Γιατί η εύρεση του σκοπού είναι το 90% της επιτυχίας για οτιδήποτε

Η εύρεση σκοπού δεν είναι καθόλου απλό πράγμα διότι πολύ απλά δεν δουλεύει το να υιοθετήσεις τον σκοπό ενός άλλου. Σε βάθος χρόνου θα δουλέψει εναντίον σου. Η ίδια σου η ύπαρξη θα αντιδράσει και θα εξωτερικευθεί με όλους τους πιθανούς και απίθανους τρόπους.

Η εύρεση και η περιγραφή του σκοπού, είναι αυτή η παράγραφος στα επιχειρηματικά σχέδια που την διαβάζεις ως «όραμα» και την περνάς στα γρήγορα χωρίς να δώσεις πολύ σημασία ή πληκτρολογείς κάτι που ακούγεται μεγαλεπήβολο, αλλά που συνήθως δεν σε αντιπροσωπεύει. Είναι όμως από τα πιο σημαντικά σημεία όταν ξεκινάς κάτι ή συμμετέχεις σε κάτι. Συνδέεται με τις βασικές σου αξίες και το τι θες πραγματικά από τη ζωή σου. Όταν δεν ξέρεις για ποιο λόγο θες πραγματικά να κάνεις κάτι, οποιοδήποτε εμπόδιο μπορεί να σε βγάλει εκτός.

Όταν δεν θες πραγματικά να κάνεις κάτι αλλά προσπαθείς να πείσεις με το ζόρι τον εαυτό σου να το κάνει, τότε θα σαμποτάρεις υποσυνείδητα τις ίδιες σου τις πράξεις. Το ακριβώς αντίθετο θα συμβεί όταν πραγματικά ξέρεις τι θες να κάνεις και το γιατί.

Αρκεί να σκεφτείς ακόμη και τώρα το εξής απλό: Πόσα πράγματα τελικά δεν έκανες ενώ είπες πως θα τα κάνεις, επειδή μέσα σου δεν ήθελες πραγματικά να τα κάνεις; Πόσα πράγματα σου φάνηκαν εύκολα όταν απλά ένιωθες καλά για να τα κάνεις, πριν τα κάνεις; Πόσα κοπιαστικά πράγματα τα έκανες χωρίς να γκρινιάζεις επειδή απλά σου ήταν ξεκάθαρο και αποδεκτό το γιατί τα κάνεις;

Είναι δεδομένο πως αυτό το «γιατί πραγματικά κάνω το τάδε», θα σε οδηγήσει στο να σκεφτείς και να αποφασίσεις ποιος/α είσαι. Δηλαδή το ερώτημα είναι ήδη υπαρξιακό εκτός από πρακτικό.

Μπορεί να θες να το αποφύγεις αλλά εκεί ακριβώς θα σε πάει. Οπότε, γιατί να μην το ανακαλύψεις από την αρχή;

Μια αληθινή ιστορία για την εύρεση σκοπού

Ο Μαρκ (το όνομα έχει αλλάξει) ζήτησε να τον βοηθήσουμε -αρχικά- να ανακαλύψει γιατί είχε προβλήματα με το μάρκετινγκ της επιχείρησής του. Διοικούσε μια οικογενειακή επιχείρηση που άνοιξε πριν 2 χρόνια ένα υποκατάστημα σε μία επιπλέον χώρα. Ενώ στην αρχή όλα «πήγαιναν καλά», η επιχείρηση άρχισε να έχει καθοδική πορεία.

Το προϊόν παρέμενε καταπληκτικό, ήταν περήφανος για την ομάδα που είχε και έλεγε πόσο αποδοτικοί είναι. Όσους πελάτες είχε έλεγαν τα καλύτερα για την επιχείρηση και τα προϊόντα της.

Δεν είχε ακόμη οικονομικό θέμα αλλά έβλεπε πως η χρονιά αντί να κλείσει με κέρδη θα έκλεινε απλά με ισοσκελισμένα έσοδα-έξοδα. Δεν του άρεσε και έλεγε πως αν συνέχιζε έτσι, την επόμενη χρονιά θα έκλεινε με ζημιά.

