Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο: Μεταξύ ευκαιριών και προκλήσεων η εφοδιαστική αλυσίδα

Στο ανωτέρω συμπέρασμα καταλήγει η Επιτροπή Μελών Logistics του Ελληνογερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, έχοντας στο μεταξύ ακτινογραφήσει όλες τις εξελίξεις για την εφοδιαστική αλυσίδα από αρχές του έτους.

Διευκρινίζει ειδικότερα ότι ο κλάδος διαχειρίζεται σήμερα τις σοβαρότατες συνέπειες της διπλής γεωπολιτικής κρίσης σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, τα υψηλά επιτόκια δανεισμού, τις ευμετάβλητες τιμές ενέργειας και το κλίμα που δημιουργεί η επαπειλούμενη παγκόσμια ύφεση, εκμεταλλευόμενος στο μεταξύ τη σταθερά αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής οικονομίας και τα οφέλη από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, μετά τις συνεχείς αναβαθμίσεις από τους ξένους οίκους αξιολόγησης.

Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην Επιτροπή Μελών Logistics, οφέλη αντλεί η εφοδιαστική αλυσίδα και από το γεγονός ότι η Ελλάδα πέτυχε έναν πολύ μεγάλο στόχο. Την παγκόσμια κατάταξή της στο νούμερο 19 από 42 του δείκτη LPI (Logistics Performance Index) της World Bank για το 2022, βρισκόμενη στα ίδια επίπεδα με χώρες, όπως η Κίνα και η Ιταλία.

Πρόκειται για εξέλιξη, η οποία τόνωσε το ενδιαφέρον μεγάλων funds και άλλων επενδυτικών σχημάτων να εμπιστευθούν τον εγχώριο κλάδο της εφοδιαστικής αλυσίδας, διαβλέποντας ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει, μακροπρόθεσμα, τη μεγαλύτερη πύλη διακίνησης φορτίων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Οδικές μεταφορές

Ο τομέας των οδικών μεταφορών από τις αρχές του έτους παρουσίασε σταθερή πορεία σε σχέση με το 2022, ωστόσο εν συνεχεία και ειδικότερα από τον Αύγουστο άρχισε να καταγράφει πτώση 7% με 8% στον τομέα των εξαγωγών και πολύ μικρή μείωση (2%) στις εισαγωγές.

Ένας μεγάλος αριθμός εταιρειών γενικότερα στην Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα, με δραστηριότητα στις οδικές μεταφορές εξακολουθεί να αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα για την ανεύρεση επαγγελματιών οδηγών. Μάλιστα το τελευταίο διάστημα έχουν ακουστεί απόψεις μεταφοράς και κατάρτισης προσωπικού από αφρικανικές χώρες.

Η αύξηση των κομίστρων της Αδριατικής, αν και το πετρέλαιο δεν κινήθηκε ανάλογα ανοδικά, πιέζει τα ναύλα των δρομολογίων των φορτηγών. Η ύφεση δε στις εξαγωγές από την Ελλάδα, συμβάλλει στην μεγαλύτερη αύξηση των ναύλων εισαγωγών και στην ουσία μείωση στα όρια επιδότησης αυτών των εξαγωγών.

Τέλος, ένα σημαντικό γεγονός που θα επηρεάσει τον κλάδο κατά τους επόμενους μήνες και ειδικότερα στις αρχές του 2024, θα είναι η γενναία αύξηση διοδίων στη Γερμανία, λόγω κυρίως της προσαρμογής της οικονομίας της στη πράσινη μετάβαση.

3PL Αποθήκες

Στην Ελλάδα εξακολουθεί να υπάρχει υψηλή ζήτηση αποθηκευτικών χώρων, λόγω και της ανάγκης αύξησης των αποθεμάτων με απώτερο σκοπό την εξασφάλιση χαμηλότερων τιμών αγοράς. Συνεπεία αυτού, τα τιμολόγια υπηρεσιών του κλάδου πιέζονται προς τα πάνω, ενώ παράλληλα συνεχίζονται με αμείωτη ένταση οι επενδύσεις για την κατασκευή νέων αποθηκευτικών χώρων.

