«Πολύ λίγα, πολύ αργά» τα μέτρα για την ακρίβεια. Ο κίνδυνος πλέον είναι στον εφοδιασμό των σούπερ μάρκετ
O «πληθωρισμός της Απληστίας» είναι μία αδόκιμη έκφραση που εισήγαγαν οι Αμερικανοί οικονομολόγοι (Greedflation) για να αποφύγουν τον όρο «αισχροκέρδεια» που ακούγονταν αρκούντως σοσιαλιστικός. Επίσης, ο όρος τονίζει ότι η ακρίβεια προέρχεται από τον πληθωρισμό και δημιουργεί επίσης πληθωρισμό.
Όμως στην πραγματικότητα, η ακρίβεια που βλέπουμε σήμερα στα σούπερ μάρκετ προέρχεται από τον συνδυασμό πληθωρισμού και αισχροκέρδειας με τον πρώτο όρο (πληθωρισμό) να αποτελεί εξαιρετικό άλλοθι για την αύξηση των τιμών. Τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση ήρθαν με καθυστέρηση 2,5 ετών περίπου. Ήταν μετά την πανδημία που οι τιμές σε βασικά αγαθά είχαν ‘απογειωθεί’ πάνω από 30% και ακολούθησε άλλο ένα 30% αυξήσεων από την εισβολή στην Ουκρανία το 2022. Ένα σωρευτικό 69% από το 2021 μέχρι το 2023.
Στο διάστημα αυτό, (το epixeiro.gr ήταν το πρώτο οικονομικό-επιχειρηματικό site που είχε αναφερθεί σε φαινόμενα αισχροκέρδειας), η κυβέρνηση δεν αντιδρούσε και εκ των πραγμάτων αναγκάστηκε να εισάγει ένα υποτυπώδες μέτρο (το «καλάθι του νοικοκυριού») το 2022 προκειμένου να αναχαιτίσει κάπως τα φαινόμενα. Όμως η αισχροκέρδεια αυτή συνεχίστηκε και το 2022 και το 2023 μειώνοντας το διαθέσιμο εισόδημα του μέσου καταναλωτή όπως έδειξαν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της ΤτΕ. Όπως άλλωστε λένε οι περισσότεροι παράγοντες του εμπορίου, «η αισχροκέρδεια είναι μία πυρκαγιά που πρέπει να την προλαβαίνεις όταν ξεκινά» και η κυβέρνηση τον Ιανουάριο 2024 φαίνεται ότι έχει καθυστερήσει να την σβήσει την πυρκαγιά αυτή. Τώρα, το πλαφόν στο μεικτό περιθώριο κέρδους είναι μία κίνηση προς την σωστή κατεύθυνση (δηλαδή δεν εξουθενώνει τις εισαγωγικές επιχειρήσεις όπως το πλαφόν στην τιμή) αλλά είναι άγνωστο εάν θα τηρηθεί. Οι παρτίδες που διατίθενται στα σούπερ μάρκετ επιβαρύνονται με διαφορετικά κόστη και έτσι μπορεί το μεικτό περιθώριο κέρδους να διαμορφώνεται διαφορετικά σε ένα σούπερ μάρκετ στην Αθήνα, σε άλλο σούπερ μαρκετ στη Θεσσαλονίκη και σε άλλο σούπερ μάρκετ σε ένα νησί.
Ο κίνδυνος των ελλείψεων στα σούπερ μάρκετ και τα «σοβιετικά μπακάλικα»
Με περιορισμό του μεικτού περιθωρίου κέρδους, οι εισαγωγικές επιχειρήσεις στερούνται την δυνατότητα διαπραγματεύσεων και με τους προμηθευτές τους και με τους πωλητές τους.
Η ιστορία δείχνει ότι συνήθως μετά από περιορισμούς στα μεικτά περιθώρια κέρδους, παρατηρείται τεχνητή έλλειψη σε προϊόντα που δεν αποδίδουν. Το ζητούμενο είναι πως θα αντιδράσει η κυβέρνηση εάν κάποιοι μεγάλοι προμηθευτές δουν τα κέρδη τους να μειώνονται και προχωρήσουν σε αποθήκευση και μη διανομή προϊόντων με χαμηλά περιθώρια κέρδους. Υπάρχει ο κίνδυνος να δούμε την εικόνα των «σοβιετικών μπακάλικων» πάνω σε βασικά αγαθά. Δηλαδή ουρές να περιμένουν να αγοράσουν ένα απλό αγαθό. Και αυτό είναι κάτι που ούτε η κυβέρνηση το θέλει ούτε οι καταναλωτές.
Σχόλια