Έλεγε πως είχε σκεφτεί να κάνει πιο έντονα ενέργειες μάρκετινγκ και έτσι η συζήτησή μας είχε αυτή την αφετηρία.

Για να μην μακρηγορώ, από τη συζήτηση εμφανίστηκε το θέμα προς επίλυση το οποίο δεν είχε καμία σχέση με το τι είδους μάρκετινγκ θα έπρεπε να γίνει.

Μέσα από την ανάλυση των επιχειρηματικών και επιχειρησιακών συνθηκών του, είδαμε πως το θέμα ήταν με τον ίδιο τον Μαρκ και το τι ήθελε. Η διοίκηση της οικογενειακής επιχείρησης δεν ήταν αυτό που πραγματικά ήθελε. Νοιαζόταν για την οικογενειακή επιχείρηση και ήθελε να βοηθήσει αλλά δεν ήταν αυτό που εκείνος θεωρούσε εδώ και λίγα χρόνια ως σκοπό της ζωής του. Δηλαδή ξεκίνησε το υποκατάστημα στην άλλη χώρα έχοντας ήδη στο μυαλό του πως δεν θέλει να το κάνει και για το μέλλον.

Αυτό που πραγματικά ήθελε να κάνει ήταν τελείως διαφορετικό. Βασικά, πάντα ήθελε το «άλλο» που θεωρούσε βαθιά μέσα του ως ουσιώδες και μιλούσε με πάθος για αυτό. Στα πλαίσια αυτού του διαφορετικού και με την τεράστια σύγκρουση που είχε εσωτερικά ως προς το τι θέλει πραγματικά και το τι κάνει τώρα, έφτασε στο σημείο να μην κάνει καθόλου ενέργειες μάρκετινγκ, ενώ προς τα έξω παρουσίαζε μια σειρά λόγων που δεν ταίριαζαν με καμία επιχειρηματική λογική.

Δεν έβγαινε να μιλήσει και να παρουσιάσει την επιχείρηση επειδή δεν ήθελε να συνεχίσουν να τον συνδέουν με το τρέχον αντικείμενο της επιχείρησης. Μέσα του είχε εγκαταλείψει εδώ και χρόνια το αντικείμενο της οικογενειακής αυτής επιχείρησης και οτιδήποτε έκανε ήταν «με το ζόρι» και μέσα από μία αίσθηση ευθύνης απέναντι στην οικογενειακή επιχείρηση.

Κατ’ επέκταση, σαμπόταρε υποσυνείδητα το μηχανισμό μάρκετινγκ και ταυτόχρονα ένιωθε άσχημα που το έκανε, αλλά και επιπλέον δεν έκανε ενέργειες μάρκετινγκ. Όλες του οι αποφάσεις πέρναγαν από αυτό το φίλτρο και έτσι οι πράξεις του οδηγούσαν σε μη-πράξη. Σαν να μην έφτανε αυτό, την ίδια στιγμή, ένιωθε άσχημα και προς το άτομο-συνεργάτη που θα ήταν η συνέταιρός του για αυτό πραγματικά που ήθελε.

Μετά τις 3 συναντήσεις που είχαμε και μπήκαν σε μια σειρά τα «θέλω» με τα «επιχειρηματικά», ξαναμιλήσαμε με τον Μαρκ μετά από 6 μήνες, όπου είχε ήδη δρομολογήσει την αλλαγή που ήθελε.

Από αυτό το «απλό» παράδειγμα (αλλά ίσως εκπλαγείς πόσο σύνηθες είναι) μπορείς να δεις αρκετά στοιχεία που θα σε βοηθήσουν. Εδώ είναι μερικά επιπλέον, αν και η εύρεση του σκοπού δεν λύνεται με την πληροφορία που μπορεί να χωρέσει σε ένα άρθρο.

Ο σκοπός των άλλων δεν δουλεύει για εσένα

Ο πραγματικός σκοπός που παρακινεί εσένα και μόνο εσένα δεν μπορεί να υιοθετηθεί. Δεν είναι εύκολο να υιοθετήσεις τον σκοπό κάποιου άλλου αν μέσα σου δεν συμφωνείς 100% με αυτό.

