Ήταν το 2010 και λίγους μήνες πριν φύγει από τη ζωή, όταν ο καλλιτέχνης Νίκος Αλεξίου (1960-2011) δώρισε στο Μουσείο Mπενάκη μια ετερόκλητη, μα συνάμα με κοινούς αστερισμούς νοήματος συλλογή σύγχρονης τέχνης.
Ο ίδιος συνέλεξε τη συλλογή με ιδιαίτερη προσήλωση, επίμονα, σαν έναν ιδιάζοντα φόρο τιμής ή καλλιτεχνικής αλληλεγγύης προς άλλους δημιουργούς και σε διαδρομή παράλληλη με το καλλιτεχνικό του έργο.
Το Μουσείο Μπενάκη θέλοντας να τιμήσει τον καλλιτέχνη για την προσφορά του, παρουσιάζει έκθεση στο κτηρίο της Πειραιώς, η οποία θα διαρκέσει μέχρι και την Κυριακή 26 Μαΐου 2024, με τίτλο Νίκος Αλεξίου. Η Συλλογή.
Μια έκθεση καλλιτεχνικών κόσμων που συνυφαίνονται
Η Συλλογή περιλαμβάνει 236 έργα σύγχρονης τέχνης από 87 ‘Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες αλλά μπορεί να ειδωθεί και ως ένα ακόμα συνολικό, συνεχώς εξελισσόμενο και διογκούμενο «έργο», το οποίο ο Αλεξίου αναδιαμόρφωνε στους εκάστοτε τόπους κατοικίας του.
Η εστίαση στη λεπτομέρεια, τη χειροτεχνική λεπτότητα, τα φευγαλέα προσωπικά ίχνη στο χαρτί, η ελαφρότητα, τα δομικά συστήματα, τα πλέγματα, είναι μερικά από τα προφανή στοιχεία που ενώνουν τα έργα με τις αυθαίρετες σε πρώτη όψη ενότητες.
Οι συνομιλίες τους, τα πλεγμένα τους μηνύματα εν-σωματώνουν τον επισκέπτη στο σύνολο τους επιτρέποντάς του παράλληλα να κινείται ελεύθερα, κατά βούληση και στο δικό του χρόνο διαμορφώνοντας την προσωπική του διαδρομή μέσα στο χώρο.
Η έκθεση και οι αστερισμοί νοήματος στην καλλιτεχνική παραγωγή
Η έκθεση παρουσιάζει το σύνολο των έργων που απαρτίζουν τη δωρεά του Αλεξίου, φωτίζοντας ένα παράδειγμα καλλιτέχνη-συλλέκτη που συμβάλλει στον αναστοχασμό γύρω από την καλλιτεχνική παραγωγή στο γύρισμα του αιώνα.
Για τις ανάγκες της έκθεσης, οι επιμελητές, Πολύνα Κοσμαδάκη, υπεύθυνη του Tμήματος Zωγραφικής, Xαρακτικών και Σχεδίων του Μουσείου Μπενάκη, και ο Γιώργος Τζιρτζιλάκης, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σε συνεργασία με το αρχιτεκτονικό γραφείο AREA, διαμόρφωσαν ένα ειδικό περιβάλλον.
Μια «εκθεσιακή μηχανή» με ποικίλες διαδρομές, δάπεδα, μοκέτες, διαφορετικά επίπεδα, με ομαδοποιήσεις διαφορετικών υλικών και με την αναμέτρηση τους με ελαφρύτερα έργα. Έργα που μοιάζουν έτοιμα να μετακινηθούν -η να μετακινήσουν- στο πέρασμα του επισκέπτη αναδιαμορφώνοντας το(ν) τοπ(ί)ο.
Η έκθεση αντλεί από την καλλιτεχνική έρευνα του Αλεξίου, ο οποίος επεξεργάστηκε το τρίπτυχο της σχέσης μεταξύ έργου τέχνης, εκθεσιακού χώρου και επισκέπτη αφού άλλωστε ο ίδιος έβλεπε τα έργα της Συλλογής, ως «ένα προσωπικό ημερολόγιο που καταγράφει μια πορεία, μια βόλτα σε μια πόλη”.
“Ήμουν κι εγώ εκεί”, αυτό λέει λίγο-πολύ η συλλογή, τα έργα, οι καλλιτέχνες, αλλά και οι γκαλερίστες, οι επιμελητές, μια Αθήνα ολόκληρη κάπου στο γύρισμα του αιώνα.
Η συλλογή περιλαμβάνει έργα των:AIDS-3D (Daniel Keller, Nik Kosmas), Andisheh Avini, Carmen García Bartolomé, Bernhard Cella, Adam Chodzko, Stephen Dean, Werner Moser Dorfmann, Jimmie Durham, Jack Early, Marie Françoise Poutays, Gert & Uwe Tobias, Anne Kern, JörgMandernach, Caitlin Masley, Jason Meadows, Amy O’ Neill, Enoc Perez, Simon Periton, Mary Redmond, Rémy Rivoire, Irys Schenker, Kai Schiemenz, Jim Shaw, Alex Slade, Stephen Sutcliffe, Philip Tarlow, Yuken Teruya, Pae White, Ανδρέας Αγγελιδάκης, Αλέξης Ακριθάκης, Νάνος Βαλαωρίτης, Ινώ Βαρβαρίτη, Κωστής Βελώνης, Λυδία Βενιέρη, Βαγγέλης Βλάχος, Ντίκος Βυζάντιος, Αλέξανδρος Γεωργίου, Βάσω Γκαβαϊσέ, Βούλα Γουνελά, Δανιήλ, Κατερίνα Διακομή, Παύλος Διονυσόπουλος, Μανώλης Ζαχαριουδάκης MSAZ, Ελένη Καμμά, Ειρήνη Καραγιαννοπούλου, Απόστολος Καρακατσάνης, Απόστολος Καραστεργίου, Στάθης Κατσαρέλης, Ηλίας Καφούρος, Πάνος Κοκκινιάς, Χάρης Κοντοσφύρης, Κώστας Κουλεντιανός, Αντώνης Κυριακούλης, Δάφνη Κωστοπούλου, Γιώργος Λάππας, Σπύρος Λίτινας, Πιερέττα Λορεντζάτου, Ντιάνα Μαγγανιά, Βούλα Μασούρα, Γιώργος Μαυροΐδης, Χρήστος Μητάς, Χριστίνα Μήτρεντσε, Μιχάλης Μιχαηλίδης, Βασίλης Μπαλατσός, Ντόρα Οικονόμου, Χριστόδουλος Παναγιώτου, Μαρία Παπαδημητρίου, Λεωνίδας Παπαδόπουλος, Δημήτρης Παπαϊωάννου, Αιμιλία Παπαφιλίππου, Νίνα Παππά, Έλενα Πόκα, Poka-Yio, Γεωργία Σαγρή, Γιώργος Σαπουντζής, Μηνάς Σεμερτζιάν, Δανάη Στράτου, Νίκος Τριανταφύλλου, Αλέξανδρος Τσαντίλας, Δημήτρης Φουτρής, Νάγια Φραγκούλη, Γιαννούλης Χαλεπάς, Μανώλης Χάρος, Κώστας Χριστόπουλος, Μανταλίνα Ψωμά
Επιμέλεια έκθεσης: Πολύνα Κοσμαδάκη, Γιώργος Τζιρτζιλάκης
Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός:ARE
Διάρκεια έκθεσης: 14.03.2024 –26.05.2024
Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς
Σχόλια