Το παράδειγμα των ΟΣΚΑΡ και η επιλογή του κατάλληλου εμπορικού σήματος για την εμπορική σας δραστηριότητα
Η φετινή λαμπερή, όπως πάντα, τελετή απονομής των βραβείων Όσκαρ δεν είχε μόνο το αναμενόμενο παγκόσμιο καλλιτεχνικό ενδιαφέρον, αλλά ταυτόχρονα και ξεχωριστό νομικό ενδιαφέρον, καθώς αυτή έλαβε χώρα και μεταδόθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο μετά την ενδιαφέρουσα πρόσφατη απόφαση της 25ης Σεπτεμβρίου 2022 (R1841/2021-OSCAR), που εκδόθηκε από την Επιτροπή Εφέσεων του Ευρωπαϊκού Γραφείου Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (EUIPO).
Το ζήτημα που διερευνήθηκε στο πλαίσιο της υπόθεσης OSCAR, αφορούσε, συγκεκριμένα το κατά πόσο είναι δυνατή η κατοχύρωση στα κράτη μέλη της ΕΕ του σήματος OSCAR για την Κλάση 41 (υπηρεσίες ψυχαγωγίας και εκπαίδευσης, δηλαδή τη διεξαγωγή ετήσιας τελετής απονομής βραβείων, επιτεύγματα στην κινηματογραφική βιομηχανία), καθώς η έδρα και το επιχειρηματικό μοντέλο της δικαιούχου διοργανώτριας εταιρίας λαμβάνουν χώρα εκτός ΕΕ, και συγκεκριμένα στο Λος Άντζελες της Αμερικής. Έτσι λοιπόν, η αντίδικος εταιρεία παραγωγής (Odeon) αιτήθηκε τη διαγραφή του Ευρωπαϊκού Σήματος Οscar επικαλούμενη τη μη χρήση αυτού στο έδαφος της ΕΕ για περισσότερα από 5 χρόνια, σύμφωνα με τον Κανονισμό για το Ευρωπαϊκό Σήμα.
Πλην όμως, η Επιτροπή Εφέσεων του Ευρωπαϊκού Γραφείου απέρριψε πλήρως τις άνω ενστάσεις, «απονέμοντας» πράγματι στο «νικητή», τη θέση που τού άξιζε, με την εξής αιτιολογία: «παρόλο που η Ακαδημία καθώς και η ίδια η Τελετή λαμβάνουν χώρα στο Λος Άντζελες, ωστόσο η «πραγματική» χρήση του εμπορικού σήματος OSCAR πραγματοποιείται εξίσου μέσα από πάμπολλες διαφημιστικές καμπάνιες που απευθύνονται σε Ευρωπαίους καταναλωτές. Ταυτόχρονα, πολλά ευρωπαϊκά κανάλια έχουν αδειοδοτηθεί για την αναμετάδοση της τελετής, προβάλλοντας τα ίδια με αυτόν τον τρόπο το σήμα OSCAR, το οποίο αναγνωρίζουν εκατομμύρια Ευρωπαίοι. Η χρήση δε αυτή καθώς και η «στόχευση» προς το συγκεκριμένο καταναλωτικό κοινό, είναι αυτή ακριβώς που απαιτείται να γίνεται, σύμφωνα τον Κανονισμό της ΕΕ για την καταχώριση και διατήρηση ενός εμπορικού σήματος στο πλαίσιο της ΕΕ».
Η παραπάνω «λαμπερή» υπόθεση του Ευρωπαϊκού Γραφείου, μόνο διαφωτιστική μπορεί να φανεί ιδίως για τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να καταχωρίσουν το πρώτον την χαρακτηριστική ένδειξη ή επωνυμία τους ως εμπορικό σήμα αναφορικά με το εάν θα πρέπει να περιοριστούν στην κατοχύρωση αυτού ως εθνικό ή εάν θα πρέπει να επιλέξουν την πανευρωπαϊκή ή και την κατοχύρωση σε τρίτες χώρες εκτός ΕΕ με βασικό κριτήριο, όχι μόνο την έδρα τους αλλά πρωτίστως την αναμενόμενη και προσδοκώμενη από αυτές χρήση των προϊόντων και υπηρεσιών τους.
Όπως έχουμε αναλύσει και σε άλλες περιπτώσεις, το εμπορικό σήμα αποτελεί πραγματική «επένδυση» για την πιο μικρή όσο και για την πιο «μεγάλη» επιχείρηση. Η «ταυτότητα» που προσδίδει ένα καταχωρισμένο εμπορικό σήμα ενισχύει διπλά τη σηματούχο επιχείρηση αυξάνοντας τόσο τα κέρδη της από τις πωλήσεις των προβεβλημένων αγαθών της που φέρουν αυτό, όσο και την εικόνα και τη φήμη της εξαιτίας της σύνδεσης που δημιουργείται στην αντίληψη του καταναλωτικού κοινού για τα συγκεκριμένα αγαθά ως προερχόμενα από αυτήν.
Εκτός λοιπόν από τη σημασία που θα πρέπει να αποδίδεται στην επιλογή της ίδιας της υπό καταχώριση ένδειξης, προκειμένου η επιχείρηση να απολαύει τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη από τη χρήση του καταχωρισμένου εμπορικού σήματός της, καθοριστικής σημασίας αναδεικνύεται και η επιλογή του εύρους, δηλαδή του «εδάφους», της παρεχόμενης μέσω αυτού προστασίας. Η έκταση λοιπόν αυτή, όπως συμπεραίνουμε από το ίδιο το παράδειγμα των OSCAR, μπορεί να ποικίλλει και να διαφέρει αναλόγως των περιπτώσεων, του τρόπου παραγωγής αλλά και των μέσων διάθεσης και διανομής των προϊόντων και υπηρεσιών.
Σε κάθε περίπτωση και σε αυτό το κομμάτι της καθοδήγησης και της αποτελεσματικότερης προστασίας του επιχειρηματία, απαραίτητος αρωγός της όλης προσπάθειας αναδεικνύεται ο κατάλληλος εξειδικευμένος νομικός στο δίκαιο των εμπορικών σημάτων και ενδείξεων.
Σχόλια