Schroders: Oι οικονομικές επιπτώσεις της νέας σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή

Ο κίνδυνος του στασιμοπληθωρισμού

Η ανάφλεξη μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης έχει προκαλέσει αναταραχές όχι μόνο σε γεωπολιτικό, αλλά και οικονομικό επίπεδο καθώς έχει επαναφέρει στο προσκήνιο φόβους για αύξηση των τιμών ενέργειας και του πετρελαίου, λόγω των συχνών διακοπών της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι οποίες λαμβάνουν χώρα στην περιοχή οπού μαίνεται η σύγκρουση. Στο παρελθόν, οι εντάσεις στην περιοχή είχαν οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των τιμών του πετρελαίου: το πιο τρανταχτό παράδειγμα ήταν κατά τη δεκαετία του 1970 όπου καταγράφηκε αύξηση της τάξης του 400%.

Σύμφωνα με την ανάλυση του Daivd Rees, είναι πολύ πιθανό η αύξηση των τιμών ενέργειας και πετρελαίου σε συνδυασμό με τους υψηλούς πληθωριστικούς ρυθμούς που επικρατούν παγκοσμίως, να δρομολογήσουν αύξηση των επιτοκίων από την πλευρά των τραπεζών. Όμως, η άνοδος των επιτοκίων είναι δίκοπο μαχαίρι καθώς - ενώ επιτυγχάνει τον στόχο της συγκράτησης των τιμών - από την άλλη συντελεί στην αύξηση των πληθωριστικών τιμών.

Στην περίπτωση έκρηξης των πληθωριστικών πιέσεων, οι κεντρικές τράπεζες θα προχωρήσουν σε αυστηρή νομισματική πολιτική μέσα από την δραστική μείωση των επιτοκίων, γεγονός όμως που πρόκειται να επιφέρει σημαντικό κόστος στου ρυθμούς ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας. Συνεπώς, η εφαρμογή αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής από τις κεντρικές τράπεζες και η πίεση που θα επέλθει στις εθνικές οικονομίες από τις υψηλότερες τιμές των εμπορευμάτων, πρόκειται να οδηγήσει σε επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης, δημιουργώντας συνθήκες στασιμοπληθωρισμού. Οι συνθήκες που συνήθως υπάρχουν σε μια οικονομία που βιώνει στασιμοπληθωρισμό περιλαμβάνουν αύξηση των τιμών των αγαθών και των υπηρεσιών όπως και των επιτοκίων, σχετικά υψηλή ανεργία και αργή έως μηδενική οικονομική ανάπτυξη.

Η διατήρηση των υψηλών πληθωριστικών πιέσεων σε συνδυασμό με τον εγκλωβισμό των εθνικών οικονομιών, σε συνθήκες στασιμοπληθωρισμού είναι πολύ πιθανό να αντιστρέψουν τις θετικές εξελίξεις που έχουν συμβεί το τελευταίο τρίμηνο στην παγκόσμια οικονομία, όπως το ιστορικά χαμηλό επίπεδο που βρίσκεται ο δείκτης της ανεργίας στην Ευρωζώνη.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον David Rees, ο κίνδυνος για πιθανή έκρηξη του πληθωρισμού από την συνεχιζόμενη άνοδο των τιμών της ενέργειας δεν πρέπει να υπερτιμηθεί από τις εθνικές κυβερνήσεις και τους παγκόσμιους οργανισμούς. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανάλυση της ομάδας της Schroders οι τιμές της ενέργειας αντιπροσωπεύουν μόνο το 1,7% του Συγκριτικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (Consumer Price Index), πράγμα που σημαίνει ότι ο άμεσος αντίκτυπος των υψηλών τιμών του πετρελαίου στον υποκείμενο πληθωρισμό θα ήταν ελάχιστος. Ο Συγκριτικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (CPI) είναι ένας σημαντικός οικονομικός δείκτης που χρησιμοποιείται από τους υπεύθυνους χάραξης οικονομικών πολιτικών, όπως τον καθορισμό των επιτοκίων και την αξιολόγηση της οικονομικής ανάπτυξης, καθώς και την αύξηση των μισθών και προσαρμογών των συντάξεων στις ευρύτερες δημοσιονομικές συνθήκες.