Εάν έχεις υπαλληλική εξάρτηση ή υποχωρητική σχέση θα το κάνεις ως το σημείο που θα αρχίσεις να θες «κάτι άλλο». Ισχύει για εργασία και προσωπικές σχέσεις. Βασικά, όλα σχέσεις είναι.

Πρώτα αφορά τη σχέση σου με εσένα. Την εναρμόνιση και ευθυγράμμιση σκέψεων, συναισθημάτων και πράξεων προς όποιο στόχο θέσεις, αφού εντοπίσεις μέσα σου το γιατί θες να κάνεις το οτιδήποτε.

Αν το ζορίσεις θα το κάνεις για ένα διάστημα, αλλά στο τέλος θα «σκάσει».

Ο Covid-19 άλλαξε το τι θέλουν οι άνθρωποι

Ειδικά στην μετά τον Covid-19 εποχή, η εύρεση σκοπού έγινε για εκατομμύρια ανθρώπους μια βασική αναρώτηση και έρευνα. Τα κύματα παραιτήσεων σε επιχειρήσεις συνεχίζουν ακάθεκτα, και λαμβάνει χώρα μία εκτενής αναθεώρηση του «γιατί το κάνω αυτό» και του «τι θέλω».

Θα το έχεις διαβάσει ως «Η Μεγάλη Παραίτηση» αλλά η παραίτηση είναι το αποτέλεσμα και όχι το αίτιο. Οι άνθρωποι ανακάλυψαν μέσα από το φόβο και την αβεβαιότητα της ζωής πως πρέπει να αναρωτηθούν τι πραγματικά θέλουν και πως θέλουν να ζήσουν και ποιες είναι οι προτεραιότητές τους. Οι δε επιχειρήσεις συζητούν πλέον τι κίνητρα θα δώσουν για να προσελκύσουν εργαζόμενους, που δεν θα είναι απλά ένας καλός μισθός αλλά θα συνδέεται και με την ποιότητα της εργασιακής και μη ζωής.

Ήταν αναμενόμενο φυσικά κάτι τέτοιο, απλά ο Covid-19 το επιτάχυνε. Ειδικά τα τελευταία 15 χρόνια παρατηρείται μια μεγάλη «στροφή» προς την αναρώτηση και την έρευνα για μια πιο ουσιαστική ζωή.

Εάν είσαι ήδη σε ένα επάγγελμα για κάποια χρόνια, θα έχεις δει πως τα χρήματα είναι -φυσικά- απαραίτητα αλλά δεν φτάνουν για να σε κάνουν να προσπαθείς κάθε μέρα και να θες να προσπαθείς. Έχει διαφορά το να προσπαθείς από ανάγκη με το να νιώθεις πως έχεις και κάποιο βαθύτερο σκοπό, πλέον της επιβίωσης ή ενός ρόλου περί κοινωνικής αναγνώρισης/καταξίωσης.

Αυτό ισχύει σε επιχειρήσεις αλλά και σε οποιαδήποτε μορφή σχέσης. Ασχέτως πως ξεκινάει, σε βάθος χρόνου αναρωτιέσαι εάν εκεί που είσαι ταιριάζει με το ποιος/ποια είσαι και για ποιο λόγο κάνεις αυτό που κάνεις.

Είναι ένα από τα θέματα συζήτησης μεταξύ στελεχών επιχειρήσεων όπου από ένα σημείο και μετά αρχίζουν να αξιολογούν τι έχουν και τι θέλουν να έχουν και που θέλουν να πάνε. Δεν είναι τυχαίο που το coaching στελεχών έχει σταθερά ανοδική πορεία ως ανάγκη. Υπάρχει ζήτηση, διότι υπάρχει σοβαρή ανάγκη. Και φυσικά δεν χρειάζεται να είσαι C-Level στέλεχος για να έχεις αυτή την ανάγκη.

Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με μια startup. Το άτομο ή η ομάδα που την ξεκινάει χρειάζεται να έχει ξεκάθαρο σκοπό και να ξέρει γιατί κάνει αυτό που κάνει. Εάν δεν υπάρχει αυτό τότε η ομάδα δεν θα δουλέψει πραγματικά προς τον κοινό στόχο, ούτε θα συνεργαστεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό που θα μπορούσε να το κάνει.

