ΕΤΕπ: ​Χρηματοδότηση - ρεκόρ σε έργα για το κλίμα και την καινοτομία στην Ελλάδα

Ο Όμιλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (Όμιλος ΕΤΕπ), ο οποίος αποτελείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤαΕ) παρουσίασε για μία ακόμη χρόνια εντυπωσιακά αποτελέσματα στην Ελλάδα, καθώς η χρηματοδοτική στήριξη για φιλικά προς το κλίμα έργα ξεπέρασε κάθε προηγούμενο και η συνολική χρηματοδότηση που υπογράφηκε το 2022 άγγιξε τα 2,2 δισ. ευρώ.

Τόσο ο δημόσιος όσο και ο ιδιωτικός τομέας στράφηκαν στην ΕΤΕπ για να στηρίξουν μακροπρόθεσμες επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στις καθαρές μεταφορές και σε έργα ενεργειακής ασφάλειας και απόδοσης. Συνολικά, η κλιματική δράση και η περιβαλλοντική βιωσιμότητα αντιστοιχούσαν στο 65% του συνόλου της χρηματοδοτικής δραστηριότητας του Ομίλου ΕΤΕπ στην Ελλάδα το 2022, ποσοστό που ισοδυναμεί με 1,4 δισ. ευρώ. Η χρηματοδότηση για τη στήριξη της έρευνας και καινοτομίας και η χρηματοδότηση των ΜΜΕ αποτέλεσαν δύο ακόμα σημαντικούς πυλώνες της περσινής δραστηριότητας του Ομίλου ΕΤΕπ.

«Το 2022, η χρηματοδότηση του Ομίλου ΕΤΕπ που συμφωνήθηκε για την Ελλάδα έφτασε τα 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ – περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα ως ποσοστό του ΑΕΠ. Επιπλέον, 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ από αυτή τη χρηματοδότηση – ποσοστό που συνιστά ρεκόρ – διατέθηκε σε δράσεις για το κλίμα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα στην Ελλάδα. Η συμβολή του Ομίλου ΕΤΕπ ήταν επίσης σημαντική σε δύο ακόμη τομείς προτεραιότητας: την προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας και την υποστήριξη των ΜμΕ, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας. Έχοντας την ΕΤΕπ ως σταθερό μας σύμμαχο, συνεχίζουμε να υλοποιούμε, δυναμικά και με συνέπεια, βασικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που ανοίγουν τον δρόμο για την αποφασιστική στροφή της Ελλάδας προς ένα νέο, δίκαιο, βιώσιμο και κοινωνικά δίκαιο οικονομικό μοντέλο», δήλωσε ο Χρήστος Σταϊκούρας, υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας και διοικητής της ΕΤΕπ.

«Η δραστηριοποίηση της ΕΤΕπ στην Ελλάδα ήταν για ακόμα μία χρονιά πολύ έντονη, καθώς ο Όμιλος ΕΤΕπ παρουσίασε πάλι εξαιρετικά αποτελέσματα, εγκρίνοντας σημαντικές νέες χρηματοδοτήσεις για επενδύσεις που θα φέρουν μεγάλες αλλαγές σε όλη τη χώρα τόσο για τον δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό τομέα, καθώς και χρηματοδοτικές πράξεις για την κλιματική αλλαγή, οι οποίες ανέρχονται για πρώτη φορά στο 65% του συνολικού ποσού. Από τη στήριξη των ΜΜΕ έως τη χρηματοδότηση της επέκτασης του μετρό της Αθήνας, της καθαρής ενέργειας και των επενδύσεων σε ερευνητικά κέντρα, η ΕΤΕπ είναι εδώ για να βοηθήσει την ελληνική οικονομία να αναπτυχθεί και τους πολίτες της να ευημερήσουν», δήλωσε ο Ιωάννης Καλτσάς, επικεφαλής της Ομάδας Επενδύσεων της ΕΤΕπ για την Ελλάδα.

