La La Land... και η πραγματοποίηση των στόχων μας: Πώς να μην ονειρευόμαστε στάσιμοι;

«Συγχαρητήρια σε αυτούς που ονειρεύονται, όσο ανόητοι και να είναι...», τραγούδησε η Emma Stone και μας μάγεψε... λίγο πριν ξεκινήσει το 2017. Ο δημοσιογράφος του Huffington Post έγραψε ότι το έργο είναι «ένας συγκινητικός φόρος τιμής στη ζωή και στους ανόητους που ονειρεύονται.» Παρόλα αυτά στην ταινία βλέπουμε ότι η πρωταγωνίστρια πραγματοποιεί τον στόχο της (σε αντίθεση με τη θεία της που ενώ ονειρευόταν –ζούσε και πέθανε αγκαλιά με το ποτό) – δουλεύοντας σκληρά και κάνοντας σημαντικές προσωπικές θυσίες.

• Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί τους ανθρώπους που βάζουν στόχους και τους πραγματοποιούν από κείνους που μένουν απλά στα λόγια;
• Πόσο μας βοηθάει τελικά η θετική σκέψη στην πραγματοποίηση των στόχων μας;
• Είναι Φεβρουάριος και πολλοί από εμάς έχουμε ήδη παραιτηθεί από τους στόχους που θέσαμε την πρωτοχρονιά..., πώς θα καταφέρουμε να μην περάσουμε άλλον ένα χρόνο αναβάλλοντας τους στόχους μας για... του χρόνου?  

Η θεωρία

Το να σκεφτόμαστε θετικά βοηθάει να νιώσουμε καλύτερα αλλά όχι να πραγματοποιήσουμε τους στόχους μας.

Ορισμένοι ψυχολόγοι οπαδοί της θετικής σκέψης μας συμβουλεύουν να σκεφτόμαστε θετικά και όλα τα όνειρά μας θα γίνουν πραγματικότητα... παρόλα αυτά, έρευνες έχουν δείξει ότι να ονειρευόμαστε μόνο για το μέλλον μειώνει τις πιθανότητες μας να πραγματοποιήσουμε τους στόχους και τις προσδοκίες μας (όπως και το να σκεφτόμαστε συνέχεια τα εμπόδια). Το να ονειρευόμαστε μόνο χωρίς παράλληλα να συνειδητοποιούμε την πραγματικότητα δε βοηθάει: αντίθετα, οδηγεί στην πραγματοποίηση των προσδοκιών μας στο μυαλό μας, στερώντας μας την απαιτούμενη ενέργεια για την εκτέλεση της σκληρής δουλειάς που χρειάζεται για να αντιμετωπίσουμε της προκλήσεις της πραγματικής ζωής. Το μυαλό μας δηλαδή, προτρέχει απολαμβάνοντας προκαταβολικά την επιτυχία και την ολοκλήρωση χωρίς όμως να έχει πραγματοποιήσει στο μεταξύ τη σκληρή δουλειά και τον έλεγχο που απαιτεί στην πραγματική ζωή η επίτευξη των στόχων μας.

Υπάρχει ένας άλλος, πιο παραγωγικός τρόπος που μας επιτρέπει να ονειρευόμαστε αποτελεσματικά. Ονομάζεται mental contrasting/νοηματικές αντιθέσεις: ονειρευόμαστε, στη συνέχεια όμως απεικονίζουμε τα προσωπικά εμπόδια που μας εμποδίζουν να πραγματοποιήσουμε αυτά τα όνειρα στην πραγματική ζωή. Αυτό μας δίνει ενέργεια για να δραστηριοποιηθούμε. Καθορίζοντας στην πορεία και τις ενέργειες που πρέπει να κάνουμε προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τα εμπόδια που ενδεχομένως θα προκύψουν, αυξάνουμε ακόμα περισσότερο τις πιθανότητες μας να πραγματοποιήσουμε τους στόχους μας.

H Gabriele Oettingen, καθηγήτρια ψυχολογίας στο NYU και συγγραφέας του βιβλίου ‘Rethinking Positive Thinking’ έχει αποδείξει ότι οι άνθρωποι που υιοθετούν τη μέθοδο της νοηματικής αντίθεσης έχουν σημαντικά μεγαλύτερο κίνητρο να κόψουν το κάπνισμα, να χάσουν βάρος, να βελτιώσουν τους βαθμούς τους και να διαπραγματευτούν αποτελεσματικότερα στο εργασιακό περιβάλλον. 

