​Οργανισμός Λιμένος Βόλου:​ Μεγάλο το ενδιαφέρον για την ηλεκτροδότηση πλοίων και το πρόγραμμα CENTAVROS

Με ερωτήσεις σχετικά με την ηλεκτροδότηση πλοίων, το κόστος, τις επενδύσεις αλλά και το γενικότερο πλαίσιο το οποίο θα πρέπει από κοινού οι λιμένες να διεκδικήσουν από ευρωπαϊκά προγράμματα και κονδύλια, ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 5 Ιουλίου 2024, το συνέδριο του Οργανισμού Λιμένος Βόλου με θέμα «Η Πυξίδα του Οργανισμού Λιμένος Βόλου για την επόμενη μέρα: Πράσινη μετάβαση, Ψηφιοποίηση και Ανάπτυξη – Βελτίωση Υποδομών» παρουσία εταίρων κι ενδιαφερομένων μερών (Υπουργείων, δημοσίων κι ιδιωτικών φορέων) του ενταγμένου προγράμματος CENTAVROS που χρηματοδοτείται κατά 85% από τον Φάκελο Συνοχής του Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» στον άξονα προτεραιότητας CEF-T-2021-COMPGEN, για την “Αναβάθμιση Υποδομής, Διασυνδεσιμότητας και Περιβαλλοντικής Βιωσιμότητας του Λιμένα Βόλου”.

Οι παρευρισκόμενοι ομιλητές, εταίροι του προγράμματος και ιδιώτες, παρουσίασαν τα αποτελέσματα των μελετών του προγράμματος, ενώ πραγματοποιήθηκε μία ιδιαιτέρως εποικοδομητική συζήτηση – στρογγυλή τράπεζα για ζητήματα λιμένων.

Τους συνέδρους καλωσόριζε ο Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Βόλου Σωκράτης Αναγνώστου ο οποίος αναφέρθηκε στις καταστροφικές πλημμύρες του Σεπτεμβρίου, διευκρινίζοντας ότι από την στιγμή που υπάρξει ανάδοχος για τα έργα, αυτά δύναται να ολοκληρωθούν το πολύ μέσα σε ένα εξάμηνο. Όπως επεσήμανε μεταξύ άλλων «Πιστεύουμε ότι τα λιμάνια πρέπει να είναι πράσινα και έξυπνα και απαιτούνται περισσότερες δράσεις με δεδομένο ότι το πρόβλημα της κλιματικής κρίσης είναι ορατό και ο Βόλος και το λιμάνι του έχουν υποστεί πρόσφατα τις συνέπειές της.Το λιμάνι μας, είναι ένα από τα λίγα ελληνικά λιμάνια που έχουν ήδη εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά συστήματα και μετά την εγκατάσταση και των παραπάνω νέων φωτοβολταϊκών συστημάτων, το λιμάνι του Βόλου, θα είναι το μοναδικό λιμάνι της χώρας το οποίο θα καλύπτει τις υφιστάμενες ανάγκες του με ηλεκτρική ενέργεια στο 100%».

Όσον αφορά στο πρόγραμμα CENTAVROS που παρουσιάστηκε στο συνέδριο, εστίασε στην ηλεκτροδότηση των πλοίων, καθώς όπως είπε “Είναι υποχρεωτικό από την Ε.Ε. μέχρι το 2030 ένα πλοίο που θα μένει για πάνω από δύο ώρες στο λιμάνι να ηλεκτροδοτείται από ξηράς. Αυτό είναι εύκολο για εμπορικά πλοία αλλά για κρουαζιερόπλοια θέλουμε ρεύμα όσο απαιτείται για να ηλεκτροδοτηθεί ένα μεσαίο χωριό. Επίσης, εξετάζουμε μέσω του προγράμματος, αν μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την κυματική ενέργεια καθώς και να προχωρήσουμε στις απαραίτητες εργασίες στον κυματοθραύστη για να επουλώσουμε τις πληγές του”.