Βιώσιμες μεταφορές

Κατά τη διάρκεια του έτους η τράπεζα της ΕΕ ενέκρινε πρωτοφανή χρηματοδότηση ύψους 580 εκατ. ευρώ για την επέκταση του μετρό της Αθήνας, ένα βασικό έργο υποδομής που έχει καίρια σημασία τόσο για να βελτιωθεί η καθημερινότητα στην ελληνική πρωτεύουσα και να στηριχθεί η οικονομική ανάπτυξη όσο και για να μειωθούν οι εκπομπές άνθρακα και η ρύπανση. Η ΕΤΕπ υπέγραψε επίσης συμφωνία για να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη εκτεταμένου δικτύου σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και σταθμών υδρογόνου, ένα πρωτοποριακό έργο για τις βιώσιμες μεταφορές στην Ελλάδα που θα ξεκινήσει τους επόμενους μήνες.

Ενεργειακή ασφάλεια, ενεργειακή απόδοση και ενεργειακή μετάβαση

Μεταξύ των εμβληματικών ενεργειακών έργων συγκαταλέγεται η συμφωνία διάθεσης 28,5 δισ. ευρώ για να χρηματοδοτηθεί ο βραχίονας του Ομίλου της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) που αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η χρηματοδότηση της ΕΤΕπ μπορεί να ανέλθει έως το ποσό των 35 εκατ. ευρώ τους επόμενους μήνες και θα συμβάλει στη στήριξη της κατασκευής τριών νέων φωτοβολταϊκών πάρκων ισχύος 230MWp στην Κοζάνη, στην περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας που στηρίζεται από τον Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης. Το δάνειο της ΕΤΕπ παρέχεται μέσω του νέου ευρωπαϊκού προγράμματος στήριξης επενδύσεων (InvestEU) και εντάσσεται στο φιλόδοξο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα της Ελλάδας.

Επιπλέον, η ΕΤΕπ διαθέτει επίσης 157 εκατ. ευρώ που, σε συνδυασμό με τα 108 εκατ. ευρώ του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΜΑΑ), θα αξιοποιηθούν για το εμβληματικό έργο σύνδεσης των Κυκλάδων με το ηπειρωτικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας. Το δάνειο με τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) της Ελλάδας συμφωνήθηκε καταρχήν στο τέλος του 2022 και ανακοινώθηκε στις αρχές του 2023.

Τέλος, η ΕΤΕπ συνέχισε την έντονη χρηματοδοτική της δραστηριότητα με επίκεντρο τα έργα για την κλιματική δράση και τις πράσινες επενδύσεις των ΜΜΕ και των εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης στην Ελλάδα, υπογράφοντας δύο δάνεια συνολικού ύψους 500 εκατ. ευρώ με την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και την Τράπεζα Πειραιώς. Τα δάνεια αυτά ανεβάζουν στα 750 εκατ. ευρώ το συνολικό ποσό που διέθεσε η ΕΤΕπ την περασμένη διετία μέσω των ελληνικών τραπεζών αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση πράσινων έργων.

Έρευνα και καινοτομία

Η έρευνα και καινοτομία αποτελεί μία ακόμα σημαντική προτεραιότητα της δραστηριότητας του Ομίλου ΕΤΕπ στην Ελλάδα. Η ΕΤΕπ παρέχει 125 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση σημαντικών έργων ψηφιακού μετασχηματισμού στους τομείς της δημόσιας υγείας, της κοινωνικής ασφάλισης, της δικαιοσύνης, των μεταφορών, της επικοινωνίας και των μέσων ενημέρωσης. Η στήριξη αυτή θα συμβάλει στη διευκόλυνση των συναλλαγών στον δημόσιο τομέα, στη βελτίωση της ζωής των ελλήνων πολιτών, στη δημιουργία πιο φιλικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, και θα λειτουργήσει παράλληλα ως καταλύτης για την προσέλκυση πρόσθετων επενδύσεων στη χώρα.

Επίσης, 25ετές δάνειο ύψους 119 εκατ. ευρώ θα βοηθήσει έξι από τα μεγαλύτερα ερευνητικά κέντρα της χώρας να αναβαθμιστούν και να επεκτείνουν στρατηγικές υποδομές έρευνας και ανάπτυξης (Ε&Α) στην Ελλάδα, επένδυση που αναμένεται να δημιουργήσει περισσότερες από 700 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης, μεταξύ των οποίων 525 θέσεις για επαγγελματίες ερευνητές υψηλής ειδίκευσης.

