Η συναισθηματική νοημοσύνη στον επιχειρησιακό, κυρίως, χώρο έχει παρερμηνευθεί σε μέγιστο βαθμό με ανυπολόγιστο, συχνά, κόστος. Συναισθηματικές αντιδράσεις, παρορμητικές αποφάσεις, υποσυνείδητες παγίδες «ερμηνεύονται ως «συναίσθημα» και παραπλανούν πολλά στελέχη οδηγώντας τους σε άστοχες αποφάσεις.
Τις περισσότερες φορές αυτές οι αντιδράσεις, αποφάσεις και παγίδες «φορούν» το προσωπείο της αυθεντικότητας, του συναισθηματισμού και του αυθορμητισμού. Συνήθως τορπιλίζουν το κλίμα εμπιστοσύνης, εισπράττονται από τους υφιστάμενους ως κατάχρηση εξουσίας και μπορεί να δημιουργήσουν ακόμα και νομικά προβλήματα στην επιχείρηση. Κυρίως, όμως, βλάπτουν τα ίδια τα στελέχη που παίρνουν τέτοιου είδους αποφάσεις, τους ίδιους τους decision makers.
Πρόσφατα είχα έναν πελάτη (διευθυντή μάρκας σε πολυεθνική εταιρία). Πολύ έμπειρο, πολύ ικανό. Ένα χρόνο πριν, όταν ο πελάτης μου προσλήφθηκε μέσω «κυνηγού κεφαλών», είχε έναν γενικό διευθυντή με πολυετή προϋπηρεσία στην εταιρία. Ο γενικός αυτός διευθυντής ήταν αυστηρός αλλά ακριβοδίκαιος, απαιτητικός αλλά υποστηρικτικός. Δυστυχώς για τον πελάτη μου, που είχε καταφέρει να «χτίσει» μια ειλικρινή σχέση μαζί του, μετά από 10 περίπου μήνες αφότου προσλήφθηκε, ο γενικός διευθυντής παραιτήθηκε. Πήρε περίπου δύο μήνες να αντικατασταθεί και ...έκπληξη. Ο νέος γενικός διευθυντής του πελάτη μου ήταν πριν από μερικά χρόνια υφιστάμενός του. Πολύ προβληματική σχέση με κατάληξη ο τότε υφιστάμενος και τώρα προϊστάμενός του, να παραιτηθεί. Να λοιπόν τώρα που ξαναβρίσκονται, με τον πελάτη μου να μου ανακοινώνει από την πρώτη στιγμή «αυτό είναι άδικο. Θα παραιτηθώ»
Δουλέψαμε με τον πελάτη μου εστιασμένα τη δύσκολη αυτή σχέση. Οι παρερμηνείες του περιορίστηκαν αλλά σε καμία περίπτωση το πρόβλημα δε λύθηκε. Φαινόταν σαν να αντλούσε κάποιου είδους ικανοποίηση τηρώντας αυτή τη σύγκρουση ενώ ταυτόχρονα θύμωνε και στενοχωριόταν. Τα «συναισθήματα» βρισκόταν σε έξαρση και η κατάσταση μέρα με τη μέρα χειροτέρευε. Γνωρίζοντας όμως τη ποιότητα του ανθρώπου και τις Αξίες του, είχα εμπιστοσύνη ότι τελικά θα κατάφερνε να βρει λύση.
Πλανήθηκα πλάνην οικτρά. Σε ένα ταξίδι μου έλαβα ένα sms
- Αγγελική έχω γράψει την παραίτησή μου και πάω να την υποβάλλω. Δεν αντέχω άλλο.
Κατάλαβα ότι δύο ήταν τα βασικά μηνύματα αυτού του sms: Το πρώτο, τα λόγια «θέλω να παραιτηθώ» (παρόρμηση) και το δεύτερο η σκέψη «στέλνω μήνυμα γιατί, ίσως, χρειάζομαι ένα ανάχωμα» (υγιής αντίδραση).
Τί έκανα;
Του άνοιξα ένα χώρο από-συμπίεσης από τον παρορμητισμό. Εμπιστεύτηκα την υγιή του αντίδραση, Του τηλεφώνησα και τον άκουσα προσεκτικά και, έτσι, κάπως ηρέμησε. Συμφωνήσαμε να περιμένει μέχρι να γυρίσω και να κάνουμε την επόμενη συνάντησή μας. Για κάποιο μαγικό λόγο, εκείνη η από-συμπίεση είχε αποτέλεσμα και όταν τον ξανασυνάντησα ήταν πιο ήρεμος. Μια βδομάδα μετά με πήρε τηλέφωνο να μου πει ότι ο νέος διευθυντής παραιτήθηκε και ο ίδιος ήταν υποψήφιος για τη θέση του γενικού διευθυντή που πάλι είχε χηρεύσει.
- Σ ευχαριστώ μου είπε. Αν δεν σε καλούσα, τώρα θα ψαχνόμουνα.
- Τον εαυτό σου να ευχαριστείς που θέλησες να το συζητήσεις.
Οι αντιδράσεις εν θερμώ δεν είναι αυθεντικότητα. Είναι «ο αυτόματος πιλότος μέσα μας», προγράμματα που μας οδηγούν με βάση προηγούμενα «τραύματα». Για αυτό και συνήθως, αν ακούσουμε αυτές «τις οδηγίες», καταλήγουμε με μεγαλύτερα προβλήματα παρά με λύσεις. Κάτι που συχνά λέω στους πελάτες μου είναι «όταν ο θερμόαιμος μέσα σου σου δίνει εντολή, άκουσέ την, μην την υποτιμάς αλλά και μην την υπακούς. Αν «ο ψύχραιμος» που θα ρθει αργότερα συμφωνεί, τότε δράσε σύμφωνα με την εντολή». Στα πάνω από 25 χρόνια που δουλεύω με ανθρώπους, σπάνια έχω δεί μια παρορμητική αντίδραση να δουλεύει.
Γι' αυτό η πρόταση μου σε σένα που αυτή τη στιγμή παλεύεις με δύσκολα συναισθήματα είναι:
- Αναγνώρισε τα – μην τα καταπιέζεις – (όλοι έχουμε κάμποσα από αυτά). Δώσε μέσα σου χώρο στον θυμό, στη στενοχώρια, στην ανασφάλεια.
- Αν τα συναισθήματα αυτά είναι σε έξαρση ΜΗΝ ΠΑΙΡΝΕΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ. Μίλα σε/με κάποιον που εμπιστεύεσαι, γράψε ένα memo χωρίς να το στείλεις, πάρε μια επαγγελματική συμβουλή. ΑΛΛΟ ΝΑ ΔΡΑΣ ΑΛΛΟ ΝΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣ ΠΑΡΟΡΜΗΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΧΝΑ ΑΥΤΟΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΑ.
- Αν το πρόβλημα επιμένει τότε προχώρα σε δράση, Μην συγχέεις όμως τη δράση με την αντίδραση.
Αυτός είναι ο δρόμος της συναισθηματικής συμπερίληψης και της ενδυνάμωσης κι ίσως ο μόνος που έχει διέξοδο.
Σχόλια