Μάλιστα, το συνέδριο τίμησε με την παρουσία του, ο Υφυπουργός Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής Στέφανος Γκίκας, ο οποίος στον χαιρετισμό του, αναφέρθηκε σε ζητήματα και προγράμματα που ακολουθεί το Υπουργείο Ναυτιλίας για την ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας της νησιωτικής χώρας με την ηπειρωτική αλλά και προγράμματα ανθρακοποίησης πλοίων και ψηφιοποίησης. Αναφερόμενος στα έργα που έχουν προγραμματιστεί να γίνουν μετά τις καταστροφικές πλημμύρες του περασμένου Σεπτεμβρίου όπου 700.000 κυβ. μέτρα προσχώσεων κατέληξαν μέσα στη λιμενολεκάνη ανακοίνωσε ότι “Πολύ σύντομα θα έχουμε εξελίξεις. Τη διαδικασία την “τρέχει” το ΤΑΙΠΕΔ, η εικόνα που έχουμε είναι ότι θα έχουν ολοκληρωθεί μέσα στους 2-3 μήνες και μέσα στο 2024 θα έχει ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία και θα υπάρχει ο ανάδοχος. Όσον αφορά στην εναπόθεση των ιζημάτων είναι προς επίλυση και ξεπεράσαμε τα περισσότερα εμπόδια. Η προσπάθεια που καταβάλλουμε είναι να μην χαθεί κι άλλη τουριστική περίοδος και να έχει ολοκληρωθεί μέχρι την έναρξη της επόμενης τουριστικής περιόδου”.

Μετά τον χαιρετισμό του κ. Γκίκα ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΒ Σωκράτης Αναγνώστου πρόσφερε στον Υφυπουργό, ένα ομοίωμα της Αργούς.

Ο Βουλευτής Μαγνησίας της ΝΔ Χρήστος Μπουκώρος, εξέφρασε την ελπίδα τα έργα να ολοκληρωθούν και το λιμάνι του Βόλου να κερδίσει τη θέση που του αξίζει, ενώ στηλίτευσε το γεγονός ότι η χώρα δεν έχει αποκτήσει συνδυασμένες μεταφορές, φέρνοντας ως παράδειγμα την ακτοπλοϊκή σύνδεση Βόλου – Ηγουμενίτσας η οποία εγκαταλείφθηκε, αλλά ικανοποιήθηκε η οδική σύνδεση.

Η Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Μαγνησίας – Σποράδων Άννα Μαρία Παπαδημητρίου, αναφέρθηκε στο νέο νομικό πλαίσιο που επεξεργάζονται οι χώρες για την νομική υποχρέωση μείωση εκπομπών ρύπων μέχρι το 2030 και τις επενδυτικές ανάγκες που παρουσιάζονται για ηλεκτροδότηση πλοίων από τη ξηρά και οι οποίες εκτιμώνται ότι θα ανέλθουν στα 80δις, ενώ δεν έκρυψε τον ενθουσιασμό της για το πρόγραμμα CENTAVROS και τα έργα που έχουν συμπεριληφθεί.

Λάβρος ο δήμαρχος Βόλου Αχιλλέας Μπέος, τόνισε την ανάγκη επίσπευσης υλοποίησης των απαιτούμενων έργων από τις πρόσφατες πλημμύρες, επαναλαμβάνοντας την ανάγκη να σταματήσει η «γάγγραινα του ελληνικού δημοσίου». Όπως σημείωσε μεταξύ άλλων «ούτε σε δύο χρόνια δε βλέπω να τελειώνετε. Μεταρρυθμίσεις είναι αυτές όχι ο γάμος των ομοφυλόφιλων. Ας ελπίσουμε ότι τα πράγματα θα αλλάξουν».

Ο Εκτελεστικός Πρόεδρος Δ.Σ., Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης Α.Ε., Πρόεδρος Δ.Σ., Ένωσης Λιμένων Ελλάδος (ΕΛΙΜΕ) Αθανάσιος Λιάγκος, τόνισε την ανάγκη για ένα καλύτερο αύριο στον λιμενικό κλάδο. Στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα της υποχρεωτικότητας των λιμένων να μειώσουν κατά 55% τις εκπομπές ρύπων. Στάθηκε στο πράσινο αποτύπωμα των λιμένων που εκτίμησε ότι είναι δύσκολο να επιτευχθεί γιατί όπως τόνισε «το κόστος από κάπου θα πρέπει να το καλύψουμε. Η θέληση και η βούληση υπάρχει αλλά πρέπει να βρούμε τους πόρους για να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις». Αναφέρθηκε στο cold ironing και στην ελαχιστοποίηση των ρύπων αλλά και στην εξεύρεση πόρων, καθώς και στις αρμονικές σχέσεις πόλεων και λιμένων.

Το Μέλος Δ.Σ. του Ναυτικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος (Ν.Ε.Ε.) Βασίλειος Πολίτης Ναύαρχος ε.α.αναφέρθηκε στις μελέτες που έχει ξεκινήσει το Ν.Ε.Ε για την αποτύπωση των ρύπων των πλοίων και στην πράσινη ανάπτυξη, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι το ΝΕΕ και για τις ψηφιακές εφαρμογές που έχουν ολοκληρωθεί αλλά και τη σπουδαιότητα της εκπαίδευσης θα είναι αρωγός σε όποια προσπάθεια γίνεται και θα ευοδωθεί.

