Εντείνονται οι προσπάθειες σε επίπεδο Ε.Ε, με νέες κατευθυντήριες γραμμές - προτάσεις, για την μετάβαση σε πράσινες μορφές, ενέργειας, την βιώσιμη ανάπτυξη, την έμφαση στην ηλεκτροκίνηση και τις εμπορευματικές μεταφορές με πιο φιλικά προς το περιβάλλον χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τα τελευταία νέα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
Νέοι κανόνες για περισσότερους σταθμούς φόρτισης αυτοκινήτων, καθαρότερα καύσιμα στα πλοία
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε νέους κανόνες για περισσότερα πρατήρια εναλλακτικών καυσίμων για οχήματα με απλή και εύκολη επαναφόρτιση, αλλά και καθαρότερα καύσιμα στις θαλάσσιες μεταφορές.
Ειδικότερα, προτείνεται να υπάρχουν σταθμοί επαναφόρτισης ανά 60 χλμ. για αυτοκίνητα και ανά 120 χλμ. για φορτηγά και λεωφορεία, σταθμοί ανεφοδιασμού υδρογόνου ανά 200 χλμ. Να υπάρχει επίσης η δυνατότητα φόρτισης χωρίς συνδρομή και χρέωση για εναλλακτικά καύσιμα ανά κιλοβατώρα, κιλό, λεπτό ή συνεδρία φόρτισης.
Οι νέοι κανόνες εντάσσονται στο πλαίσιο του πακέτου για την προσαρμογή στον στόχο του 55% «Fit for 55». Στόχος του πακέτου είναι να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% μέχρι το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 και να απαλλάξει τις μεταφορές από τις εκπομπές άνθρακα.
Περισσότεροι και πιο εύχρηστοι σταθμοί φόρτισης
Οι ευρωβουλευτές διαπραγματεύτηκαν με επιτυχία ότι μέχρι το 2026 θα πρέπει να εγκατασταθούν σημεία ηλεκτρικής φόρτισης αυτοκινήτων με ελάχιστη ισχύ 400 kW ανά τουλάχιστον 60 χλμ. κατά μήκος του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ, με την ισχύ του δικτύου να αυξάνεται στα 600 kW μέχρι το 2028.
Για φορτηγά και λεωφορεία, θα πρέπει να παρέχονται σταθμοί φόρτισης ανά 120 χλμ. Οι σταθμοί αυτοί θα πρέπει να εγκατασταθούν στις μισές κύριες οδούς της ΕΕ μέχρι το 2028 και με ισχύ 1400 kW έως 2800 kW, ανάλογα με την εκάστοτε οδό. Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να διασφαλίσουν ότι μέχρι το 2031 θα εγκατασταθούν σταθμοί ανεφοδιασμού με υδρογόνο κατά μήκος του κεντρικού δικτύου ΔΕΔ-Μ ανά τουλάχιστον 200 χιλιόμετρα.
Οι χρήστες οχημάτων εναλλακτικών καυσίμων θα πρέπει να μπορούν να πληρώνουν εύκολα στα σημεία επαναφόρτισης (με κάρτες πληρωμής ή συσκευές ανέπαφων συναλλαγών και χωρίς να χρειάζεται να έχουν συνδρομή), ενώ η τιμή αυτών των «καυσίμων» θα πρέπει να εμφανίζεται ανά κιλοβατώρα, ανά κιλό ή ανά λεπτό/συνεδρία.
Οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν επίσης ότι μέχρι το 2027 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συστήσει μια βάση δεδομένων της ΕΕ στην οποία θα συγκεντρώνονται όλα τα στοιχεία σχετικά με τα εναλλακτικά καύσιμα. Στόχος είναι να παρέχονται στους καταναλωτές πληροφορίες σχετικά με τη διαθεσιμότητα, τους χρόνους αναμονής και τις τιμές σε διάφορους σταθμούς.
Πιο οικολογικά καύσιμα στη ναυτιλία
Παράλληλα, έρχονται νέοι κανόνες για καθαρότερα ναυτιλιακά καύσιμα. Ειδικότερα, τα πλοία θα πρέπει να μειώσουν σταδιακά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που παράγουν, μειώνοντας σε σχέση με τα επίπεδα του 2020 την ποσότητα αερίων του θερμοκηπίου στην ενέργεια που χρησιμοποιούν κατά 2% μέχρι το 2025 και κατά 80% μέχρι το 2050.
