Λιουμπλιάνα: Ο Αργοναύτης Ιάσονας, ο «Πράσινος Δράκος» & η Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη

Στο σημείο που βρίσκεται η σημερινή Λιουμπλιάνα στάθηκαν οι Αργοναύτες, ενώ αποσυναρμολόγησαν την Αργώ και τη μετέφεραν στους ώμους ως την Αδριατική Θάλασσα. Στο βαλτώδες μέρος που διέμειναν, υπήρχε ένας δράκος που ο Ιάσονας σκότωσε, μετά από ηρωική μάχη. Αυτά σύμφωνα με τον Απολλώνιο το Ρόδιο. Η Λιουμπλιάνα, η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της Σλοβενίας, είναι ένα ζωντανός περιφερειακός πόλος οικονομικής, πολιτιστικής και καινοτόμου δραστηριότητας. Εδώ γεννήθηκε ο Jože Plečnik, ο ευφάνταστος αστικός σχεδιαστής και αρχιτέκτονας του οποίου το έργο είχε μόνιμο αντίκτυπο στο δομημένο περιβάλλον - όπως η μοναδική Τριπλή Γέφυρα που συνδέει το καλοδιατηρημένο μεσαιωνικό τμήμα της πόλης με τον εμπορικό του κόμβο.

Η ιστορία της Λιουμπλιάνα είναι μια ιστορία ανθεκτικότητας και αναζωπύρωσης. Η πόλη επέζησε από πολέμους και καταστροφές και την κυριαρχία πολλών ευρωπαϊκών δυνάμεων - μεταξύ άλλων, της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας και της Γιουγκοσλαβίας. Ωστόσο, η Λιουμπλιάνα απέδειξε την ανθεκτικότητά της μέσω της διατήρησης του πολιτισμού και της γλώσσας της και, μετά την ανεξαρτησία της Σλοβενίας το 1991, ξεκίνησε μια πορεία για να γίνει μια από τις κορυφαίες πόλεις της Ευρώπης.

Η διεύρυνση των πεζοδρομίων και των ποδηλατοδρόμων επέτρεψε στην πόλη να αλλάξει τον πρώην δρόμο με τέσσερις λωρίδες σε δύο λωρίδες (αφιερωμένο στα μέσα μαζικής μεταφοράς και τα οχήματα παράδοσης).

Ανάμεσα στις άλλες επιμέρους δράσεις που είχε αναπτύξει τη συγκεκριμένη περίοδο στο πλαίσιο του Σχεδίου Βιώσιμης Κινητικότητας και διατηρεί μέχρι σήμερα η πόλη είναι η «έξυπνη κάρτα πόλης Urbana». Πρόκειται για μια σύγχρονη, ανέπαφη, πλαστική κάρτα, μεγέθους πιστωτικής κάρτας, την οποία ο κάτοχός της «τροφοδοτεί» ηλεκτρονικά με χρήματα. Η κάρτα επιτρέπει γρήγορη και άνετη πληρωμή κομίστρου χωρίς μετρητά και αξιοποιείται για μετακινήσεις με τα λεωφορεία της πόλης. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την πληρωμή μετακινήσεων με το τελεφερίκ στο κάστρο της Λιουμπλιάνα και αντιτίμου στάθμευσης σε ειδικά προβλεπόμενες ζώνες, την ενοικίαση ποδηλάτων από κοινόχρηστους χώρους με αυτοεξυπηρέτηση. Το εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι ότι αυτή η κάρτα προσφέρει πρόσβαση και σε μια σειρά χώρων πολιτισμού και αξιοθέατων της πόλης διευκολύνοντας κατοίκους και επισκέπτες.

Η κυβέρνηση της πόλης συνεργάζεται με τους πολίτες για να αντιμετωπίσει προβλήματα, να αποσαφηνίσει τις προκλήσεις και να καθορίσει προτεραιότητες. Για να διασφαλιστεί ο αυξημένος βαθμός συμμετοχικότητας των πολιτών στη συνδημιουργία αστικών λύσεων, η πόλη χρησιμοποιεί παραδοσιακά κανάλια επικοινωνίας καθώς και μια διαδραστική πλατφόρμα για πρωτοβουλίες πολιτών και την πολιτική ανοιχτών θυρών του δημάρχου.

Η πράσινη ταυτότητα της Λιουμπλιάνας είναι εμφανής σε όλη την πόλη - με 540 τετραγωνικά μέτρα δημόσιου χώρου πρασίνου ανά κάτοικο και χώρους πρασίνου που καλύπτουν σχεδόν το 75% της επιφάνειας της πόλης.

