Χ. Καπόν, Fais Group: Η Μοδιάνο ενώνει σήμερα, όπως και στο παρελθόν, τα πολιτισμικά στοιχεία της Θεσσαλονίκης

O Ελί Μοδιάνο και τα σχέδια του Ερνέστ Εμπράρ κα η σεφεραδιτική κοινότητα Θεσσαλονίκης

O Ελί Μοδιάνο 1881 – 1968, αρχιτέκτονας γόνος πλούσιας εβραϊκής οικογένειας, ανήκουσας στην εβραϊκής σεφαραδιτικής κοινότητας της Θεσσαλονίκης με σπουδές στο École Centrale des Arts et Manufactures στο Παρίσι γόνος ανέλαβε τότε το σχεδιασμό σημαντικότατων κτιρίων στο άστυ της Θεσσαλονίκης, όπως το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας, το Τελωνείο της Θεσσαλονίκης, την Αγορά Μοδιάνο, -έργο που ξεκίνησε το 1922, ολοκληρώθηκε το 1925 και εγκαινιάστηκε το 1930 στην ζώνη της Θεσσαλονίκης που καταστράφηκε από την μεγάλη πυρκαγιά του 1917.

Η σεφαραδιτική κοινότητα στην Θεσσαλονίκη οικοδομήθηκε από Εβραίους από την Ισπανία, προερχόμενοι από τις πόλεις: Τολέδο, η Γρανάδα και η Σεβίλλη». Η κοινότητα αυτή είχε γαλουχηθεί με την Ισπανική παιδεία και κουλτούρα. Στην καθημερινότητα της μιλούσε την ισπανική γλώσσα και διατρέφονταν με ισπανικές συνταγές.

Η ζώνη που καταστράφηκε από την μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης ανοικοδομήθηκε στα σχέδια του Γάλλου Αρχιτέκτονα, Αρχαιολόγου και Πολεοδόμου Ερνέστ Εμπράρ, (Ernest Hébrard) 1875 – 1933. Στο διάστημα αυτό ο Γάλλος αρχιτέκτονας Ερνέστ Εμπράρ γνωρίζοντας τον σπουδαίο πολιτισμό της πόλης και τα κτίρια σχεδιασμένα από τους: Poselli, Arrigoni, Παιονίδη, Πλεϋμπέρ, Μοδιάνο και το παραλιακό μέτωπο της πόλης σχεδίασε μεταξύ άλλων την γεωμετρικά δομημένη πλατεία Αριστοτέλους με ανοικτή θέα στον Ολυμπο.

Η επιρροή του κοσμοπολίτη δεν χάνεται ποτέ

Αν, και η αγορά Μοδιάνο αλλά και άλλα ιστορικά πολιτισμικά κτίρια της Θεσσαλονίκης απώλεσαν την αίγλη τους για πολλά χρόνια η επιρροή τους δεν έπαψε ποτέ να υπάρχει όπως πάντα γίνεται με γεγονότα ή ανθρώπους που δεν είναι εφήμερα. Έτσι το 2017 ο όμιλος Φάις (FAIS Group) αγόρασε το 43,6% από το ΤΑΙΠΕΔ και σταδιακά εξαγόρασε το 57% της αγοράς Μοδιάνο, εκεί που πριν την μεγάλη πυρκαγιά βρίσκονταν η συναγωγή Ταλμούρ Τορά και το ομώνυμο οικόπεδο της στην εβραϊκή συνοικία Kadi. Το κτίριο χαρακτηρίστηκε διατηρητέο το 1983 από το ΥΠΕΧΩΔΕ από το υπουργείο Πολιτισμού το 1995 διότι είναι χαρακτηριστικό δείγμα κτιρίων Αγοράς με στοά. Οι εργασίες ανακαίνισης που ξεκίνησαν το 2020 ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο του 2022 και Αγορά άνοιξε τις πύλες της τον Δεκέμβριο του 2022.

Συνομιλώντας με τον κύριο Χασδάι Καπόν του Ομίλου Φάις για την «Αγορά»

Δύο μήνες σχεδόν από τα εγκαίνια της Αγοράς, το epixeiro.gr συνομιλεί για την «Αγορά» με τον Γενικό Διευθυντής του Ομίλου Φάις, τον κύριο Χασδάι Καπόν. Ο κύριος Καπόν μας δίνει το πρώτο αποτύπωμα από την λειτουργία της Αγοράς Μοδιάνο απαντώντας στο epixeiro.gr σε μία σύντομη συνέντευξη. Η Αγορά τονίζει αποτελεί χώρο πρόχειρης εστίασης και συνεργάζεται με όλους τους τοπικούς, πολιτιστικούς φορείς. Χρηματοδοτήθηκε από ίδιους πόρους, τραπεζικό δανεισμό και το ταμείο υποδομών, ενώνοντας σήμερα, όπως και στο παρελθόν, όλα τα πολυπολιτισμικά στοιχεία της Θεσσαλονίκης.