Στον βιομηχανικό και τεχνολογικό κλάδο, οι στοχευμένες επενδύσεις της ΕΤΕπ αφορούσαν μεταξύ άλλων τη χορήγηση επιχειρηματικού δανείου μειωμένης εξασφάλισης (venture debt) αξίας 125 εκατ. ευρώ στην OneDealer International, εταιρεία που παρέχει συστήματα λογισμικού σε αυτοκίνητα, με σκοπό την επέκταση και επίσπευση των δραστηριοτήτων της εταιρείας στον τομέα Ε&Α στην Ελλάδα. Η στήριξη αυτή θα προωθήσει δεξιότητες και καινοτομίες στην έρευνα λογισμικού, δημιουργώντας παράλληλα νέες θέσεις εργασίας στον τομέα της τεχνολογίας στην Ελλάδα.

Κορυφαίο γεγονός το 2022 αποτέλεσε επίσης η επίσημη έναρξη εφαρμογής του προγράμματος InvestEU στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 2022 που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και τη συμφωνία σχετικά με τον συμβουλευτικό κόμβο InvestEU, η οποία ανοίγει τον δρόμο για νέες επενδύσεις και συναφή συμβουλευτική συνδρομή, στηρίζοντας την ανάκαμψη της Ευρώπης μετά την πανδημία, καθώς και την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.

Ανταγωνιστικότητα των ΜμΕ

Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ΜμΕ βρίσκεται παραδοσιακά στο επίκεντρο της δραστηριότητας του Ομίλου ΕΤΕπ στην Ελλάδα. Αυτό κατέστη για μια ακόμη φορά σαφές το 2022 με τη συμφωνία συναλλαγών εγγυήσεων συνολικού ύψους 164 ευρώ εκατ. ευρώ (πέραν της χρηματοδότησης ύψους 500 εκατ. ευρώ για έργα δράσης για το κλίμα που αναλαμβάνουν οι ΜΜΕ). Πρόκειται για πιστωτική προστασία 149 εκατ. ευρώ που παρέχεται μέσω κοινών πράξεων χρηματοδότησης του ΕΤαΕ και της ΕΤΕπ στην Alpha Bank και την Τράπεζα Πειραιώς, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Εγγυήσεων («ΕΤΠ»), και 15 εκατ. ευρώ που παρέχονται από το ΕΤαΕ προς τη Eurobank από το Invest EU. Η στήριξη η οποία διατέθηκε αναμένεται να αποδεσμεύσει χρηματοδοτικούς πόρους συνολικού ύψους έως 1,16 δισ. ευρώ για ελληνικές ΜΜΕ και εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης, βοηθώντας τις εταιρείες να αποκτήσουν ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση.

Η στήριξη του ΕΤαΕ για τις ελληνικές ΜΜΕ ενισχύθηκε περαιτέρω καθώς η Ελλάδα υπέγραψε νέα σύμβαση-πλαίσιο με την οποία ανέθεσε στο ΕΤαΕ τη διαχείριση πρόσθετων επενδύσεων του ΜΑΑ ύψους 400 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα για να βοηθήσει τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις της χώρας. Η συμφωνία που υπογράφηκε έρχεται να προστεθεί στα κεφάλαια του ΜΑΑ ύψους 5 δισ. ευρώ που ανήκουν ήδη στην ευθύνη διαχείρισης της ΕΤΕπ. Όσον αφορά τον όγκο χρηματοδότησης το 2022, η Ελλάδα κατέλαβε τη 14η θέση στην ΕΕ, λαμβάνοντας ποσό που αντιστοιχεί στο 1,8% του συνόλου της χρηματοδότησης του ΕΤαΕ το 2022 σε απόλυτους αριθμούς.

