Καταπολέμηση της παράνομης αλιείας: «Κόκκινη κάρτα» από την ΕΕ στο Καμερούν

Εφεξής, τα κράτη μέλη της ΕΕ θα αρνούνται να εισαγάγουν αλιευτικά προϊόντα από το Καμερούν ακόμα και όταν συνοδεύονται από πιστοποιητικά αλιευμάτων που έχουν επικυρωθεί από τις εθνικές αρχές.

Η σημερινή απόφαση βασίζεται στον «κανονισμό ΠΛΑ» της ΕΕ, ο οποίος διασφαλίζει ότι μόνο τα νομίμως αλιευόμενα αλιευτικά προϊόντα μπορούν να εισέρχονται στην αγορά της ΕΕ. Η καταχώριση του Καμερούν βασίζεται στις συνεχιζόμενες σοβαρές ελλείψεις που είχαν επισημανθεί σε κοινοποίηση που εκδόθηκε τον Φεβρουάριο του 2021, η οποία ήδη προειδοποιούσε για το ενδεχόμενο χαρακτηρισμού του Καμερούν ως μη συνεργαζόμενης χώρας. Ειδικότερα, βασίζεται στην αδυναμία των αρχών του Καμερούν να διασφαλίσουν επαρκή έλεγχο του εθνικού αλιευτικού στόλου και να λάβουν τα αναγκαία διορθωτικά μέτρα για τον τερματισμό και την πρόληψη των δραστηριοτήτων ΠΛΑ αλιείας. Το Καμερούν συνέχισε να νηολογεί αλιευτικά σκάφη που δραστηριοποιούνται εκτός των υδάτων του, συμπεριλαμβανομένου ενός σκάφους ΠΛΑ αλιείας, ενώ υπάρχει πλήρης έλλειψη παρακολούθησης των δραστηριοτήτων τους.

Η ΠΛΑ αλιεία αποτελεί μία από τις σοβαρότερες απειλές για τη βιώσιμη εκμετάλλευση των έμβιων θαλάσσιων πόρων. Η ΠΛΑ αλιεία θέτει σε κίνδυνο τα θεμέλια της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της ΕΕ και τις προσπάθειες που καταβάλλει η ΕΕ σε διεθνές επίπεδο για την προώθηση της καλύτερης διακυβέρνησης των ωκεανών. Η ΠΛΑ αλιεία αποτελεί επίσης μείζονα κίνδυνο για το θαλάσσιο περιβάλλον και τη θαλάσσια βιοποικιλότητα. Επιδιώκοντας τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας καθώς και τον στόχο βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών για τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση των ωκεανών, των θαλάσσιων και των υδατικών πόρων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εφαρμόζει μια προσέγγιση μηδενικής ανοχής έναντι της ΠΛΑ αλιείας.

Μεταξύ των δράσεών της, η Επιτροπή συνεργάζεται με τρίτες χώρες με στόχο τη βελτίωση της διακυβέρνησης της αλιείας και τη διασφάλιση της συμμόρφωσης όλων των κρατών με τις διεθνείς υποχρεώσεις τους.

Σημειώνεται ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει τον διάλογο με τις αρχές του Καμερούν για να βοηθήσει τη χώρα να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις που εντοπίστηκαν.

Η Επιτροπή θα προτείνει τώρα στο Συμβούλιο της ΕΕ να προσθέσει το Καμερούν στον κατάλογο των μη συνεργαζόμενων χωρών.

Η συνολική αξία της ΠΛΑ αλιείας εκτιμάται σε τουλάχιστον 10-20 δισ. ευρώ ετησίως. Κάθε χρόνο αλιεύονται παράνομα μεταξύ 11 και 26 εκατ. τόνοι ψαριών, ποσότητα που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 15% των παγκόσμιων αλιευμάτων.

Η σημερινή απόφαση της Επιτροπής βασίζεται στον κανονισμό ΠΛΑ της ΕΕ, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ το 2010. Ένας από τους πυλώνες του κανονισμού είναι το σύστημα πιστοποίησης αλιευμάτων, που έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι μόνο τα νομίμως αλιευόμενα αλιευτικά προϊόντα μπορούν να έχουν πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ. Ο κανονισμός προβλέπει επίσης ειδικούς μηχανισμούς διαλόγου με τις χώρες που δεν εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους ως κράτη σημαίας, παράκτια κράτη, κράτη λιμένα και κράτη αγοράς, δυνάμει του διεθνούς δικαίου. Ενώ η μη συνεργασία στο πλαίσιο του διαλόγου μπορεί να οδηγήσει σε χαρακτηρισμό της χώρας (η λεγόμενη «κόκκινη κάρτα» και κατόπιν η καταχώριση σε ειδικό κατάλογο), οι διάλογοι ΠΛΑ βασίζονται στη συνεργασία και την παροχή στήριξης στις χώρες και αποτελούν σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση της ΠΑΑ αλιείας.

Από τον Νοέμβριο του 2012, η Επιτροπή ξεκίνησε επίσημους διαλόγους με 26 τρίτες χώρες· στο πλαίσιο αυτό τους απηύθυνε επισήμως προειδοποίηση ότι πρέπει να λάβουν αποτελεσματικά μέτρα για την καταπολέμηση της ΠΛΑ αλιείας. Στις περισσότερες περιπτώσεις διαπιστώθηκε σημαντική πρόοδος και, ως εκ τούτου, η Επιτροπή ήταν σε θέση να ολοκληρώσει ικανοποιητικά το στάδιο του επίσημου διαλόγου και να άρει την ληφθείσες αποφάσεις. Λίγες μόνο χώρες δεν επέδειξαν την απαραίτητη δέσμευση και δεν έλαβαν μέτρα για την αποκατάσταση των ελλείψεων που εντοπίστηκαν.

Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας αλιευτικών προϊόντων παγκοσμίως. Η συμβολή της ΕΕ στον 14ο στόχο βιώσιμης ανάπτυξης του θεματολογίου του 2030 είναι ο τερματισμός της ΠΛΑ αλιείας και η διατήρηση και βιώσιμη χρήση των ωκεανών, των θαλάσσιων και των υδατικών πόρων.