«Δεν θέλω να εργάζομαι για πολυεθνικούς κολοσσούς...»

Εσύ όμως γιατί δεν θα ήθελες να ξεκινήσεις την καριέρα σου σε μια από τις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις; Εδώ σφάζονται για να τρυπώσουν νέοι υποψήφιοι σε κάποια από αυτές, οι οποίες άλλωστε απολαμβάνουν ένα status και μια αίγλη, που είναι ευρέως αναγνωρίσιμες, που τα προϊόντα τους ή υπηρεσίες τους είναι γνωστά και πολυδιαφημισμένα;

Το ίδιο είναι να ξεκινάς από ένα μικρό «μαγαζί» που δεν το ξέρει σχεδόν κανένας, με αμφίβολη βιωσιμότητα και εργασιακές συνθήκες που δεν θα ζήλευαν καθόλου –ή μάλλον θα χλεύαζαν– αυτοί που εργάζονται σε μεγάλους οργανισμούς;

Συνέχισα να προκαλώ την Εύα με ανάλογες ερωτήσεις. Έθιξα ζητήματα όπως το career path, τη δημιουργία ενός ελκυστικού βιογραφικού, τη γνώση και τις εμπειρίες που θα αποκομίζει, την έκθεση της σε περιβάλλοντα, συνθήκες και πρακτικές που άλλοι εργαζόμενοι μπορεί να μην έχουν την ευκαιρία να βιώσουν… αλλά μάταιες όλες οι προσπάθειες.

Η Εύα είχε ήδη αντιληφθεί τη φαινομενικά αθώα προσέγγιση μου –αλλά κρυφοπροβοκατόρικη– προκειμένου να την οδηγήσω να μου πει τους λόγους για την απόφαση της να μην ενταχθεί στο ανθρώπινο δυναμικό μιας πολυεθνικής και είχε έρθει τώρα η σειρά της να πάρει το λόγο και να υπερασπίσει τις θέσεις της. Θαυμάστε την!

• «Κατ' αρχάς, θέλω να με πιστέψετε ότι η τοποθέτηση μου δεν έχει να κάνει με πολιτικές και πολύ περισσότερο με κομματικές αγκυλώσεις αλλά με προσωπικές πεποιθήσεις και αξίες…»
• «Όλα αυτά που ισχυρίζεστε, ακόμα και αν ισχύουν στην πραγματικότητα, κάτι που το αμφισβητώ ευθέως, δεν θέλω να εργάζομαι για μια εταιρία που παραβιάζει τη νομοθεσία και τρώει πρόστιμα για αθέμιτη κερδοφορία, κοινώς αισχροκέρδεια, και που γίνεται βούκινο σε όλα τα μέσα. Δεν μιλάμε για φήμες ή ανυπόστατα σκάνδαλα αλλά για επιβεβαιωμένα γεγονότα…»
• «Είναι σαν να συμμετέχω και εγώ, με τον τρόπο μου και με την ευθύνη που μου αναλογεί σε παραπτώματα, παρατυπίες και παρανομίες. Θα ντρέπομαι να βγαίνω έξω και να λέω ότι εργάζομαι για τη Henkel, τη Mondelēz, την Colgate, την Unilever, την Procter, την Johnson&Johnson, τη Leroy Merlin, το Jysk και ποιος ξέρει για ακόμα πόσες άλλες. Δεν μπορώ πραγματικά να αντιληφθώ πως θα μπορούσα να αισθάνομαι υπερηφάνεια για τον εργοδότη μου αν βγαίνουν στην επιφάνεια πρακτικές που στρέφονται εναντίον των καταναλωτών, κερδοσκοπώντας απροκάλυπτα, παραπληροφορώντας και παραπλανώντας. Συγγνώμη αλλά αυτό με ξεπερνάει. Πείτε με ιδεαλίστρια αλλά προτιμώ αυτό από το να με κοροϊδεύουν οι κολλητοί μου ότι κάνω τα στραβά μάτια και κυρίως ότι δεν παραδέχομαι όσα συμβαίνουν και προσπαθώ να ωραιοποιήσω μια εικόνα...»
• «…δεν μπορώ και δεν με ενδιαφέρει να υιοθετήσω την υποκριτική στάση και το φαρισαϊσμό ότι όλα αυτά τα ξεπλένουμε με διάφορες υποτιθέμενες στρατηγικές και έννοιες του συρμού. Επιχειρήσεις που διαπρέπουν στην αθέτηση νόμων και σε κάθε έννοια ηθικής και δεοντολογίας, να σου προβάλλουν εύπεπτα κλισέ όπως corporate social responsibility, sustainability, greenwashing ακόμα και όλη αυτή τη φιλολογία για συμπερίληψη, ισότητα, ποικιλομορφία στο χώρο της εργασίας. Με φαντάζεστε να είμαι σε κάποιο τμήμα marketing και να πρέπει να δουλεύω για μια τέτοια καμπάνια; Δεν θα ήταν ανακόλουθο και δεν θα ήταν σαν να προδίδω τα πιστεύω μου; Να ξέρω ότι το ένα χέρι της εταιρίας κλέβει εκατό και μετά επιστρέφει στην κοινωνία δέκα, πουλώντας το ως κοινωνική ευαισθησία ενώ παράλληλα χρυσώνει το χάπι στους εργαζόμενους με ιστορίες για engagement και team bonding; Το έχω συζητήσει με την καλύτερη μου φίλη η οποία εργάζεται στον χώρο του HR εδώ και πολλά χρόνια και μου έχει πει όλο το παραμύθι για το πώς οι επιχειρήσεις παλεύουν για να δείξουν ότι τα loyal στελέχη τους είναι εκείνα που ανταμείβονται ενώ στην πραγματικότητα αυτό που τις ενδιαφέρει είναι να μην παραιτούνται και τίποτα περισσότερο…»

Είπαμε πολλά περισσότερα από αυτά που σας παρέθεσα. Η Εύα φαινόταν σαφής και κατασταλαγμένη, ασχέτως αν διαφωνούσα με ορισμένες από τις απόψεις της λόγω των ισοπεδωτικών γενικεύσεων που έκανε. Μεταξύ άλλων αναρωτήθηκα αν ο συγκεκριμένος τρόπος σκέψης που μου ανέπτυξε είναι –σε γενικές γραμμές– γνώρισμα της generation Z.

Μένοντας στην περίπτωση της, δεν μπορώ να μη σκεφτώ πόσο δύσκολο θα είναι για εκείνη να βρει το κατάλληλο εργασιακό περιβάλλον που θα εναρμονίζεται με τις αρχές της, χωρίς να κάνει συμβιβασμούς και συμψηφισμούς. Της επικοινώνησα ανοικτά αυτή μου τη σκέψη για να εισπράξω ένα μεγάλο χαμόγελο που εξελίχθηκε σε δυνατό γέλιο, το οποίο συνόδευε τη φράση της: «Μήπως μεγαλώνετε και γίνεστε ηττοπαθής;» (Πού να ήξερε…)