Συμβουλευτικές δραστηριότητες της ΕΤΕπ

Παράλληλα, οι σύμβουλοι της ΕΤΕπ συνέχισαν να υποστηρίζουν με τεχνική βοήθεια τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα σε μια σειρά από πρωτοβουλίες και έργα υποδομών που αφορούν τις μεταφορές και την κινητικότητα, το περιβάλλον και το κλίμα, την ψηφιακή καινοτομία και την αστική ανάπλαση, καθώς και σε πρωτοβουλίες ανάπτυξης ικανοτήτων που επικεντρώνονται στις ΜΜΕ. Οι συμβουλευτικές δραστηριότητες το 2022 είχαν μεταξύ άλλων ως στόχο να βοηθήσουν τον δημόσιο τομέα να ενισχύσει τη διάσταση της προσαρμογής στο κλίμα στον επενδυτικό του σχεδιασμό σε εθνικό επίπεδο και να καταρτίσει περιφερειακά επενδυτικά σχέδια για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, σχέδια που καλύπτουν τη διαχείριση λυμάτων, τις οδικές, σιδηροδρομικές, αστικές μεταφορές, αλλά και σειρά σχεδίων στο πλαίσιο του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, καθώς και να βοηθήσουν τις περιφερειακές αρχές να υλοποιήσουν το επενδυτικό τους πρόγραμμα για την ενεργειακή απόδοση.

Αποτελέσματα του Ομίλου ΕΤΕπ το 2022

Η συνολική χρηματοδότηση του Ομίλου ΕΤΕπ που υπογράφηκε πέρυσι ανήλθε σε 72,5 δισ. ευρώ και αναμένεται να στηρίξει επενδύσεις ύψους περίπου 260 δισ. ευρώ δημιουργώντας 950.000 θέσεις εργασίας έως το 2026. Τα μισά περίπου από τα δάνεια της ΕΤΕπ εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (46%) υπογράφηκαν για έργα σε περιοχές συνοχής, γεγονός που υπογραμμίζει τη στήριξη της Τράπεζας για την ισότιμη ανάπτυξη και τη σύγκλιση των συνθηκών διαβίωσης.

Η ΕΤΕπ βοήθησε αμέσως την Ουκρανία μόλις ξέσπασε ο πόλεμος, εκταμιεύοντας κεφάλαια ύψους 1,7 δισ. ευρώ το περασμένο έτος για να συμβάλει στη χρηματοδότηση των έκτακτων επισκευών των υποδομών της χώρας που καταστράφηκαν από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς. Η Τράπεζα τηρεί τη δέσμευσή που ανέλαβε να εντείνει τις δραστηριότητές της στην Ουκρανία σύμφωνα με την εντολή που της ανατέθηκε από τους ηγέτες της ΕΕ, και σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και διεθνείς εταίρους.

Η πράσινη χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ κατέγραψε πάλι σημαντική αύξηση αγγίζοντας τα 36,5 δισ. ευρώ (58% της συνολικής χρηματοδότησης), γεγονός που σημαίνει ότι η Τράπεζα εκπλήρωσε πολύ πριν από το ορόσημο του 2025 τη δέσμευση που έχει αναλάβει να διαθέτει τουλάχιστον τους μισούς πόρους της για την κλιματική δράση και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Συνολικά, ο Όμιλος ΕΤΕπ βρίσκεται σε καλό δρόμο για να επιτύχει τον στόχο της διάθεσης 1 τρισ. ευρώ σε πράσινες επενδύσεις τη δεκαετία που διανύουμε, έχοντας ήδη στηρίξει επενδύσεις αξίας 222 δισ. ευρώ την προηγούμενη διετία.

Ο Όμιλος ΕΤΕπ υπέγραψε νέες χρηματοδοτήσεις διαθέτοντας πρωτοφανή ποσά για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την απόδοση, την αποθήκευση και τα δίκτυα ενέργειας το 2022, αποδεικνύοντας την αταλάντευτη δέσμευση της Τράπεζας της ΕΕ να διασφαλίσει πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή ενέργεια σε μια περίοδο ακραίας αβεβαιότητας. Η συνολική χρηματοδότηση της ΕΤΕπ που υπογράφηκε για έργα στον τομέα της βιώσιμης ενέργειας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανήλθε για πρώτη φορά στην ιστορία σε 17,06 δισ. ευρώ, καθώς η Τράπεζα άρχισε να θέτει σε εφαρμογή την ειδική δέσμη μέτρων στήριξης για το σχέδιο REPoweEU προκειμένου να σταματήσει η εξάρτηση από τις εισαγωγές ρωσικών καυσίμων.