Schroders Insight: Τι σημαίνει η νίκη των Εργατικών στη Βρετανία για την οικονομία και τις αγορές;

Το Ηνωμένο Βασίλειο βιώνει τη μεγαλύτερη πολιτική αλλαγή από το Brexit, με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών της 4ης Ιουλίου. H διαφορά των 291 εδρών μεταξύ Εργατικών και Συντηρητικών, καθιστά τη νίκη του Στάρμερ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη του Τony Blair το 1997. Πρόκειται συνολικά για μία από τις μεγαλύτερες πολιτικές αλλαγές στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου.

Τα εκλογικά αποτελέσματα δείχνουν ότι η άνοδος του δεξιού κόμματος Reform UK έπληξε σοβαρά την κυβέρνηση των Συντηρητικών, με το Reform να κατακτά τη δεύτερη θέση σε πολλές εκλογικές περιφέρειες. Αν συνδυαστούν οι ψήφοι των δύο κομμάτων, θα είχαν κερδίσει τις έδρες έναντι του Εργατικού Κόμματος. Ωστόσο, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι Συντηρητικοί έχουν χάσει πάνω από τα δύο τρίτα των εδρών τους (-19.9%), δημιουργώντας σημαντικά ερωτήματα για το μέλλον του κόμματος.

Πρόκειται για την πρώτη επικράτηση των Εργατικών από το 2010, με τον Keir Starmer να έχει την πρώτη του παρουσία ως πρωθυπουργός, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ αυτήν την εβδομάδα.

Οι επενδυτές και οι επιχειρήσεις επωφελούνται από την πολιτική σταθερότητα

Όσον αφορά τις αλλαγές που θα φέρει η νέα κυβέρνηση, η προεκλογική εκστρατεία αποκάλυψε ελάχιστες νέες πληροφορίες για τα σχέδια των Εργατικών. Η προκαθορισμένη προτεραιότητά της Εργατικής Κυβέρνησης είναι η ανάπτυξη της οικονομίας και η παροχή ασφάλειας και σταθερότητας, η σημασία των οποίων δεν πρέπει να παραβλέπεται από τους επενδυτές. Το τελευταίο κοινοβούλιο είχε ταλαιπωρηθεί από την πολιτική αστάθεια και την αβεβαιότητα, λαμβάνοντας υπόψη πως από τις εκλογές του Δεκεμβρίου του 2019 και έπειτα, υπήρξε αλλαγή τριών πρωθυπουργών και πέντε υπουργών Οικονομικών. Μια πρόσφατη μελέτη από την Strong and Stable διαπίστωσε ότι ο μέσος όρος θητείας των μελών της κυβέρνησης έπεσε στους οκτώ μήνες - ο χαμηλότερος μέσος όρος από το 1974 έως το 2023. Παρότι ήταν στην κυβέρνηση το Συντηρητικό Κόμμα, υπήρξε δυσκολία των εταιρειών και επενδυτών το προηγούμενο διάστημα να συνεργαστούν με την κυβέρνηση, εξαιτίας της πολιτικής αστάθειας.

Έχοντας σε μεγάλο βαθμό μία στάσιμη οικονομία, από την μέρα που ανέλαβε ο Ρίσι Σούνακ, είναι λογικό η νέα Εργατική Κυβέρνηση να στραφεί στην ενίσχυση της ανάπτυξης ώστε να μπορέσουν να αυξηθούν οι δαπάνες για τις δημόσιες υπηρεσίες

Στο εγγύς μέλλον, η οικονομία αναμένεται να ανακάμψει μετά από την ύφεση στο τέλος του περασμένου έτους, αλλά οι προκλήσεις που χρήζουν αντιμετώπισης, συμπεριλαμβανομένης της γήρανσης του πληθυσμού και των δυσχερών εμπορικών σχέσεων, θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Η μεταρρύθμιση του εθνικού σχεδίου και η καθιέρωση του Ηνωμένου Βασιλείου ως ένας ελκυστικός προορισμός για άμεσες ξένες επενδύσεις θα πρέπει να βρίσκονται στην κορυφή των προτεραιοτήτων της κυβέρνησης.

Η νέα Υπουργός Οικονομικών Rachel Reeves σχεδιάζει να εξαιρέσει τις δημόσιες επενδύσεις από τους αυτοεπιβαλλόμενους κανόνες δανεισμού της κυβέρνησης. Αυτό είναι ένα σημάδι ότι το Εργατικό Κόμμα σχεδιάζει να δανειστεί περισσότερα για να επενδύσει. Οι γραμμές οριοθέτησης μεταξύ των δαπανών και των επενδύσεων του δημοσίου έχουν θολώσει στο παρελθόν, κάτι που ενδέχεται μελλοντικά να προκαλέσει ανησυχίες.

Βαρύ το κληροδότημα δεδομένου του υπάρχοντος φορολογικού βάρους

Επιπλέον, υπάρχει η γενική προσδοκία ότι ορισμένοι φόροι θα αυξηθούν στην πορεία, παρά την δέσμευση του Εργατικού Κόμματος να παγώσει τους περισσότερους ατομικούς φόρους. Αυτό θα είναι δύσκολο δεδομένου του "φορολογικού περιορισμού" που προκύπτει από την αύξηση των «παγωμένων» ορίων φορολογίας εισοδήματος τα τελευταία επτά χρόνια.

Καθώς ολοένα και περισσότεροι εργαζόμενοι πληρώνουν υψηλότερο φόρο εισοδήματος, το φορολογικό βάρος της χώρας αναμένεται να φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα από το 1948 και έπειτα, σύμφωνα με την πρόβλεψη του Office for Budget Responsibility – πρόκειται για ένα απαιτητικό κληροδότημα.

Συνολικά, η αλλαγή κυβέρνησης, ειδικά με τόσο μεγάλο ποσοστό, αναμένεται να μειώσει την πολιτική αστάθεια στη χώρα. Μια αλλαγή της πολιτικής προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης των δημόσιων υπηρεσιών είναι πιθανό να οδηγήσει σε μια πιο «χαλαρή» δημοσιονομική πολιτική και να ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη.

Από την άλλη πλευρά, η στήριξη προς το Reform UK είναι πιθανό να ασκήσει πίεση στο Εργατικό Κόμμα να περιορίσει την εισροή μεταναστών. Αυτό θα περιορίσει τις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας, καθώς η γήρανση του πληθυσμού έχει ήδη επίδραση στο διαθέσιμο εργατικό δυναμικό, ωθώντας τον μισθολογικό πληθωρισμό υψηλότερα.

Δεδομένου ότι το αποτέλεσμα ήταν σε μεγάλο βαθμό αναμενόμενο, υπήρξε μικρή ή μηδενική αντίδραση από τις αγορές. Όπως προβλεπόταν δεν επιτράπηκε στα μέλη της Monetary Policy Committee της Τράπεζα της Αγγλίας να κάνουν ομιλίες τις προηγούμενες εβδομάδες λόγω των κανόνων αποχής που ισχύουν κατά τη διάρκεια της εκλογικής αναμέτρησης. Ωστόσο, αναμένεται να επιστρέψουν σύντομα στο δημόσιο διάλογο αρχίζοντας εκ νέου να υποδεικνύουν επικείμενες μειώσεις επιτοκίων, ενδεχομένως από τον Αύγουστο και μετά.