Δεν αποτελούν και τόση μεγάλη έκπληξη πια οι συνεχείς αυξήσεις τιμών στα ακίνητα, όμως προκαλούν προβληματισμό και συνθήκες μη βιώσιμες για μεγάλη μερίδα του πληθυσμού που αναζητά φτηνό ενοίκιο.
Την ίδια ώρα, viral γίνονται στα social media διάφορες αγγελίες στο διαδίκτυο με προσφερόμενα «διαμερίσματα»... σε τιμές εξωπραγματικές. Εκτός αν οι μόνοι ενδιαφερόμενοι είναι τουρίστες των 2-3ημερών στην πόλη της Αθήνας.
Τελευταία περίπτωση, ένα loft 15 τ.μ στην Νέα Σμύρνη που σε άλλες εποχές η χρησιμότητα του θα ήταν μόνο για χρήση πλυσταριού.
Αν και έχει γίνει η σχετική «ανακαίνιση» στα πολλά (προσφερόμενα) αυτά τετραγωνικά - όπως αναγράφεται - το ποσό των 520 ευρώ / μήνα με το οποίο προσφέρεται αποτελεί ένα κακόγουστο αστείο για νέους και άλλους πολίτες που βλέπουν το μεγαλύτερο μέρος του μισθού τους να φεύγει για τις ανάγκες στέγασης.
Κάποιος θα πει βέβαια πως ισχύουν οι κανόνες προσφοράς και ζήτησης...
Σε κάθε περίπτωση, η ραγδαία άνοδος του Airbnb, το κύμα τουρισμού και συνεχής άνοδος της ζήτησης κάνει την αναζήτηση κατοικίας με ένα υποφερτό ενοίκιο (σε οποιαδήποτε πια περιοχή) ένα δύσκολο παζλ προς επίλυση...
Και οι αγοραστές ψάχνουν λύσεις αλλά...
Από την άλλη πλευρά, η εικόνα στην αγορά ακινήτων δείχνει πως και το 2024 ίσως καταγραφούν νέα ρεκόρ στις τιμές. Αυτό επηρεάζει εύλογα και κάθε εν δυνάμει αγοραστή.
Υπό αυτό το πρίσμα, όπως φανερώνουν τελευταία στοιχεία της REMAX, οι ενδιαφερόμενοι αναζητούν ακίνητα άνω των 20 ετών για να βρουν κάτι πιο ελκυστικό.
Με αυτό τον τρόπο, όσοι αγόρασαν το 2023 κατάφεραν να εξασφαλίσουν στέγη σε πιο προσιτές τιμές σε σύγκριση με νεότερες ιδιοκτησίες.
Την ίδια ώρα βέβαια, μπορούν και να στοχεύσουν σε μελλοντικές υπεραξίες μέσω της ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης των εν λόγω ακινήτων.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, στην πρώτη θέση στις προτιμήσεις των αγοραστών βρέθηκαν οι κατοικίες( διαμερίσματα/μονοκατοικίες/μεζονέτες).
Τα οικόπεδα και τα αγροτεμάχια έπονται των προτιμήσεων των αγοραστών, ενώ μικρότερο είναι το ενδιαφέρον για γραφεία και καταστήματα καθώς οι εν λόγω αγορές ούτως ή άλλως απευθύνονται σε συγκεκριμένο επενδυτικό κοινό.
Τι δείχνουν τα στοιχεία αναλυτικά
Σύμφωνα με την ανάλυση σε πανελλαδικό επίπεδο, κατοικίες άνω των 20 ετών προτίμησε το 69,5% των αγοραστών το 2023, ενώ 15,5% των συνολικών πωλήσεων αφορούσε νεόδμητα ακίνητα έως και 5 ετών. Οι ενδιάμεσες ηλικιακές κατηγορίες ακινήτων, δηλαδή από 16 έως 20 έτη, συγκέντρωσαν συνολικά το ενδιαφέρον μόλις του 0,6% των αγοραστών. Από 11 έως 15 έτη το ποσοστό των τελικών αγοραστών ανήλθε σε 13,2% και από 6 έως 10 έτη μόλις σε 1,2%.
Στην Αττική παρατηρείται ότι το 82,7% των πωληθέντων ακινήτων ανήκει στην κατηγορία των παλαιών κατοικιών, ηλικίας άνω των 20 ετών. Αντίθετα, τα νεόδμητα και τα καινούργια ακίνητα, έως και πενταετίας, αποτελούν μόλις το 4% των συνολικών αγοραπωλησιών, από 6% που ήταν το 2022.
Στη Θεσσαλονίκη παρατηρείται παρόμοια τάση με αυτήν που διαμορφώνεται και στην Αττική. Τα μεγαλύτερα ποσοστά προτίμησης συναντώνται σε ακίνητα ηλικίας άνω των 20 ετών, φτάνοντας το 79,5%. Αντίθετα, τα νεόδμητα ακίνητα ηλικίας έως 5 ετών κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτά του 2022, καλύπτοντας το 5,6% των συνολικών αγοραπωλησιών – μείωση 2 ποσοστιαίων μονάδων έναντι του 2022.
Τέλος, στην υπόλοιπη Ελλάδα το ποσοστό των αγοραστών που επέλεξαν ακίνητα άνω των 20 ετών ανέρχεται στο 61,3%, εμφανώς χαμηλότερο από την Αττική και τη Θεσσαλονίκη.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι τα νεόδμητα ακίνητα έως 5 ετών καταλαμβάνουν τη δεύτερη θέση, καθώς προτιμήθηκαν σε ποσοστό 23%.
Οι κατοικίες εξακολουθούν να αποτελούν τη δημοφιλέστερη κατηγορία ακινήτων, καθώς το 83,7% των πωλήσεων πανελλαδικά αφορά οικιστικά ακίνητα. Στη δεύτερη θέση βρίσκονται οι αγορές οικοπέδων και αγροτεμαχίων, που αποτελούν το 12,8%, ενώ τα επαγγελματικά ακίνητα καταλαμβάνουν το 3,5% του συνόλου των αγοραπωλησιών του 2023.
Στην Αττική το 93,3% των πωληθέντων ακινήτων αφορούσε κυρίως κατοικίες, ενώ τα οικόπεδα – αγροτεμάχια κάλυψαν το 3,8% του συνολικού όγκου αγοραπωλησιών και τα επαγγελματικά ακίνητα το 2,9%.
Ανάγκη για βιωσιμότητα
Στις μέρες μας έχει έρθει στο επίκεντρο (πανευρωπαϊκά) η έννοια του affordable living.
Το πρόβλημα της υπερβολικής αύξησης των τιμών στα ακίνητα σε συνδυασμό με την αύξηση του κόστους της ενέργειας και των τροφίμων δεν επηρεάζει πια μόνο τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα που βρίσκονται κοντά στον κίνδυνο φτώχειας αλλά και ένα μεγάλο μέρος της μεσοαστικής τάξης του οποίου τα εισοδήματα είναι από την μια τέτοια ώστε να μην δικαιούνται κοινωνική κατοικία και από την άλλη τόσο χαμηλά ώστε να αδυνατούν να στεγαστούν υπό τις παρούσες συνθήκες της αγοράς.
Αρκετές κατασκευαστικές μιλούν ήδη για και προχωρούν σε projects (affordable living) που έχουν την βάση αυτή: Σύγχρονα οικιστικά ακίνητα για κατοίκους μιας πόλης, χωρίς την χρήση Airbnb.
Σίγουρα απαιτείται ακόμη πολύς δρόμος και η λύση δεν θα είναι εύκολη...
Σχόλια