Αυτό θα ισχύει για τα πλοία άνω των 5000 κόρων ολικής χωρητικότητας, τα οποία είναι κατ' αρχήν υπεύθυνα για το 90% των εκπομπών CO2. Θα ισχύει επίσης για το σύνολο της ενέργειας που χρησιμοποιείται επί του πλοίου εντός ή μεταξύ λιμένων της ΕΕ, καθώς και για το 50% της ενέργειας που χρησιμοποιείται σε μετακινήσεις όπου ο λιμένας αναχώρησης ή άφιξης βρίσκεται εκτός ΕΕ ή σε εξόχως απόκεντρες περιοχές της ΕΕ.
Για να μειωθεί δραστικά η ατμοσφαιρική ρύπανση στα λιμάνια, τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και τα επιβατηγά πλοία θα είναι υποχρεωμένα να χρησιμοποιούν από το 2030 την ηλεκτροδότηση από την ξηρά για όλες τις ανάγκες τους σε ηλεκτρική ενέργεια, όσο βρίσκονται αγκυροβολημένα σε προβλήτες μεγάλων λιμένων της ΕΕ.
Οι νέοι κανόνες θέτουν επίσης στόχο χρήσης ανανεώσιμων καυσίμων 2% από το 2034, εάν η Επιτροπή αναφέρει ότι το 2031 τα ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης (RFNBO) αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1% του μείγματος καυσίμων.
Οικολογικός προσανατολισμός των εμπορευματικών μεταφορών για μεγαλύτερο οικονομικό όφελος με λιγότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις
Από την άλλη πλευρά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει μέτρα για να καταστούν οι εμπορευματικές μεταφορές πιο αποτελεσματικές και πιο βιώσιμες, με τη βελτίωση της διαχείρισης των σιδηροδρομικών υποδομών, την παροχή ισχυρότερων κινήτρων για φορτηγά χαμηλών εκπομπών και την καλύτερη ενημέρωση σχετικά με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις εμπορευματικές μεταφορές.
Στόχος είναι να αυξηθεί η αποδοτικότητα εντός του τομέα, βοηθώντας τον να συμβάλει στον στόχο της μείωσης των εκπομπών από τις μεταφορές κατά 90% έως το 2050, όπως ορίζεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, επιτρέποντας παράλληλα στην ενιαία αγορά της ΕΕ να συνεχίσει να αναπτύσσεται.
Αποδοτικότερη χρήση της χωρητικότητας των σιδηροδρόμων
Είναι αλήθεια πως οι σιδηροδρομικές γραμμές είναι δαπανηρές να κατασκευαστούν και, στην ΕΕ, παρουσιάζουν όλο και μεγαλύτερη συμφόρηση. Ο προτεινόμενος κανονισμός θα βελτιστοποιήσει τη χρήση τους, θα βελτιώσει τον διασυνοριακό συντονισμό, θα αυξήσει τη χρονική ακρίβεια και την αξιοπιστία και, τελικά, θα προσελκύσει περισσότερες εταιρείες εμπορευματικών μεταφορών στον σιδηροδρομικό τομέα.
Οι επιβάτες θα επωφεληθούν από πρόσθετες σιδηροδρομικές υπηρεσίες, καθώς η χωρητικότητα του δικτύου θα χρησιμοποιηθεί καλύτερα, επηρεάζοντας θετικά τις διασυνοριακές υπηρεσίες, επιτρέποντας, μεταξύ άλλων, συχνότερες συνδέσεις και νωρίτερα κρατήσεις εισιτηρίων.
Οι ισχύοντες κανόνες για τη διαχείριση της χωρητικότητας αποφασίζονται σε ετήσια βάση, σε εθνικό και μη αυτοματοποιημένο επίπεδο. Αυτό δεν ευνοεί τη διασυνοριακή κυκλοφορία (περίπου το 50 % των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών διασχίζει τα σύνορα)· η κατακερματισμένη προσέγγιση οδηγεί σε καθυστερήσεις στα σύνορα. Αυτό, με τη σειρά του, εμποδίζει τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς. Συχνές είναι επίσης οι καθυστερήσεις που οφείλονται στη συμφόρηση που προκαλείται από μη συντονισμένες εργασίες συντήρησης.
Η σημερινή πρόταση κανονισμού σχετικά με τη χρήση της χωρητικότητας των σιδηροδρομικών υποδομών στον ενιαίο ευρωπαϊκό σιδηροδρομικό χώρο βασίζεται στο έργο επανασχεδιασμού του χρονοδιαγράμματος υπό την καθοδήγηση του κλάδου.
Στόχος είναι η καλύτερη ανταπόκριση στις διαφορετικές ανάγκες του σιδηροδρομικού τομέα: σταθερά ωράρια και έγκαιρη κράτηση εισιτηρίων για επιβατικές υπηρεσίες, καθώς και ευέλικτες σιδηροδρομικές διαδρομές προσαρμοσμένες στις αλυσίδες εφοδιασμού των μεταφορέων εμπορευμάτων σε εύθετο χρόνο.