Ακολούθησαν παρουσιάσεις των στοιχείων και μελετών από τους εταίρους του έργου CENTAVROS. Ο κ. Θωμάς Σπάχος, Διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών του Οργανισμού Λιμένος Βόλου Α.Ε., παρουσίασε τις δράσεις του Οργανισμού για την πράσινη μετάβαση με τον εκσυγχρονισμό των υπερδομών (γερανός – reach staker, αντικατάσταση λαμπτήρων, φωτοβολταϊκά) και εφαρμογές ψηφιοποίησης που προωθούνται όπως καταγραφής σκαφών και ηλεκτρονικών υδρομέτρων.

Η κ. Φωτεινή Ορφανού, Project Manager, GATES Ltd, αναφέρθηκε στην ανάγκη απανθρακοποίησης του τομέα των θαλάσσιων μεταφορών που είναι απαραίτητη για τη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος, στην υποχρεωτική Ηλεκτρική Διασύνδεση πλοίων από την ξηρά, στη χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος ως εναλλακτικού καυσίμου (προερχόμενο από ΑΠΕ), στην πλήρη εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες για μείωση των ρύπων κατά 50% μέχρι το 2050 και στη συμβολή στην πράσινη μετάβαση των λιμένων και στην μετατροπή αυτών σε ενεργειακούς κόμβους

Ο Δρ. Στέφανος Δάλλας, EU Program Manager της PROTASIS SA, παρουσίασε τα υφιστάμενα δίκτυα ηλεκτρισμού, αξιολογώντας την υποδομή του ηλεκτρικού δικτύου του λιμανιού, τις απαιτήσεις ισχύος,το μέγεθος και τις προδιαγραφές του εξοπλισμού, ενώ ο Ιάσονας Βλαβιανός Innovation Hub Officer της HYDRUS Engineering S.A. εξήγησε ότι, κύριος στόχος της πρωτοβουλίας, ως βασικού μέρους της δέσμης Fitfor55 της ΕΕ, είναι η αύξηση της ζήτησης και της συνεπούς χρήσης ανανεώσιμων καυσίμων και χαμηλών εκπομπών άνθρακα καθώς και η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα της ναυτιλίας, με παράλληλη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της θαλάσσιας κυκλοφορίας και αποφυγή στρεβλώσεων στην εσωτερική αγορά. Μάλιστα, ένας από τους στρατηγικούς πυλώνες της πρωτοβουλίας είναι ότι από 1η Ιανουαρίου 2030, τα επιβατηγά πλοία και τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων (> 5000 GT) θα πρέπει να χρησιμοποιούν ηλεκτρική τροφοδότηση από ξηράς, για όλες τις ανάγκες τους ενόσω είναι προσδεδεμένα στην αποβάθρα, με σκοπό την μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στους λιμένες.

Ολοκληρώνοντας την πρώτη ενότητα, ο Αντώνης Μπουτάτης, Διευθύνων Σύμβουλος της Rogan Associates S.A ανέλυσε τις προκαταρκτικές μελέτες για την αναβάθμιση ασφαλείας του προσήνεμου κυματοθραύστη Βόλου, τις εναλλακτικές και την τελική διάταξη των τεχνικών μελετών αλλά και τα πρόσθετα έργα και τις μελέτες για την αναβάθμιση του λιμένα Βόλου.

Στη δεύτερη και τελευταία ενότητα, συντονιστής ήταν ο Καθ. Ιωάννης Προυσαλίδης από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ).

Λαμβάνοντας το λόγο ο κ. Πασχάλης Παρασχούδης, Διευθυντής ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. Περιοχής Βόλου, αναφέρθηκε στην ηλέκτριση Λιμένα από Υ/Σ Βόλου Α ΒΙΠΕ (ΒΙΠΕ) συνολικού μήκους γραμμής 8.640χλμ και ενημέρωσε ότι έχει ολοκληρωθεί η μελέτη και για τα έργα του προγράμματος CENTAVROS και δεν τίθεται θέμα επάρκειας και διαθεσιμότητας και ισχύος.

Ο κ. Αθανάσιος Λιάγκος, Εκτελεστικός Πρόεδρος Δ.Σ., Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης Α.Ε., εξήρε τις πρωτοβουλίες και δράσεις του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου, Πειραιά και Καβάλας αναφερόμενος στην ανάγκη αυτοματοποίησης του λιμανιού καθώς και θέματα κόστους και συνεργασίας.