Στο βιβλίο της ‘Rethinking Positive Thinking’ γράφει: Ο δρόμος για την υλοποίηση των μικρών ή μεγάλων προσδοκιών μας είναι να μην αγνοήσουμε τα εμπόδια, εστιάζοντας αποκλειστικά και μόνο στις προσδοκίες-όνειρα, αλλά να αναγνωρίσουμε και τα δύο και να τα φέρουμε σε επαφή: πρώτα η επιθυμία και στη συνέχεια η πραγματικότητα. Αυτό μας ενεργοποιεί να κυνηγήσουμε τις επιθυμίες που θεωρούμε ότι μπορούμε ρεαλιστικά να επιτύχουμε αλλά και να αποδεχτούμε τις τυχόν ανέφικτες στην πραγματικότητα επιθυμίες μας. Δίνοντας έτσι στον εαυτό μας τη δυνατότητα να επιδιώξει εφικτούς στόχους και επιθυμίες. 

Η πράξη

1. Δεν πρέπει να βάζουμε πολλούς στόχους ταυτόχρονα. Πρέπει να βάλουμε προτεραιότητες.
2. Ο στόχος μας πρέπει να είναι κάθε φορά συγκεκριμένος  και σύμφωνα με την Gabriele Oettingen να αρθρώνεται ως εξής:

• • Wish: Επιθυμία. Κάτι που θα θέλετε να πετύχετε ή μια συνήθεια που θέλετε να περιορίσετε. Πρέπει να είναι κάτι συγκεκριμένο. Παραδείγματος χάριν, αν θέλετε να ασκείστε 2 φορές την εβδομάδα, αποφασίστε ποιες μέρες θα κάνετε άσκηση και ο στόχος εκείνης της ημέρας θα είναι: το απόγευμα θα πάω για jogging.
  • Outcome: Αποτέλεσμα. Το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα που μπορείτε να έχετε όταν πραγματοποιήσετε το στόχο σας. Πώς θα νιώσετε όταν το πετύχετε; Αφήστε το μυαλό σας να φανταστεί το αποτέλεσμα: μετά θα νιώθω ισορροπημένη, ή θα έχω αποβάλλει το άγχος της ημέρας.
  • Obstacle: Εμπόδιο. Σκεφτείτε ρεαλιστικά, τι σας εμποδίζει να πραγματοποιήσετε το στόχο σας; Σκέψεις μήπως όπως αυτή: θα είμαι κουρασμένη όταν γυρίσω στο σπίτι;
  • Plan: Σχέδιο. Τι θα κάνετε για να ξεπεράστε το συγκεκριμένο εμπόδιο; Φτιάξτε ένα πλάνο με τις κινήσεις που θα κάνετε όταν παρουσιαστεί το εμπόδιο. Προτάσεις: Αν συμβεί το Χ, τότε εγώ θα κάνω το Ψ. Αυτό είναι το κλειδί για να πετύχουμε το στόχο μας και έχει βοηθήσει πολλούς ανθρώπους με προβλήματα αυτοελέγχου. Το κλειδί είναι να έχετε προαποφασίσει τι θα κάνετε αν παρουσιαστεί το συγκεκριμένο εμπόδιο.

"Αν γυρίσω σπίτι στις 19:00 και είμαι κουρασμένη, απλά θα βάλω τα αθλητικά μου παπούτσια και θα βγω έξω". Η ίδια μέθοδος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διαφόρους τομείς της ζωής και διαφορετικές ηλικίες.

Στους φοιτητές, για παράδειγμα:  

• Wish: Επιθυμία. Επιθυμώ να παραδίδω την εργασία μου έγκαιρα και να μην την αφήνω μέχρι την τελευταία στιγμή.
• Outcome: Αποτέλεσμα. Θα πάρω καλύτερους βαθμούς.
• Obstacle: Εμπόδιο. Όταν κάνω εργασίες αποσυντονίζομαι από το τηλέφωνο και το Facebook.
• Plan: Σχέδιο. Τις ώρες που διαβάζω θα έχω το κινητό μου κλειστό.

Ο Φεβρουάριος είναι ο τέλειος μήνας για να επαναπροσδιορίσουμε τους στόχους μας και να τους θέσουμε σε μια πιο ρεαλιστική βάση! Καλή μας επιτυχία!

* Για περισσότερες πληροφορίες διαβάστε το βιβλίο της Gabriele Oettingen, Rethinking Positive Thinking: Inside the New Science of Motivation.