Έρευνα Deloitte: Η ανάκαμψη του επαγγελματικού τουρισμού, οι προκλήσεις και η επόμενη μέρα

Πιο συγκεκριμένα, η έκθεση εστιάζει στις επιπτώσεις της τηλεργασίας, στη στρατηγική τοποθέτηση των εταιρειών αναφορικά με τα επαγγελματικά ταξίδια, στη δυνατότητα της τεχνολογίας να υποκαταστήσει τον ταξιδιωτικό χρόνο, στην επαναδιαπραγμάτευση των παρεχόμενων τιμών καθώς και στις πρωτοβουλίες των προμηθευτών αναφορικά με την υλοποίηση βιώσιμων πρακτικών, φιλικών προς το περιβάλλον.

Η έκθεση καταδεικνύει, επίσης, την ανάκαμψη του τουρισμού αναψυχής, που σε αντίθεση με τον επαγγελματικό τουρισμό, παρουσιάζει μεγαλύτερη δυναμική. Αυτό οφείλεται, όπως προκύπτει, σε ορισμένους νέους παράγοντες που επηρεάζουν τα επαγγελματικά ταξίδια και καλούν τους ταξιδιώτες αλλά και προμηθευτές του κλάδου να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Φαίνεται, για παράδειγμα, ότι η νέα πραγματικότητα της τηλεργασίας και των on-line meetings έχει επηρεάσει ριζικά την ανάκαμψη των εταιρικών ταξιδιών. Επιπλέον, νέες τάσεις και προτεραιότητες γύρω από τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τα επαγγελματικά ταξίδια, όπως π.χ. η ασφάλεια και υγιεινή, η επιθυμία για κατ’ ιδίαν συναντήσεις και η αξία της «φυσικής παρουσίας» σε συνέδρια έναντι τηλεδιασκέψεων, οδηγούν τον κλάδο σε μια νέα εποχή.

Η έκθεση εκπονήθηκε από εξειδικευμένη ομάδα της Deloitte στον κλάδο των Μεταφορών, της Φιλοξενίας και των Υπηρεσιών (Transportation, Hospitality & Services), η οποία πραγματοποίησε έρευνα με τη συμμετοχή 330 υψηλόβαθμων στελεχών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της διαχείρισης ταξιδιών και της επίβλεψης του ταξιδιωτικού προϋπολογισμού των επιχειρήσεων.

Τα βασικότερα σημεία της έρευνας

Βάσει των αποτελεσμάτων, διαπιστώθηκε ότι οι συνολικές δαπάνες επαγγελματικού τουρισμού για το 2023 αναμένεται να ξεπεράσουν το 75% των αντίστοιχων δαπανών που σημειώθηκαν το 2019 – χρονιά ορόσημο για την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία. Ωστόσο, η πλήρης ανάκτηση των τουριστικών μεγεθών του κλάδου σε επίπεδο εισπράξεων αναμένεται να πραγματοποιηθεί έως το τέλος του 2024, όμως και πάλι η συχνότητα εταιρικών ταξιδιών φαίνεται ότι θα είναι χαμηλότερη σε σχέση με την προ-COVID εποχή.

Θετικό αντίκτυπο στην ανάκαμψη του επαγγελματικού τουρισμού έχει η άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών προς τους διεθνείς προορισμούς, με τα αναμενόμενα προϋπολογισμένα εταιρικά κόστη να αυξάνονται σε 33% το 2023 σε σχέση με 21% το 2022. Επιπλέον, η τάση για «φυσική παρουσία» σε διεθνή συνέδρια και διοργανώσεις έχει επιφέρει σημαντική ώθηση στον κλάδο. Ως αποτέλεσμα, ο κλάδος MICE (Meetings, Incentives, Conferences, Exhibitions), που αποτελεί βασικό τουριστικό προϊόν και προτεραιότητα και για τον ελληνικό τουρισμό, επηρεάζεται θετικά καθώς αναδεικνύεται από την έρευνα ως το πρώτο και σημαντικότερο κίνητρο για επαγγελματικά ταξίδια.

Οι βασικές προκλήσεις του κλάδου αφορούν κυρίως την επαναδιαπραγμάτευση των τιμών και των παρεχόμενων όρων και υπηρεσιών από προμηθευτές (αεροπορικές εταιρείες, ταξιδιωτικά γραφεία, καταλύματα) καθώς η αναμενόμενη συχνότητα εταιρικών ταξιδιών είναι χαμηλότερη. Πιο συγκεκριμένα, οι επιχειρήσεις αναμένεται να εστιάσουν τόσο στα κόστη των επαγγελματικών ταξιδιών όσο και στη βιωσιμότητα, αφού το 25% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων προβλέπει πως θα πρέπει να μειώσει τα επαγγελματικά ταξίδια προκειμένου να ανταποκριθεί επιτυχώς στους στόχους βιωσιμότητας έως το 2030.

