Ένας στοχαστικός περίπατος στα μονοπάτια του συλλέγειν και την διαδρομή του Δημήτρη Δασκαλόπουλου

Αλλά και ένα “τέλος”, ένας σκοπός της διαδρομής αυτής που αναδιανέμει όχι τον υλικό αλλά τον πολλαπλάσιο άυλο πλούτο, το πολιτισμικό κεφάλαιο μιας δομημένης συλλογής σύγχρονης τέχνης στους ανθρώπους και τα μουσεία του κόσμου.

Η διαδρομή του επιχειρηματία Δημήτρη Δασκαλόπουλου στους δρόμους της τέχνης μοιάζει εγγενώς στοχαστική καθώς μια ροή αβιάστη οδηγεί την συζήτηση στην παρουσίαση του βιβλίου “Στοχασμοί του Συλλέκτη Η Ειρήνη Πάρη Συνδιαλέγεται με τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο” από τις εκδόσεις Cahiers d’ Art των οποίων ο ιδρυτής Christian Zervos έχει ελληνική καταγωγή.

Μια ροή απροσποίητη, παρόμοια με εκείνη με την οποία επέλεγε τα έργα με τα οποία διαμόρφωσε την συλλογή του. Πάνω από 350 έργα, 142 καλλιτεχνών που κάθε φορά κατάφερναν να τον συγκινήσουν, έργα που σήμερα διανύουν τα δικά τους μονοπάτια και ανοίγουν τους δικούς τους διαλόγους, συνδιαλέγονται με νέους τόπους και ανθρώπους ύστερα από την δωρεά τους σε μουσεία όπως το ΕΜΣΤ, η Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης Tate στο Λονδίνο, το Μουσείο Guggenheim της Νέας Υόρκης και το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Σικάγο.

Μια “ανοιχτή” κυκλική δομή που με την πολιτική δανεισμού της συλλογής άνευ όρων και τη δημιουργία του μη κερδοσκοπικού πολιτιστικού οργανισμού ΝΕΟΝ που εργάζεται με στόχο να φέρει τη σύγχρονη τέχνη και τον πολιτισμό πιο κοντά στο ελληνικό κοινό κλείνει μέσα της το τελευταίο στοχαστικό κεφάλαιο της τριακονταετούς αναζήτησης του Δημήτρη Δασκαλόπουλου στο πεδίο της τέχνης. Ένα κεφάλαιο που με τον τρόπο αυτό διατηρείται δομικά ανοιχτό σε νέες αναγνώσεις, αναζητήσεις και περιπλανήσεις.

Το βιβλίο “Στοχασμοί του Συλλέκτη. Η Ειρήνη Πάρη συνδιαλέγεται με τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο” είναι ένας διάλογος για την τέχνη και τη ζωή ανάμεσα στο ζευγάρι φιλότεχνων, τον συλλέκτη Δημήτρη Δασκαλόπουλο και την Ειρήνη Πάρη.

Στις σελίδες του περίπου εκατό έργα σύγχρονης τέχνης διεθνών καλλιτεχνών των τελευταίων 40 ετών από τη διεθνούς εμβέλειας Συλλογή Δ.Δασκαλόπουλου, εκκινούν τη συζήτηση, τον αναστοχασμό για την τέχνη, τη ζωή αλλά και την ζωτική διαδικασία του συλλέγειν. Καθώς και για την ελευθερία που ενέχει το τελευταίο κεφάλαιο αλλά και ταυτόχρονα η αφετηρία της νέας ζωής της συλλογής του που πάντα με έναν τρόπο ελεύθερο και αποδευσμεμένο δε μπορεί παρά να φέρει τα αόρατα ίχνη της πρότερης πορείας της.

Η μεγαλύτερη διάχυση της ελληνικής καλλιτεχνικής δημιουργικότητας στο εξωτερικό είναι άλλωστε ένας επιπλέον παράγοντας στη δωρεά της Συλλογής. Ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος αναφέρει «Τα έργα των ελλήνων καλλιτεχνών μπήκαν στη συλλογή όχι για την ελληνικότητά τους, αλλά για το περιεχόμενό τους, επειδή ενίσχυαν τα μηνύματα της συλλογής. Διαλέχτηκαν με τα ίδια κριτήρια με τα οποία επιλέχθηκαν όλα τα έργα: το νόημα του ίδιου του έργου, τη δύναμη των συναισθημάτων που εκπέμπει, τον βαθμό της πρόκλησης της σκέψης που μπορεί να προκαλέσει»

Όπως και το ίδιο το βιβλίο που δημιουργήθηκε μέσα από τις συζητήσεις μεταξύ τους σχετικά με τα έργα της Συλλογής, συνομιλίες τριών χρόνων, μαγνητοφωνήσεις, καταγραφές και σημειώσεις, μπορεί να λειτουργήσει περισσότερο ως εγχειρίδιο ιχνηλάτησης στα χνάρια της σύγχρονης τέχνης και τους συλλογισμούς ενός συλλέκτη, παρά σαν βιογραφία ή πόσο δε μάλλον ως κατάλογος έργων μιας συλλογής.

Για το σκεπτικό του ο ίδιος ο συλλέκτης λέει «Εντάσσοντας διαφορετικά έργα σε διαλεκτικές σχέσεις, επιχειρώ να δημιουργήσω σύνολα εικόνων που μιλούν για τον αιώνιο ανταγωνισμό μεταξύ ζωής και θανάτου, ματαιότητας και αθανασίας, να σκιαγραφήσω, έτσι, τον αγώνα του ανθρώπου και τη φυσική τάση του προς την αισιοδοξία, τον μόχθο του έναντι του μηδενισμού και της εγκατάλειψης».

Στο βιβλίο αναφέρονται περίπου 100 έργα της Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου από τους καλλιτέχνες: Marina Abramović, Terry Adkins, Kutluğ Ataman, Phyllida Barlow, Matthew Barney, Hans Bellmer, Lynda Benglis, Joseph Beuys, John Bock, Mark Bradford, Louise Bourgeois, Christophe Buchel, Βλάσσης Κανιάρης, Paul Chan, Marcel Duchamp, Fischli & Weiss, Tom Friedman, Kendell Geers, Gilbert & George, Robert Gober, Antony Gormley, David Hammons, Mona Hatoum, Thomas Hirschhorn, Damien Hirst, Jim Hodges, Jenny Holzer, Mike Kelley, Martin Kippenberger, Barbara Kruger, Γιάννης Κουνέλλης, Νίκος Κεσσανλής, Στάθης Λογοθέτης, Sarah Lucas, Paul McCarthy, Cildo Meireles, Annette Messager, Robert Morris, Wangechi Mutu, Bruce Nauman, Cornelia Parker, Paul Pfeiffer, Dieter Roth, Doris Salcedo, Kiki Smith, Paul Thek, Keith Tyson, Adrián Villar Rojas, Bill Viola, και άλλοι.

Το βιβλίο διατίθεται προς πώληση στα πωλητήρια του ΕΜΣΤ, του Μουσείου Μπενάκη, του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης καθώς και στο Amazon.