Ο αγροδιατροφικός τομέας είναι ιδιαίτερα σημαντικός, σε επίπεδο οικονομίας και κοινωνίας, καθώς μας θρέφει. Η αγροτική παραγωγή έχει αλλάξει άρδην τα τελευταία χρόνια, λόγω του εκσυγχρονισμού της και της υιοθέτησης τεχνολογιών που δίνουν μέγιστη απόδοση και χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Υπάρχουν αρκετά καλά παραδείγματα στη χώρα, αλλά αυτό που μας κέντρισε το ενδιαφέρον είναι ο «Μαγικός Κήπος».
Λίγο έξω από το Κάστρο Βοιωτίας, βρίσκεται ένα από τα πιο σύγχρονα θερμοκήπια φυλλωδών λαχανικών (μαρούλια, σαλάτες κ.ά). Η προηγμένη τεχνολογία που χρησιμοποιεί ο «Μαγικός Κήπος» δεν είναι το μόνο ατού του. Εξίσου σημαντικός και συνυφασμένος με το κομμάτι του περιβάλλοντος των ESG (Environment, Social, Governance) κριτηρίων είναι κι ο βιώσιμος τρόπος λειτουργίας του. Κι αυτό γιατί μέσα από τη χρήση υδροπονίας εφαρμόζει απόλυτα την έννοια της κυκλικής οικονομίας στην άρδευση των φυτών, επιτυγχάνοντας έτσι συνεχή, σταθερή και απρόσκοπτη παραγωγή όλο το χρόνο περίπου 30.000 τεμαχίων.
Υδροπονία
Όπως μας λέει ο κ. Ανδρέας Λύπας, Διευθυντής Παραγωγής του «Μαγικού Κήπου», ένα θερμοκήπιο υψηλής τεχνολογίας με χρήση του συστήματος των μετακινούμενων καναλιών (Moving Gutters System), βελτιστοποιεί τη χρήση του νερού επιτρέποντας το πότισμα των φυτών αφενός μόνον όσες φορές αυτό είναι αναγκαίο και αφετέρου παρέχοντας στο φυτό ακριβώς την ποσότητα του νερού και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται κατευθείαν στις ρίζες του. Αυτή η δυνατότητα μειώνει ουσιαστικά τις απώλειες νερού. Η χρήση της τεχνολογίας των μετακινούμενων καναλιών και της υδροπονίας απαιτεί σχεδόν είκοσι φορές μικρότερη καλλιεργούμενη έκταση για την επίτευξη της ίδιας παραγωγικότητας με τις καλλιέργειες στο έδαφος.
Ο κ. Ανδρέας Λύπας, Διευθυντής Παραγωγής και ο κ. Κώστας Φιλιππακόπουλος, Γενικός Διευθυντής του «Μαγικού Κήπου»
Θερμοκήπια ρηχού θρεπτικού διαλύματος VS παραδοσιακά θερμοκήπια
Ένα θερμοκήπιο το οποίο λειτουργεί με την τεχνική του ρηχού θρεπτικού διαλύματος προσφέρει αρκετά συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τα παραδοσιακά θερμοκήπια, μας λέει ο κ. Κώστας Φιλιππακόπουλος, Γενικός Διευθυντής του «Μαγικού Κήπου». Τα υδροπονικά συστήματα που χρησιμοποιούν την τεχνική του ρηχού θρεπτικού διαλύματος (NFT) επιτυγχάνουν έως και 90% οικονομία στη χρήση του νερού. Το θρεπτικό διάλυμα αποτελείται από υδατοδιαλυτά ανόργανα στοιχεία που διαλύονται μέσα στο νερό και αποτελούν την τροφή του φυτού. Τα φυτά ποτίζονται με το θρεπτικό διάλυμα με ένα σύστημα ανακυκλοφορίας του, το οποίο εξασφαλίζει ότι κανένα μέρος του θρεπτικού διαλύματος δεν πετιέται στο έδαφος ή οπουδήποτε αλλού. Αντίθετα το θρεπτικό διάλυμα, αφού εμπλουτίζεται κάθε τόσο με τις θρεπτικές ουσίες που του λείπουν γιατί τις έχουν απορροφήσει τα φυτά, ανακυκλοφορεί και έτσι αυτά ποτίζονται αέναα.