Σύμφωνα με την έρευνα, οι περισσότερες επιχειρήσεις αξιολογούν τα επαγγελματικά ταξίδια σε σχέση με τα οφέλη που είναι πιθανό να προκύψουν από ενδεχόμενη «φυσική παρουσία» σε συνέδρια και εκθέσεις καθώς και σε σχέση με το αναμενόμενο κόστος και τα ρίσκα που σχετίζονται με την ασφάλεια και υγιεινή. Σε συνδυασμό με την άρση των περιορισμών και την επιθυμία να εξερευνήσουν νέες προοπτικές, η αξία των διεθνών επαγγελματικών ταξιδιών αναγνωρίζεται κατά 33% από στελέχη αμερικανικών εταιρειών και κατά 32% από στελέχη ευρωπαϊκών εταιρειών για ταξίδια εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αντιθέτως, το ποσοστό των εταιρειών που θεωρεί πως μπορεί να εξασφαλίσει αντίστοιχα οφέλη χωρίς την πραγματοποίηση επαγγελματικών ταξιδιών αγγίζει μόλις το 11%.

Στα πλαίσια της συνεχούς αξιολόγησης των επαγγελματικών ταξιδιών, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η στρατηγική της εταιρείας ως προς τους εκάστοτε στόχους και τους όρους της αγοράς. Πιο συγκεκριμένα, παραπάνω από το 63% των εταιρειών έχει υιοθετήσει μία στρατηγική που εστιάζει στο πόσο σημαντική είναι η εκπροσώπηση του εκάστοτε οργανισμού σε διεθνείς εκθέσεις, στο αποτέλεσμα που μπορεί να προκύψει από τη συμμετοχή του, στους στόχους που εξυπηρετούνται, στην παρουσία των υψηλόβαθμων στελεχών του και τέλος σε συγκεκριμένους ποσοτικοποιημένους δείκτες απόδοσης των ενεργειών αυτών. Σημαντικό ρόλο στη λήψη ταξιδιωτικών αποφάσεων παίζει η διαπραγμάτευση των συμφωνιών με τους προμηθευτές, όπως π.χ. με αεροπορικές εταιρείες και καταλύματα, κυρίως λόγω των αυξανόμενων πληθωριστικών πιέσεων. Επιπρόσθετοι όροι συμφωνιών που διασφαλίζουν παροχές και ευέλικτες ακυρωτικές πολιτικές είναι καθοριστικοί στη διαμόρφωση της τελικής τιμής και κρίνονται ως απαραίτητοι από τους περισσότερους από τους μισούς συμμετέχοντες. Η μειωμένη κατ’ αναλογία συχνότητα ταξιδιών ωθεί τους προμηθευτές σε αύξηση των τιμών, και από την άλλη μεριά τους αγοραστές σε προσπάθειες μείωσης του κόστους, με αποτέλεσμα να καταφεύγουν σε εναλλακτικές επιλογές καταλυμάτων (59%), χαμηλού κόστους (low fare) αεροπορικές εταιρείες (56%) και επαναδιαπραγματεύσεις με τους παρόχους (58%).

Επαγγελματικά ταξίδια και βιωσιμότητα

Το γεγονός ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις εστιάζουν στη μείωση του κόστους των επαγγελματικών ταξιδιών σχετίζεται και με ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον ως προς την ελαχιστοποίηση του αποτυπώματος άνθρακα. Μόλις το 20% των επιχειρήσεων στην ΕΕ αναμένει πως θα υπάρξουν σχετικοί συστημικοί περιορισμοί, ενώ ένα ποσοστό της τάξης του 40% έχει θεσπίσει πολιτικές που λαμβάνουν υπόψη τους στόχους βιωσιμότητας. Σε κάθε περίπτωση, το μέλλον του τουρισμού θα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη βιωσιμότητα, ενώ ήδη προμηθευτές του κλάδου υλοποιούν επενδύσεις με στόχο την ενίσχυση και διασφάλισή της. Οι επενδύσεις αφορούν ενδεικτικά σε πιστοποιήσεις βιωσιμότητας ξενοδοχειακών μονάδων, ενέργειες μείωσης αποτυπώματος του άνθρακα με χρήση βιώσιμων καυσίμων ή/και στόλους ενοικιαζόμενων ηλεκτρικών οχημάτων. Τα νέα πρότυπα του επαγγελματικού τουρισμού αναμένεται να μετατρέψουν τη βιωσιμότητα σε κύριο πυλώνα ανάπτυξης, δημιουργώντας αυξανόμενη ζήτηση για λύσεις που σέβονται το περιβάλλον και αντισταθμίζουν τα αυξημένα κόστη του κλάδου.

Ο Βασίλης Καφάτος, Partner, Growth Leader της Deloitte, και επικεφαλής του κλάδου Transportation, Hospitality & Services δήλωσε σχετικά με τα ευρήματα της έκθεσης: «Οι νέοι παράγοντες που επηρεάζουν τα εταιρικά ταξίδια επιφέρουν σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες λαμβάνουν ταξιδιωτικές αποφάσεις. Ο ελληνικός τουριστικός κλάδος θα πρέπει να εστιάσει σε περιοχές και τομείς όπως η ενίσχυση των εγχώριων υποδομών, η στοχευμένη προβολή και προώθηση, η συλλογική δράση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, η υιοθέτηση υψηλών προτύπων ασφάλειας και υγιεινής για τους ταξιδιώτες, καθώς και η προσφορά καινοτόμων ψηφιακών και βιώσιμων λύσεων».