Πώς θα κλείσει η Ελλάδα το επενδυτικό κενό;

Αυτό διαπιστώνει η Morning DBRS σε τελευταία έκθεση της, διαπιστώνοντας πως κινητήριοι μοχλοί ανόδου τα τελευταία χρόνια για την ανάταση της ελληνικής οικονομίας υπήρξαν η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, η αύξηση των επενδύσεων και των εξαγωγών, δημιουργώντας μια καλύτερη εικόνα σε επίπεδο μακροπρόθεσμων προοπτικών.

Η σταδιακή άνοδος

Όπως σημειώνει ο οίκος, από τα ιστορικά υψηλά επίπεδα του 26% του ΑΕΠ το 2007 (όταν ο μέσος όρος της Ευρωζώνης ήταν στο 23,4%), οι συνολικές επενδύσεις έπεσαν στο 11% το 2016, πριν να αυξηθούν στο 13,7% το 2022, παραμένοντας μακριά από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης που διαμορφώνεται στο 22,7%.

Αφότου οι επενδύσεις παρέμειναν σε χαμηλά επίπεδα κατά τη διάρκεια της κρίσης, άρχισαν να αυξάνονται με αργούς ρυθμούς το 2020.

Το μεγαλύτερο χάσμα εντοπίζεται στις επιχειρηματικές επενδύσεις, οι οποίες διαμορφώνονταν το 2022 στο 7,4% του ΑΕΠ, έναντι 13,4% που ήταν στην Ευρωζώνη. Οι επενδύσεις των νοικοκυριών έχουν επίσης μειωθεί σημαντικά, από το 10,6% του ΑΕΠ (έναντι 7% στην Ευρωζώνη) το 2008 στο 2,7% το 2022 (έναντι 6,3% στην Ευρωζώνη).

Πίεση στα χρόνια της κρίσης και ισχυρή ανάκαμψη τώρα για τα ακίνητα

Στους επιμέρους κλάδους, τα ακίνητα δέχθηκαν τις μεγαλύτερες επιπτώσεις στα χρόνια της κρίσης, αλλά εμφανίζουν σταδιακή ανάκαμψη. Όπως σημειώνει η Morningstar DBRS, οι επενδύσεις στις κατοικίες έφτασαν στο 11,2% του ΑΕΠ ή στο 46,5% των συνολικών επενδύσεων το 2007, αλλά βούλιαξαν στο 0,6% του ΑΕΠ το 2017, πριν να ανακάμψουν στο 1,7% έως το 2023.

Ενώ οι κατοικίες ήταν το βασικό «θύμα» της κρίσης, άλλοι κλάδοι όπως οι κατασκευές και η παραγωγή μετάλλων συρρικνώθηκαν αρχικά αλλά εμφάνισαν σημαντική ανάκαμψη από το 2019 στο 2023, μαρτυρώντας την ευρύτερη ανθεκτικότητα της οικονομίας, σημειώνουν οι αναλυτές.

Οι επενδύσεις στην Ελλάδα υπο-αποδίδουν σε σχέση με τις συγκρίσιμες χώρες (Ιταλία, Πορτογαλία και Ισπανία) σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες, με τις μεγαλύτερες διαφορές να εντοπίζονται στο real estate και τη μεταποίηση.

Τα εμπόδια και ο κρίσιμος ρόλος του Ταμείο Ανάκαμψης

Την ίδια ώρα, ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης της Ελλάδας μέσω της ανάπτυξης οικονομικών υποδομών αλλά και οφέλη στην απασχόληση, μέσω των μεταρρυθμίσεων που σχετίζονται με τις δεξιότητες και την κοινωνική συνοχή, προβλέπει ο οίκος, σημειώνοντας πως οι δαπάνες για επενδύσεις αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται τα επόμενα χρόνια, με τη βοήθεια του Ταμείου Ανάκαμψης.

Συγκεκριμένα, το Ταμείο θα μπορούσε να βοηθήσει την Ελλάδα να κλείσει το επενδυτικό κενό της με την Ευρωζώνη, καθώς οι δαπάνες για τη χώρα είναι μεγαλύτερες, όμως το κατά πόσο θα καλυφθεί η διαφορά αυτή εξαρτάται και από άλλους κλάδους, σημειώνουν οι αναλυτές.

Ειδικότερα, θα χρειαστούν ξένες επενδύσεις σε παραγωγικούς τομείς της οικονομίας, ενώ παράλληλα απαιτείται, επίσης, η δημιουργία ενός ελκυστικού επενδυτικού κλίματος, κάτι που θα εξαρτηθεί από την αντιμετώπιση των δομικών αδυναμιών της Ελλάδας (καθυστερήσεις στη Δικαιοσύνη, γραφειοκρατία κλπ)

Κρίσιμο στοιχείο - όπως τονίζει η DBRS - είναι και η δημιουργία ενός σταθερού οικονομικού περιβάλλοντος σε συνδυασμό με μια ευρεία πολιτική συναίνεση για τις βασικές οικονομικές πολιτικές που θα ενισχύσουν το «φιλοεπενδυτικό» προφίλ της χώρας.