ΚΕΠΚΑ: Χρήσιμες πληροφορίες για το πασχαλινό τραπέζι

Πιο αναλυτικά:

Κρέατα

Τα κρέατα συντηρούνται στο ψυγείο ή την κατάψυξη. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στα εντόσθια των αρνιών και των κατσικιών που είναι ευαίσθητα σε θερμοκρασίες εκτός ψυγείου.

Δεν πρέπει, ο καταναλωτής, να αγοράζει κρέατα από παραγωγούς, τα οποία δεν ελέγχθηκαν στα σφαγεία για την καταλληλότητά τους. Πρέπει να αγοράζουν κρέατα, που είναι τοποθετημένα σε ψυγεία και όχι αυτά που είναι εκτεθειμένα σε σκόνη, ρύπανση, έντομα και μικρόβια.

Βασική ένδειξη της καταλληλότητας του σφάγιου αμνοεριφίου ή του κρέατος είναι η ύπαρξη σφραγίδων, σε διάφορα τμήματά του, π.χ. μπούτια, σπάλα, η οποία δηλώνει ότι έχει γίνει ο απαιτούμενος υγειονομικός έλεγχος. Κάθε σφάγιο αμνού ή εριφίου υποχρεωτικά φέρει σφραγίδες και στα δύο ημιμόρια. (Ημιμόριο είναι το τεμαχισμένο τμήμα του σφάγιου, που διαχωρίσθηκε στη μέση, κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης).

Τα εντόπια και τα προερχόμενα από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αμνοερίφια έχουν σφραγίδα, με χρώμα γαλαζοπράσινο και σχήμα ωοειδές, όπου αναγράφεται ο αριθμός έγκρισης του σφαγείου της χώρας προέλευσης. Σε άλλη σφραγίδα σχήματος ορθογώνιου παραλληλόγραμμου, πρέπει να αναγράφεται η χώρα προέλευσης, π.χ. «HELLAS» ή «EL» ή «GR» για τα ντόπια, ή τα αρχικά του ονόματος άλλης χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα αμνοερίφια εισαγωγής, δηλαδή αυτά που προέρχονται από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν σφραγίδα, με χρώμα καστανό και σχήμα ωοειδές. Το όνομα της χώρας προέλευσης αναγράφεται επίσης στο εσωτερικό άλλης σφραγίδας σχήματος ορθογωνίου παραλληλόγραμμου.

Αν ο καταναλωτής αγοράσει εντόσθια (συκώτι, έντερα, κ.α.), για το κοκορέτσι και τη μαγειρίτσα, αυτά δεν πρέπει να παρουσιάζουν μεταβολές των χαρακτηριστικών τους, όπως του χρωματισμού, της όψης και της οσμής και να μην είναι εκτεθειμένα στη σκόνη και στα έντομα.

Λόγω της μεγάλης ζήτησης εντόσθιων για την παρασκευή πασχαλιάτικων εδεσμάτων γίνεται εισαγωγή ανάλογων ποσοτήτων κατεψυγμένων εντόσθιων, τα οποία ενδέχεται να πωλούνται, μετά από απόψυξη ως νωπά, παραπλανώντας τον καταναλωτή.

Αν κάνεις προβεί σε αγορά κατεψυγμένων εντόσθιων πρέπει να προσέξει την ημερομηνία κατάψυξης και λήξης του προϊόντος. Δεν πρέπει να αγοράζει αποψυγμένα εντόσθια που εκτίθενται για πώληση εκτός ψυγείου. Η απόψυξη τους στο σπίτι γίνεται στο ψυγείο ή κάτω από τρεχούμενο κρύο νερό βρύσης.

Η διάκριση των κατεψυγμένων εντέρων από τα νωπά είναι εύκολη, γιατί τα νωπά εντόπια έντερα είναι ακαθάριστα, δηλαδή υπάρχει το εντερικό περιεχόμενο τους, ενώ τα κατεψυγμένα εισαγωγής που αποψύχθηκαν, είναι καθαρισμένα.

Ο καταναλωτής θα πρέπει να προσέχει την πινακίδα πώλησής τους που πρέπει να έχει ευδιάκριτες ενδείξεις. Αν αμφιβάλει ή διαπιστώνει ότι θίγονται τα οικονομικά συμφέροντα του μπορεί να απευθύνεται στο ΚΕΠΚΑ. ή στις Αρμόδιες Αρχές.

