«Απειλή» για τα στεγαστικά δάνεια η εντεινόμενη κλιματική κρίση;

Στην Ελλάδα εξάλλου - ως συνέπεια - μεγάλες ήταν οι προσπάθειες εξυγίανσης των χαρτοφυλακιών από «κόκκινα δάνεια» όλα αυτά τα χρόνια.

Και αν σήμερα τα επίσημα στοιχεία δείχνουν πως οι ισολογισμοί έχουν μπει «σε μια τάξη» και τα παραπάνω ανήκουν στο μακρινό παρελθόν, τι θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα για την αγορά στεγαστικών δανείων και τις τράπεζες; Η κλιματική κρίση!

Σήμερα, οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την κλιματική κρίση ολοένα και αυξάνονται και οι τράπεζες θα πρέπει να περιορίσουν την έκθεσή τους σε αυτούς για να διαφυλάξουν την ομαλή λειτουργία τους.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις άλλωστε, οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά σε παγκόσμιο επίπεδο, επηρεάζοντας την εκάστοτε γεωγραφική περιοχή διαφορετικά.

Σε αυτό το πλαίσιο, κρίνεται αναγκαίο να προβλεφθούν οι κίνδυνοι και οι απειλές που σχετίζονται με την κλιματική κρίση στη χορήγηση στεγαστικών δανείων από τις τράπεζες, όπως επισημαίνει πρόσφατη έρευνα της Bain & Company και της Jupiter Intelligence.

Βάσει των εκτιμήσεων, μάλιστα, τα χαρτοφυλάκια στεγαστικών δανείων θα μπορούσαν να πληγούν κατά 10-15% σε ότι αφορά την αξία των εξασφαλίσεων (collaterals) λόγω των αυξανόμενων φυσικών καταστροφών και λοιπών κινδύνων που φέρει η κλιματική κρίση.

Λίγοι λογαριάζουν (ενσωματώνουν) το ρίσκο

Άξιο προβληματισμού δε είναι το γεγονός πως μόνο το 18% των Ευρωπαϊκών τραπεζών λαμβάνει υπόψιν τους κινδύνους που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή στην χορήγηση στεγαστικών δανείων.

Όπως επισημαίνει η εν λόγω μελέτη, πολλές τράπεζες γνωρίζουν ότι έχουν εκτεθεί σημαντικά σε κινδύνους που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, αλλά δεν έχουν προβεί στις απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές προκειμένου να προσαρμόσουν τις επιχειρηματικές τους στρατηγικές ώστε να μειώσουν τις επιπτώσεις των περιβαλλοντικών κινδύνων.

Τι «διορθωτικές» κινήσεις πρέπει να κάνουν οι τράπεζες

Οι πιθανές αμυντικές τακτικές περιλαμβάνουν την επιβολή ανώτατων ορίων δανεισμού και τη μείωση του κόστους κινδύνου μέσω της ασφάλισης της αξίας των εξασφαλίσεων. Μια πιο επιθετική προσέγγιση θα μπορούσε να περιλαμβάνει την αύξηση των επιπέδων έκπτωσης σε περιουσιακά στοιχεία χαμηλού ρίσκου (low-risk assets) ή την ανάπτυξη ασφαλιστικών προϊόντων σχετικά με την προστασία από περιβαλλοντικούς κινδύνους.

Παράλληλα οι τράπεζες θα πρέπει να διαμορφώσουν νέες υπηρεσίες για να βοηθήσουν τους πελάτες τους να μετριάσουν τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής. Οι υπηρεσίες αυτές περιλαμβάνουν τη χρηματοδότηση λύσεων προσαρμοζόμενων στις συνέπειες της κλιματική κρίσης και την προσφορά αξιολόγησης της ανθεκτικότητας των εταιρικών περιουσιακών στοιχείων και εγκαταστάσεων σε φυσικούς περιβαλλοντολογικούς κινδύνους.

Όπως εκτιμάται στην εν λόγω μελέτη, ο συνδυασμός τέτοιων μέτρων αντιμετώπισης των κινδύνων με πολιτικές που δημιουργούν προστιθέμενη αξία θα μπορούσε να αποφέρει αύξηση κατά 15 έως 20 ποσοστιαίες μονάδες στα καθαρά λειτουργικά έσοδα των τραπεζών το 2030.

Προσομοίωση α λα ιταλικά

Η Bain & Company και η Jupiter Intelligence για παράδειγμα προσομοίωσαν τον αντίκτυπο σε μια τράπεζα με δανειακό χαρτοφυλάκιο εστιασμένο στην Ιταλία, αποκαλύπτοντας τις οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην αξία των περιουσιακών στοιχείων και την κερδοφορία της τράπεζας.

Χωρίς αντισταθμιστικά μέτρα, για το συγκεκριμένο σενάριο, έως το 2050 η αξία των υποθηκευμένων εξασφαλίσεων θα μπορούσε να μειωθεί έως και 10-15%. Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να επηρεάσει την κερδοφορία των σχετικών δανειακών χορηγήσεων κατά 7-10%.

+20% η πιθανότητα ακραίου καιρικού φαινόμενου ανα δεκαετία στην Ελλάδα

Οι συνέπειες των περιβαλλοντικών καταστροφών απασχολούν όλους ευνόητα και δεν αποτελούν πλεόν κάποια είδηση από κάποιο… τροπικό μέρος.

Η πιθανότητα ενός ακραίου καιρικού φαινομένου στην Ελλάδα αυξάνεται κατά περίπου 20% κάθε δεκαετία, σύμφωνα με τον Δημήτρη Ψαρρή, Senior Partner και Διευθύνων Σύμβουλος της Bain & Company Ελλάδας.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της μελέτης, στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 43% της γης είναι ευάλωτο σε κινδύνους που σχετίζονται με την κλιματική κρίση, ποσοστό που προβλέπεται να φτάσει το 65% έως το 2050.

Στην Ινδονησία, το 31% της γης επηρεάζεται ήδη από την κλιματική αλλαγή, με το ποσοστό να προβλέπεται να αυξηθεί στο 97% έως το 2050.

Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στις Ευρωπαϊκές χώρες, με το ποσοστό έκθεσης της Ελλάδας σε περιβαλλοντικούς κινδύνους να προβλέπεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια από 47% σε 70% και της Ιταλίας από 40% σε 62% αντίστοιχα.