Ανθεκτικότητα για μια καλύτερη ζωή

Η οικονομία, οι εξελίξεις στην τεχνολογία, η κλιματική κρίση, τα ενεργειακά προβλήματα, οι πόλεμοι στην γειτονιά μας, μαζί με τα απρόβλεπτα γεγονότα σε προσωπικό επίπεδο, μάς δοκιμάζουν.

Μια κρίσιμη δεξιότητα που μπορεί να μεταμορφώσει την ποιότητα της ζωής μας βελτιώνοντας την ψυχολογική και συναισθηματική μας ευεξία, είναι η ανθεκτικότητα. Πολύς λόγος γίνεται σήμερα για τη σημασία της σε προσωπικό, επαγγελματικό ή συναισθηματικό επίπεδο.

Η ανθεκτικότητα έχει αναδειχτεί σε μια διαδικασία καλής προσαρμογής, αφού είναι η δύναμη που μας επιτρέπει να αντιδρούμε, να προσαρμοζόμαστε και να επανακάμπτουμε με επιτυχία, σε δυσκολίες, σε ανατροπές, σε αποτυχίες, σε τραγωδίες, και σε σημαντικές πηγές στρες, όπως σοβαρά προβλήματα υγείας, προβλήματα οικογενειακά ή σχέσεων, επαγγελματικά ή οικονομικά. Η διαδικασία της ανθεκτικότητας συμπεριλαμβάνει όχι μόνο την ανάκαμψη από τις δύσκολες εμπειρίες αλλά και την βαθιά προσωπική ανάπτυξη που συνήθως τη συνοδεύει.

Χάρη στην ανθεκτικότητα, μπορούμε να χειριστούμε με επιτυχία της κρίσεις που μας βρίσκουν, παραμένοντας σταθερά αισιόδοξοι, ακόμα και όταν αρχικά οι προκλήσεις μάς φαίνονταν ανυπέρβλητες. Μπορεί να βοηθήσει με επιτυχία ένα άτομο που έχασε τη δουλειά του λόγω οικονομικής κρίσης να μην το βάλει κάτω, να αναβαθμίσει τις δεξιότητές του, να διατηρήσει ένα θετικό ψυχικό απόθεμα μέχρι να βρει μια νέα επαγγελματική ευκαιρία. Ή να βοηθήσει με επιτυχία ένα άλλο άτομο να ανακάμψει μετά από ένα δύσκολο διαζύγιο που το πλήγωσε βαθιά και το άφησε να νιώθει απελπισμένα και αβοήθητα, ώσπου να εργαστεί με τον εαυτό του και να το ξεπεράσει.

Η ανθεκτικότητα

• σχετίζεται με την ψυχολογική και συναισθηματική ευημερία.
• επηρεάζει θετικά τη σωματική υγεία και την αντοχή στις ασθένειες.
• μας επιτρέπει, όχι μόνο να αντιμετωπίζουμε αλλά και να αναπτυχθούμε μέσα από τις κρίσεις.
• επιτρέπει στους εργαζόμενους να προσαρμοστούν στις συνεχείς αλλαγές, να χειριστούν το στρες και να ανακάμψουν μετά από τις αναποδιές.
• ενισχύει ένα άτομο να μπορεί να χτίζει και να διατηρεί υγιείς σχέσεις.
• βοηθάει τις κοινότητες και τις κοινωνίες να αντιμετωπίσουν φυσικές καταστροφές, παγκόσμια προβλήματα, κλιματικές αλλαγές και υγειονομικές κρίσεις.

Η μειωμένη ανθεκτικότητα προκύπτει όταν πρέπει να αντιμετωπίσουμε, σε σύντομο χρονικό διάστημα, πολλές κρίσεις μαζεμένες και ειδικά αν μας βρουν με μειωμένη αυτοεκτίμηση.

Αν και πολλοί αντιμετωπίζουν την ανθεκτικότητα σαν ένα φυσικό γνώρισμα του ανθρώπου, η αλήθεια είναι ότι μπορούμε να την ενισχύσουμε και να την αναπτύξουμε, όπως προπονούμε τους μυς μας.

Οι παράγοντες που συμβάλλουν στο να έχουμε μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στις αντιξοότητες είναι, αρχικά, η στάση ζωής του καθένα μας απέναντι στον κόσμο που γεννηθήκαμε, η ποιότητα και η διαθεσιμότητα των ανθρώπινων στηριγμάτων μας και οι στρατηγικές που ακολουθούμε προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις αντιξοότητες.

Παρότι μερικές φορές τα γεγονότα είναι δύσκολα και ορμητικά σαν το κύμα της παλίρροιας, όμως δεν σημαίνει ότι θα έπρεπε και να καθορίζουν όλη μας τη ζωή. Υπάρχουν εκείνες οι πλευρές της ζωής που μπορούμε να ελέγξουμε, να τροποποιήσουμε ή να μεταμορφώσουμε, ενώ παράλληλα αναπτυσσόμαστε και εμείς μαζί τους. Αυτό είναι και το νόημα της ανθεκτικότητας. Μας ενδυναμώνει, όχι μόνο για να αντιμετωπίσουμε τις κρίσεις αλλά και για να αναπτυχθούμε ώστε να βελτιώσουμε τη ζωή μας.

Ποιες ικανότητες χρειάζεται να αναπτύξουμε για να αυξήσουμε την ανθεκτικότητα μας: Να δίνουμε προτεραιότητας στις υγιείς σχέσεις μας, αφού οι άνθρωποι αυτοί όταν χρειαστεί θα μας στηρίξουν. Να υιοθετήσουμε το ευ ζειν: να νοιαστούμε για το σώμα μας που ταλαιπωρείται από το στρες, με άσκηση, καλό ύπνο και σωστή διατροφή. Να διδασκόμαστε από το παρελθόν, πώς καταφέραμε τις προηγούμενες φορές, να ξεπεράσουμε με επιτυχία τις δυσκολίες και να ενδυναμώσουμε την αυτοαξία μας. Να βρούμε ένα σκοπό και να τον υπηρετούμε καθημερινά με επιμέρους στόχους. Να στρεφόμαστε στις εσωτερικές μας δυνάμεις ακόμα κι όταν νιώθουμε ευάλωτοι να αντιμετωπίσουμε τραγωδίες και, όσο περνάει από το χέρι μας, να προετοιμαζόμαστε για τα δύσκολα της ζωής.

Ακόμα και όταν φοβόμαστε ότι θα τα παρατήσουμε, σημαντικό είναι να θυμόμαστε πως έχουμε μέσα μας τις δυνάμεις για να επανακάμψουμε, έχουμε τη στήριξη όσων μάς αγαπούν και έχουμε πρόσβαση σε επαγγελματίες οι οποίοι μπορούν να μας βοηθήσουν.