Οι πινακίδες πώλησης των κρεάτων αναγράφουν υποχρεωτικά τις ενδείξεις:

• Το είδος του ζώου, π.χ. ερίφιο, αμνός, κ.τ.λ.
• Το τεμάχιο του κρέατος, π.χ. μπούτι, σπάλα, κ.α.
• Την προέλευσή του, π.χ. εντόπιο, εκτός ΕΕ.
• Αν είναι νωπό ή κατεψυγμένο.
• Την τιμή πώλησης ανά κιλό.

Στο συσκευασμένο κρέας πρέπει να αναγράφεται στις ενδείξεις του ημερομηνία ανάλωσης, οδηγίες χρήσης και οι συνθήκες διατήρησης.

Λαχανικά

Τα λαχανικά που θα χρησιμοποιήθουν στις σαλάτες θέλουν πολύ καλό πλύσιμο με άφθονο νερό και με ξύδι.

Σοκολάτες

Οι καταναλωτές πρέπει να δώσουμε προσοχή, στην αγορά των σοκολατένιων αυγών. Να προσέχουμε την ετικέτα, για να διαπιστώνουμε, αν πρόκειται για αληθινή σοκολάτα ή απομίμησή της καθώς και την ημερομηνία λήξης. Προσοχή, στα σοκολατένια αυγά, που περιέχουν παιχνίδια για παιδιά. Αυτά τα παιχνίδια μπορεί να μην πληρούν τις προδιαγραφές ασφάλειας, που ορίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τα παιχνίδια.

Αυγά

Τα αυγά είναι μία τροφή με μεγάλη θρεπτική αξία, αλλά δεν είναι σπάνια η μόλυνση τους με μικρόβια, όπως συμβαίνει και με τα άλλα τρόφιμα. Τα μέτρα υγιεινής που πρέπει να τηρούνται είναι:

• Συντήρηση των αυγών, μετά από την αγορά τους, στις αυγοθήκες του ψυγείου ή σε κλειστό σκεύος κουζίνας χωρίς να έρχονται σε επαφή με άλλα τρόφιμα.
• Καλό βράσιμο ή ψήσιμο των αυγών.
• Μετά από επαφή μαζί τους πρέπει να καθαρίζονται με με ζεστό νερό και σαπούνι τα χέρια και οι επιφάνειες ή τα σκεύη, με τα οποία ήρθαν σε επαφή.

Για να εξακριβωθεί αν είναι φρέσκο ένα αυγό, όταν βυθιστεί σε νερό και εφόσον στέκεται οριζόντια στον πυθμένα του δοχείου, είναι φρέσκο, λιγότερο των 5 ημερών. Αντίθετα, αν ανεβαίνει στην επιφάνεια είναι μπαγιάτικο, πάνω από 30 μέρες. Η μέθοδος αυτή ισχύει, μόνο για τα αυγά, που έχουν βρεθεί σε θερμοκρασία συντήρησης 20-22oC. Άλλος τρόπος είναι το κούνημα του αυγού. Το αυγό που, όταν κουνηθεί, δημιουργεί αίσθημα μετατόπισης του βάρους του δεν είναι ιδιαίτερα φρέσκο.

Τα βρασμένα αυγά δίνουν μια καλύτερη εικόνα της ηλικίας τους. Έτσι, ένα φρέσκο βρασμένο αυγό δεν αποχωρίζεται εύκολα από το κέλυφός του, το οποίο σπάει εύκολα σε κάθε πίεσή του. Επίσης, το ασπράδι είναι λευκό, ομοιογενές και ο κρόκος κατέχει, στο αυγό, κεντρική θέση. Ο αεροθάλαμος του φρέσκου αυγού είναι πολύ μικρός, σε αντίθεση με αυτόν του μπαγιάτικου, το οποίο το κέλυφος αποκολλάται εύκολα και το ασπράδι είναι πιο σκοτεινό και ανομοιογενές.

Ένα αυγό για να είναι κατάλληλο, προς βρώση:

• Δεν πρέπει να είναι σε κατάσταση επώασης.
• Δεν πρέπει να έχει ξινή γεύση ή κάποια δυσάρεστη ή ασυνήθιστη οσμή όταν το καθαρίζεται.
• Δεν πρέπει το ασπράδι να είναι θρομβώδες ή χρωματισμένο.
• Εξωτερικά, στο κέλυφος, δεν πρέπει να υπάρχουν ξένα σώματα, π.χ. φτερά, υπολείμματα από κουτσουλιές ή εκτεταμένες κηλίδες αίματος, καθώς υπάρχει κίνδυνος μολύνσεων.