Ο κ. Αθανάσιος Πορφύρης, Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας Α.Ε. αναφέρθηκε στις ενέργειες του Ο.Λ.Η. για την ηλεκτροδότηση πλοίων στο λιμάνι όπου εγκρίθηκαν οι μελέτες και ανακοίνωσε ότι προσεχώς θα γίνει και η δημοπράτηση των έργων των δικτύων για το cold ironing και του χρόνου τέτοια εποχή θα είναι σε θέση να ηλεκτροδοτείται πλοίο από την ξηρά. Αναφέρθηκε στην ανάγκη συνεργειών μεταξύ λιμένων με ίδια χαρακτηριστικά αλλά και στο γεγονός, να υπάρξει το νομικό πλαίσιο και να καθοριστεί το κόστος.

Ο Απόστολος Καμαρινάκης, Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Ελευσίνας, τόνισε ότι "πρέπει να τρέξουμε για να μη μείνουμε πίσω και γι αυτό υπάρχει επανάσταση στο θέματα των καυσίμων" ενώ διευκρίνισε ότι το ρεύμα πρέπει να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.

Ο κ. Κωνσταντίνος Γκώνιας, Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), επαναβεβαίωσε την υποστήριξη του ΣΕΕΝ στην απανθρακοποίηση της ναυτιλίας και εξήρε την συνεργασία με το ΕΜΠ. Όπως πρόσθεσε "αναλάβαμε την υπογραφή ενός μνημονίου συνεργασίας για να λύσουμε θέματα διαλειτουργικότητας, θέματα υποδομών και ανέκυψε η ανάγκη κι άλλων πρωτοβουλιών. Πρόσφατα υπογράψαμε μνημόνιο συνεργασίας με την ΕΛΙΜΕ με στόχο να έχουμε ταυτόχρονο χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση των έργων υποδομής". Αναφέρθηκε στις συνεργασίες για την απόκτηση τεχνογνωσίας κι όπως είπε "ο ΣΕΕΝ αναγνωρίζει ότι το μονο ασφαλές καύσιμο είναι η ηλεκτροδότηση πλοίων. Μέλη μας έχουν προχωρήσει σε υλοποίηση επενδύσεων 1 δις νεότευκτων πλοίων με χρήση τεσσάρων εναλλακτικών καυσίμων".

Ο κ. Δημήτριος Σπύρου, Σύμβουλος, Επικεφαλής τομέα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων του Οργανισμού Λιμένος Πειραιά Α.Ε. (Ο.Λ.Π. Α.Ε.), αναφέρθηκε στο παράδειγμα του Πειραιά σχετικά με την ηλεκτροδότηση πλοίων καθώς και στις ανάγκες ηλεκτρικής ισχύος που θα απαιτηθούν με δεδομένο ότι θα χρειαστούν 200 Μwatt δηλαδή μία ακόμη πόλη του Πειραιά, επαναλαμβάνοντας την ανάγκη για συντονισμένη στήριξη στα ευρωπαϊκά όργανα.

Ο κ. Σταύρος Λυριντζάκης, Διευθυντής Ανάπτυξης & Προγραμματισμού, του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου Α.Ε. (Ο.Λ.Η. Α.Ε.), αναφέρθηκε στην περίπτωση του Ηρακλείου και στις μελέτες που έχουν ολοκληρωθεί, ενώ ο καθηγητής Γιάννης Προυσαλίδης, συμπλήρωσε ότι τα περισσότερα πλοία στην Ευρώπη έχουν συνθήκες ελλιμενισμού πλαγιοπρυμνιοδέτησης και πρυμνιοδέτησης και το μόνο ασφαλές καύσιμο είναι μέσω της ηλεκτροδότησης πλοίων.

Όλοι οι παρευρισκόμενοι, συνομολόγησαν την ανάγκη, να υπερβούν οι ενεργειακοί φορείς τα όρια σκέψης τους και να συμπληρωθεί το κενό στην εκπαίδευση με τα επερχόμενα πρότυπα. Μάλιστα, όπως τονίστηκε, μόλις την προηγούμενη εβδομάδα συγκλήθηκε η διυπουργική επιτροπή των υπουργείων Περιβάλλοντος κι Ενέργειας και Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής.

Μία ενδιαφέρουσα πρόταση που εκφράστηκε είναι να δημιουργηθεί σε κάθε λιμάνι διεύθυνση περιβάλλοντος και βιώσιμης ανάπτυξης.

Συμπερασματικά, η τετραετία από το 2020 μέχρι και σήμερα, βοήθησε για να ωριμάσει η σκέψη όλων, ενώ αποτελεί ιδιαίτερη επιτυχία ότι δύο υπουργεία ξεκίνησαν να συνεργάζονται προς όφελος των λιμανιών και των τελικών χρηστών.

Μετά το πέρας του συνεδρίου ακολούθησε ελαφρύ γεύμα.