13ο Βαρόμετρο για την υπεύθυνη οδήγηση: Το 23% κάτω των 35 ετών βλέπει βίντεο οδηγώντας

Τα αποτελέσματα δείχνουν στους νέους κάτω των 35 ετών, ιδιαίτερα στους άνδρες, υπερεκπροσώπηση επικίνδυνης συμπεριφοράς που συνδέεται με τη χρήση κινητού (23% παρακολουθεί ταινίες ή βίντεο ενώ οδηγεί), την κατανάλωση αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών και την οδήγηση σε κατάσταση υπνηλίας.

Ένα άλλο, επίσης, ανησυχητικό φαινόμενο είναι ότι σχεδόν 1 στους 3 οδηγούς ηλικίας 16 έως 24 ετών δεν φοράει ζώνη ασφαλείας, παρόλο που αυτός ο κανόνας είναι απαραίτητος για την απόκτηση άδειας οδήγησης.

Ένα άλλο αξιοσημείωτο στοιχείο αυτού του βαρομέτρου είναι η γενικευμένη χρήση των τηλεφώνων με το σύστημα Bluetooth, ενώ περισσότεροι από 1 στους 2 οδηγούς (56%) τηλεφωνούν με αυτόν τον τρόπο ενώ οδηγούν, το 71% από αυτούς δεν θεωρεί αυτήν την πρακτική επικίνδυνη και το 18% έχει ήδη, ή παραλίγο να έχει, ατύχημα εξαιτίας της χρήσης του.

Η έκδοση του 2023 δείχνει επίσης μια αυξανόμενη χαλάρωση των οδηγών σχετικά με την τήρηση του κώδικα οδικής κυκλοφορίας και τον σεβασμό των άλλων χρηστών. Οι συνέπειες αυτής της χαλάρωσης είναι πολύ αισθητές, καθώς το 84% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι έχει ήδη φοβηθεί την επιθετική συμπεριφορά άλλων οδηγών, ένα πολύ υψηλό ποσοστό που δεν έχει μειωθεί από το 2019.

Η κ. Μπερναντέτ Μορό, εκπρόσωπος του ιδρύματος Fondation VINCI Autoroutes, τονίζει: «Οι οδηγοί αν και γνωρίζουν τους κινδύνους της χρήσης κινητού κατά την οδήγηση, της έλλειψης ύπνου ή της κατανάλωσης αλκοόλ ή ναρκωτικών, ωστόσο δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να αποδεχτούν τους περιορισμούς που είναι εγγενείς στην οδήγηση ενός οχήματος. Ιδιαίτερα οι νέοι αναζητούν μία μέση οδό μεταξύ των απαιτήσεων της κοινωνικής ζωής και της ασφαλούς οδήγησης, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι διακινδυνεύουν».

Ο κ. Παναγιώτης Παπανικόλας, διευθυντής Ελλάδος VINCI CONCESSIONS / μέλος ΔΣ Ιδρύματος VINCI AUTOROUTES, αναφέρει: « Πρώτιστη προτεραιότητα κάθε παραχωρησιούχου οδικής υποδομής είναι η ασφάλεια των χρηστών. Ως μέλη του δικτύου της VINCI Highways, η Ολυμπία Οδός και η Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, αξιοποιούν στο έπακρο τη γνώση που μας προσφέρουν οι έρευνες στις οποίες επενδύει ο όμιλος VINCI. Τα ευρήματα του φετινού Ευρωβάρομετρου οδικής ασφάλειας επαναφέρουν κρίσιμα ζητήματα ασφαλούς οδήγησης και αναδεικνύουν νέους κινδύνους, όπως η σταθερά αυξανόμενη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών κατά την οδήγηση. Το συμπέρασμα είναι ότι όλοι οι δρώντες στο πεδίο της οδικής ασφάλειας, οφείλουμε να ανανεώσουμε τη δέσμευση και τις γνώσεις μας, υπηρετώντας τη ζωή και την ακεραιότητα των χρηστών του δρόμου».

Η κ. Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά, πρόεδρος Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς», σχολιάζει: «Πολύ ανησυχητικά είναι τα αποτελέσματα της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου του 2023 για την υπεύθυνη οδήγηση. Πέρα από τη χρήση του κινητού και τη σύνδεση σε κοινωνικά δίκτυα κατά την οδήγηση, καταδεικνύεται ότι μέτρα που θεωρούνται αυτονόητα φαίνεται να μην τηρούνται από τους οδηγούς, καθιστώντας την οδήγηση ιδιαίτερα επικίνδυνη. Χαρακτηριστική είναι επίσης η μεγαλύτερη χαλάρωση έναντι μέτρων, όπως η χρήση ζώνης ασφαλείας, η μη-παραβίαση των ορίων ταχύτητας, η μη-τήρηση αποστάσεων ασφαλείας, η υπνηλία και η μη-κατανάλωση αλκοόλ σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, όπως και το ότι εν γένει οι οδηγοί, παρότι επιθετικοί οι ίδιοι, θεωρούν ότι "οι άλλοι φταίνε"».

