Η ελληνική οικονομία επηρεάζεται άμεσα, θετικά και αρνητικά, από τις πολεμικές εξελίξεις
O πόλεμος στη Μέση Ανατολή μπορεί να έχει περίπλοκες επιπτώσεις και στην ελληνική οικονομία, αφού τα τελευταία 2 χρόνια οι εμπορικές και επιχειρηματικές σχέσεις με το Ισραήλ βρίσκονται στα καλύτερα ιστορικά επίπεδα από την μεταπολίτευση και μετά, ενώ έχουμε μία θεαματική αύξηση των αραβικών επενδύσεων στην Ελλάδα, αλλά και των ελληνικών επενδύσεων στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία.
Οι ισραηλινοί έχουν δραστηριοποιηθεί ιδιαίτερα τα τελευταία 5 χρόνια σε θέματα ακινήτων-τουρισμού, ενώ το Ισραήλ αποτελεί την 6η μεγαλύτερη χώρα εισόδου τουριστών στην Ελλάδα. Οι εξελίξεις αυτές έχουν βοηθήσει να δημιουργηθεί ένα πολύ θετικό κλίμα ανάμεσα στα δύο κράτη, που μπορεί είτε να ενισχυθεί, εάν υπάρξει έξοδος επιχειρήσεων από το Ισραήλ προς το εξωτερικό, δηλαδή κεφάλαια και brain drain, είτε να αποδυναμωθεί, εάν ισραηλινά κεφάλαια στην Ελλάδα αναζητήσουν άλλους πιο ουδέτερους και προστατευτικούς προορισμούς (π.χ. Ιταλία, Ισπανία, Ελβετία, Βρετανία στις οποίες αυξάνονται οι ισραηλινές επενδύσεις).
Η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να γίνει ένα «επενδυτικό καταφύγιο» και για ισραηλινές επιχειρήσεις και, κυρίως, για ισραηλινούς επιστήμονες. Με δεδομένο ότι υπάρχει μεγάλο brain drain από Έλληνες επιστήμονες, οι Ισραηλινοί θα μπορούσαν να καλύψουν κάποιο απ’ αυτό το κενό. Για παράδειγμα, η Ελλάδα πριν από χρόνια ζητούσε (μέσω Χρηματιστηρίου και άλλων φορέων) συνεργασία με το Ισραήλ σε θέματα νεοφυών επιχειρήσεων (start ups) στα οποία έχουν μεγαλύτερη τεχνογνωσία. Επίσης, τεχνογνωσία έχουν σε θέματα αγροτοκαλλιεργειών και αξιοποίησης υδάτινων πόρων.
Θα εκτιναχθούν περαιτέρω οι τιμές ακινήτων
Eάν υπάρξει έξοδος ισραηλινών πολιτών (λόγω πολέμου), η Ελλάδα θα αποτελέσει το πρώτο κοντινό κράτος στο Ισραήλ που θα αναζητηθούν ακίνητα διαμονής και επαγγελματικά ακίνητα. Ήδη η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη έχουν δει τις τιμές ακινήτων τους να εκτοξεύονται από την είσοδο ισραηλινών κεφαλαίων τα προηγούμενα χρόνια ενώ εκτιμάται ότι θα υπάρξει ακόμη μεγαλύτερη ζήτηση ακινήτων σε περίπτωση που έχουμε έξοδο ισραηλινών προς αναζήτηση ασφάλειας.
Θα συνεχίσουν οι ελληνικές εξαγωγές προς το Ισραήλ, θα μειωθεί ο εισερχόμενος τουρισμός από και προς το Ισραήλ;
Οι ελληνικές εξαγωγές προς το Ισραήλ το 2022 ξεπερνούσαν τα 500 εκατ. ευρώ . Ο μεγάλος κίνδυνος είναι οι εξαγωγές αυτές να αποσταθεροποιηθούν. Το μεγάλο εξαγωγικό προϊόν της Ελλάδας στο Ισραήλ είναι ο τουρισμός. Υπάρχουν μειώσεις στις τουριστικές κρατήσεις ισραηλινών τουριστών στην Ελλάδα ενώ θα αλλάξουν και οι προορισμοί στα κρουαζιερόπλοια που σταματούσαν στο Ισραήλ. Αλλά και από την Ελλάδα προς το Ισραήλ έχουν σταματήσει λόγω του πολέμου τα προσκυνηματικά ταξίδια από τους Έλληνες tour operators.
Aραβικές επενδύσεις από και προς την Ελλάδα
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία έχουν γίνει ο επαγγελματικός προορισμός για χιλιάδες Έλληνες που θέλησαν να δραστηριοποιηθούν εκεί από το 2010 και μετά. Ταυτόχρονα, υπάρχουν δεκάδες projects, τα μεγαλύτερα στην ενέργεια αλλά όχι μόνο, που συζητούνται μεταξύ της ελληνικής πλευράς και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ).
Η ωρίμανση της προσέγγισης των δύο χωρών έρχεται μετά από δύο χρόνια μετά την υπογραφή της «Κοινής Διακήρυξης για τη δημιουργία Ευρείας Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης Ελλάδος – ΗΑΕ» και της «Συμφωνίας Συνεργασίας σε Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας» τον Νοέμβριο του 2021. Κλάδοι προτεραιότητας για την ελληνική πλευρά αποτελούν η ενέργεια, οι ΑΠΕ, ο τουρισμός, η υψηλή τεχνολογία, οι υποδομές, η αγορά ακινήτων, αλλά και η τόνωση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας.
Εάν οι πολεμικές συγκρούσεις κορυφωθούν, αρκετά joint ventures θα κινδυνεύσουν να σταματήσουν. Επίσης είναι άγνωστο εάν τα αραβικά κεφάλαια που βρίσκονται σε ελληνικές τράπεζες ή είναι επενδεδυμένα με πάγιες επενδύσεις θα παραμείνουν στην Ελλάδα ή θα επαναπατριστούν ή θα πάνε σε άλλα κράτη όπως για παράδειγμα η Κίνα ή η Ινδία.
Σχόλια