Νέα κίνητρα για τη χρήση φορτηγών χαμηλών εκπομπών
Πάνω από το 50 % των εμπορευμάτων μεταφέρονται οδικώς στην ΕΕ (στοιχεία του 2020), και οι μεταφορές αυτές συμβάλλουν σημαντικά στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η ισχύουσα οδηγία για τα βάρη και τις διαστάσεις καθορίζει το μέγιστο μήκος, πλάτος και ύψος βαρέων επαγγελματικών οχημάτων.
Όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η σημερινή πρόταση αναθεωρεί τους κανόνες αυτούς ώστε να καταστεί δυνατή η αύξηση του βάρους των οχημάτων που χρησιμοποιούν τεχνολογίες μηδενικών εκπομπών, καθώς τείνουν να αυξάνουν το βάρος ενός οχήματος. Αυτό θα δώσει κίνητρα για την υιοθέτηση καθαρότερων οχημάτων και τεχνολογιών. Μόλις αναπτυχθεί η τεχνολογία και γίνουν ελαφρύτερα τα συστήματα πρόωσης μηδενικών εκπομπών, χάρη επίσης στη χρήση αεροδυναμικών διατάξεων και θαλάμων οδήγησης, τα καθαρότερα οχήματα θα επωφεληθούν από πρόσθετο ωφέλιμο φορτίο φόρτωσης σε σύγκριση με τα συμβατικά φορτηγά.
Θα ενθαρρυνθεί επίσης η υιοθέτηση περισσότερων αεροδυναμικών θαλάμων οδήγησης και άλλων διατάξεων εξοικονόμησης ενέργειας, όχι μόνο με τη βελτίωση της άνεσης και της ασφάλειας του οδηγού, αλλά και με την αύξηση της απόδοσης των συστημάτων μετάδοσης κίνησης μηδενικών εκπομπών — δηλαδή του μηχανισμού που μεταφέρει την ισχύ από τον κινητήρα για την κίνηση του οχήματος.
Η πρόταση θα παράσχει επίσης σαφήνεια σχετικά με τη χρήση στη διασυνοριακή κυκλοφορία, υπό ορισμένες συνθήκες, βαρύτερων και μεγαλύτερων οχημάτων, τα οποία επιτρέπονται σήμερα σε ορισμένα κράτη μέλη.
Αυτό περιλαμβάνει τη διευκρίνιση ότι τα κράτη μέλη που επιτρέπουν τα ευρωπαϊκά αρθρωτά συστήματα (EMS) στην επικράτειά τους θα μπορούν επίσης να τα χρησιμοποιούν σε διεθνείς επιχειρήσεις μεταξύ αυτών των γειτονικών κρατών μελών, χωρίς να απαιτείται διμερής συμφωνία και χωρίς περιορισμό της διέλευσης μόνο ενός συνόρου. Αυτό σημαίνει ότι η ίδια ποσότητα φορτίου μπορεί να μεταφερθεί σε λιγότερες διαδρομές.
Για να ενθαρρυνθούν οι διατροπικές μεταφορές, όπου τα εμπορεύματα διακινούνται με δύο ή περισσότερους τρόπους μεταφοράς αλλά με τυποποιημένη μονάδα φορτίου (όπως ρυμουλκούμενο εμπορευματοκιβώτιο ή άλλο), τα φορτηγά, τα ρυμουλκούμενα και τα ημιρυμουλκούμενα θα επιτρέπεται να μεταφέρουν επιπλέον βάρος. Επιπλέον ύψος θα διευκολύνει επίσης τη μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων υψηλού κύβου με τυποποιημένα οχήματα.
CountEmissionsEU: σύγκριση αποτυπώματος άνθρακα
Τέλος, η Επιτροπή προτείνει μια κοινή μεθοδολογική προσέγγιση για τις εταιρείες όσον αφορά τον υπολογισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, εάν επιλέξουν να δημοσιεύσουν τις πληροφορίες αυτές ή εάν τους ζητηθεί να τις κοινοποιήσουν για συμβατικούς λόγους.
Η προτεινόμενη μεθοδολογία βασίζεται στο πρόσφατα εγκριθέν πρότυπο ISO/CEN για τον ποσοτικό προσδιορισμό και την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που προκύπτουν από τη λειτουργία των αλυσίδων μεταφοράς επιβατών και εμπορευμάτων. Αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με τις εκπομπές από πόρτα σε πόρτα θα δώσουν τη δυνατότητα στους φορείς εκμετάλλευσης να συγκρίνουν τις υπηρεσίες τους και θα επιτρέψουν στους καταναλωτές να κάνουν συνειδητές επιλογές σχετικά με τις επιλογές μεταφοράς και παράδοσης.
Σχόλια