνουν απομακρυσμένη εργασία πρέπει να απέχουν πλήρως από την παροχή εργασίας, ιδίως όταν επικοινωνούν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή τηλεφώνου, κατά τις μη εργάσιμες ώρες και τις αργίες. Ο νόμος απαγορεύει επίσης τις διακρίσεις εις βάρος των εργαζομένων που ασκούν το δικαίωμα αποσύνδεσης.
Εν κατακλείδι, ίσως φαντάζει οξύμωρο όταν μιλάμε για τα πλέον σύνθετα πράγματα (από τηλεργασία - υβριδική εργασία, νέες τεχνολογίες, μέχρι Τεχνητή Νοημοσύνη και επαγγέλματα που ίσως να μην υπάρχουν σε λίγα χρόνια από σήμερα) να επιστρέφουμε στα πιο απλά: στο δικαίωμα δηλαδή μιας 8ωρης εργασίας, μιας ισορροπίας ανάμεσα σε προσωπική και επαγγελματική ζωή.
Η ψηφιακή αποσύνδεση είναι μια πραγματική ανάγκη στον σύγχρονο κόσμο της εργασίας και η διαβούλευση επ' αυτού γίνεται πιο έντονη. Φαίνεται όμως πως απαιτείται ακόμη αρκετός δρόμος...
Σχόλια