190 δισ. ευρώ κοστίζει ετησίως η κλιματική αλλαγή. Ήρθε η ώρα να την αντιμετωπίσουμε

Στη συγκλονιστική προσομοίωση εικόνας από το Δέλτα Φαλήρου, που παρουσιάσε ο καθηγητής Κώστας Συνολάκης, Τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής για την Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου «κλιματική αλλαγή και επιχειρηματικότητα», το στάδιο «Ειρήνης και Φιλίας», το στάδιο «Καραϊσκάκη», καθώς και ένα μεγάλο μέρος του Μοσχάτου, στο μέλλον, πιθανώς να βυθιστούν κάτω από τη θάλασσα.

Στη Ρόδο, λόγω της αποσάρθρωσης των παραλιών, έχουν ήδη χαθεί από το 2002 τουλάχιστον 3.000 τετραγωνικά μέτρα παραλιών ζημιώνοντας τις τοπικές επιχειρήσεις κατά 15€ ανά τετραγωνικό.

Αυτά ήταν μερικά από τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο ιδιαίτερα ενδιαφέρον συνέδριο για την κλιματική αλλαγή και την επιχειρηματικότητας που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων (ΙΔΟΣ), που έχει ιδρύσει ο Σύνδεσμος Ανωνύμων Εταιριών και Επιχειρηματικότητας, σε συνεργασία με το Ελληνικό Παράρτημα του Club of Rome.

Τα κύρια ζητήματα που συζητήθηκαν στο συνέδριο ήταν, οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής στη βιώσιμη ανάπτυξη, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα και οι τρόποι αντιμετώπισής τους, ο ρόλος των επιχειρήσεων στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας για την προστασία του περιβάλλοντος, η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και η ευθύνη των επιχειρήσεων ώστε μακροπρόθεσμα να παράγουν αξία και να οργανώνουν αποτελεσματικές στρατηγικές Περιβαλλοντικής, Κοινωνικής και Εταιρικής Διακυβέρνησης στο πλαίσιο των ΕSG κριτηρίων.

Γιατί γίνεται τόσος ντόρος όμως για την κλιματική αλλαγή;

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το κλίμα σχετίζεται με τις ζώνες στις οποίες έχει χωριστεί νοητά ο πλανήτης μας, με πιο γνωστή την κατηγοριοποίηση από τον κλιματολόγο Wladimir Köppen το 1884. Με βάση το γεωγραφικό πλάτος μιας περιοχής έχουμε τροπικό, ξηρό, εύκρατο, ηπειρωτικό, πολικό και αλπικό κλίμα.

Τί συμβαίνει όμως όταν διαταράσσεται το κλίμα; O άνθρωπος, από τη βιομηχανική επανάσταση και έπειτα, επηρεάζει σταδιακά το κλίμα της γης, λόγω των δραστηριοτήτων του και των ποσοτήτων των αερίων του θερμοκηπίου που εκλύει συγκριτικά με εκείνες που απαντώνται φυσιολογικά στην ατμόσφαιρα.

Αυτά τα επιπλέον αέρια του θερμοκηπίου, με κυριότερο εξ αυτών το διοξείδιο του άνθρακα, προέρχονται κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας, καθώς και από άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η αποψίλωση των τροπικών δασών, η γεωργία, η κτηνοτροφία και η παραγωγή χημικών ουσιών. Αποτέλεσμα αυτού είναι η αύξηση με πρωτοφανείς ρυθμούς της θερμοκρασίας της γης.

Γιατί μας νοιάζει τόσο;

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη αισθητές σε ολόκληρο τον κόσμο και προβλέπεται να γίνουν συχνότερες και εντονότερες τις επόμενες δεκαετίες. Τί μπορεί να σημαίνει αυτό; Ας δούμε κάποια νούμερα για να καταλάβουμε:

• 400.000 πρόωροι θάνατοι ετησίως λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
• 90.000 θάνατοι ετησίως λόγω καύσωνα
• 40 % λιγότερο διαθέσιμο νερό στις νότιες περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στην περιοχή της Καταλονίας ήδη εφαρμόζονται περιορισμοί στην κατανάλωση νερού)
• 2,2 εκατομμύρια άτομα να κινδυνεύουν από παράκτιες πλημμύρες κάθε χρόνο
• 190 δισ. ευρώ οι ετήσιες οικονομικές ζημίες

Ας μην πάμε μακριά (χρονικά). Η «κακοκαιρία του αιώνα» όπως χαρακτηρίστηκε η πλημμύρα που έπληξε το Ντουμπάι τον Απρίλιο του 2024, ήταν ένα πρωτοφανές γεγονός, σε μια ζώνη κλίματος ξηρή. Η ειρωνία είναι ότι η τελευταία διάσκεψη για το κλίμα τον Δεκέμβριο 2023, η γνωστή COP 28, έγινε στο Ντουμπάι.

Αλλά και η καταστροφή της Θεσσαλίας από τον medicane «Daniel», επιβεβαιώνουν ότι η κλιματική αλλαγή μας επηρεάζει ως ανθρώπους, ως επιχειρήσεις και ως κράτη. Το κόστος της καταστροφής των κρατικών υποδομών στη Θεσσαλία υπολογίστηκε στα 2,5 δις. περίπου, χωρίς να συνυπολογίζεται σε αυτό το κόστος των καταστροφών σε βιομηχανίες και επιχειρήσεις της περιοχής.

Όταν λοιπόν φτάνουμε στο θέμα της επιχειρηματικότητας, το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής γίνεται πιο απτό. Σύμφωνα λοιπόν με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, σχεδόν το μισό της παγκόσμιας οικονομίας, περίπου 44 τρισεκατομμύρια δολάρια, εξαρτάται από τη φύση. Αυτό σημαίνει, ότι πέραν του ίδιου του ανθρώπου, η κλιματική αλλαγή πλήττει και τις δραστηριότητές του, από τις οποίες γεννιέται η κλιματική αλλαγή. Σε αυτό το φαύλο κύκλο, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να ελαχιστοποιήσουν την επιβάρυνση που ασκούν στο περιβάλλον, αν θέλουν να υπάρχουν κι αύριο.

Αυτός είναι ο λόγος που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ), έχει θεσπίσει την oδηγία για την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας από μεγάλους ομίλους και εισηγμένες επιχειρήσεις, μικρές και μεσαίες, για τις επιδόσεις τους στο Περιβάλλον (Environment), στην Κοινωνία (Society) και στην Εταιρική Διακυβέρνηση (Governance), και μέχρι στιγμής, 50.000 εταιρείες που δραστηριοποιούνται άμεσα ή έμεσσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, φαίνεται να απαντούν θετικά σε αυτή τη νέα απαίτηση της ΕΕ, αφού αντιλαμβάνονοται πλήρως την αναγκαιότητα της βιωσιμότητάς τους.