Ένα ιστορικό πολιτιστικό μνημείο, η στοά Μοδιάνο που κτίστηκε σε ένα από τα σημεία που κατέστρεψε η μεγάλη φωτιά της Θεσσαλονίκης το 1917 επαναλειτουργεί. Τον Δεκέμβριο του 2022 έγιναν για δεύτερη φορά εγκαίνια, 92 χρόνια μετά τα πρώτα εγκαίνια που έγιναν το 1930. Ποιες είναι οι πρώτες σας εντυπώσεις από την έναρξη της λειτουργίας της; Πώς την υποδέχτηκε ο κόσμος της Θεσσαλονίκης;

Εξαιρετικές. Οι Θεσσαλονικείς αλλά και οι επισκέπτες της πόλης την επισκέπτονται κατά χιλιάδες καθημερινά.

Μιλήστε γι’ αυτό το ιστορικό, πολιτιστικό μνημείο παγκοσμίου εμβέλειας και ποιο ήταν το κίνητρο του Ομίλου Φάις να ξεκινήσει την ανακατασκευή ενός τέτοιου έργου; Ήταν η εμπειρία σας στο λιανικό εμπόριο και η επιτυχία σας με την εισαγωγή των Nike στην Ελλάδα;

Η εβραϊκή ιστορία του κτιρίου, η τοποθεσία του στο εμπορικό κέντρο της πόλης, η εμπειρία του Ομίλου στη διαχείριση οργανωμένων αγορών/εμπορικών κέντρων, σε συνδυασμό με τον δυναμισμό της Θεσσαλονίκης.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το κτίριο σήμερα ενσωματώνει στοιχεία αρχιτεκτονικής πολλών εποχών και τάσεων στην Θεσσαλονίκη (Εβραίων, Αρμενίων, Χριστιανών, Μουσουλμάνων) και ότι όλα αυτά συγχρονίζονται με την Θεσσαλονίκη του σήμερα, δημιουργώντας μία αδιάσπαστη ενότητα;

Το κτίριο δεν έχει ιδιαίτερα στοιχεία με βάση τις θρησκείες, που αρμονικά συμβίωναν στη Θεσσαλονίκη. Η Αγορά όμως αυτή καθαυτή ενσωματώνει σήμερα, όπως και στο παρελθόν, όλα τα πολυπολιτισμικά στοιχεία της Θεσσαλονίκης.

Στον σκελετό της Μοδιάνο εδραιώνεται, ένα συνεχές ανάμεσα στα άλλα κατασκευαστικά στοιχεία που παραπέμπει στο σύνολο της ζωής της Θεσσαλονίκης. Μήπως να δούμε την αγορά Μοδιάνο ως ένα σημείο που ενώνει τα ατομικά (αγορές, αναψυχή), επιχειρηματικά (συναντήσεις, συμφωνίες για νέες συνεργασίες) ενδιαφέροντα, τα οποία είναι και αναπόσπαστα μέρη της γεωγραφικής περιοχής; Αν ναι, με ποιους φορείς θα μπορούσατε να συνεργαστείτε ώστε λειτουργήσει επιτυχημένα ένα τέτοιο μοντέλο ;

Η Αγορά θέλουμε να αποτελεί ένα χώρο αγοράς τροφίμων, πρόχειρης εστίασης αλλά και κοινωνικής συνεύρεσης. Σκοπός μας είναι να συνεργαζόμαστε με όλους τους πολιτιστικούς, επιχειρηματικούς και εκπαιδευτικούς φορείς της πόλης.

Η Θεσσαλονίκη αναδεικνύεται σε κορυφαίο παγκόσμιος προορισμός για το 2023. Πολυάριθμα βυζαντινά μνημεία, τα εγκαίνια του μετρό, παράδοση στο καλό φαγητό, πολλά άλλα μνημεία πλησίον της πόλης. Η Μοδιάνο πώς μπορεί να λειτουργήσει σε αυτό το μοντέλο ή καλύτερα τι συνέργειες απαιτούνται ώστε να αναδειχτεί η πόλη και να λειτουργήσει ως πόλος έλξης.

Η Μοδιάνο είναι ήδη χαρακτηρισμένη ως Μνημείο και μάλιστα είναι και το πρώτο μνημείο που παραδίδεται σε εμπορική χρήση. Θα αποτελέσει ένα ακόμη λιθαράκι της ένδοξης ιστορίας αλλά και του παρόντος και του μέλλοντος της δημιουργικής Θεσσαλονίκης.

Ποιο ήταν το κόστος ανακατασκευής, πώς χρηματοδοτήθηκε και μέχρι σήμερα πόσα καταστήματα λειτουργούν στην Μοδιάνο;

Το κόστος έφτασε τα 9 εκατομμύρια ευρώ, χρηματοδοτήθηκε από ίδιους πόρους, τραπεζικό δανεισμό και από το Ταμείο Υποδομών.