Σκοπός και ανάπτυξη δεξιοτήτων

Έχοντας εντοπίσει το γιατί θες κάτι, θα φροντίσεις (ακόμη και υποσυνείδητα) να ψάξεις για να αποκτήσεις τις δεξιότητες και τα εργαλεία που χρειάζονται.

Ακόμη και εάν θέσεις διαφορετικούς στόχους, και αν τους αλλάξεις, το υπόβαθρο του σκοπού θα λειτουργεί «εκεί πίσω» για να δημιουργήσεις αυτά που σε κάνουν να νιώθεις πως εκπληρώνεις αυτό το σκοπό.

Για αυτό είναι σημαντικό να τον ανακαλύψεις σύντομα στη ζωή σου, εάν μπορείς.

Σε περίπτωση που δεν το ξέρεις, η εύρεση του σκοπού είναι ένα από τα σημεία που πολλοί έμμεσα ψάχνουν όταν ρωτάνε και για την καριέρα που τους ταιριάζει ή για αλλαγή καριέρας. Δηλαδή δεν ρωτάνε για το επάγγελμα αλλά για το πως θα εντοπίσουν το επάγγελμα που θα ταιριάζει με το ποιοι/ες είναι πραγματικά.

Τι πραγματικά θες;

Εσύ που θες να πετύχεις οτιδήποτε (εργασία, επιχείρηση, σχέσεις, άλλο), εκτός από ξεκάθαρο στόχο (τον οποίο ενδέχεται και να τον αλλάξεις στην πορεία), πρέπει να ξέρεις γιατί κάνεις αυτό που κάνεις. Να το νιώθεις να κινείται και να αναπνέει μέσα σου. Να είναι η κινητήριος δύναμή σου. Ακόμη και αν ο τρόπος που πετυχαίνεις τον στόχο σου έρχεται σε σύγκρουση με τις κοινωνικά, πολιτικά ή οικονομικά αποδεκτές νόρμες, εν τούτοις τεχνικά και λειτουργικά η αρχή παραμένει σωστή. Τα παραδείγματα σε επιχειρηματικό ειδικά επίπεδο είναι ουκ ολίγα. Η αρχή είναι η ίδια και δουλεύει, ασχέτως αν διαφωνείς με τον τρόπο ή τον καταδικάζεις ή αν σου ακούγεται «ακραίο».

Το να σου είναι ξεκάθαρο το γιατί κάνεις κάτι και αυτό να ταιριάζει με τις αξίες σου (όποιες και αν είναι αυτές), ευθυγραμμίζει τις σκέψεις σου, με το πως αισθάνεσαι για αυτές και κατ’ επέκταση με τις πράξεις σου. Ξεκαθαρίζει το τοπίο. Μειώνεται η θολούρα στις αποφάσεις και στις πράξεις σου.

Με ένα ξεκάθαρο «γιατί το θέλω/κάνω» βλέπεις κάθε κατάσταση ως ευκαιρία και σε κάθε πρόβλημα απλά κοιτάς να δεις που είναι η λύση.

Με ξεκάθαρο σκοπό μπορείς να βάλεις ξεκάθαρους στόχους και να δημιουργείς μέσα σου την ενέργεια για να τους πετύχεις.

Ξέροντας το γιατί μέσα σου και επικοινωνώντας το έξω, θα λειτουργείς για να φέρεις τις συνθήκες που χρειάζεσαι για να πας εκεί που θες και θα ζυγίζεις τις προτεραιότητές σου.

Θα έχεις λιγότερες εσωτερικές συγκρούσεις και δεν θα σε επηρεάζουν έντονα οι εξωτερικές.

Η εύρεση του σκοπού παραμένει το σημείο πριν φτιάξεις το οποιοδήποτε επιχειρηματικό πλάνο, αλλά και σε βοηθάει να παραμείνεις στην «αρένα» με καλή ψυχική κατάσταση και συγκέντρωση.

Είναι αυτό για το οποίο θα κάνεις «τα πάντα» ακόμη και όταν δεν το συνειδητοποιείς πως το κάνεις.