«Προαγωγή Υγείας Οικογένειας και Παιδιού»: Το νέο πρόγραμμα Υπουργείου Υγείας και UNICEF

Το Πρόγραμμα αφορά την προαγωγή της ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων στην Ελλάδα, χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση NextGenerationEU, Greece 2.0 και υλοποιείται από το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με το Γραφείο της UNICEF στην Ελλάδα, το οποίο θα παρέχει τεχνική υποστήριξη βάσει της διεθνούς εμπειρίας και τεχνογνωσίας, σε συνεργασία με στρατηγικούς φορείς και εταίρους, όπως είναι ενδεικτικά οι παιδιατρικές εταιρείες και ενώσεις παιδιάτρων, ακαδημαϊκοί και ερευνητικοί φορείς και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.

Ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης δήλωσε:

“Η ψυχική υγεία των νέων είναι μια πολυδιάστατη πρόκληση που απαιτεί συνεργασία από την οικογένεια, το σχολείο και την πολιτεία για την αποτελεσματική της διαχείριση και υποστήριξη. Η ενημέρωση και εκπαίδευση από νεαρή ηλικία μπορεί να βοηθήσει τους νέους να αναγνωρίσουν και να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους. Στο πλαίσιο αυτό, η προγραμματική συμφωνία μεταξύ του Υπουργείου Υγείας και της UNICEF είναι μία πολύ σημαντική πρωτοβουλία που εστιάζει ακριβώς στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων μέσω μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την προώθηση της υγείας της οικογένειας και του παιδιού σε εθνικό επίπεδο. ”

Η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη δήλωσε:

“Η σημερινή συμφωνία σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση της ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων στη χώρα μας. Η συνεργασία του Υπουργείου Υγείας με τη UNICEF, έναν οργανισμό με παγκόσμια εμβέλεια και εμπειρία, είναι για εμάς μια σπουδαία ευκαιρία να εφαρμόσουμε πρακτικές και παρεμβάσεις που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές διεθνώς. Μέσω αυτού του προγράμματος, επιδιώκουμε να προσφέρουμε ουσιαστική υποστήριξη σε κάθε οικογένεια, εστιάζοντας στην πρόληψη και την έγκαιρη παρέμβαση. Στην καρδιά αυτής της προσπάθειας βρίσκεται η δέσμευσή μας να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον για κάθε παιδί και οικογένεια στην Ελλάδα”.

O Διπλωματικός Εκπρόσωπος της UNICEF στην Ελλάδα Ghassan Khalil δήλωσε:

“Θέτοντας την σωματική και ψυχική υγεία των παιδιών στο επίκεντρο των προγραμματικών μας παρεμβάσεων στην Ελλάδα, ανακοινώνουμε με ιδιαίτερη χαρά μια ακόμα σημαντική συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας η οποία περιλαμβάνει αποτελεσματικές παρεμβάσεις στη δημόσια υγεία με στόχο την αντιμετώπιση σειράς παραγόντων που σχετίζονται με την ψυχική υγεία των παιδιών στην χώρα. Προσβλέπουμε στην επιτυχημένη έναρξη και υλοποίηση του προγράμματος, επιδιώκοντας την αποτελεσματική συνεργασία όλων των βασικών εταίρων υλοποίησης του προγράμματος .”

Τι περιλαμβάνει το Πρόγραμμα

Το Πρόγραμμα αποτελείται από τρεις πυλώνες και περιλαμβάνει δράσεις για την προαγωγή της ψυχικής υγείας τριών βασικών ομάδων, με βάση την ηλικία, ξεκινώντας από την παιδική έως τη μετεφηβική ηλικία:

- Ο Πυλώνας 1 στοχεύει στην προαγωγή υγείας της οικογένειας και του παιδιού μέσω του παιδιατρικού πλαισίου. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η σωματική και η ψυχική υγεία είναι αλληλένδετες και επηρεάζονται από κοινωνικοοικονομικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Σύμφωνα με τεκμηριωμένες έρευνες, όταν ο κεντρικός σχεδιασμός των πολιτικών υγείας στο παιδιατρικό περιβάλλον προσανατολίζεται και επικεντρώνεται στη φροντίδα της οικογένειας, μέσω της υποστήριξης των παιδιάτρων στην εφαρμογή πρακτικών εντοπισμού και παραπομπής της οικογένειας σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας, ενισχύεται σημαντικά η παροχή μιας πιο ολοκληρωμένης και συστηματικής ανταπόκρισης στις ανάγκες των μελών της οικογένειας και, κατά συνέπεια, των παιδιών.