Στο μεταξύ, διαφαίνεται ότι όλο και περισσότεροι παραγωγοί, εισαγωγείς και διακινητές εμπορευμάτων εμπιστεύονται τις υπηρεσίες αποθήκευσης σε εξειδικευμένους 3PL operators.

Ναυτιλιακές μεταφορές

Στο εξάμηνο του 2023 παρατηρήθηκε στον ναυτιλιακό κλάδο αύξηση 4,9% στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων.

Σε επίπεδο ναύλων υπήρξε μια συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση από την Άπω Ανατολή προς την Ευρώπη, όπως και προς τις ευρωπαϊκές μεταφορές και τα λιμάνια των ΗΠΑ και της Λατινικής Αμερικής.

Στο μεταξύ, μετά τις καταστροφές που προκλήθηκαν στο σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας από το καταστροφικό φαινόμενο Daniel, η διακίνηση των εμπορευμάτων καταγράφεται αυξημένη προς τα λιμάνια άλλων χωρών, όπου στρέφονται οι ναυτιλιακές εταιρείες, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους πελάτες τους. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα το τέλος του χρόνου να βρει το μεγαλύτερο εμπορικό λιμάνι της χώρας με μειωμένες ροές.

Αεροπορικές μεταφορές

Ήδη από τις αρχές του 2022 η αεροπορική εμπορευματική κίνηση άρχισε να επανέρχεται σταδιακά στα προ πανδημίας επίπεδα (ΙΑΤΑ, 2022/2021: -8% και 2022/2019: -1,6%). Η ίδια πορεία συνεχίστηκε και το 2023, και μόνο τον Αύγουστο, μετά από 19 μήνες συνεχούς μείωσης του διακινούμενου όγκου, παρουσιάστηκε μικρή αύξηση της τάξης του +1,5% (συγκριτικά με τον Αύγουστο 2022). Ωστόσο, προοδευτικά τα ποσοστά πτώσης βαίνουν μειούμενα.

Η στασιμότητα του παγκόσμιου εμπορίου και τα υψηλά αποθέματα σε συνδυασμό με την εξομάλυνση των διαταραχών αλλά και τη μείωση των ναύλων στις θαλάσσιες μεταφορές -γεγονός που είχε ωφελήσει τις αεροπορικές μεταφορές την προηγούμενη περίοδο- αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες για την ανάκαμψη της αγοράς.

Παρά το γεγονός ότι η προσφερόμενη χωρητικότητα αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς λόγω της επαναφοράς των επιβατικών πτήσεων, οδηγώντας σε περαιτέρω μείωση των ναύλων, το κόστος παραμένει υψηλότερο από τα επίπεδα του 2019.

Η Διεθνής Ένωση Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ) αναμένει μια περιορισμένη αύξηση της αεροπορικής κίνησης προς το τέλος του έτους, με το 2023 να κλείνει περίπου στο -4% συγκριτικά με το 2022.

Σιδηρόδρομος

Το 2023 οι σιδηροδρομικές μεταφορές στη χώρα εμφανίζουν τη χειρότερη εικόνα της τελευταίας 20ετίας, ενώ θα απαιτηθεί ιδιαίτερη προσπάθεια από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για τη πλήρη επαναλειτουργία των σχετικών υποδομών.

Ειδικότερα, με το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών τον περασμένο Φεβρουάριο, προκλήθηκε διακοπή της κυκλοφορίας μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης για έναν μήνα, με αποτέλεσμα τη διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας, ειδικά από το λιμάνι του Πειραιά, αλλά και από και προς επιχειρήσεις της Αττικής. Παράλληλα, υπήρξαν αναγκαστικές τροποποιήσεις δρομολογίων που επιβάρυναν επιπλέον τις ροές εμπορευμάτων, εξαιτίας της περιορισμένης χωρητικότητας του δικτύου μέχρι την ολοκλήρωση των απαιτούμενων επισκευών και αναβαθμίσεων.

Οι δε πρόσφατες καταστροφές στην περιοχή της Θεσσαλίας, εξαιτίας της κακοκαιρίας Daniel, επιβάρυναν ακόμα περισσότερο την κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου, με ορίζοντα ομαλοποίησης, πλέον, πέραν του 2024.