Τα κίνητρα για εξαγορές και συγχωνεύσεις επιχειρήσεων, δεν είναι πανάκεια για τη διαδικασία M&A

Η κυβέρνηση ακολουθώντας τις διεθνείς τάσεις στοχεύει στην δημιουργία ισχυρότερων επιχειρηματικών σχημάτων, τα οποία μπορεί να επιτυγχάνουν οικονομίες κλίμακος και υψηλότερα κέρδη με υψηλότερη απασχόληση. Επίσης θα μπορούν να έχουν καλύτερους όρους χρηματοδότησης είτε από άμεσο τραπεζικό δανεισμό είτε μέσω επενδυτικών (private equities) funds είτε μέσω εισόδου στο χρηματιστήριο και έκδοσης εταιρικών ομολόγων. Τα κίνητρα αυτά θα είναι κυρίως φορολογικά αλλά και επενδυτικά με στόχο την δημιουργία υποδομών.

Οι σκέψεις δεν είναι νέες. Υπάρχει επιχειρηματικό ιστορικό για κίνητρα εξαγορών και συγχωνεύσεων από την δεκαετία του ’80. Ωστόσο είναι παράδοξο ότι παρά την –πλέον των 40ετών- θετική κρατική προδιάθεση για δημιουργία μεγάλων σχημάτων, η επίτευξη των στόχων είναι μάλλον πενιχρή.

Πού σκοντάφτουν οι συζητήσεις για εξαγορές και συγχωνεύσεις

Αν θέλουμε να δούμε πού σκοντάφτουν οι εξαγορές και συγχωνεύσεις και γιατί δεν αποδίδουν τα κίνητρα, θα πρέπει να κάνουμε μία στατιστική αναφορά στην εικόνα της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Με βάση τα ευρωπαϊκά στάνταρντς, περίπου το 75-80% των ελληνικών επιχειρήσεων απασχολούν κάτω από 250 εργαζόμενους και θεωρούνται μικρές επιχειρήσεις. Ένα 15% περίπου απασχολεί από 250 έως 500 εργαζόμενους και το υπόλοιπο πάνω από 1000 εργαζόμενους.

Το πρόβλημα είναι ότι οι μικρές επιχειρήσεις παρά το γεγονός ότι προσεγγίζουν τις μεγάλες για πιθανές εξαγορές τους, οι προσπάθειες σκοντάφτουν στα εξής:

• Φορολογικά- ασφαλιστικά-νομικά προβλήματα στις μικρές επιχειρήσεις

Υπάρχουν πάρα πολλά συσσωρευμένα προβλήματα στις μικρές επιχειρήσεις (κυρίως φορολογικά-ασφαλιστικά και νομικής μορφής) τα οποία εμποδίζουν την εξαγορά τους. Το κόστος για την επίλυση των προβλημάτων είναι δυσανάλογο με τα οφέλη που μπορεί να έχουν οι μεγάλες επιχειρήσεις που θέλουν να τις εξαγοράσουν.

• Η επόμενη μέρα για το μετοχικό και διοικητικό (management) μοντέλο των μικρών επιχειρήσεων

Οι περισσότερες συζητήσεις ανάμεσα στους μετόχους και στο διοικητικό προσωπικό των μικρών επιχειρήσεων δείχνει ότι υπάρχει καχυποψία για την επόμενη μέρα. Επειδή οι περισσότερες επιχειρήσεις είναι οικογενειακού χαρακτήρα, οι βασικοί μέτοχοι φοβούνται για τυχόν ‘έξωσή’ τους από το νέο σχήμα. Είτε γίνει μέσω μετοχικού dilution είτε γίνει μέσω αποκλεισμού τους από τις θέσεις του Δ.Σ

Σε διοικητικό επίπεδο, επίσης οι διευθυντές τμημάτων στις μικρές επιχειρήσεις θεωρούν ότι δεν θα έχουν θέση στο νέο σχήμα ή εάν θα έχουν νέα θέση αυτή θα είναι αρκετά υποβαθμισμένη. Για παράδειγμα ένας οικονομικός διευθυντής σε μία μικρή επιχείρηση, θα γίνει ένας απλός λογιστής στο νέο σχήμα.

• Όταν το 1+1 δεν κάνει πάντα 2

Σε μία εξαγορά και συγχώνευση, ο στόχος είναι να έχουμε πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στα μεγέθη της νέας επιχείρησης. Πολλές φορές για διάφορους λόγους που αφορούσαν κυρίως την εσωτερική επικοινωνία και συνεργασία ή θέματα επικάλυψης εργασιών και εμπορικών στόχων, τα αποτελέσματα μία (κακής) εξαγοράς και συγχώνευσης δεν είναι αυτά που περίμεναν και μερικές φορές δημιουργούν επιπρόσθετα προβλήματα με απώλεια μερίδια αγοράς και μείωσης αποτελεσμάτων.

• Διαφωνίες σε προσωπικό επίπεδο μεταξύ των μετόχων

Και επειδή τα πάντα έχουν προσωπο-κεντρική διάσταση και δεν είναι μόνο αριθμοί, ας μην παραγνωρίζουμε το προσωπικό στοιχείο ανάμεσα σε βασικούς μετόχους ή ανάμεσα σε διοικητικά στελέχη. Γιατί παρά το γεγονός ότι αυτά δεν βγαίνουν στην δημοσιότητα, όλοι γνωρίζουμε πως υπάρχουν βασικοί μέτοχοι που ‘βγάζουν σπυράκια’ με άλλους επιχειρηματίες. Αυτές οι προσπάθειες για εξαγορές και συγχωνεύσεις δεν πρόκειται να αποδώσουν ποτέ.