Μέχρι το 2007, το κέντρο της πόλης της Λιουμπλιάνα μαστιζόταν από μεγάλο όγκο κυκλοφορίας οχημάτων και υπήρχε καθημερινή συμφόρηση στους περισσότερους δρόμους. Η πόλη αποφάσισε να περιορίσει τα αυτοκίνητα από το κέντρο της πόλης και να κλείσει τους δρόμους και τις δημόσιες πλατείες στα μηχανοκίνητα οχήματα - δημιουργώντας έτσι έναν δημόσιο χώρο ηρεμίας για τους πεζούς και τους ποδηλάτες. Το 2017, η Λιουμπλιάνα υιοθέτησε μια ολοκληρωμένη στρατηγική μεταφορών με έμφαση στη βιώσιμη κινητικότητα και τη λιγότερη εξάρτηση από το αυτοκίνητο. Σε συνεργασία με την Avantcar , η Λιουμπλιάνα εισήγαγε μια πρωτοβουλία κοινής χρήσης ηλεκτρικών αυτοκινήτων για τη μείωση του κόστους μετακίνησης, των επιβλαβών εκπομπών ρύπων και της ηχορύπανσης. Μια εφαρμογή για κινητά Avant2Go προσφέρει μια πλήρη γκάμα πελατοκεντρικών υπηρεσιών από την κράτηση έως την τελική πληρωμή.

Το BTC City της Λιουμπλιάνας, ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά και επιχειρηματικά κέντρα στην Ευρώπη, επέλεξε την SmartIS City Ltd και τη Libelium για να εφαρμόσουν μια έξυπνη λύση για την ενίσχυση της περιβαλλοντικής δέσμευσης της BTC City και την ευθυγράμμιση με την Ljubljana στόχους βιωσιμότητας. Βασισμένη στην πλατφόρμα αισθητήρων του Libelium, αυτή η λύση σχεδιάστηκε για να ελέγχει τις συνθήκες περιβάλλοντος και την ατμοσφαιρική ρύπανση στέλνοντας πληροφορίες από τους αισθητήρες μέσω μιας πύλης Libelium IoT σε μια πλατφόρμα SmartIS.

Το DIH Slovenia - ένας κόμβος ψηφιακής καινοτομίας επιτρέπει τον ψηφιακό μετασχηματισμό και ενισχύει την ευαισθητοποίηση και παρέχει υπηρεσίες για την ανάπτυξη της ψηφιακής ικανότητας, την ανταλλαγή ψηφιακών εμπειριών και καλών πρακτικών σε τοπικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο και παρέχει πρόσβαση σε δεδομένα με σκοπό την ενδυνάμωση της επιχειρηματικότητας.

Όσον αφορά στην καινοτομία και την επιχειρηματικότητα στη Λιουμπλιάνα εδράζεται η AV Living Lab και το Τεχνολογικό Πάρκο Ljubljana (TPLJ). Το AV Living Lab προωθεί ρηξικέλευθες λύσεις για το μέλλον της έξυπνης κινητικότητας συνδέοντας ένα οικοσύστημα πόρων με πολλαπλές βιομηχανίες, προηγμένες τεχνολογίες και φυσική και ψηφιακή υποδομή. Το TPLJ είναι το μεγαλύτερο οικοσύστημα για επιχειρηματικότητα βασισμένη στη γνώση στη νοτιοανατολική Ευρώπη και δραστηριοποιείται στην τεχνολογία της πληροφορίας, την κυκλική οικονομία, την ψηφιακή υγεία και τα clusters βιοτεχνολογίας.

Η ιστορία επιτυχίας της Λιουμπλιάνα προσφέρει ένα είδος ενόρασης στους πολεοδόμους, μηχανικούς, οικονομολόγους, δημάρχους, διοικητικούς επιστήμονες, σε άλλες πόλεις, δηλώνοντας ότι η πρόσβαση σε πολιτιστικούς πόρους και η συνειδητοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς χρησιμεύουν ως πηγή καινοτομίας, ευημερίας και κοινωνικής συνοχής. Το ανθρωποκεντρικό μοντέλο του Plečnik - που δείχνει πως συνδέεται η αρχιτεκτονική και ο χωροταξικός σχεδιασμός με τη ζωή και τον πολιτισμό μιας πόλης – και πως μπορεί να επιτευχθεί η συνύπαρξη του φυσικού με το ανθρωπογενές περιβάλλον θα πρέπει να εμπνεύσει αυτούς που διαμορφώνουν το μέλλον των έξυπνων πόλεων.