Π.Ε.Σ.Α: Η αγορά «βάζει πλάτη» για να γεμίσει το «καλάθι του νοικοκυριού»

Το «καλάθι του νοικοκυριού» περιέχει συνολικά 51 κατηγορίες αγαθών, φρέσκων και τυποποιημένων, από μια ομάδα προϊόντων που θεωρούνται απαραίτητα για τις καθημερινές ανάγκες των καταναλωτών.

Συγκεκριμένα, κάθε αλυσίδα σούπερ μάρκετ είναι υποχρεωμένη να έχει τουλάχιστον ένα προϊόν από κάθε κατηγορία και να ανανεώνει τη λίστα της κάθε εβδομάδα με ειδική σήμανση στα προϊόντα. Στις βασικές κατηγορίες περιλαμβάνονται το ρύζι, τυποποιημένα ψωμιά, φρυγανιές, μακαρόνια, διάφορα ζυμαρικά, αλεύρι, όσπρια, κρέατα (χοιρινό, κοτόπουλο, γαλοπούλα), αλλαντικά, κατεψυγμένα ψάρια και λαχανικά, τυροκομικά, διάφορα γάλατα και γαλακτοκομικά, έλαια, μαργαρίνες, αβγά, παιδικές τροφές, ροφήματα (τσάι, χαμομήλι), λευκή ζάχαρη, καφέδες, χυμοί πορτοκαλιού, είδη προσωπικής υγιεινής (οδοντόκρεμες, σαμπουάν), χαρτικά, απορρυπαντικά και ζωοτροφές.

Για την εφαρμογή του καλαθιού χρειάστηκε η έγκριση από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία, με γνωμοδότησή της, κατέληξε ότι η ρύθμιση δεν δημιουργεί ζητήματα ανταγωνισμού και είναι αναγκαία λόγω των δυσμενών συνθηκών. Ωστόσο, επισημαίνει μια σειρά ζητημάτων που χρήζουν παρακολούθησης, όπως στις τιμές, στις αυξήσεις, στις κατηγορίες προϊόντων, στους ελέγχους, στη συμμετοχή των επιχειρήσεων, καθώς και στην επιβολή προστίμων.

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού αναφέρει ότι, για την αποφυγή αυξήσεων σε προϊόντα εκτός του καλαθιού, προκειμένου να αντισταθμίσουν τυχόν απώλειες από τη διάθεση των προϊόντων εντός του καλαθιού, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερο βάρος στον τρόπο παρακολούθησης και στα κριτήρια επιλογής των κατηγοριών προϊόντων που θα ενταχθούν, για να μην υπάρξουν πρακτικές συστηματικής αυτοπροτίμησης σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, εις βάρος προϊόντων σήματος, ενώ προβλέπει, μετά από περίοδο ενός μηνός από την έναρξη του μέτρου, να υπάρχει δυνατότητα να αξιολογηθούν τυχόν πρακτικές.

Σημαντική είναι η αναφορά ότι υπάρχει η δυνατότητα να συμμετέχει κάθε είδους επιχείρηση, ακόμα και εάν δεν εμπορεύεται το σύνολο των κατηγοριών των προϊόντων της λίστας, όπως κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, οπωροπωλεία και αρτοποιεία, εφόσον το επιθυμούν, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να εντάσσουν στο καλάθι του νοικοκυριού εκείνες τις κατηγορίες προϊόντων στις οποίες δραστηριοποιούνται στη λιανική πώληση και να μην εξαιρεθούν επιχειρήσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να ασκήσουν ανταγωνιστική πίεση σε συγκεκριμένα προϊόντα δημιουργώντας στρεβλώσεις ανταγωνισμού σε τοπικές αγορές. Τέλος, η Επιτροπή Ανταγωνισμού θα παρακολουθεί συστηματικά τη συμπεριφορά των επιχειρήσεων και θα επεμβαίνει σε περίπτωση ανίχνευσης πρακτικών που αντίκεινται στον ελεύθερο ανταγωνισμό.

Ο έλεγχος στις τιμές των προϊόντων θα γίνεται με βάση την τιμοληψία της ημέρας κατά την οποία έγινε η συμφωνία υπουργείου και αλυσίδων, δηλαδή της 3ης Οκτωβρίου 2022, και η σύγκριση θα γίνεται με βάση αυτήν την ημερομηνία. Τα καταναλωτικά προϊόντα που εντάσσονται στο καλάθι θα αλλάζουν κάθε Τετάρτη, για να εξασφαλίζεται η επάρκεια.

Ο κατάλογος θα πρέπει να αποστέλλεται σε εβδομαδιαία βάση, κάθε Τετάρτη πρωί, στην ηλεκτρονική πλατφόρμα e-katanalotis, ενώ, με βάση τον νόμο, όλες οι μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ με τζίρο άνω των 90 εκατ. ευρώ υποχρεούνται να έχουν δικό τους καλάθι, αλλιώς θα τους επιβάλλεται πρόστιμο 5.000 ευρώ την ημέρα. Αρμόδια Αρχή για τον έλεγχο εφαρμογής του μέτρου και των κυρώσεων είναι η Διεύθυνση Διαχείρισης Δεδομένων, Στατιστικής και Εποπτείας Ηλεκτρονικού Εμπορίου της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ).

Ο πρόεδρος του Π.Ε.Σ. Αττικής και του Ε.Β.Ε. Πειραιά, Βασίλης Κορκίδης, επισημαίνει:

«Αρωγός στην προσπάθεια συγκράτησης των τιμών είναι η θεαματική μείωση του πληθωρισμού στην Ελλάδα, από το 12,1% τον Σεπτέμβριο στο 9,8% τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. Σε μια δύσκολη συγκυρία για το σύνολο των ευρωπαϊκών οικονομιών, όπου ο ετήσιος πληθωρισμός στην ευρωζώνη διαμορφώθηκε στο 10,7% τον Οκτώβριο, η μηνιαία μείωση του πληθωρισμού στη χώρας μας αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο, που επιβεβαιώνει το γεγονός ότι οι εγχώριες επιχειρήσεις βάζουν πλάτη, απορροφώντας, στο μέτρο του δυνατού, τις αυξήσεις που υπαγορεύονται από τη διεθνή κρίση στο ενεργειακό πεδίο».

«Η ευρωπαϊκή μάχη κατά της ακρίβειας αναμένεται να ενταθεί το επόμενο δίμηνο στα είδη διατροφής, κυρίως εξαιτίας των τιμών των σιτηρών. Παρά ταύτα, το άλμα βελτίωσης, κατά 16 θέσεις παγκοσμίως στο επιχειρηματικό περιβάλλον, δημιουργεί τις προϋποθέσεις ώστε να κερδηθεί το ελληνικό στοίχημα για συγκράτηση του πληθωρισμού το 2022 κάτω του 9%. Μακάρι, το επίτευγμα μείωσης του τιμάριθμου κατά δύο μονάδες να συνεχιστεί μέχρι τέλος του έτους και, σε συνδυασμό με το εγχείρημα του καλαθιού του νοικοκυριού, να αποτελέσουν αισιόδοξα στοιχεία ανακούφισης των νοικοκυριών και τόνωσης της αγοράς», συμπληρώνει ο κ. Κορκίδης.