Φυτά σε υδροπονικά συστήματα με την τεχνική του ρηχού θρεπτικού διαλύματος συχνά αναπτύσσονται ταχύτερα γιατί έχουν συνεχή πρόσβαση στο θρεπτικό διάλυμα που απαιτούν. Η ταχύτερη ανάπτυξη οδηγεί σε μικρότερο παραγωγικό κύκλο περίπου 25 ημερών (από τη σπορά μέχρι τη συγκομιδή) κατά μέσο όρο και κατά συνέπεια σε υψηλότερες συνολικές ετήσιες συγκομιδές. Τα υδροπονικά συστήματα επιτρέπουν να υπάρχει παραγωγή όλο το χρόνο μειώνοντας ουσιαστικά τους εποχικούς περιορισμούς των ανοικτών ή απλώς υπό κάλυψη καλλιεργειών εδάφους της παραδοσιακής γεωργίας. Αυτό συνεπάγεται καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα. Ακόμα, επιτρέπουν τη μεγαλύτερη πυκνότητα φύτευσης και αφήνουν μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Ενεργειακή απόδοση με φωτοβολταϊκά και LED
Η χρήση φωτοβολταϊκών πάνελ, καθώς και το σύστημα τεχνητού φωτισμού LED, όπως αναφέρει ο κ. Ανδρέας Λύπας, μειώνουν αισθητά τα λειτουργικά έξοδα ενώ την ίδια στιγμή ελαχιστοποιούν το ανθρακικό αποτύπωμα. Η ενσωμάτωση ενός φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 1,25MW με τη μέθοδο του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού μεγιστοποιεί την ενεργειακή απόδοση του θερμοκηπίου. Η περίσσεια της παραγόμενης ενέργειας διαχέεται στο υφιστάμενο ηλεκτρικό δίκτυο μειώνοντας τις απώλειες, ενώ προωθείται η ενεργειακή αειφορία.
Μειωμένη χρήση φυτοπροστατευτικών
Ο «Μαγικός Κήπος» χρησιμοποιεί προηγμένα τεχνολογικά συστήματα ελέγχου μειώνοντας ουσιαστικά τις ανάγκες για χρήση επιβλαβών φυτοφαρμάκων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη χρήση πλέον ασφαλών αγροτικών πρακτικών που υπηρετούν τις αρχές της αειφορίας, όπως για παράδειγμα η χρήση ειδικών φυτών στα οποία φιλοξενούνται ωφέλιμα έντομα τα οποία εξουδετερώνουν τους φυσικούς εχθρούς των φυλλωδών λαχανικών.
Μειωμένος κίνδυνος ανάπτυξης επιδημιών και ασθενειών
Επιδημίες και ασθένειες που ξεκινούν από το έδαφος είναι λιγότερο επικίνδυνες για τα υδροπονικά συστήματα ελαττώνοντας έτσι την ανάγκη για φυτοφάρμακα και εξασφαλίζοντας την αειφορία του θερμοκηπίου.
Πράσινες μεταφορές
Οι εγκαταστάσεις του «Μαγικού Κήπου» βρίσκονται σε απόσταση μίας ώρας από την Αθήνα και τριάντα λεπτών από τα βασικά κέντρα διανομής των μεγάλων αλυσίδων super markets μειώνοντας ουσιαστικά το αποτύπωμα του άνθρακα για τη μεταφορά με φορτηγά ψυγεία των προϊόντων του ως τον τελικό καταναλωτή. Έτσι είναι ουσιαστικά μειωμένες οι εκπομπές των καυσαερίων για τη μεταφορά των προϊόντων, ενώ λόγω της θέσης του θερμοκηπίου ενισχύονται οι τοπικές παραγωγές της περιοχής της Κωπαΐδας.
Η λειτουργία του «Μαγικού Κήπου» μας λέει ο κ. Λύπας προσφέρει εργασία στον άνεργο αγροτικό πληθυσμό της περιοχής, στους νέους γεωπόνους αποφοίτους των ελληνικών γεωπονικών σχολών με δυνατότητες εξειδίκευσης στη σύγχρονες υδροπονικές θερμοκηπιακές καλλιέργειες και σε τεχνίτες και τεχνικούς των βιομηχανικών κατασκευών και μάλιστα σε μία περιοχή που μαστίζεται από την αποβιομηχάνιση.
Έτσι, ο θετικός αντίκτυπος στις τοπικές κοινωνίες είναι διττός αφού πέραν των θέσεων εργασίας, ενισχύεται και η αίσθηση ευθύνης απέναντι στις νεότερες γενιές και συνεργασίας ανάμεσα στις διάφορες ηλικιακές ομάδες. Η χρήση προηγμένης τεχνολογίας για την επίτευξη ακρίβειας και συνεχούς ελέγχου του θρεπτικού διαλύματος και του κλίματος έχουν οδηγήσει στην παραγωγή φυλλωδών λαχανικών εξαιρετικής ποιότητας δίνοντας την ευκαιρία στους τελικούς καταναλωτές για μία μαγειρική απόλαυση αλλά και μία ασφαλή και αξιόπιστη επιλογή για τη σαλάτα τους, μας λέει ο κ. Κώστας Φιλιππακόπουλος. Τα μαρούλια διατίθενται στην αγορά με το γλαστράκι τους μέσα στο οποίο έχουν αναπτυχθεί μέχρι τη συγκομιδή τους γεγονός που εξασφαλίζει διατηρησιμότητα και φρεσκάδα τουλάχιστον επιπλέον 15 ημερών. Κατά συνέπεια ο τελικός καταναλωτής δεν χρειάζεται να πετάξει ούτε ένα φύλλο από το μαρούλι που έχει αγοράσει όταν το σύνηθες είναι για αυτά τα προϊόντα τουλάχιστον το ένα τρίτον να καταλήγει στα
Σχόλια