ΝΕΑΡΟΙ ΟΔΗΓΟΙ

Ενώ είναι ως επί το πλείστον αρχάριοι οδηγοί και μερικές φορές διαθέτουν προσωρινή άδεια οδήγησης, πολλοί νέοι κάτω των 35 ετών συνειδητά ή ασυνείδητα επιτρέπουν στους εαυτούς τους ελευθερίες σε σχέση με τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας. Όπως επισημαίνει ο κ. David Le Breton, ο κώδικας οδικής κυκλοφορίας «βιώνεται [από τον νεαρό] ως μια αφόρητη δυσφορία που του αφαιρεί τη δυνατότητα της δικής του αξιολόγησης των περιστάσεων, και έτσι στη συνέχεια γίνεται αντικείμενο μόνιμης επανερμηνείας».

Πρώτο σημάδι αυτής της επιθυμίας για παραβίαση των κανόνων είναι η μη χρήση της ζώνης ασφαλείας που φτάνει το 30% στα άτομα κάτω των 35 ετών και μάλιστα το 41% στους άνδρες 16 έως 24 ετών, παρόλο που η τήρηση αυτού του κανόνα πρέπει να είναι πλήρως ενσωματωμένη για την απόκτηση της άδειας οδήγησης.

Ένας άλλος δείκτης της επιθυμίας αυτοαξιολόγησης του κινδύνου που προκύπτει είναι η κατανάλωση αλκοόλ, ναρκωτικών ουσιών και φαρμάκων, η οποία φτάνει σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα μεταξύ των νεότερων, ιδιαίτερα των ανδρών.

Έτσι, στους άνδρες κάτω των 35 ετών, το 17% (21% των 16 έως 24 ετών) παραδέχεται ότι κάποιες φορές οδηγεί σε κατάσταση μέθης έναντι 7% του συνόλου των οδηγών. Το 25% δηλώνει ότι έχει ήδη, ή παραλίγο να έχει, ατύχημα εξαιτίας της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ. Το 20% οδηγεί έχοντας καταναλώσει φάρμακα που μπορούν να μειώσουν την προσοχή του, έναντι 10%, και το 17% (21% των 16 έως 24 ετών) οδηγεί έχοντας καπνίσει κάνναβη ή έχοντας καταναλώσει ναρκωτικές ουσίες, έναντι 5 % του συνόλου των οδηγών.

Ακόμη ένα παράδειγμα, αυτό των αναλύσεων της Jocelyn Lachance, λέκτορα κοινωνιολογίας, κατά τις οποίες οι νεαροί δυσκολεύονται να απομακρυνθούν από τον «ψηφιακό σύντροφο του δρόμου» όταν οδηγούν. Ο κίνδυνος αποσύνδεσης πολύ συχνά υπερτερεί στα μάτια τους έναντι του κινδύνου έλλειψης συγκέντρωσης τον οποίο τείνουν να υποτιμούν πολύ.

Έτσι, μεταξύ των οδηγών κάτω των 35 ετών, το 66% τηλεφωνεί κατά την οδήγηση χρησιμοποιώντας το σύστημα Bluetooth και μεταξύ αυτών, το 67% κρίνει ότι δεν είναι επικίνδυνο.

Το 43% στέλνει ή διαβάζει SMS ή e-mails (44% των 16 έως 24 ετών), ενώ το 77% κρίνει ότι αυτό είναι επικίνδυνο.

Το 23% παρακολουθεί ταινίες ή βίντεο ενώ οδηγεί (38% στους άνδρες 16 έως 24 ετών), όμως μεταξύ αυτών, μόνο το 71% θεωρεί αυτήν την πρακτική επικίνδυνη.

Το 23%, δηλαδή σχεδόν 1 στους 4, έχει ήδη, ή παραλίγο να έχει, ατύχημα εξαιτίας της χρήσης του τηλεφώνου στο τιμόνι.

Επιπλέον, το 54% των νέων από 16 έως 24 ετών συνεχίζουν την οδήγηση αν και νιώθουν πολύ κουρασμένοι. Ωστόσο, αυτή η ηλικιακή ομάδα είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη σε μία χρόνια έλλειψη ύπνου, γεγονός που εκδηλώνεται στα αποτελέσματα αφού το 35% έχει ήδη την εντύπωση ότι έχει κοιμηθεί κατά την οδήγηση, δηλαδή 9 μονάδες περισσότερο από το σύνολο των οδηγών.

Το 26% είχαν, ή παραλίγο να έχουν, ατύχημα εξαιτίας της υπνηλίας, έναντι 15% του συνόλου των οδηγών.

