Κοινωνική Οικονομία και τομείς εφαρμογής στην σύγχρονη ζωή

Είναι γεγονός ότι η φράση και μόνο Κοινωνική Οικονομία ίσως να μην έχει και τόσο μεγάλη εφαρμογή από μια πρώτη ανάγνωση και να μπερδεύει αντί να δίνει λύση.

Μια πρόχειρη ματιά αν μπορεί να ρίξει ένας ενδιαφερόμενος στο αρχείο των Κοινωνικών Επιχειρήσεων που έχουν ιδρυθεί μέχρι τώρα από το 2011 όταν θεσπίστηκε ο πρώτος νόμος για την κοινωνική οικονομία ο 4019/11 θα μπορέσει να βρει πολλές και διάφορες δραστηριότητες που στεγάζονται κάτω από τον νόμο αυτό όπως ο πρωτογενής τομέας, η μεταποίηση, το χειροτέχνημα, οι υπηρεσίες πρόνοιας, οι παιδικοί σταθμοί, η ενισχυτική διδασκαλία μέχρι και οι υπηρεσίες αφής καντηλιών σε νεκροταφεία.

Σε τελική ανάλυση οτιδήποτε είναι αποδεκτό από την τοπική κοινωνία είναι αποδεκτό και μπορεί να αναπτυχτεί με την μορφή κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης εφόσον υποβάλει το ανάλογο καταστατικό για έγκριση στο αρμόδιο για αυτό γραφείο του υπουργείου εργασίας 

Για την διευκόλυνση των ενδιαφερομένων ο νέος νόμος για την κοινωνική οικονομία ο 4430/16 και ιδιαίτερα τα νέα καταστατικά που έχουν δοθεί μέσα από την υπουργική απόφαση περί Τήρησης και λειτουργίας του Γενικού Μητρώου Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας μας δίνουν μια ιδέα στο που μπορεί να εστιάσει κάποιος ενδεικτικά και όχι δεσμευτικά για να δραστηριοποιηθεί και αυτά μπορούμε να τα δούμε στην συνέχεια.

Δυο είναι οι κύριες κατηγορίες που μπορεί να εστιάσει ένας ενδιαφερόμενος και αυτές είναι:

• η βιώσιμη ανάπτυξη και
• η παροχή κοινωνικών υπηρεσιών γενικού ενδιαφέροντος.

Ως βιώσιμη ανάπτυξη ορίζονται τα παρακάτω

• Προστασία και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας.
• Αειφόρος γεωργία και κτηνοτροφία, η οποία δίνει έμφαση στη διατήρηση και διάδοση απειλούμενων τοπικών παραδοσιακών ποικιλιών ή «φυλών» και στην αποτροπή διείσδυσης γενετικά τροποποιημένων οργανισμών.
• Τοπικά και περιφερειακά υποστηριζόμενη γεωργία ή κτηνοτροφία, που συμβάλλει στην ανάπτυξη απευθείας εμπορικών σχέσεων μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών και ενισχύει την προσβασιμότητα σε είδη πρώτης ανάγκης, ιδίως των ασθενέστερων οικονομικά ομάδων του πληθυσμού, μέσα από την απευθείας διάθεσή τους.
• Δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο. Ως δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο ορίζεται η βασισμένη στο διάλογο, τη διαφάνεια και τον αλληλοσεβασμό εμπορική σύμπραξη, που επιδιώκει μεγαλύτερη ισοτιμία στο διεθνές και εγχώριο εμπόριο. Συνεισφέρει στη βιώσιμη ανάπτυξη, προσφέροντας καλύτερους όρους εμπορίας των προϊόντων και διασφαλίζοντας τα δικαιώματα των περιθωριοποιημένων παραγωγών και εργαζομένων.
• Παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε μικρή κλίμακα και την ανάπτυξη τεχνολογίας που μειώνει την κατανάλωση ενέργειας.
• Μείωση της παραγωγής αποβλήτων και απορριμμάτων σε τοπικό επίπεδο, με συμμετοχή των πολιτών, μέσα από την επαναχρησιμοποίηση, αξιοποίηση, ανακύκλωση των αποβλήτων ή μέσα από τον επανασχεδιασμό του τρόπου παραγωγής και διανομής των προϊόντων.
• Κατασκευή και συντήρηση υποδομών και ενέργειας σε δημοκρατική συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες.
• Την ανάπτυξη δεξιοτήτων και μεταφορά τεχνογνωσίας.
• Εναλλακτικό, θεματικό και ήπιο τουρισμό.
• Σχεδιασμό και διάθεση καινοτόμων και ελεύθερων ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών ή κάθε μορφή τεχνολογίας που προωθεί την ομότιμη και βασισμένη στα κοινά παραγωγή.
• Παραγωγή, μεταποίηση, προώθηση ή  διατήρηση της παραγωγικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου.
• Παραγωγή και προώθηση της ανεξάρτητης πολιτισμικής δημιουργίας.
• Περιβαλλοντική αναβάθμιση των οικισμών και του κτιριακού αποθέματος.
• Διαχείριση ακίνητης περιουσίας με κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια.

Ενώ στην παροχή κοινωνικών υπηρεσιών γενικού ενδιαφέροντος βρίσκουμε τα παρακάτω:

Ο Συνεταιρισμός στο πλαίσιο της παροχής κοινωνικών υπηρεσιών γενικού ενδιαφέροντος μπορεί να ασκήσει δραστηριότητες οι οποίες  προάγουν την ποιότητα ζωής και παρέχουν κοινωνική προστασία σε ομάδες όπως: ηλικιωμένοι, βρέφη, παιδιά,  άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις και περιλαμβάνουν υπηρεσίες: εκπαίδευσης, υγείας, κοινωνικής στέγασης, κοινωνικής σίτισης, παιδικής φροντίδας, μακροχρόνιας φροντίδας , κοινωνικής αρωγής.

Η τελική επιλογή είναι στην διακριτική ευχέρεια του ενδιαφερομένου λαμβάνοντας πάντα υπόψη την ανάγκη και την αποδοχή από την τοπική κοινωνία για την επιτυχία της προσπάθειας.