Τα αυγά, που αγοράζει ο καταναλωτής, είναι κατηγορίας Α και ταξινομούνται, ως εξής:

• XL = πολύ μεγάλο (πάνω από 73γρ.).
• L = μεγάλο (από 63-73γρ.).
• M = μεσαίο (από 53-63γρ.).
• S = μικρό (κάτω από 53γρ.).

Όλα τα αυγά θα πρέπει να φέρουν, πάνω στο κέλυφος, με καθαρά γράμματα, τον διακριτικό αριθμό, του παραγωγού. Υποχρεωτικά, τόσο στις μεγάλες, όσο και στις μικρές συσκευασίες, πρέπει να φέρουν, στην εξωτερική όψη, τις προβλεπόμενες ενδείξεις, δηλαδή:

• Τον κωδικό αριθμό του ωοσκοπικού κέντρου.
• Την κατηγορία ποιότητας και βάρους.
• Την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας (28 ημέρες, μετά την ημερομηνία ωοτοκίας).

Τη μέθοδο εκτροφής δηλαδή:

• Αυγά ελευθέρας βοσκής.
• Αυγά αχυρώνα ή στρωμνής.
• Αυγά κλωβοστοιχίας (αυγά κλουβιών).

Βαμμένα Αυγά

Οι ενδείξεις, που περιλαμβάνονται, υποχρεωτικά, στην επισήμανση των βρασμένων – βαμμένων αυγών είναι:

• Η ονομασία πώλησης, π.χ. Βρασμένα - Βαμμένα αυγά.
• Η καθαρή ποσότητα (βάρος).
• Η χρονολογία ελάχιστης διατηρησιμότητας.
• Οι ιδιαίτερες συνθήκες συντήρησης και χρήσης.
• Το όνομα ή η εμπορική επωνυμία και η διεύθυνση του υπεύθυνου της επιχείρησης.
• Ο τόπος παραγωγής ή προέλευσης.

Για το βάψιμο των αυγών ή για τη σφράγισή τους μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνον χρωστικές, που επιτρέπονται, από τη νομοθεσία.

Οι ενδείξεις, που αφορούν την ταξινόμηση των αυγών, ανά ποιότητα και βάρος καθώς και η ένδειξη «φρέσκο», δεν πρέπει να αναγράφονται στα βρασμένα - βαμμένα αυγά.

Γαλακτοκομικά

Ο καταναλωτής δεν αγοράζει «φρέσκα τυριά» από κτηνοτρόφους που δεν έχουν ελεγχθεί.

Τα συσκευασμένα γαλακτοκομικά θα πρέπει να φέρουν στην επισήμανση τους το σήμα υγειονομικού ελέγχου (οβάλ σφραγίδα), με τα αρχικά της χώρας παραγωγής και τον αριθμό έγκρισης του παρασκευαστή. Επίσης, πάνω στη συσκευασία, πρέπει να αναγράφεται η ονομασία τους, η ημερομηνία παραγωγής, συσκευασίας και ανάλωσης, το καθαρό βάρος, ο πίνακας διαθρεπτικής επισήμανσης.

Αλλαντικά

Προσοχή:

• Το περίβλημά τους πρέπει να είναι καθαρό, στεγνό και να μην έχει προσβληθεί από μούχλα.
• Να μην έχουν δυσάρεστη οσμή και γεύση.
• Να μην είναι ταγγισμένα και να μην έχουν γλοιώδη υφή.
• Να διατηρούν το φυσιολογικό τους χρώμα.
• Να διατηρούνται στο ψυγείο, εκτός από τα αλλαντικά αέρος, σε δροσερό χώρο σε θερμοκρασία μέχρι 18 βαθμούς Κελσίου.

Τέλος, ο καταναλωτής πρέπει να γνωρίζει ότι οι μέρες των γιορτών και τα ειδικά εδέσματα που καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες μπορούν να αποδειχτούν επιβαρυντικά για την υγεία μακροπρόθεσμα. Το αρνίσιο κρέας είναι πλούσιο σε λίπος και σε χοληστερίνη. Κάθε 100γρ. ψημένου αρνιού περιέχουν: 10 γρ. λίπος, 30 γρ. πρωτεΐνες, 400 θερμίδες και δίνουν στον οργανισμό το μισό της ημερήσιας επιτρεπόμενης ποσότητας σε χοληστερίνη.