- Ο Πυλώνας 2 επικεντρώνεται στην προαγωγή της υγείας των εφήβων κοριτσιών μέσω της αποστιγματοποίησης της περιόδου. Οι ανισότητες μεταξύ των φύλων, οι κοινωνικές νόρμες που εισάγουν διακρίσεις, τα ταμπού, η φτώχεια και η έλλειψη βασικών υπηρεσιών συχνά καθιστούν ανεκπλήρωτες τις ανάγκες των κοριτσιών σε θέματα υγείας και υγιεινής της περιόδου. Τα έφηβα κορίτσια μπορεί να αντιμετωπίσουν στιγματισμό, παρενόχληση και κοινωνικό αποκλεισμό κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως.

- Ο Πυλώνας 3 στοχεύει στην προαγωγή της ψυχικής υγείας των εφήβων και των νέων (17 - 24 ετών) μέσω της αντιμετώπισης του φαινομένου της αυτό- και ετερο- καταστροφικής συμπεριφοράς, της βίας και της επιθετικότητας. Είτε δηλαδή έχουμε αυτοκαταστροφική συμπεριφορά πχ αυτοτραυματισμό, είτε βία και επιθετικότητα προς άλλους.

Κάθε πυλώνας αποτελείται από συγκεκριμένα πακέτα εργασίας που περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα δράσεων, όπως η συλλογή δεδομένων, η ευαισθητοποίηση του κοινού, η υλοποίηση και η παρακολούθηση ποικίλων παρεμβάσεων, η ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εκπαιδευτικών υλικών για επαγγελματίες καθώς και η σύσταση και λειτουργία Πρότυπου Κοινοτικού Κέντρου για την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών ψυχικής υγείας.

Μέσω του Εθνικού Προγράμματος, το Υπουργείο Υγείας, με την υποστήριξη της UNICEF, στοχεύει στη βελτίωση της υγείας των παιδιών, των εφήβων, των νέων και των οικογενειών επιδιώκοντας την ενίσχυση του συστήματος υγείας σε επίπεδο οικογένειας. Με γνώμονα τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για την προώθηση της υγείας της οικογένειας και του παιδιού σε εθνικό επίπεδο, η συγκεκριμένη δράση περιλαμβάνει τα εξής:

Τη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου εθνικού προγράμματος που θα εστιάζει στην έγκαιρη ανίχνευση αναπτυξιακών διαταραχών στα παιδιά και άγχους/κατάθλιψης στους γονείς/φροντιστές, αξιοποιώντας το ρόλο των παιδιάτρων ως το πρώτο σημείο επαφής με το σύστημα υγείας και διευκολύνοντας τη διασύνδεση των οικογενειών με τις διαθέσιμες υπηρεσίες ψυχικής υγείας.

Τη διαμόρφωση ενός προγράμματος προαγωγής της υγείας των εφήβων κοριτσιών μέσω της αποστιγματοποίησης της περιόδου. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τη δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού και τη διοργάνωση σεμιναρίων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης καθώς και στοχευμένες δράσεις για την αποστιγματοποίηση της περιόδου και την αντιμετώπιση της φτώχειας της περιόδου.

Την αντιμετώπιση του φαινομένου της αυτό- και ετερο- καταστροφικής συμπεριφοράς στη χώρα μας για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μέσω της δημιουργίας ενός Πρότυπου Κοινοτικού Κέντρου για την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Το Πρότυπο Κοινοτικό Κέντρο θα προσφέρει δωρεάν ολοκληρωμένες υπηρεσίες στον πληθυσμό και στους νέους 17-24 που αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα και στις οικογένειες τους και θα έχουν την δυνατότητα μέσω τηλεψυχιατρικής να υποστηρίξουν συνεδρίες σε κάθε απομακρυσμένο σημείο της χώρας αλλά και να εποπτεύσουν άλλους ειδικούς που θα παρέχουν υπηρεσίες σε όλη τη χώρα. Επιπλέον, το Κέντρο θα διενεργεί δράσεις ενημέρωσης σε επίπεδο κοινότητας προκειμένου οι υπηρεσίες που θα παρέχονται να γίνουν γνωστές και να ενθαρρύνονται οι νέοι/νέες που έχουν ανάγκη να αναζητήσουν υποστήριξη.