Η φωτογραφική έκθεση "Spirits Unseen" στο Μουσείο Μπενάκη

Το φωτογραφικό project Spirits Unseen εστιάζει στους έμφυλους ρόλους σε μια κοινωνία, όπου οι γάμοι συμβαίνουν σε μικρή ηλικία όταν, ακόμα, οι άνθρωποι αναζητούν τη δική τους φωνή, τη δική τους ταυτότητα. Κάπου ανάμεσα στην ιστορία και την παράδοση, το προσωπικό βίωμα και ένα ζωντανό παραμύθι.

Τα έργα της Μυρτούς Παπαδοπούλου διαθέτουν μια φωτεινή σχεδόν παραμυθιακή και μια σκοτεινή πλευρά που συνυπάρχουν σε έναν τόπο ατμοσφαιρικό, μυστηριακό και ταυτόχρονα αθεράπευτα οικείο.

Ζώα, δένδρα, νερά, σύμβολα, άνθρωποι και χώμα, εμπλέκονται αβιάστα αποκαλύπτοντας με τρόπο μεστό, μυστικά και ευαισθησίες. Όλα φωτίζονται φευγαλέα ως μέρη ενός σκηνικού, υψώνουν ανάστημα σε μια στιγμή συνειδητοποίησης και εξαφανίζονται πάλι.

Η φωτογράφος δημιουργεί μια αφήφηση συνθήκη που περνά από το προσωπικό βίωμα στο παραμύθι, από το στέρεο έδαφος της παράδοσης στη ροή των νερών και των καιρών, από τον ρόλο και τη θέση των -αόρατων έως τότε-γυναικών στον εσωτερικό ρυθμό και τη δύναμη που διέπει τις αισθήσεις και τα συναισθήματά τους.

Από την αφάνεια, στην φωτογραφική επι-φάνεια

Η έκθεση «Spirits Unseen» είναι αποτέλεσμα της ερευνητικής και φωτογραφικής αποστολής της Μ.Π.στα απομονωμένα χωριά της μειονότητας των Πομάκων στη Θράκη.

Πιο συγκεκριμένα, από το 2017 έως και το 2021 η φωτογράφοσ πραγματοποίησε ταξίδια και περιηγήσεις στην περιοχή, με σκοπό την αλληλεπίδραση με την κοινότητα των γυναικών. Οι γυναίκες αυτές παραμένουν κατά βάση στον τόπο τους για να αναλάβουν τις υποχρεώσεις των νοικοκυριών τους, Την ίδια στιγμή οι ζωές των ανδρών ακολουθούν διαφορετικούς δρόμους και πορείες καθώς εκείνοι μεταβαίνουν στα μεγάλα αστικά κέντρα της βόρειας Ευρώπης για να αναζητήσουν εργασία.

Η παραδοσιακή δομή και οι σχέσεις της κοινότητας των Πομάκων αναπροσαρμόζονται σε αυτές τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, σκιαγραφούνται “με τρόπο φωτογραφικό” οι διακρίσεις ανάμεσα στα φύλα στους κομβικούς κλάδους της εργασίας και της εκπαίδευσης.

Ενώ μια συλλογή από αρχειακά τεκμήρια, ξεπηδούν απροσδόκητα δημιουργώντας μια συνέχεια μεταξύ παρόντος και παρελθόντος. Και με τον τρόπο αυτό παρά το γεγονός ότι οι φωτογραφίεςμοιάζουν εικόνες μακρινές ή κινηματογραφικές, ενυπάρχουν ακόμα κάπου μέσα στο παρόν.

Από μια παράδοξη θρυλική διάσταση που δημιουργείται γύρω από τις μειονοτικές κοινότητες έως την πραγματικότητα και τις αφανείς, ανεπαίσθητες αλλά απολύτως παρούσες συνάφειες, η πομακική ταυτότητα παρουσιάζεται με τρόπο πολυδιάστατο στην φωτογραφική έκθεση Spirits Unseen υπό την επιμέλεια του Μανόλη Μωρεσόπου.

Διάρκεια έκθεσης: 11 Οκτωβρίου –12 Νοεμβρίου 2023