Παρόλα αυτά, οι νέοι δεν ξεχωρίζουν από το σύνολο των οδηγών όσον αφορά την υπερβολική ταχύτητα και την επιθετική συμπεριφορά. Ωστόσο, τείνουν να είναι λίγο λιγότερο ικανοποιημένοι από τον εαυτό τους σε σχέση με τους μεγαλύτερους.

Επιθετική συμπεριφορά κατά την οδήγηση: οι ίδιοι οι οδηγοί θύματα της απείθειάς τους

Η επιεικής αυτοαξιολόγηση των οδηγών διατηρεί το πολύ υψηλό επίπεδό της των προηγούμενων ετών, ομοίως και η επιθετική συμπεριφορά.

Οι Ευρωπαίοι οδηγοί είναι πεπεισμένοι ότι η συμπεριφορά τους στο τιμόνι είναι υποδειγματική. Το 96 % αναφέρει τουλάχιστον ένα θετικό επίθετο για να περιγράψει την οδηγική συμπεριφορά του, θεωρούν, στη μεγάλη πλειονότητά τους ότι είναι προσεκτικοί (74%) και ήρεμοι (57%), πολλοί μάλιστα κρίνουν ότι είναι ευγενικοί (28%). Μόνο μερικοί παραδέχονται ότι είναι αγχωμένοι (11%), ωστόσο, πιστεύουν ότι δεν είναι σχεδόν ποτέ επιθετικοί (3 %), επικίνδυνοι (2%) ή ανεύθυνοι (1 %).

Για αυτούς, οι κακοί οδηγοί είναι φυσικά οι άλλοι. Πράγματι, το 78% των Ευρωπαίων οδηγών αναφέρει τουλάχιστον ένα αρνητικό επίθετο για να περιγράψει την οδηγική συμπεριφορά των άλλων, τους οποίους θεωρούν ανεύθυνους (41%), αγχωμένους (34%), επιθετικούς (28%) και επικίνδυνους (26 %).

Προστατευμένοι από το εσωτερικό του αυτοκινήτου, ορισμένοι οδηγοί έχουν την αίσθηση ότι ενεργούν διαφορετικά.

Έτσι, μεταξύ αυτών, το 15% παραδέχονται ότι αλλάζουν όταν βρίσκονται στο τιμόνι και πιστεύουν ότι είναι πιο νευρικοί, παρορμητικοί ή επιθετικοί απ’ ότι στην καθημερινή τους ζωή. 19% από αυτούς νιώθουν ότι βρίσκονται «σαν μέσα σε φούσκα» και προσέχουν λιγότερο τους άλλους. Πάνω από 1 οδηγός στους 6 (16 %) φτάνει στο σημείο να σκέφτεται ότι στον δρόμο είναι «ο καθένας για τον εαυτό του».

Είναι γεγονός ότι, παρά την άρνησή τους, οι οδηγοί παρουσιάζουν στην πλειονότητά τους επιθετικότητα στο τιμόνι:

• 52% αναγνωρίζουν ότι εξυβρίζουν τους άλλους οδηγούς.
• 50% κορνάρουν άσκοπα στους οδηγούς που τους εκνευρίζουν.
• 32% κολλάνε εσκεμμένα στο αυτοκίνητο του οδηγού που τους εκνευρίζει.
• 35% προσπερνούν από δεξιά στον αυτοκινητόδρομο,
• Το 22% κατεβαίνει από το αυτοκίνητο για να διαπληκτιστεί με άλλο οδηγό.
• Το 84% των οδηγών λέει ότι φοβάται την επιθετικότητα των άλλων οδηγών, ένα πολύ υψηλό ποσοστό που δεν έχει μειωθεί από το 2019.

Ηλεκτρικό αυτοκίνητο: πέρα από την εξοικονόμηση ενέργειας, οφέλη και για την ασφάλεια

• Το 2023, το 21% των Ευρωπαίων οδηγών δηλώνει ότι έχει ήδη οδηγήσει ηλεκτρικό αυτοκίνητο και το 6% ότι είναι οι ίδιοι ιδιοκτήτες.
• Για ορισμένους οδηγούς, και πιο συγκεκριμένα τους ιδιοκτήτες αυτών των οχημάτων, η αλλαγή από θερμικό σε ηλεκτρικό τους έχει κάνει να υιοθετούν ασφαλέστερη και πιο ήρεμη οδήγηση.
• 38% υιοθετούν έναν τρόπο οδήγησης πιο οικονομικό και ομαλό (54% των ιδιοκτητών).
• 37% είναι πιο προσεκτικοί με τους υπόλοιπους χρήστες του δρόμου, κυρίως τους πεζούς και τους ποδηλάτες (54% των ιδιοκτητών).
• 28% κάνουν περισσότερα διαλείμματα, όσο χρειάζεται για να επαναφορτίσουν την μπαταρία (41% των ιδιοκτητών).
• 23% κάνουν μεγαλύτερα διαλείμματα (36% των ιδιοκτητών).